قاضی محمد عیسا
| قاضی محمد عیسا | |
|---|---|
 |
|
| جم | 13 اپریل 1913 |
| تاریخ وفات | 19 جون 1976 (63 سال)
|
| جماعت | پاکستان مسلم لیگ |
| اولاد | قاضی فائز عیسا |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | سیاست دان |
ترمیم  | |
قاضی محمد عیسا (جَم: 18 جولائی 1913ء– وفات: 19 جون 1976ء) تحریک پاکستان بلوچستان دے سرگرم رکن سی ۔ اوہناں نے ای قائد اعظم دے کہن تے مسلم لیگ بلوچستان دا قیام عمل وچ لیاندا ۔
مڈھلا جیون
سودھواوہناں دے والد قاضی جلال الدین افغانستان توں ہجرت کر کے بلوچستان دے علاقے پشین وچ آ بسے سی ۔ اوہ ریاست قلات وچ وزیر اعظم دے عہدے اُتے وی فائز رہے سی ۔
قاضی عیسا چار سال دے سن جدوں والد صاحب فوت ہوئے ۔ اوہناں نے میٹرک دا امتحان سنڈیمن ہائی سکول کوئٹا توں پاس کيتا تے سینیئر کیمبرج دا امتحان گریمر سکول کوئٹا توں پاس کیتا ۔
اوہ بلوچستان دے پہلے شخص سی جو قنون دی تعلیم لئی لندن گئے ۔ 1939ء وچ وطن واپس آئے تے وکالت دا ارادہ کيتا ۔ اس وقت نواب آف پالن پور (راجپوتانا ) دی درخواست اُتے ممبئی چلے گئے ۔
سیاسی زندگی
سودھوممبئی وچ اوہناں دی ملاقات محمد علی جناح نال ہوئی ۔ کہیا جاندا اے کہ قائد اعظم نے اوہناں نوں پہلا سوال ایہ کیتا کہ "کی بلوچستان وچ مسلم لیگ قائم اے ؟ قاضی نے جواب دتا کہ ميں حالے وکالت ختم کر کے آیا واں مینوں خبر نئيں ۔"
فیر قائد اعظم نے اوہناں نوں مسلم لیگ دے مقاصد توں آگاہ کیتا ۔ اوہ قائد اعظم دیاں گلاں توں اس قدر متاثر ہوئے کہ ايسے وقت مسلم لیگ دے قیام دے لئی مصمم ارادہ کر ليا ۔
بلوچستان وچ واپس آکے اوہناں نے مسلم لیگ دی داغ بیل پائی تے اپنے ساتھیاں سردار محمد عثمان جوگیزئی، سیٹھ محمد، ملک شاہ جہان، ملک جان محمد کاسی، ارباب کرم خان، غلام محمد ترین، میر جعفر خان جمالی تے سیٹھ محمد اعظم دے ہمراہ اس پارٹی نوں اس قدر استحکام بخشیا کہ چند مہینےآں دے اندر تحصیل تے ضلع دی سطح اُتے مسلم لیگ منظم ہو گئی ۔
اوہ مسلم لیگ دے سبھ توں کم عمر رکن مجلس عاملا سی ۔1942ء وچ انھاں نے بلوچستان وچ مسلم لیگ دا اک عظیم جلسہ منعقد کرایا جس وچ انہاں دی دعوت اُتے نواب لیاقت علی خان وی تشریف لائے۔
1943ء وچ قائد اعظم دو مہینے لئی بلوچستان آئے تاں اوہناں دے گھر تے قیام کيتا ۔
1945 ء وچ کوئٹا وچ آل انڈیا مسلم لیگ دا پہلا جلسا ہويا ، جلسے لئی خوب تیاری کيتی گئی ۔ تیاری نوں دیکھ کے قائد اعظم بہت خوش ہوئے تے کہیا" میں کِسے دی تعریف کرن دا عادی نئيں لیکن اج تعریف کرن لئی مجبور آں تے بجا طور تے فخر نال کہندا واں کہ قاضی عیسا دا انتخاب بلوچستان لئی بلکل درُست سی ۔
1945-44ء وچ صوبہ سرحد دے ضمنی انتخابات وچ چار نشستاں اُتے مسلم لیگ دی کامیابی دے پِچھے قاضی صاحب دی محنت دا ہتھ سی ۔ جیہدے توں مسلم لیگ نوں وڈی تقویت مِلی ۔
اوہ آل انڈیا مسلم لیگ دے سیکٹری نشرواشاعت وَرگے عہدےآں اُتے وی فائز رہے ۔
اوہ برازیل وچ پاکستان دے پہلے سفیر سی ۔
لہور جلسا
سودھو23 مارچ 1940ء وچ اوہناں نے لہور جلسے وچ بلوچستان دے وفد دی نمائندگی کیتی تے قرارداد پاکستان دی تائید وچ تقریر وی کیتی ۔ لیاقت علی خان نے تقریر دی طوالت نوں دیکھ کے گھنٹی بجائی لیکن قائد اعظم نے روک لیا تے اوہناں دی تقریر توں کافی متاثر ہوئے ۔
صحافت
سودھومسلم لیگ نوں متعارف کرون لئی اوہناں نے ال اسلام نامی اخبار وی جاری کيتا تے مسلم گارڈز قائم کيتی ۔
سماجیت
سودھوانٹر کالج کوئٹہا نوں ڈگری کالج دا درجا دواون تے بلوچستان وچ پہلا گرلز کالج قائم کراون وچ قاضی عیسا دا کافی دخل سی ۔
وفات
سودھو19 جون 1976ء نوں ایہ مرد مجاہد دل دا دورہ پین نال جہان فانی توں کوچ کر گیا ۔ اوہناں دی قبر پشین وچ اے ۔