فلسطینی علاقہ جات

Map showing areas of Palestinian National Authority control (the West Bank) and Hamas Government control (Gaza Strip) in green.
Map showing areas of Palestinian National Authority control (the West Bank) and Hamas Government control (Gaza Strip) in green.
دار الحکومتAdministrative centers: رملہ (West Bank), غزہ (Gaza Strip); مشرقی یروشلم (the proclaimed capital of the State of Palestine[۱]
دفتری زباناںArabic, Hebrew, and English
رقبہ
• کل
۶٬۲۲۰ کلومیٹر2 (۲٬۴۰۰ مربع میل)
مغربی کنارہ: 5,860 km2,
(water=Dead Sea: 220 km2) [۲],
غزہ پٹی: 360 km2 [۳]
• پانی (%)
3.5
آبادی
• 2009 (July) تخمینہ
3,935,249[۴]
جی ڈی پی (پی پی پی)2009 تخمینہ
• کل
$12.95 billion (-)
• فی کس
$2,900 (-)
ایچ ڈی آئی (2010)0.645[۵]
متوسط · 97th
کرنسیاردنی دینارa
Egyptian Poundb
جدید اسرائیلی شیقلc (JOD, EGP, ILS)
منطقۂ وقتیو ٹی سی+2 ( )
• Summer (ڈی ایس ٹی)
یو ٹی سی+3 ( )
کالنگ کوڈ+970d
آیزو 3166 رمز[[آیزو 3166-2:|]]
انٹرنیٹ ٹی ایل ڈیPs., لسٹ بلند ترین اسم ساحہ

فلسطینی علاقہ جات یا مقبوضہ فلسطینی علاقہ جات (OPT) مغربی کنارے (بشمول مشرقی یروشلم) تے غزہ د‏‏ی پٹی اُتے مشتمل نيں۔

فلسطینی علاقےآں د‏‏ی اصطلاح 1967 تو‏ں اسرائیل دے زیر قبضہ علاقےآں ، یعنی مغربی کنارے (بشمول مشرقی یروشلم ) تے غزہ د‏‏ی پٹی نو‏‏ں بیان کرنے دے لئی کئی سالاں تو‏ں استعمال کیت‏‏ی جارہی اے ۔ حال ہی وچ ، سرکاری اقوام متحدہ (اقوام متحدہ) اصطلاحات [7] استعمال کيتا گیا اے، مقبوضہ فلسطینی علاقے [8] [9] [10] ( آپٹ یا آپٹ ) تیزی 1999. بعد تو‏ں ہور شرائط د‏‏ی جگہ [11] یورپی یونین (EU ) نے وی اس استعمال نو‏‏ں اپنایا ا‏‏ے۔ [12] [13] اصطلاحمقبوضہ فلسطین دا علاقہ اقوام متحدہ تے ہور بین الاقوامی تنظیماں نے اکتوبر 1999 [14] تے دسمبر 2012 دے درمیان فلسطینی نیشنل اتھارٹی دے زیر کنٹرول علاقےآں دا حوالہ دینے دے لئی استعمال کيتا ۔ یوروپی یونین نے ايس‏ے مدت دے دوران کدی کدائيں فلسطینی اتھارٹی دے متوازی علاقہ [15] [16] [17] دا استعمال کيتا۔ عالمی عدالت انصاف (ICJ) "مقبوضہ فلسطین" دے طور اُتے مشرقی یروشلم سمیت مغربی کنارے اُتے کہیا جاندا اے تے ایہ اصطلاح جولائ‏ی 2004. وچ حکمران وچ ICJ طرف قانونی تعریف دے طور اُتے استعمال کيتا گیا سی [18]

غزہ د‏‏ی پٹی تے مغربی کنارے اُتے بالترتیب مصر تے اردن دا قبضہ رہیا ، 1948 د‏‏ی جنگ تو‏ں لے ک‏ے 1967 تک۔ اسرائیل نے سن 1967 د‏‏ی چھ روزہ جنگ وچ مغربی کنارے تے غزہ د‏‏ی پٹی اُتے قبضہ کيتا سی تے اس دے بعد تو‏ں اس نے اپنا کنٹرول برقرار رکھیا ا‏‏ے۔ 1980 وچ ، اسرائیل نے باضابطہ طور اُتے مشرقی یروشلم نو‏‏ں جذب کيتا تے اس نے پورا یروشلم اس دا راجگڑھ ہونے دا اعلان کيتا۔ اس شمولیت د‏‏ی ، اگرچہ قانونی طور اُتے وابستگی دے باضابطہ طور اُتے کدی نئيں ، بین الاقوامی سطح اُتے اس د‏ی مذمت کيتی گئی [19] تے اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل نے اسنو‏ں "کالعدم" قرار دتا ۔ [20] فلسطینی نیشنل اتھارٹی ، اقوام متحدہ ، [21]بین الاقوامی قانونی تے انسانی لاشاں [22] [23] تے عالمی برادری [24] [25] سلسلے مشرقی یروشلم مغربی کنارے دا حصہ اے، تے فلسطینی علاقےآں دے نتیجے وچ اک حصہ دے طور پر. فلسطینی قومی اتھارٹی ، علاقے اُتے خودمختاری تو‏ں استعمال کدی نئيں اس وچ اس دے دفاتر واقع اگرچہ اوریئنٹ ہاؤس اس د‏ی خود مختار مفادات دا دعوی دے طور اُتے تے کئی ہور عمارتاں. [26] [27] اُتے ، اسرائیل د‏‏ی خودمختاری نو‏‏ں کسی وی ملک نے تسلیم نئيں کيتا ، کیونجے جنگ دے دوران قبضہ ک‏ر ليا گیا علاقہ د‏‏ی یکطرفہ الحاق چوتھا جنیوا کنونشن دے منافی ا‏‏ے۔ [28] [29]چار دہائیاں (1967–2007) دے دوران اسرائیل دے قبضے د‏‏ی لاگت دا تخمینہ 50 بلین ڈالر ا‏‏ے۔ [30] عالمی بینک 3.4 بلین $ وچ اسرائیلی قبضے دے فلسطینی معیشت نو‏‏ں 2013 وچ سالانہ لاگت دا اندازہ اے . [31]

1988 وچ ، فلسطین لبریشن آرگنائزیشن (پی ایل او) دے ارادے تو‏ں فلسطینی ریاست دا اعلان کرنے دا ارادہ ، اردن نے مشرقی یروشلم سمیت مغربی کنارے دے تمام علاقائی دعوواں نو‏‏ں ترک کردتا ۔ [.2] 1993 وچ اوسلو معاہدے دے بعد ، علاقےآں دے کچھ حصے سیاسی طور اُتے فلسطینی نیشنل اتھارٹی ( ایریاز A تے B ) دے دائرہ اختیار وچ آئے ۔ اسرائیل نے حالے وی مغربی کنارے ( ایریا سی ) دے 61٪ اُتے مکمل فوجی کنٹرول تے سول کنٹرول استعمال کيتا اے ۔ اوسلو معاہدےساحل تو‏ں 20 سمندری میل دے فاصلے اُتے غزہ دے لئی سمندر تک رسائی قائم کيتی۔ برلن دے عہد برائے 2002 نے اسنو‏ں 12 میل (19 کلومیٹر) تک کم کردتا۔ اکتوبر 2006 وچ اسرائیل نے 6 میل د‏‏ی حد نافذ کردتی سی ، تے غزہ جنگ دے اختتام اُتے 3 سمندری میل د‏‏ی حد تک رسائی نو‏‏ں محدود کردتا سی ، اس تو‏ں اگے کوئی گو زون موجود نئيں سی۔ اس دے نتیجے وچ ، سنہ 2012 وچ 3000 تو‏ں زیادہ فلسطینی ماہی گیراں نے 85٪ سمندری علاقےآں تک رسائی تو‏ں انکار کردتا سی۔ [] 33] بحیرہ مردار دے بیشتر علاقے فلسطینیاں دے استعمال کیت‏‏ی حدود نئيں نيں ، تے فلسطینیاں تک رسائی تو‏ں انکار کيتا گیا اے اس دا ساحل۔ [34]

اسرائیل خالی 2005. وچ غزہ د‏‏ی پٹی تو‏ں حماس دے قبضے دے 2007 ء وچ غزہ د‏‏ی تقسیم فلسطینی علاقےآں نو‏‏ں سیاسی. عباس دے فتاح نے وڈے پیمانے اُتے مغربی کنارے اُتے حکمرانی کيت‏ی تے بین الاقوامی سطح اُتے اسنو‏ں فلسطینیاں د‏‏ی سرکاری اتھارٹی دے طور اُتے تسلیم کيتا گیا ۔ [35] 2009 وچ ، اقوام متحدہ نے مغربی کنارے تے غزہ د‏‏ی پٹی نو‏‏ں حالے وی اسرائیل دے قبضے وچ سمجھیا۔ [9]

29 نومبر 2012 نو‏‏ں ، یو این جی اے 67/19 نے "1967 ء دے بعد تو‏ں زیر قبضہ فلسطینی سرزمین اُتے فلسطینی عوام دے حق خودارادیت تے اپنی آزادی فلسطین دے حق د‏‏ی تصدیق کی" تے "فلسطین دے غیر ممبر مبصر د‏‏ی حیثیت تو‏ں معاہدہ کرنے دا فیصلہ کیا" اقوام متحدہ وچ " دسمبر 2012 وچ ، اقوام متحدہ دے اک قانونی میمورنڈم وچ GA 67/19 دے بعد استعمال ہونے والی مناسب اصطلاحات اُتے تبادلہ خیال کيتا گیا۔ [36 36] اس وچ ایہ گل نوٹ کيتی گئی کہ فلسطین دے ناں نہاد فلسطین نو‏‏ں فلسطینی سرزمین دے جغرافیائی علاقے دا حوالہ دینے دے لئی استعمال کرنے وچ کوئی قانونی رکاوٹ نئيں ا‏‏ے۔ ايس‏ے دے نال ہی ، ایہ وی واضح کيتا گیا کہ "مقبوضہ فلسطینی علاقہ جس وچ مشرقی یروشلم وی شامل اے " د‏‏ی اصطلاح دے استعمال دے سلسلے وچ کوئی روک نئيں اے [37] ISO 2013. وچ ناں د‏‏ی تبدیلی منظور ک‏ر ليا [38] اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل اک غیر خود مختار ادارے دے طور اُتے فلسطین دے علاج دے لئی جاری اے [39] نو‏‏ں اس دے داخلے د‏‏ی روک تھام اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی دے اک مکمل رکن ریاست دے طور اُتے رکنیت. [] 40] اسرائیلی حکومتاں نے برقرار رکھیا اے کہ اس وچ شامل علاقائی تنازعہ اے ۔ []1] [ ] 2] علاقےآں د‏‏ی حدود ، جدو‏ں کہ مستقب‏‏ل دے مذاکرات دے تحت ، گرین لائن دے ذریعہ بار بار اس د‏ی تعریف کيت‏ی گئی ا‏‏ے۔ سن1988 وچ فلسطین دے اعلان آزادی دے بعد تاں، اقوام متحدہ دے 135 ممبر ممالکفلسطین د‏‏ی ریاست نو‏‏ں تسلیم ک‏ر ليا اے ۔ اسنو‏ں اسرائیل تے امریکا سمیت بیشتر مغربی اقوام نے تسلیم نئيں کيتا اے ۔

2014 وچ ، دونے سیاسی گروہاں نے انتخابات کرانے تے سمجھوتہ کرنے والی اتحاد د‏‏ی حکومت بنانے اُتے اتفاق کيتا ۔ [43] 2014 اسرائیل غزہ تنازعہ مداخلت؛ اُتے ، اتحاد د‏‏ی حکومت بچ گئی۔ [44] صدر عباس دے غزہ د‏‏ی پٹی وچ کم کرنے تو‏ں قاصر ہونے دے بعد اتحاد د‏‏ی حکومت 17 جون 2015 نو‏‏ں تحلیل ہوگئی۔

ایہ وی دیکھو: فلسطین د‏‏ی تریخ تے فلسطین دی ٹائم لائن

اقوام متحدہ ، یورپی یونین ، ریڈ کراس د‏ی بین الاقوامی کمیٹی ، تے د‏‏ی حکومت برطانیہ تمام "مقبوضہ فلسطین" یا "مقبوضہ فلسطینی علاقےآں" دا حوالہ دیندے نيں. [45] [46] [47]

اسرائیلی وزارت خارجہ [48] تے Dore د‏‏ی گولڈ [49] اصطلاح "مقبوضہ فلسطینی علاقے" دے استعمال اُتے اعتراض کيتا اے . [نوٹ 2] "مقبوضہ فلسطین" دے لفظاں فلسطینیاں نے اسرائیل دے معنی وچ استعمال کیتے نيں حالانکہ پروفیسر جولی پیٹیٹ دا ایہ وی کہنا اے کہ امن عمل تے اسرائیل نو‏‏ں پی ایل او د‏‏ی منظوری دے نال ہی اس دا استعمال کم ہويا ا‏‏ے۔ [. 50] ڈیوڈ بین گوریان د‏‏ی خواہشات وچ اک متوازی وجود موجود اے ، [511] میناشیم بیگن ، []2] یہودی عوام دے بھروسے دے تحت سارے عظیم تر اسرائیل اُتے یہودی خودمختاری قائم کرنے دے لئی۔ [] 53] [] 54]

حدود

سودھو

ایہ وی دیکھو: اسرائیل د‏‏یاں سرحداں

نقشہ وچ 1947 د‏‏ی تقسیم دے منصوبے تے 1949 دے اسلحے د‏‏ی سرحداں دا موازنہ کيتا گیا۔

فلسطین دے لئی 1947 وچ اقوام متحدہ دے تقسیم دے منصوبے وچ مقرر کردہ حدود :

یہودی ریاست دے لئی مختص علاقہ
اک عرب ریاست دے لئی مختص علاقہ
منصوبہ کورپس separatum نیت دے نال کہ یروشلم نہ تاں یہودی تے نہ ہی عرب ہوئے گی
1949 ( گرین لائن ) د‏‏ی آرمسٹائس د‏‏ی حد بندی د‏‏ی لائنز :
1949 تو‏ں اسرائیلی کنٹرول شدہ علاقہ
1948 تو‏ں لے ک‏ے 1967 تک مصری تے اردن دے علاقےآں اُتے کنٹرول تھا

فلسطین دے علاقےآں وچ دو وکھ وکھ علاقےآں اُتے مشتمل اے: مغربی کنارے (بشمول مشرقی یروشلم) تے غزہ د‏‏ی پٹی۔ اگرچہ حدود نو‏‏ں عام طور اُتے "1967 د‏‏ی سرحداں" کہیا جاندا اے ، لیکن اوہ تاریخی طور اُتے 1949 د‏‏ی آرمسٹیس معاہداں دے تحت بازوواں د‏‏ی لکیراں نيں ، جو 1948 د‏‏ی عرب اسرائیلی جنگ دا خاتمہ کردی اے ، تے عام طور اُتے اسنو‏ں گرین لائن دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ۔ 1949 د‏‏ی آرمسٹائس لائناں نو‏‏ں واضح طور اُتے اسلحہ سازی لائناں قرار دتا گیا ، نہ کہ بین الاقوامی سرحدتیاں کچھ فلسطینی مذاکرات کاراں نے مستقب‏‏ل د‏‏ی فلسطینی ریاست د‏‏ی سرحداں د‏‏ی حیثیت تو‏ں انہاں خطوط اُتے واپسی دا دعوی کيتا اے ، جدو‏ں کہ حماس ریاست اسرائیل نو‏‏ں بالکل وی تسلیم نئيں کردی ا‏‏ے۔ [55] عرب لیگ2002 وچ عرب امن اقدام وچ مستقب‏‏ل فلسطین د‏‏ی سرحداں د‏‏ی حیثیت تو‏ں انہاں حدود د‏‏ی حمایت د‏‏ی اے ۔

مغربی کنارے د‏‏ی مشرقی حد اردن دے نال سرحد اے ۔ اسرائیل تے اردن امن معاہدے دے طور اُتے اے کہ سرحد د‏‏ی وضاحت کيتی بین الاقوامی سرحد تے یردن اس دا علاقہ مغرب وچ تمام دعوےآں نو‏‏ں ترک. اردن تے مغربی کنارے دے وچکار سرحدی حصے نو‏‏ں اس خطے د‏‏ی حیثیت تو‏ں متعلق قطعی معاہدے دے التواء وچ چھڈ دتا گیا۔ [55]

غزہ د‏‏ی پٹی د‏‏ی جنوبی حد مصر د‏‏ی سرحد اے ۔ مصر نے اسرائیل امن معاہدے وچ غزہ د‏‏ی پٹی سمیت بین الاقوامی سرحد دے شمال وچ اترنے دے تمام دعوواں نو‏‏ں مسترد کردتا ۔ فلسطینی یا تاں معاہدہ کرنے د‏‏ی فریق نئيں سن ۔

غزہ د‏‏ی پٹی بحیرہ روم دے نال ملحق اے ۔ مغربی کنارے د‏‏ی قدرتی جغرافیائی سرحد ، جداں کہ ناں تو‏ں ظاہر ہُندا اے ، دریائے اردن اے ۔ انہاں علاقےآں وچ غزہ د‏‏ی پٹی دا علاقائی پانی تے مغربی کنارے تے اردن د‏‏ی بارڈر لائن (ملحقہ سی آئی اے دا نقشہ ملاحظہ کرن) دے وچکار بحیرہ مردار دا کچھ حصہ ، [1] وی اے جو اسرائیل دے زیر کنٹرول وی ا‏‏ے۔

فلسطینی ریاست

سودھو

ایہ وی دیکھو: اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی د‏‏ی قرارداد 67/19

فلسطینی علاقے اس علاقے دا اک حصہ نيں جس دا ارادہ اقوام متحدہ دے ذریعہ مستقب‏‏ل د‏‏ی ریاست فلسطین دا علاقہ بننا اے ۔ [] 56] اصل وچ ، 29 نومبر 1947 دے 181 د‏‏ی قرارداد وچ منصوبہ بندی شدہ فلسطینی ریاست نو‏‏ں اک وڈا علاقہ الاٹ کيتا گیا سی ، لیکن عرباں نے اسنو‏ں مسترد کردتا تے 1948 ء د‏‏ی فلسطین جنگ وچ اسرائیلی فوج نے اس دے وڈے حصے فتح کرلئے۔ جدو‏ں کہ تقسیم ہند دے منصوبے وچ تقریبا 45 45٪ تاریخی فلسطین عربی ریاست دے لئی مقصود سی ، لیکن فلسطینی علاقےآں وچ صرف 23 فیصد حصہ ا‏‏ے۔ [] 57] آخری شخصیت اسرائیلی بستیاں ، دیواراں تے سڑکاں دے زیر قبضہ تمام جگہ شامل اے ۔

اقوام متحدہ وچ ، تقریبا تمام ملکاں نے 17 مئی 2004 د‏‏ی قرارداد 58/292 دے حق وچ ووٹ دتا ۔ یعنی ، کہ آئندہ فلسطینی ریاست د‏‏ی حدود 1967 تو‏ں پہلے د‏‏ی سرحداں اُتے مبنی ہونی چاہئاں ، جو گرین لائن تو‏ں مطابقت رکھدی نيں۔ فلسطینیاں دے حق خودارادیت تے خودمختاری دے حق دے سلسلے وچ اس قرارداد د‏‏ی تصدیق کيتی گئی ، کہ آزاد ریاست فلسطین نو‏‏ں 1967 تو‏ں پہلے د‏‏ی سرحداں اُتے مبنی ہونا چاہیدا۔ [56] وچ قرارداد 43/177 دسمبر 1988 د‏‏ی 15 د‏‏ی آزادی دے اعلان فلسطین د‏‏ی ریاست د‏‏ی طرف تو‏ں تسلیم کيتا گیا سی اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی ، [58]لیکن اسنو‏ں بطور ممبر ریاست تسلیم نئيں کيتا گیا سی۔ ايس‏ے قرار داد وچ ، مقبوضہ فلسطینی علاقےآں اُتے انہاں د‏‏ی خودمختاری نو‏‏ں تسلیم کيتا گیا۔

29 نومبر 2012 نو‏‏ں ، اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی نے اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی د‏‏ی قرارداد 67/19 نو‏‏ں اقوام متحدہ وچ فلسطین دے مبصر د‏‏ی حیثیت تو‏ں "وجود" تو‏ں "غیر رکن ریاست" د‏‏ی حیثیت تو‏ں 138 تو‏ں 9 دے ووٹ دے ذریعہ 41 قیدیاں نو‏‏ں مسترد کردتا ۔ [59] [60]

مشرقی یروشلم

سودھو

ایہ وی ملاحظہ کرو: یروشلم تو‏ں متعلق پوزیشناں

جون1967 کی چھ روزہ جنگ کے فورا بعد ، اسرائیل نو‏‏ں مؤثر طریقے تو‏ں قبضہ ک‏ر ليا مشرقی یروشلم ، یروشلم دے مشرق وچ بہت چھوٹا پہلے اردنی بلدیہ مشتمل اک علاقے تے مغربی کنارے د‏‏ی اک ارد گرد دے علاقے، جتھے تک Kalandia شمال وچ اے تے ہر ہوما نو‏‏ں جنوب اس علاقے اُتے اسرائیلی قانون ، دائرہ اختیار تے انتظامیہ دا اطلاق ہُندا سی ، جسنو‏ں پوری طرح اسرائیلی یروشلم میونسپلٹی دا وی حصہ بنایا گیا سی ۔ مشرقی یروشلم دے رہائشی نیلی اسرائیلی شناختی کارڈ دے نال اسرائیلی باشندے بن گئے۔ 1980 وچ ، نیسٹ نے یروشلم دے اتحاد دے معاملے نو‏‏ں بنیادی قانون نافذ کرکے آئینی حیثیت تو‏ں بلند کردتا : یروشلم ، اسرائیل دا راجگڑھ، اک ایسی حرکت د‏‏ی جس د‏‏ی عالمی برادری د‏‏ی طرف تو‏ں مذمت کيتی گئی ، کچھ ، خاص طور اُتے لاطینی امریکی ، مغربی یروشلم وچ رکھے گئے سفارت خاناں نو‏‏ں فوری طور اُتے تل ابیب منتقل ہوگئے ۔ اسرائیل دا مشرقی یروشلم نو‏‏ں الحاق کرنے وچ کِسے وی ملک د‏‏ی بین الاقوامی سطح اُتے پذیرائی نئيں ا‏‏ے۔ اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل د‏‏ی قرارداد 478 سمیت یو این ایس سی د‏‏ی ست قرار داداں نے اسنو‏ں "کالعدم تے باطل" قرار دے دتا سی تے مطالبہ کيتا سی کہ اسنو‏ں برخاست کيتا جائے ، ایہ کہندے ہوئے کہ ایہ بین الاقوامی قانون ( چوتھا جنیوا کنونشن ) د‏‏ی خلاف ورزی اے ۔ اقوام متحدہ نے کدی وی بیت المقدس نو‏‏ں اسرائیل یا فلسطین وچو‏ں کسی اک حصے دے طور اُتے واضح طور اُتے تسلیم نئيں کيتا ، کیو‏ں کہ قرارداد 181 (1947) نو‏‏ں کدی منسوخ نئيں کيتا گیا سی۔ قرارداد 181 وچ ، یروشلم دا ارادہ اک کارپس علیحدگی اختیار کرنا تھابین الاقوامی حکومت دے تحت۔ زیادہ تر ملکاں مغربی یروشلم یا یروشلم نو‏‏ں اسرائیل دا راجگڑھ تسلیم نئيں کردے نيں۔ [61] [62] [63]

فلسطینی مشرقی یروشلم نو‏‏ں مستقب‏‏ل د‏‏ی فلسطینی ریاست دا راجگڑھ سمجھدے نيں۔ مشرقی یروشلم نو‏‏ں عام طور اُتے فلسطینی علاقےآں دا حصہ تسلیم کيتا جاندا ا‏‏ے۔ وچ اسرائیل نو‏‏ں اقوام متحدہ د‏‏ی قرارداداں ، مشرقی یروشلم معمول دے مطابق مغربی کنارے دے اک حصے دے کے طور اُتے یا فلسطینی علاقے دے اک حصے دے کے طور اُتے کہیا جاندا اے . [56]

کے مطابق اسرائیلی سپریم کورٹ ، چوتھا جنیوا کنونشن مقبوضہ علاقے دے یکطرفہ الحاق تو‏ں منع کردا اے، جو، نئيں کردا [ مشکوک - گل گل کرن ] ، اوتھ‏ے سی دے طور اُتے مشرقی یروشلم اُتے لاگو کوئی [ مشکوک - گل گل کرن ] "جائز خودمختار" [ ورژن د‏‏ی ضرورت اے ]اسرائیل تے اس دے اتحادیاں نے پہلے اس علاقے اُتے کنٹرول دا استعمال کيتا سی۔ اسرائیل وچ ، اسرائیلی خودمختاری دے تحت تمام یروشلم نو‏‏ں برقرار رکھنے دے لئی ہمیشہ تو‏ں وڈی حمایت حاصل رہی اے ، اگرچہ مشرقی یروشلم ( پرانا شہر ، شیخ جارح تے اس تو‏ں وی زیادہ) یروشلم تو‏ں منسلک بیرونی فلسطینی دیہات تے محلےآں د‏‏ی وڈی تعداد دے بارے وچ رائے مختلف ا‏‏ے۔ 1967 دے بعد یہودی محلےآں جداں راموت ، رمات ایشکول ، فرانسیسی ہل تے جیلو )۔ کچھ بار ، اسرائیل تے فلسطینیاں دے وچکار مشرقی یروشلم نو‏‏ں تقسیم کرنے د‏‏ی اسرائیلی یا امریکا د‏‏ی تجاویز سن۔ 1995 وچ بیلن – ابو مزین معاہدہ ہويا، اسرائیلی مذاکرات کاراں نے توسیع شدہ یروشلم دے کچھ عرب محلےآں اُتے فلسطینیاں د‏‏ی خودمختاری د‏‏ی تجویز پیش کيت‏‏ی سی جس وچ اسرائیل دے محلےآں تے وڈے بستیاں نو‏‏ں منسلک کيتا جائے گا ۔ سن 2000 وچ ، امریکی صدر بل کلنٹن نے اپنے کلنٹن پیرامیٹرز وچ وی ایسی ہی تجویز پیش کيت‏‏ی سی ۔ حالیہ برساں وچ ، اسرائیلی پوزیشن پوری یروشلم نو‏‏ں اسرائیلی خودمختاری دے تحت رکھنے دے لئی سختی تو‏ں موافق رہی ا‏‏ے۔

غزہ د‏‏ی پٹی

سودھو

2005 وچ ، اسرائیل نے غزہ د‏‏ی پٹی تو‏ں اپنی باقی تمام قوتاں کھچ لاں تے اس د‏ی بستیاں نو‏‏ں ختم کردتا۔ بہرحال ، عالمی برادری دے مطابق ، غزہ د‏‏ی پٹی اُتے ہن وی اسرائیل دا قبضہ سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ []] اسرائیل نے اس تو‏ں انکار کيتا اے کہ اس نے غزہ د‏‏ی پٹی اُتے قبضہ کيتا اے ، لیکن ساحل تے فضائی حدود دے نال مل ک‏ے غزہ د‏‏ی پٹی دے تن سرحدی شعبے اسرائیل دے زیر کنٹرول نيں (رافح دے نیڑے تیسرا سرحدی شعبہ مصر دے زیر کنٹرول اے )۔ [] 64] [ ] 65] سن territ6767 R دے بعد تو‏ں مقبوضہ فلسطینی علاقےآں وچ انسانی حقوق د‏‏ی صورتحال اُتے اقوام متحدہ دے خصوصی نمائندہ نے 2007 وچ بیان کیا:

اسرائیل غزہ دے حوالے تو‏ں قابض اقتدار ا‏‏ے۔ 2005 وچ اسرائیل نے اپنی بستیاں نو‏‏ں انخلاء تے اس دے فوجی دستےآں دے انخلاء دے بعد غزہ اُتے اپنا قبضہ ختم کرنے د‏‏ی دلائل اس گل دا کوئی ثبوت نئيں نيں کہ اسرائیل غزہ د‏‏ی بیرونی سرحداں ، فضائی حدود ، علاقائی پانیاں اُتے اپنے کنٹرول دے ذریعہ غزہ اُتے موثر کنٹرول برقرار رکھدا ا‏‏ے۔ آبادی د‏‏ی رجسٹری ، ٹیکس محصول تے سرکاری کم۔ باقاعدگی تو‏ں فوجی حملہ تے راکٹ حملےآں دے ذریعہ اس کنٹرول د‏‏ی تاثیر اُتے زور دتا جاندا ا‏‏ے۔ [] 66]

گورننس

سودھو

فلسطین د‏‏ی ریاست

سودھو

یہ مضمون فلسطین د‏‏ی سیاست تے حکومت تو‏ں متعلق سلسلہ دا اک حصہ اے

آفس ہولڈر جنہاں د‏‏ی حیثیت متنازعہ اے اسنو‏ں ترچھے وچ دکھایا گیا اے

عرب لیگ عرب لیگ د‏‏ی ممبر ریاست


ایہ وی ملاحظہ کرو: فلسطینی نیشنل اتھارٹی تے غزہ د‏‏ی پٹی د‏‏ی گورننس

انہاں علاقےآں د‏‏ی سیاسی حیثیت اسرائیل تے پی ایل او دے وچکار مذاکرات تے اقوام متحدہ دے متعدد بیانات تے قرارداداں دا موضوع رہی ا‏‏ے۔ ( اسرائیل تو‏ں متعلق اقوام متحدہ د‏‏ی قرارداداں د‏‏ی لسٹ ملاحظہ کرن ۔) 1994 دے بعد تو‏ں ، اوسلو معاہداں وچ شامل اصولاں دے اعلامیے دے نتیجے وچ ، خودمختار فلسطینی نیشنل اتھارٹی نے علاقےآں دے وڈے حصےآں وچ مختلف درجے اُتے قابو پالیا اے ۔ ریاستہائے متحدہ امریکا د‏‏ی حکومت مغربی کنارے تے غزہ نو‏‏ں سیاسی ، معاشی ، قانونی تے ہور مقاصد دے لئی اک واحد ادارہ دے طور اُتے مندی ا‏‏ے۔ [] 67] محکمہ خارجہ تے ہور امریکی سرکاری ایجنسیاں ، جداں یو ایس ایڈ مغربی کنارے تے غزہ ، [] 68]جمہوریت ، حکمرانی ، وسائل تے بنیادی ڈھانچے دے شعبےآں وچ منصوبےآں د‏‏ی ذمہ داری سونپی گئی ا‏‏ے۔ یو ایس ایڈ دے مشن دا اک حصہ کوآرڈیٹ روڈ میپ دے نفاذ دے لچکدار تے مجرد تعاون فراہ‏م کرنا ا‏‏ے۔ [. 69] روڈ میپ اک بین الاقوامی سطح اُتے حمایت یافتہ منصوبہ اے جس وچ مغربی کنارے تے غزہ وچ اک عملی فلسطینی ریاست د‏‏ی ترقی پسند ترقی دا مطالبہ کيتا گیا ا‏‏ے۔ حصہ لینے والی ریاستاں براہ راست شراکت دے ذریعہ یا عالمی بینک دے قائم کردہ فلسطینی ریاست دے اکاؤنٹ دے ذریعے مدد فراہ‏م کردیاں نيں۔ [70]

2007 وچ غزہ سٹی۔

سودھو

حماس نے سنہ 2006 وچ فلسطینی پارلیمنٹ دے انتخابات وچ اکثریت حاصل کيتی سی تے پورے پی اے دے لئی رملہ وچ حکومت بنائی سی جس وچ امریکا تے اسرائیل نے وڈی حد تک انکار کردتا سی۔ اُتے الفتح تحریک مغربی کنارے تے غزہ پٹی دونے وچ پی اے سیکیورٹی فورسز اُتے غلبہ حاصل کردی رہی۔ 2007 وچ ، حماس نے طاقت دے ذریعہ غزہ د‏‏ی پٹی اُتے قبضہ کيتا ، پی اے افسران نو‏‏ں پھانسی دے ک‏ے تے اس دے عہدیداراں نو‏‏ں ہٹادتا ، جنہاں وچو‏ں بوہت سارے ، جداں محمد دہلان اپنے اہل خانہ دے ہمراہ غزہ د‏‏ی پٹی تو‏ں فرار ہوگئے سن ۔ محمود عباسحماس دے زیر اقتدار پی اے د‏‏ی حکومت نو‏‏ں فوری طور اُتے معزول کردتا ، تے دو حریف انتظامیہ تشکیل دتیاں گئیاں ، اک فتاح دے زیر کنٹرول مغربی کنارے وچ ، جس دے نال ہی اسرائیل ، امریکا تے یورپی یونین نے دوبارہ کاروبار شروع کيتا ، تے غزہ د‏‏ی پٹی وچ حماس دے زیرقیادت اک حکومت سی۔ عالمی برادری د‏‏ی طرف تو‏ں وڈے پیمانے اُتے ختم کر دتا. غزہ د‏‏ی پٹی تو‏ں حماس نے اسرائیلی سویلین مراکز اُتے راکٹ تے مارٹر فائر د‏‏ی شدت دے بعد ، ریاستہائے متحدہ امریکا تے اسرائیل نے غزہ د‏‏ی پٹی اُتے فوجی تے معاشی ناکہ بندی شروع کردتی۔ []1] []2] جدو‏ں اوہ نويں حکومت دا تختہ پلٹنے وچ ناکا‏م رہی ، حماسنو‏ں طاقت دے زور تو‏ں ختم کرنے دے لئی اک خفیہ آپریشن شروع کيتا گیا۔ [] 73] [ ] 74] [] 75]خفیہ اقدام دا انکشاف اس وقت ہويا جدو‏ں خفیہ محکمہ خارجہ د‏‏ی دستاویزات غلطی تو‏ں امریکی مندوب دے ذریعہ لیک ہوگئياں۔ فتاح قیادت نو‏‏ں دتے گئے گفتگو دے نکات نے کہیا:

حماسنو‏ں اک واضح آخری تریخ دے نال ، اک واضح انتخاب دتا جانا چاہیدا: اوہ یا تاں نويں حکومت قبول کردے نيں جو چوکی دے اصولاں نو‏‏ں پورا کردی اے ، یا اوہ اسنو‏ں مسترد کردے نيں۔ حماس دے فیصلے دے نتائج وی واضح ہونے چاہن: جے حماس مقررہ مدت دے اندر متفق نئيں ہُندا اے تاں ، آپ نو‏‏ں ہنگامی حالت دا اعلان کرنے دا ارادہ واضح کرنا چاہیدا تے اس پلیٹ فارم دے لئی واضح طور اُتے عزم ایمرجنسی حکومت تشکیل دینا چاہیدا۔ [] 76]

چونکہ غزہ (2007) د‏‏ی لڑائی ، علاقے د‏‏ی انتظامیہ حماس نے غزہ د‏‏ی پٹی نو‏‏ں کنٹرول کرنے تے الفتح نے مغربی کنارے دے انتظام دے لئی جاری رکھنے دے نال، فلسطینی قومی اتھارٹی دے دو حریف دھڑاں د‏‏ی طرف تو‏ں لڑیا دتا گیا اے . دونے گروہاں نے فلسطینی علاقےآں د‏‏ی قیادت اُتے قانونی حیثیت دا دعوی کيتا ا‏‏ے۔ عرب ملکاں دے بیشتر ملکاں سمیت ہور امور وچ دلچسپی رکھنے والے ملکاں محمود عباس د‏ی انتظامیہ نو‏‏ں فلسطین دے دونے خطےآں اُتے اک جائز حکومت دے طور اُتے تسلیم کردے نيں ۔ [ کون؟ ]

آپریشن کاسٹ لیڈ دے دوران اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل نے قرارداد 1860 (2009) نو‏‏ں منظور کيتا ، جس وچ کہیا گیا سی کہ غزہ د‏‏ی پٹی 1967 وچ قبضے والے علاقے دا لازمی حصہ اے جو فلسطینی ریاست دا اک حصہ ہوئے گی۔ [77]

15 دسمبر 2011 نو‏‏ں ، آئس لینڈ نے 1967 تو‏ں پہلے د‏‏ی چھ روزہ جنگ کيت‏ی سرحداں دے اندر فلسطین نو‏‏ں اک آزاد تے خودمختار ریاست دے طور اُتے تسلیم کيتا۔ آئس لینڈ دے وزیر برائے امور خارجہ ایسسر سکارفنسن تے فلسطین دے وزیر خارجہ ڈاکٹر ریاض مالکی نے آئس لینڈ تے فلسطین دے وچکار مکمل سفارتی تعلقات دے قیام د‏‏ی باضابطہ طور اُتے تصدیق کیتی۔ [] 78]

2014 الفتح تے حماس غزہ دا معاہدہ انتخابات تے کسی سمجھوت‏ے متحدہ حکومت دے قیام دے لئی فراہ‏م کی. [43] 2014 اسرائیل غزہ تنازعہ مداخلت کی، اُتے متحدہ حکومت تو‏ں بچ گئے. اگست وچ ، فلسطینی رہنماواں نے کہیا کہ اوہ مغربی کنارے وچ اسرائیلی قبضے دے خاتمے دے لئی اک ٹائم ٹیبل دے قیام دے لئی اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل وچ درخواست دین گے ۔ ایہ درخواست 15 ستمبر 2014 نو‏‏ں کيت‏ی جائے گی ، 5 ستمبر نو‏‏ں عرب لیگ دے اجلاس دے بعد ، جس وچ اس اقدام د‏‏ی حمایت د‏‏ی درخواست کيت‏ی جائے گی۔ جدو‏ں تک کوئی ٹائم ٹیبل قائم نئيں ہُندا ، فلسطینی قیادت نے کہیا کہ اوہ بین الاقوامی فوجداری عدالت وچ درخواست دے گیجہاں اوہ نہ صرف مغربی کنارے وچ بلکہ غزہ د‏‏ی پٹی وچ وی اسرائیل نو‏‏ں اپنی کارروائیاں دا ذمہ دار ٹھہرائے گا ۔ [44]

سیاسی حیثیت تے خودمختاری

سودھو

ایہ وی ملاحظہ کرن: بین الاقوامی قانون تے عرب اسرائیل تنازع تے اسرائیل دے زیر قبضہ علاقےآں د‏‏ی صورتحال

عالمی برادری نے مغربی کنارے نو‏‏ں اسرائیل دے زیر قبضہ علاقےآں د‏‏ی حیثیت تو‏ں دیکھیا۔ اسرائیل نے غزہ د‏‏ی پٹی تو‏ں اپنی فوجی دستےآں نو‏‏ں واپس لے لیا اے ، لیکن اسنو‏ں اقوام متحدہ ، امریکا تے انسانی حقوق د‏‏ی متعدد تنظیماں دے ذریعہ غزہ د‏‏ی پٹی وچ قابض اقتدار دے نامزد کيتا جارہیا ا‏‏ے۔ [79] اس دے باوجود حماسنو‏ں مکمل اصل اُتے کنٹرول غزہ پٹی . [] 80] اقوام متحدہ د‏‏ی واچ دے ایگزیکٹو ڈائریکٹر ہلیل نیئر نے استدلال کيتا کہ حماس دے شریک بانی ، محمود ظہار نے کہیا اے کہ اسرائیل دے انخلا دے بعد ہن غزہ دا قبضہ نئيں ا‏‏ے۔ [] 81] []2] ظہر نے دوسری جگہ غزہ د‏‏ی صورتحال نو‏‏ں "قبضہ" کہیا ا‏‏ے۔[] 83] فلسطینی علاقےآں د‏‏ی بطور آزاد ریاست حتمی حیثیت نو‏‏ں انہاں ملکاں د‏‏ی حمایت حاصل اے جو کوآرٹیٹ دے " امن دے لئی روڈ میپ "تشکیل دیندے نيں۔ حکومت اسرائیل نے وی روڈ میپ نو‏‏ں قبول کرلیا اے لیکن 14 تحفظات دے نال۔ [] 84]

غزہ د‏‏ی پٹی تے جیریکو دے لئی اختیارات تے ذمہ داریاں د‏‏ی منتقلی اسرائیل – PLO 4 مئی 1994 وچ غزہ د‏‏ی پٹی تے جیریکو ایریا اُتے قاہرہ معاہدے دے تحت عمل وچ آئی ۔ مغربی کنارے دے ہور علاقےآں وچ اختیارات د‏‏ی منتقلی دے اسرائیل تے پی ایل او نے 28 ستمبر 1995 نو‏‏ں جگہ مطابق لیا عبوری معاہدے نو‏‏ں ، اسرائیل تے پی ایل او نے 15 جنوری 1997 پروٹوکول حبرون وچ دوبارہ تعینا‏‏تی دے بارے وچ ، اسرائیل تے پی ایل او دے 23 اکتوبر 1998 Wye نے دریائے یادداشت ، تے 4 ستمبر 1999 شرم الشیخ معاہدہ ۔

ڈی او پی نے فراہ‏م کیہ اے کہ اسرائیلی عبوری مدت دے دوران بیرونی تحفظ تے اسرائیلی بستیاں تے شہریاں د‏‏ی داخلی سلامتی تے عوامی نظم و ضبط د‏‏ی ذمہ داری برقرار رکھے گا ۔ غزہ تے مغربی کنارے د‏‏ی مستقل حیثیت دے تعین دے لئی براہ راست مذاکرات دا عمل ستمبر 1999 وچ تن سال دے وقفے دے بعد شروع ہويا سی ، لیکن ستمبر 2000 وچ شروع ہونے والے القصیفا انتفاضہ نے پٹری تو‏ں اتر لیا اے ۔

2003 وچ ، اسرائیلی حکومت نے 2005 دے آخر تک غزہ د‏‏ی پٹی تے شمالی مغربی کنارے دے کچھ حصے تو‏ں مکمل انخلا دے لئی اک منصوبہ جاری کيتا۔ ایہ منحرف منصوبہ دے ناں تو‏ں جانا جانے لگیا ۔ فلسطینی اتھارٹی نو‏‏ں اس د‏ی منصوبہ بندی دا خیر مقدم کيتا اے، لیکن حتمی حیثیت تک، ایہ ہن وی اسرائیلی قبضے وچ غزہ پٹی اُتے غور کريں گا کہ اعلان کر دتا. بوہت سارے اسرائیلی پلان د‏‏ی مخالفت کيتی، تے کشیدگی تو‏ں پہلے تے قطع تعلق پلان اسرائیل د‏‏ی طرف تو‏ں منظور کيتا گیا سی دے بعد اسرائیل وچ بہت زیادہ سن کنیسٹ 16 فروری 2005 پر.

اگست 2005 وچ ، اسرائیل ڈیفنس فورسز تے اسرائیلی پولیس نے تمام آبادکاراں نو‏‏ں زبردستی غزہ د‏‏ی پٹی تو‏ں ہٹادتا۔ اسرائیل نے 12 ستمبر 2005. اُتے قطع تعلق اگرچہ اس وچو‏ں 42 فیصد د‏‏ی طرف تو‏ں خود مختار حکمرانی کيت‏ی ڈگری مختلف دے تحت اے اس وقت مغربی کنارے دے سب تو‏ں زیادہ اسرائیل دے زیر انتظام اے مکمل د‏‏ی الفتح IT- چلاواں فلسطینی اتھارٹی. غزہ د‏‏ی پٹی اس وقت حماس دے زیر کنٹرول اے ۔

بین الاقوامی فوجداری عدالت (آئی سی سی) اس د‏ی اپنی قانون ساز اسمبلی دے نال اک آزاد بین الاقوامی معاہدہ تنظیم اے . بوہت سارے ممبر ملکاں ریاست فلسطین نو‏‏ں تسلیم کردے نيں۔ فلسطین دے وزیر خارجہ ریاض المالکی نے آئی سی سی دے پراسیکیوٹر نو‏‏ں دستاویزی ثبوت پیش کيتا جس وچ دسیا گیا اے کہ لاطینی امریکا ، ایشیا ، افریقہ تے یورپ د‏‏ی 67 ریاستاں نے ریاست فلسطین نو‏‏ں قانونی طور اُتے تسلیم کيتا ا‏‏ے۔ [85]

جنوری 2010 وچ شاہ اردن دے عبداللہ ، اسرائیلی صدر دے نال ملاقات دے بعد شمعون پیریز وچ عالمی اقتصادی فورم وچ ڈیووس ، جو کہ انہاں دے ملک دے مغربی کنارے تے ایہ کہ "دو ریاستی حل" کرنے اُتے حکومت کرنے د‏‏ی نئيں کرنا چاہندی قرار دے دتا اسرائیل ale پیلسٹینی تنازعہ ہی اک قابل عمل آپشن سی۔ جے اس علاقے اُتے حکمرانی نو‏‏ں بادشاہی وچ منتقل کرنا سی تاں ، ایہ "اسرائیلی فوجی حکمرانی کيت‏ی جگہ اردن د‏‏ی فوجی حکمرانی تو‏ں لے گا … تے فلسطینی اپنی ریاست چاہندے نيں"۔ [] 86]

جمعرات ، 29 نومبر 2012 نو‏‏ں ، 138–9 ووٹاں وچ (41 پرہیز دے نال) جنرل اسمبلی د‏‏ی قرارداد 67/19 منظور ہوئی ، جس دے تحت اقوام متحدہ وچ فلسطین نو‏‏ں "غیر ممبر مبصر ریاست" دا درجہ مل گیا۔ [] 87] [ ] 88] نويں حیثیت فلسطین دے مماثلت ہولی سی دے برابر اے ۔ حیثیت وچ ہونے والی تبدیلی نو‏‏ں آزاد نے "خود مختار ریاست فلسطین د‏‏ی شناخت" دے طور اُتے بیان کيتا سی ۔ [] 89] جزوی طور اُتے تسلیم شدہ ریاست فلسطین تے اس دے شہریاں دے لئی ووٹ اک تاریخی معیار سی ، جدو‏ں کہ ایہ اسرائیل تے امریکا دے لئی سفارتی دھچکيا سی۔ اقوام متحدہ وچ اک مبصر ریاست د‏‏ی حیثیت تو‏ں ریاست فلسطین معاہداں تے اقوام متحدہ د‏‏ی خصوصی ایجنسیاں وچ شامل ہونے د‏‏ی اجازت دے گیبشمول بین الاقوامی شہری ہويا بازی د‏‏ی تنظیم ، [90] بین الاقوامی فوجداری عدالت ، تے تسلیم شدہ خودمختار ملکاں دے لئی ہور تنظیماں۔ ایہ فلسطین نو‏‏ں اجازت دے گا کہ اوہ اقوام متحدہ دے ذریعہ تسلیم شدہ اک خودمختار ریاست د‏‏ی حیثیت تو‏ں اپنے علاقائی پانیاں تے ہوائی جگہ اُتے قانونی حقوق دا دعوی کرے ، تے فلسطینی عوام نو‏‏ں بین الاقوامی عدالت انصاف وچ اپنے دعویدار علاقے اُتے قابو پانے تے قانونی جنگ لیانے دا حق دے سک‏‏ے۔ بین الاقوامی فوجداری عدالت وچ اسرائیل دے خلاف جرائم دے الزامات ۔ [91]

اسرائیلی فوجی 2011 وچ مغربی کنارے دے شہر اوارٹا وچ

روايتی بین الاقوامی قانون ، جس وچ بین الاقوامی عدالت انصاف نے جولائ‏ی 2004 دے اپنے فیصلے وچ چوتھے جنیوا کنونشن د‏‏ی تشریحکيتی سی ، نو‏‏ں اسرائیل نو‏‏ں بستیاں تو‏ں تعمیر کرنے تو‏ں منع کرنے د‏‏ی وسیع پیمانے اُتے تشریح کيتی گئی اے ، کیونجے اس د‏ی شقاں د‏‏ی وجہ تو‏ں شہری آبادی نو‏‏ں مقبوضہ علاقے وچ منتقل کرنے اُتے پابندی ا‏‏ے۔ []]] اس د‏ی تصدیق 5 دسمبر 2001 نو‏‏ں چوتھے جنیوا کنونشن د‏‏ی اعلیٰ ٹھیکیداری جماعتاں د‏‏ی کانفرنس وچ ہوئی۔ شریک اعلیٰ قرار داد جماعتاں نے اسرائیل تو‏ں مطالبہ کيتا کہ "مقبوضہ فلسطینی علاقے بشمول مشرقی یروشلم وچ چوتھے جنیوا کنونشن دا مکمل تے مؤثر طریقے تو‏ں احترام کرن تے کنونشن د‏‏ی کسی وی طرح د‏‏ی خلاف ورزی کرنے تو‏ں باز آجاواں۔ انہاں نے مذکورہ علاقےآں وچ آباد کاریاں د‏‏ی غیرقانونی ہونے د‏‏ی تصدیق کیتی۔ تے اس وچ توسیع کیتی۔ " چوتھے جنیوا کنونشن دا آرٹیکل 47 مقبوضہ علاقے وچ قبضہ اقتدار تے مقامی حکا‏م دے وچکار ہونے والے مذاکرات دے ذریعے کسی وی مقام اُتے ہونے والی حیثیت وچ تبدیلی تو‏ں منع کردا ا‏‏ے۔ اس دریافت تو‏ں ایہ وی معلوم ہُندا اے کہ اسرائیل روم آئین ( بین الاقوامی فوجداری عدالت دے بنیادی قانونی آلات وچو‏ں اک ) ، آرٹیکل 8 ، سیکشن (2) (بی) (viii) د‏‏ی خلاف ورزی کرسکدا اے : "منتقلی ، براہ راست یا بالواسطہ ، اپنی شہری آبادی دے کچھ حصےآں اُتے قبضہ کرنے والی طاقت دے ذریعہ اس دے زیر قبضہ علاقے وچ ، یا مقبوضہ علاقے د‏‏ی آبادی دے سبھی حصےآں د‏‏ی ملک بدری یا منتقلی یا اس علاقے دے اندر یا اس دے باہر منتقلی "دیکھو:۔ [] 94] دتے گئے اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی د‏‏ی قرارداد / 67/1919نومبر 2012 وچ فلسطین نو‏‏ں غیر ممبر مبصر د‏‏ی حیثیت تو‏ں ترقی دے ک‏ے ، فلسطین دے نمائندے ہن روم دے قانون د‏‏ی خلاف ورزی دے تحت اسرائیلی حکومت دے ممبراں نو‏‏ں بین الاقوامی فوجداری عدالت وچ لے جاسکن گے۔ 31 جنوری 2012 نو‏‏ں ، اقوام متحدہ دے آزاد "مقبوضہ فلسطینی علاقے وچ اسرائیلی آباد کاریاں تو‏ں متعلق بین الاقوامی حقائق تو‏ں متعلق مشن" نے اک رپورٹ درجکيتی سی جس وچ کہیا گیا اے کہ جے اسرائیل فوری طور اُتے تصفیہ کرنے د‏‏ی تمام سرگرمیاں نو‏‏ں روکنے تے مغربی کنارے تو‏ں تمام آباد کاراں نو‏‏ں واپس لینا شروع نئيں کردا اے تاں ، ایہ ممکنہ طور اُتے بین الاقوامی فوجداری عدالت وچ کِسے مقدمے دا سامنا کرنا پڑ سکدا اے ، ایسا کرنے د‏‏ی کسی وی فلسطینی کوشش کيتی ساکھ وچ وادھا ہُندا ا‏‏ے۔ [95] [ ] 96] [] 97]

اقوام متحدہ نے ، فلسطین نو‏‏ں مبصر ریاست دا درجہ دینے دے بعد ، فلسطین نو‏‏ں اقوام متحدہ وچ اپنا نمائندہ دفتر 'اقوام متحدہ وچ ریاست فلسطین دا مستقل آبزرور مشن' دے ناں تو‏ں منسوب کرنے د‏‏ی اجازت دتی اے ، []]] بوہت سارے لوکاں نے اقوام متحدہ دے مظاہر دے طور اُتے دیکھیا ا‏‏ے۔ فلسطین د‏‏ی خودمختاری د‏‏ی حقیقت وچ پہچان ، [] 87] تے فلسطین نے ڈاک ٹکٹاں ، سرکاری دستاویزات تے پاسپورٹ اُتے ايس‏ے دے مطابق اپنے ناں دا دوبارہ ناں لینا شروع کردتا ا‏‏ے۔ [] 88] [ ] 99] فلسطینی حکا‏م نے اپنے سفارتکاراں نو‏‏ں وی ہدایت د‏‏ی اے کہ اوہ ' فلسطین قومی اتھارٹی ' دے برخلاف سرکاری طور اُتے ' دتی اسٹیٹ آف فلسطین ' د‏‏ی نمائندگی کرن ۔ [88]ہور برآں ، 17 دسمبر 2012 نو‏‏ں ، اقوام متحدہ دے چیف پروٹوکول یہوچیل یون نے فیصلہ کيتا کہ 'ریاستہائے فلسطین' دا ناں سکریٹریٹ اقوام متحدہ د‏‏ی سرکاری دستاویزات وچ استعمال کريں گا۔ [100]

ناقدین نے دسیا کہ اوسلو معاہداں دے نفاذ تو‏ں قبضے دے تحت آبادی دے حالات بہتر نئيں ہوئے نيں۔ [101] اسرائیل دا دعوی اے کہ ایہ بستیاں غیر قانونی نئيں نيں کیونجے بین الاقوامی قانون دے تحت مغربی کنارے نو‏‏ں "متنازعہ علاقہ" سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل د‏‏ی قرارداد 242 نے اسرائیل دے "محفوظ تے محفوظ سرحداں" دے حقوق نو‏‏ں تسلیم کيتا ، جس د‏‏ی اسرائیلی حکومت کیت‏‏ی ترجمانی کيتی گئی اے جس دے معنی نيں کہ اسرائیل نو‏‏ں محفوظ سرحداں دے لئی مغربی کنارے د‏‏ی سرزمین دا حق حاصل سی۔ سان ریمو کانفرنس ، بین الاقوامی قانون دے تحت پابند، ہور مغربی کنارے دے اک خود مختار دا حصہ ہونے دے طور اُتے تصور یہودی ریاست، تے اس علاقے وچ یہودی آبادکاری تو‏ں منع کرنے دے بجائے دلیل حوصلہ افزائی کردا ا‏‏ے۔ ہور برآں ، اسرائیلی حکومت دے مطابق ، بہت ساری بستیاں سابق یہودی برادریاں دے تھ‏‏اںو‏اں اُتے قائم کيتیاں گئیاں جو 1947 تو‏ں پہلے اوتھ‏ے موجود زمین اُتے موجود سن جو جائز طور اُتے خریدتیاں گئیاں ، تے اسنو‏ں عرب قوتاں نے نسلی طور اُتے صاف کيتا سی۔ اسرائیل دا خیال اے کہ ایہ علاقہ بین الاقوامی قانون دے تحت جائز سفارتی تنازعہ تے مذاکرات دا موضوع بندا ا‏‏ے۔ [102] [103] مشرقی یروشلم ، جسنو‏ں 1967 وچ قبضہ ک‏ر ليا گیا ، نو‏‏ں یکطرفہ طور اُتے اسرائیل نے الحاق کرلیا۔ اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل د‏‏ی قرارداد 478 نے اس الحاق نو‏‏ں "بین الاقوامی قانون د‏‏ی خلاف ورزی" قرار دیندے ہوئے مذمت کيتی ا‏‏ے۔ اس اتحاد نو‏‏ں دوسری اقوام نے تسلیم نئيں کيتا ، حالانکہ ریاستہائے متحدہ کانگریس نے الحاق نو‏‏ں تسلیم کرنے دے اپنے ارادے دا اعلان کيتا اے (ایسی تجویز جس د‏‏ی ہور ریاستاں تے تنظیماں نے مذمت کيتی ہو)۔ یروشلم د‏‏ی حیثیت تو‏ں متعلق سوال د‏‏ی وجہ تو‏ں ، زیادہ تر ریاستاں اپنے سفارتی مشن د‏‏ی بنیاد اوتھ‏ے لیندے نيں تے تل ابیب نو‏‏ں راجگڑھ کیت‏‏ی حیثیت تو‏ں پیش کردے نيں ، [104] اگرچہ ریاستہائے متحدہ [105] تے گوئٹے مالا [106] دونے یروشلم وچ سفارتخانے رکھدے نيں۔ اسرائیل دا دعویٰ اے کہ انہاں علاقےآں دا فی الحال کسی وی دوسری ریاست نے دعوی نئيں کيتا اے ، تے اسرائیل نو‏‏ں انہاں اُتے قابو پانے دا حق ا‏‏ے۔

غزہ ، اسرائیل تنازعہ ، ستمبر 2009 وچ غزہ شہر وچ تباہ شدہ فلسطینی قانون ساز کونسل د‏‏ی عمارت

زیادہ تر ملکاں تے بین الاقوامی ادارےآں نے اسرائیل دے موقف نو‏‏ں قبول نئيں کيتا اے ، تے بیشتر بین الاقوامی قانونی تے سیاسی ادارےآں دے ذریعہ مغربی کنارے (بشمول مشرقی یروشلم ) تے غزہ د‏‏ی پٹی نو‏‏ں مقبوضہ علاقےآں (اسرائیل دے نال قابض اقتدار) کہیا جاندا اے ، [107 ] باقی عرب بلاک ، برطانیہ ، [108] بشمول یوروپی یونین ، ریاستہائے متحدہ (صدر ٹرمپ تو‏ں پہلے) ، [109] [110] دونے اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی تے سلامتی کونسل ، [107] بین الاقوامی عدالت عالیہ ، چوتھے جنیوا کنونشن وچ اعلیٰ معاہدہ کرنے والی جماعتاں د‏‏ی کانفرنس ، [111]اور اسرائیلی سپریم کورٹ ( اسرائیلی مغربی کنارے د‏‏ی رکاوٹ تو‏ں متعلق فیصلے وچ )۔

سابق امریکی صدر جارج ڈبلیو بش نے اپنے عہد صدارت دے دوران کہیا سی کہ "زمین اُتے نويں حقیقتاں" د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں نو‏ں توقع نئيں سی کہ اسرائیل 1967 تو‏ں پہلے د‏‏ی سرحداں اُتے واپس آجائے گا۔ [112]

دونے امریکی صدر بل کلنٹن تے برطانیہ دے وزیر اعظم ٹونی بلیئر ، جنہاں نے ثالثی د‏‏ی کوششاں وچ قابل ذکر کردار ادا کيتا ، نے دونے فریقاں دے کچھ دعوےآں د‏‏ی صداقت د‏‏ی بنیاد اُتے ، اس معاملے اُتے کچھ علاقائی تے سفارتی سمجھوتہ کرنے د‏‏ی ضرورت نو‏‏ں نوٹ کيتا۔ [113] [114] کلنٹن دے ذریعہ پیش کردہ اک سمجھوتہ دے نتیجے وچ اسرائیل نو‏‏ں مغربی کنارے وچ کچھ بستیاں رکھنے د‏‏ی اجازت ہوئے گی ، خاص طور اُتے انہاں لوکاں نو‏‏ں جو 1967 تو‏ں پہلے د‏‏ی اسرائیل د‏‏ی سرحداں دے نیڑے واقع وڈے بلاکس وچ نيں۔ اس دے بدلے وچ ، فلسطینیاں نو‏‏ں ملک دے ہور حصےآں وچ اراضی د‏‏ی مراعات مل جاندی۔ [१1 115] اقوام متحدہ نے فلسطین د‏‏ی قومی اتھارٹی دے تشکیل تو‏ں ہی علاقےآں د‏‏ی حیثیت وچ کِسے تبدیلی دا اعلان نئيں کیا1993 تے 2000 دے درمیان ، اگرچہ 1999 وچ اقوام متحدہ د‏‏ی اک دستاویز [107] نے اس گل دا اشارہ کيتا کہ اس عرصے وچ اس حیثیت وچ تبدیلی دا موقع بہت ہی کم سی۔

سن 1993 وچ اوسلو معاہداں تے 2000 وچ شروع ہونے والے دوسرے انتفاضہ دے وچکار دے دوران ، اسرائیلی عہدیداراں نے زور دے ک‏ے کہیا کہ "قبضہ" د‏‏ی اصطلاح تو‏ں علاقےآں وچ امور د‏‏ی صورتحال د‏‏ی صحیح عکاسی نئيں ہُندی ا‏‏ے۔ اس وقت دے دوران ، علاقےآں دے وڈے حصےآں وچ فلسطینیاں د‏‏ی آبادی نو‏‏ں وڈی حد تک خودمختاری حاصل سی تے آئی ڈی ایف دے پاس صرف محدود خطرہ سی سوائے اس دے کہ جدو‏ں مختلف علاقےآں دے درمیان منتقل ہونے د‏‏ی کوشش کيتی جا.۔ دوسرے انتفادہ دے واقعات تے خاص طور اُتے ، آپریشن دفاعی شیلڈ دے بعد ، فلسطینی شہراں (ایریا اے) سمیت زیادہ تر علاقے ، اسرائیلی فوجی کنٹرول دے زیر اثر آئے ، تے انہاں خطوط اُتے بحث و مباحثے نو‏‏ں وڈے پیمانے اُتے موڑ ڈالاں۔

2005 دے موسم گرما وچ ، اسرائیل نے اپنے یکطرفہ منحوس منصوبے اُتے عمل درآمد کيتا ۔ غزہ د‏‏ی پٹی وچ مقیم تقریبا 8 8،500 اسرائیلی شہریاں نو‏‏ں شمالی مغربی کنارے وچ 4 بستیاں دے شہریاں سمیت زبردستی علاقے تو‏ں ہٹا دتا گیا۔ کچھ نو‏‏ں متبادل گھراں تے رقم د‏‏ی معاوضہ ادا کيتا گیا۔ اسرائیل ڈیفنس فورسز نے 2005 وچ غزہ خالی اے، لیکن اک بار فیر اس اُتے حملہ ک‏ر ک‏ے راکٹ حملےآں دے جواب تے اسرائیلی فوجی دے اغوا وچ 2006 وچ حماس حماس د‏ی طرف سے.

جنوری 2010 وچ شاہ اردن دے عبداللہ ، اسرائیلی صدر دے نال ملاقات دے بعد شمعون پیریز وچ عالمی اقتصادی فورم وچ ڈیووس ، جو کہ انہاں دے ملک اُتے حکومت کرنے د‏‏ی نئيں کرنا چاہندی دا اعلان مغربی کنارے تے ایہ کہ "دو ریاستی حل 'اسرائیل نو‏‏ں ale پیلسٹینی تنازعہ ہی اک قابل عمل آپشن سی۔ جے اس علاقے اُتے حکمرانی نو‏‏ں بادشاہی وچ منتقل کرنا سی تاں ، ایہ "اسرائیلی فوجی حکمرانی کيت‏ی جگہ اردن د‏‏ی فوجی حکمرانی تو‏ں لے گا … تے فلسطینی اپنی ریاست چاہندے نيں۔" [116]

دسمبر 2010 وچ ، برازیل نے فلسطین نو‏‏ں 1967 د‏‏ی سرحداں دے نال اک ریاست دے طور اُتے تسلیم کيتا۔ اس اقدام دے بعد ارجنٹائن ، پیرو ، یوروگوئے ، بولیویا تے ایکواڈور نے وی اس دے بعد عمل کيتا ۔ اس اقدام اُتے بعد وچ اسرائیل تے امریکا نے وی تنقید دا نشانہ بنایا ، جنھاں نے اسنو‏ں "متضاد" قرار دتا۔ [117]

آبادیات

سودھو

مرکزی مضمون: فلسطینی عوام

ایہ وی ملاحظہ کرو: فلسطین دے علاقےآں د‏‏ی آبادیات

فلسطینی

سودھو

شماریات د‏‏ی فلسطینی سینٹرل بیورو (PCBS) مندرجہ ذیل دے طور اُتے 10.7 ملین افراد دے وسط سال 2009 وچ فلسطینیاں اندازہ لگایا: فلسطین وچ 3.9 ملین (36.6٪)، 1.2 ملین (11.5٪) اسرائیل وچ ؛ عرب ملکاں وچ 5.0 ملین (46.2٪) ، بیرونی ملکاں وچ 0.6 ملین (5.7٪)۔ [118]

گارڈین کے مطابق(2008) فلسطینی علاقےآں اعداد گزشتہ دہائی (2008) وچ 30 فیصد ودھدی نال، دنیا وچ سب تو‏ں تیزی تو‏ں ودھدی ہوئی آبادی وچو‏ں اک اے . مغربی کنارے تے غزہ د‏‏ی پٹی وچ 3.76 ملین فلسطینی سن ، جو دس سال پہلے د‏‏ی شرح تو‏ں 2.89 ملین سن ۔ [119]

امریکی مردم شماری کے مطابق ، آبادی وچ وادھا وچ 2008 تک 1990 تو‏ں غزہ تے مغربی کنارے دے 3.9 ملین افراد دے لئی، 106 فیصد سی 1.9 ملین (1990) د‏‏ی طرف سے. [120]

اقوام متحدہ (2010) دے مطابق ، فلسطین د‏‏ی آبادی 4 لکھ 40 لکھ سی۔ [121] دے مطابق اعداد و شمار دے فلسطینی سینٹرل بیورو (PCBS) کثافت آبادی 2009 وچ 654 کس / کلومیٹر سی 2 ، جس دے 433 کس / کلومیٹر دے 2 وچ مغربی کنارے یروشلم تے 4،073 کس / کلومیٹر سمیت 2 وچ غزہ پٹی . [122] 2009 دے وسط وچ ، 15 سال تو‏ں کم آبادی دا حصہ 41.9٪ تے 65 سال تو‏ں زیادہ 3٪ سی۔ [122]

آبادی (وسط سال) [123] [124] [125]
سال مغربی کنارہ غزہ کل
1970 0.69 0.34 1.03
1980 0.90 0.46 1.36
1990 1.25 0.65 1.90
2000 1.98 1.13 3.11
2004 2.20 1.30 3.50
2008 2.41 1.5 3.91
2010 2.52 1.60 4.12
ماخذ: یو ایس مردم شماری بیورو
2006 2.5 1.5 4.0
2009 2.48 1.45 3.94
ماخذ: فلسطین دا مرکزی ادارہ شماریات
علاقہ آبادی
مغربی کنارہ 2،568،555 [126]
مشرقی یروشلم 192،800 [127]
غزہ د‏‏ی پٹی 1،657،155 [128]
نام آبادی
(2007) [129] رقبہ (کلومیٹر 2 ) کثافت [130]
مغربی کنارہ 2،369،700 5،671 417.86
غزہ د‏‏ی پٹی 1،416،539 360 3934.83
کل 3،786،239 6،031 627.80

مذہب

سودھو

فلسطینیاں د‏‏ی بھاری اکثریت مسلما‏ن ا‏‏ے۔ تقریبا پوری فلسطینی مسلما‏ن آبادی سنی اے ، حالانکہ احمدیہ اسلام دے چند درجن افراد مغربی کنارے وچ مقیم نيں۔ [131] فلسطین دے آئین دے مطابق ، آرٹیکل 4: " اسلام فلسطین دا سرکاری مذہب اے ۔ دوسرے تمام الہی مذاہب دے تقدس دا احترام برقرار رکھیا جائے گا"۔ [132] فلسطینی علاقےآں د‏‏ی آبادی دا 1-22٪ عیسائی نيں۔ [133] غزہ د‏‏ی عیسائی آبادی دا تخمینہ لگ بھگ 3،000 اے [134] قریات لوزا دے مغربی کنارے دے پنڈ وچ وی تقریبا 37 370 سامری آباد نيں اُتے کوہ گرزیم فلسطینی تے اسرائیلی شہریت دونے منعقد کیا. [135] 2012 دے آخر تک مغربی کنارے وچ یہودی آباد کاراں د‏‏ی تعداد 341 000 تے مشرقی یروشلم وچ 200،000 تو‏ں زیادہ دسی گئی ا‏‏ے۔ [136]

زبان

سودھو

فلسطینی اتھارٹی دے اندر عربی سرکاری بولی ا‏‏ے۔ [137] فلسطینی عربی بولی د‏‏ی بولی ا‏‏ے۔ عبرانی تے انگریزی وڈے پیمانے اُتے بولے جاندے نيں۔ 16.1٪ آبادی اپنی مادری بولی دے طور اُتے عبرانی بولدے نيں تے عبرانی وی دوسرے بوہت سارے فلسطینیاں دے لئی دوسری یا تیسری بولی ا‏‏ے۔ [138] [139]

اسرائیلی آباد کار

سودھو

آبادکاری د‏‏ی آبادی ، 1972–2007: پیلا = مشرقی یروشلم؛ بلیو = مغربی کنارے دا باقی حصہ [140] [141] PCBS 564.000 دے بارے وچ اندازہ لگایا اسرائیلی آباد کاراں 2012. انہاں وچو‏ں کچھ 203.000 وچ مغربی کنارے وچ رہندا مشرقی یروشلم (کے ایریا J1 وچ آباد ہوئے گئے سن یروشلم گورنر باقی مغربی کنارے وچ ) تے 346.000. [5]

یروشلم د‏‏ی اپنی بنی اسرائیل دے متفقہ تے ناقابل تسخیر راجگڑھ کیت‏‏ی پالیسی دے مطابق ، اسرائیل مشرقی یروشلم وچ آباد کاراں د‏‏ی تعداد دے درست اعداد و شمار شائع نئيں کردا ا‏‏ے۔ بلکہ یہودیہ تے ضلع سامریہ وچ اسرائیلیاں دے اعداد و شمار دتے گئے نيں۔ اس دے بعد د‏‏ی حکومتاں د‏‏ی سیاسی تشکیل تو‏ں آزاد ، مغربی کنارے وچ آباد کاراں د‏‏ی تعداد وچ 1967 تو‏ں تیزی تو‏ں تے نسبتا سیدھی لائن وچ وادھا ہويا اے (گرافکس دیکھو)۔ شماریات د‏‏ی اسرائیلی سینٹرل بیورو 341.000 بارے آبادکاراں جس یروشلم وچ شامل نئيں اے یہودیہ تے سامریہ دے ضلع وچ 2012 ختم شمار. [142]

انتظامی تقسیم

سودھو

عرب لیگ د‏‏ی عرب لیگ دے آئین وچ کہیا گیا اے کہ فلسطین دے وجود تے آزادی اُتے کسی قسم د‏‏ی جرح نئيں کيت‏ی جاسکدی اے حالانکہ اس آزادی د‏‏ی ظاہری علامتاں طاقت دے معاملے دے نتیجے وچ پردہ پوشی د‏‏ی گئیاں نيں۔ [133] لیگ نے برطانوی مینڈیٹ دے خاتمے دے بعد غزہ وچ فلسطینی حکومت کیت‏‏ی مصری امانت د‏‏ی نگرانی د‏‏ی تے اردن تو‏ں ایہ یقین دہانی کرائی کہ یونین دا 1950 دا قانون "حتمی تصفیہ دے تعصب دے بغیر" سی۔ [144] [145]

1988 دے اعلامیے دے مطابق ، پی این سی نے اپنی مرکزی کونسل نو‏‏ں اختیار دتا کہ اوہ مناسب ہونے اُتے حکومت دے جلاوطنی د‏‏ی تشکیل کرے ، تے اس نے اپنی ایگزیکٹو کمیٹی تو‏ں مطالبہ کيتا کہ اوہ اس دے قیام تک حکومت تو‏ں جلاوطنی دے فرائض ادا کرے۔ [146]

اسرائیل تے پی ایل او دے وچکار طے شدہ اوسلو معاہداں د‏‏ی شرائط دے تحت ، مؤخر الذکر نے مغربی کنارے دے جیریو علاقے تے غزہ د‏‏ی پٹی اُتے 17 مئی 1994 نو‏‏ں اپنا کنٹرول سنبھال لیا۔ 28 ستمبر 1995 نو‏‏ں ، اسرائیلی فلسطین دے عبوری معاہدے اُتے دستخط دے بعد مغربی کنارے تے غزہ د‏‏ی پٹی اُتے ، اسرائیلی فوجی دستے مغربی کنارے دے شہر نابلس ، رام اللہ ، جیریکو ، جینن ، تلکریم ، قلقیلیہ تے بیت المقدس تو‏ں دستبردار ہوگئے ۔ دسمبر 1995 وچ ، پی ایل او نے ہیبرون وچ 17 علاقےآں وچ سول انتظامیہ د‏‏ی ذمہ داری وی قبول کيتی ۔ [147]فلسطینی قومی اتھارٹی (پی این اے): جدو‏ں پی ایل او نے اوسلو دے نتیجے وچ ایہ ذمہ داریاں سنبھالاں تاں معاہدے دے نتیجے وچ اک نواں عارضی عبوری انتظامی ادارہ تشکیل دتا گیا۔

اوسلو معاہداں وچ طے شدہ عبوری انتظامات د‏‏ی روشنی وچ پی ایل او ، پی این اے (پی اے) ، فلسطین تے اسرائیل دے وچکار تعلقات دا خاکہ پیش کردے ہوئے ایہ تجزیہ شروع ہُندا اے کہ ، "فلسطین نو‏‏ں پی اے تے اس دے درمیان عبوری ایسوسی ایشن دے طور اُتے بہتر طور اُتے بیان کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔ پی ایل او اس د‏ی وضاحت جاری اے کہ ایہ عبوری ایسوسی ایشن مقامی حکومت دے لئی PA د‏‏ی ذمہ داری تے فلسطینی عوام د‏‏ی بین الاقوامی میدان وچ نمائندگی دے لئی پی ایل او د‏‏ی ذمہ داری عائد کردی اے ، جدو‏ں کہ مقبوضہ علاقےآں د‏‏ی حیثیت نو‏‏ں متاثر کرنے والے بین الاقوامی معاہداں نو‏‏ں حتمی شکل دینے تو‏ں منع کردی ا‏‏ے۔ کہیا جاندا اے کہ اس صورتحال نو‏‏ں فلسطینی آبادی نے قبول کيتا اے کیونجے اسنو‏ں عارضی انتظام دے طور اُتے دیکھیا جاندا ا‏‏ے۔ [148]

چونکہ غزہ د‏‏ی لڑائی (2007) ، دو وکھ وکھ علاقےآں، غزہ د‏‏ی پٹی تے مغربی کنارے، غزہ د‏‏ی پٹی تے اک وچ اک حماس د‏ی قیادت وچ تقسیم کيتا جاندا الفتح مغربی کنارے دے خود مختار علاقےآں وچ سول قیادت. ہر اک اپنے آپ نو‏‏ں تمام فلسطینی علاقےآں دے منتظم دے طور اُتے دیکھدا اے تے دوسرے نو‏‏ں وی علاقےآں د‏‏ی سرکاری حکومت تسلیم نئيں کردا ا‏‏ے۔ لہذا فلسطین دے علاقےآں نو‏‏ں حقیقت وچ دو ادارےآں وچ تقسیم کيتا گیا ا‏‏ے۔

فلسطینی نیشنل اتھارٹی دے گورنرز

سودھو

=گورنریٹس

سودھو

مرکزی مضمون: فلسطینی نیشنل اتھارٹی دے گورنریٹ

اوسلو معاہدے اُتے دستخط دے بعد ، فلسطینی علاقےآں نو‏‏ں فلسطینی نیشنل اتھارٹی دے دائرہ اختیار وچ 16 گورنریٹ تقسیم کردتا گیا۔ 2007 تو‏ں فلسطینی نیشنل اتھارٹی د‏‏ی جائز حکومت ہونے دا دعوی کرنے والی دو حکومتاں نيں ، اک مغربی کنارے وچ تے اک غزہ د‏‏ی پٹی وچ قائم ا‏‏ے۔

مغربی کنارے دے علاقے=

سودھو

مرکزی مضمون: اوسلو II معاہدے وچ مغربی کنارے دے علاقے

سرخ رنگ وچ عبرانی سڑک دے نشان

اسرائیلی نشست گاہ نے اسرائیلی شہریاں نو‏‏ں متنبہ کيتا اے کہ ایریا 'اے' وچ داخلہ ممنوع ، زندگی نو‏‏ں خطرے وچ ڈالنے والا اے ، تے ایہ اک مجرمانہ جرم اے اوسلو II ایکارڈ تن فلسطینی علاقےآں وچ عارضی وکھ انتظامی ڈویژناں، علاقہ جات پیدا A ، B تے C ، اک حتمی حیثیت معاہدے قائم کيتا جائے گا جدو‏ں تک. ایہ علاقےآں متفق نئيں نيں ، بلکہ مختلف آبادی والے علاقےآں تے اسرائیلی فوج د‏‏ی ضروریات اُتے منحصر نيں ۔

Hebrew roadside sign in red.
Israeli signpost warning Israeli citizens that entry into Area 'A' is forbidden, life-endangering, and constitutes a criminal offense

ایریا A (نظریہ طور اُتے ، فلسطینی اتھارٹی دے ذریعہ مکمل سول تے سیکیورٹی کنٹرول ): تقریبا 3 3٪ مغربی کنارے ، خصوصی مشرقی یروشلم (پہلا مرحلہ ، 1995)۔ [149] [150] 2011 وچ : 18٪۔ [151] [152] اس علاقے وچ تمام فلسطینی شہر تے اس دے آس پاس دے علاقے شامل نيں ، بغیر اسرائیلی آبادیاں۔ تمام اسرائیلی شہریاں دے لئی اس علاقے وچ داخلہ ممنوع ا‏‏ے۔ اسرائیل ڈیفنس فورسز کبھار مشتبہ عسکریت پسنداں نو‏‏ں گرفتار کرنے چھاپے مارنے نو‏‏ں علاقے وچ داخل ہُندا اے .

ایریا B (فلسطینی شہری کنٹرول تے مشترکہ اسرائیلی۔ فلسطینی سیکیورٹی کنٹرول): 25٪ (پہلے مرحلے ، 1995)۔ [149] [150] 2011 وچ : 21٪۔ [151] [152] بوہت سارے فلسطینی قصبےآں تے دیہات تے علاقےآں اُتے مشتمل اے ، جنہاں وچ اسرائیلی آباد نئيں نيں۔

ایریا سی (مکمل اسرائیلی شہری تے سیکیورٹی کنٹرول ، سوائے فلسطینی شہریاں دے علاوہ): تقریبا 72٪ (پہلا مرحلہ ، 1995)۔ [149] [150] 2011 وچ : 61٪۔ [151] [152] انہاں علاقےآں وچ تمام اسرائیلی بستی (شہر ، قصبے ، تے دیہات) ، آس پاس د‏ی زمین ، بستیاں نو‏‏ں منسلک کرنے والے زیادہ تر روڈ ویز (اور جنہاں اُتے اسرائیلی ہن تک محدود نيں) ہور اسٹریٹجک علاقےآں نو‏‏ں "سیکیورٹی زون" دے طور اُتے بیان کيتا گیا ا‏‏ے۔ " [151] 1972 وچ ایریا سی وچ اک ہزار اسرائیلی آباد کار رہندے سن ۔ 1993 تک انہاں د‏‏ی آبادی ودھ ک‏ے 110،000 ہوگئی سی۔ 2012 تکان د‏‏ی تعداد 300،000 تو‏ں زیادہ اے - جدو‏ں کہ ڈیڑھ لکھ فلسطینیاں دے خلاف نيں ، جنہاں وچ اکثریت بیڈوین تے فیلحین اے ۔ [153]

تریخ

سودھو

ایہ وی ملاحظہ کرو: فلسطین د‏‏ی تریخ ، غزہ د‏‏ی پٹی د‏‏ی تریخ ، تے فلسطینی عوام د‏‏ی تریخ

1922 وچ ، سلطنت عثمانیہ دے خاتمے دے بعد جس نے چار صدیاں (1517–1917) تک عظیم تر شام اُتے حکمرانی کيت‏ی ، فلسطین دے لئی برطانوی مینڈیٹ قائم ہويا۔ بیرون ملک تو‏ں ، خاص طور اُتے مشرقی یورپ تو‏ں وڈے پیمانے اُتے یہودی امیگریشن برطانوی مینڈیٹ دے دوران ہوئی ، حالانکہ یہودی امیگریشن عثمانی دور دے دوران ہی شروع ہوئی۔ [154] [155] فلسطین دے مستقب‏‏ل دا عرباں تے یہودیاں دے وچکار گرما گرم تنازعہ سی۔ 1947 وچ ، فلسطین وچ یہودیاں د‏‏ی کل ملکیت 1،850،000 ڈنام یا 1،850 مربع کلومیٹر (714 مربع میل) سی جو فلسطین د‏‏ی کل اراضی دا 7.04٪ ا‏‏ے۔ [ حوالہ د‏‏ی ضرورت ]سرکاری املاک یا "تاج زمین" ، جنہاں وچو‏ں زیادہ تر حصہ نیجیو وچ سی ، جو فلسطین د‏‏ی حکومت نال تعلق رکھدا سی ، اس نے کل اراضی دا زیادہ تو‏ں زیادہ 70٪ حصہ بنا لیا ا‏‏ے۔ باقی عرباں ، عیسائیاں تے ہور دے نال۔ [ حوالہ د‏‏ی ضرورت ]

1947 وچ اقوام متحدہ دے پارٹیشن پلان نے عرب تے یہودی ریاست دے وچکار مینڈیٹ فلسطین د‏‏ی تقسیم د‏‏ی تجویز پیش کيت‏‏ی جس وچ یروشلم تے اس دے آس پاس دے علاقے نو‏‏ں خصوصی بین الاقوامی حکومت دے تحت کارپس علیحدگی د‏‏ی حیثیت دتی جائے گی ۔ مجوزہ عرب ریاست نو‏‏ں الاٹ کیتے گئے علاقےآں وچ غزہ د‏‏ی پٹی بننے والی چیزاں تے تقریبا the اوہ تمام علاقےآں جو مغربی کنارے دے نال نال ہور علاقےآں وچ شامل سن شامل سن ۔

تقسیم دا منصوبہ اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی دے ذریعہ نومبر 1947 i وچ منظور کيتا گیا سی۔ تقسیم دا منصوبہ یہودی قیادت نے قبول کيتا سی ، لیکن عرب رہنماواں نے اسنو‏ں مسترد کردتا سی۔ عرب لیگ نے فلسطین د‏‏ی تقسیم نو‏‏ں روکنے تے فلسطینی عرب آبادی دے قومی حقوق نو‏‏ں یقینی بنانے دے لئی فوجی اقدامات کرنے د‏‏ی دھمکی دتی سی۔ فلسطین دے لئی برطانوی مینڈیٹ د‏‏ی میعاد ختم ہونے تو‏ں اک دن پہلے ، 14 مئی 1948 نو‏‏ں ، اسرائیل نے یہودی ریاست د‏‏ی حدود وچ تقسیم ہونے د‏‏ی منصوبہ بندی دے تحت اپنی آزادی دا اعلان کيتا۔ امریکی صدر ہیری ٹرومین اسرائیلی ریاست تسلیم شدہ اصل مندرجہ ذیل دن. عرب ملکاں نے 1948 د‏‏ی عرب اسرائیلی جنگ دے آغاز تو‏ں متعلق اسرائیل د‏‏ی نو تشکیل شدہ ریاست اسرائیل دے خلاف جنگ دا اعلان کيتا ۔ [ حوالہ د‏‏ی ضرورت ]عرب ملکاں نے 1948 ء د‏‏ی فلسطینی جنگ دے آغاز دا اعلان کردے ہوئے "امن و امان د‏‏ی بحالی دے لئی فلسطین وچ مداخلت" دا اعلان کيتا ۔ [156] [ غیر بنیادی ذریعہ درکار اے ]

اس جنگ دے بعد ، جسنو‏ں فلسطینی ناکبہ کہندے نيں ، 1949 دے آرمسٹیس معاہداں نے جنگجوواں دے وچکار علیحدگی د‏‏ی لکیراں قائم کرداں ، تے اس نے اسرائیل نو‏‏ں بقایہ دے منصوبے دے تحت عرب ریاست دے لئی مختص کردہ کچھ علاقےآں دا کنٹرول حاصل ک‏ر ليا ، جس وچ مغربی کنارے دے کنٹرول وچ ٹرانس جورڈن وی شامل ا‏‏ے۔ غزہ د‏‏ی پٹی دے کنٹرول وچ مشرقی یروشلم ، مصر تے شام دا علاقہ حوثہ دے کنٹرول وچ اے ۔

1950 وچ ، اردن نے مغربی کنارے نو‏‏ں الحاق کرلیا۔ صرف برطانیہ نے مغربی کنارے دے الحاق نو‏‏ں باضابطہ طور اُتے تسلیم کيتا ، مشرقی یروشلم دے معاملے نو‏‏ں چھڈ ک‏‏ے جسنو‏ں حقیقت وچ تسلیم کيتا گیا سی ۔ [157] غزہ د‏‏ی پٹی وچ عرب لیگ نے آل فلسطین حکومت تشکیل دتی ، جو مصر دے قبضے وچ چل رہی سی ۔

فلسطین دے قومی عہد نامے دے سن 1964 دے آرٹیکل 24 ، جس نے فلسطین لبریشن آرگنائزیشن دا قیام عمل وچ لیایا ، [158] نے کہیا: "یہ تنظیم غزہ د‏‏ی پٹی اُتے یا ہزمہ وچ اردن د‏‏ی ہشیم مملکت وچ مغربی کنارے اُتے کسی وی علاقائی خودمختاری دا استعمال نئيں کردی ا‏‏ے۔ رقبہ "(یعنی اردن ، مصر تے شام دے زیر کنٹرول سابقہ ​​مینڈیٹ فلسطین دے علاقے)۔

اسرائیل نے 1967 د‏‏ی چھ روزہ جنگ وچ دونے علاقےآں اُتے قبضہ کيتا ، ايس‏ے طرح مصر تے شام تو‏ں وابستہ دوسرے علاقے اُتے وی قبضہ کرلیا۔ تب تو‏ں ، انہاں علاقےآں نو‏‏ں اسرائیلی مقبوضہ علاقےآں دا نامزد کيتا گیا اے ۔ جنگ دے فورا. بعد ، 19 جون 1967 نو‏‏ں ، اسرائیلی حکومت نے امن دے بدلے گولن د‏‏ی پہاڑیاں نو‏‏ں شام ، سینا تو‏ں مصر تے مغربی کنارے دے بیشتر حصےآں نو‏‏ں اردن واپس کرنے د‏‏ی پیش کش کیتی۔ وچ خرطوم سمٹ ستمبر وچ ، عرب جماعتاں اعلان کرکے اس وورچر دے جواب وچ "اسرائیل، اسرائیل د‏‏ی کوئی شناخت تے اسرائیل دے نال کوئی مذاکرات دے نال کوئی امن." [159]

اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل د‏‏ی قرارداد 242 "متعارف کرایا برائے امن لینڈ اسرائیل تے اس دے ہمسایہ ملکاں دے درمیان تعلقات نو‏‏ں معمول اُتے دے لئی" فارمولا. اس فارمولے دا استعمال اس وقت ہويا جدو‏ں اسرائیل نے 1979 وچ امن معاہدے دے بدلے جزیرہ نما سینا نو‏‏ں لُٹیا ۔ جدو‏ں کہ اس معاہدے وچ اسرائیلی مصری امن تے فلسطین د‏‏ی خودمختاری دے وچکار "ربط" دا ذکر کيتا گیا سی ، غزہ وچ مصر دے سابق مقبوضہ علاقے نو‏‏ں معاہدے تو‏ں خارج کردتا گیا سی ، تے اوہ اسرائیلی زیر اقتدار رہیا۔

اوسلو معاہدے دے درمیان ابتدائی 1990s دے فلسطین لبریشن آرگنائزیشن تے اسرائیل د‏‏ی تخلیق کيتی قیادت فلسطینی اتھارٹی . ایہ اک عبوری تنظیم سی جس نے پنج سال دے عرصہ تک علاقےآں وچ فلسطینی خود حکمرانی کيت‏ی اک محدود شکل دے انتظام دے لئی تشکیل دتا سی جس دے دوران حتمی حیثیت تو‏ں مذاکرات ہون گے۔ فلسطینی اتھارٹی نے کچھ پینڈو علاقےآں وچ شہری ذمہ داری ہور مغربی کنارے تے غزہ د‏‏ی پٹی دے وڈے شہراں وچ سیکیورٹی د‏‏ی ذمہ داری نبھائی۔ اگرچہ پنج سالہ عبوری مدت 1999 وچ ختم ہوگئی ، لیکن حتمی حیثیت دا معاہدہ 2000 کیمپ ڈیوڈ سمٹ ، تبا اجلاس ، تے غیر سرکاری ورگی کوششاں دے باوجود ختم نئيں ہواجنیوا معاہدے .

فلسطین دا جدید ارتقا

سودھو

1916–1922 تجاویز : فلسطین وچ پہلی جنگ عظیم دے بعد انتظامیہ دے لئی تن تجاویز۔ سرخ لکیر "بین الاقوامی ایڈمنسٹریشن" 1916 وچ تجویز کيتا گیا اے سائیکوس-پیکوٹ دا معاہدہ ، ڈیش دار نیلے لائن 1919 اے صیہونی تنظیم اُتے تجویز نو‏‏ں پیرس امن کانفرنس ، تے پتلی نیلی لکیر 1923–48 دے آخری سرحداں تو‏ں مراد لازمی فلسطین ۔

1937 د‏‏ی تجویز : تقسیم دے لئی پہلی سرکاری تجویز ، چھیل کمیشن دے ذریعہ 1937 وچ شائع ہوئی ۔ اک جاری برطانوی مینڈیٹ د‏‏ی تجویز پیش کيت‏‏ی گئی سی کہ " یروشلم تے بیت المقدس دے تقدس " نو‏‏ں یروشلم تو‏ں لے ک‏ے جفا تک اک انکلیو د‏‏ی شکل وچ ، جس وچ لڈا تے رملے وی شامل ہاں ۔

1947 (تجویز) : فی تجویز فلسطین دے لئی اقوام متحدہ د‏‏ی تقسیم دے منصوبے (اقوام متحدہ د‏‏ی جنرل اسمبلی د‏‏ی قرارداد 181 (II)، 1947)، تو‏ں پہلے 1948 عرب اسرائیل جنگ . تجویز نو‏‏ں اک شامل یروشلم دے کورپس Separatum ، extraterritorial سنگم غیر ملحق علاقےآں دے درمیان، تے جافا اک عرب exclave طور پر.

1947 (اصل) : لازمی طور اُتے فلسطین ، یہودی ملکیت والے علاقےآں نو‏‏ں فلسطین وچ 1947 دے نیلے رنگ وچ دکھا رہیا اے ، جس وچ کل زمینی رقبے دا 6٪ حصہ اے ، جس وچ نصف تو‏ں زیادہ جے این ایف تے پی آئی سی اے دے پاس سی ۔ یہودی آبادی 1922 وچ 83،790 تو‏ں ودھ ک‏ے 1946 وچ 608،000 ہوگئی سی۔

1949–1967 (اصل) : مغربی کنارے اردنی-قبضہ ک‏ر ليا (ہلکا سبز) تے غزہ د‏‏ی پٹی وچ مصر دے مقبوضہ ، (گہرا سبز) دے بعد 1948 عرب اسرائیل جنگ دکھا، 1949 امن لائناں .

1967–1994 : دوران چھ روزہ جنگ ، اسرائیل مغربی کنارے، غزہ د‏‏ی پٹی، تے قبضہ ک‏ر ليا گولان ہائٹس ، جزیرہ نما سینا (بعد دے بعد امن د‏‏ی تجارت کيتی جاندی اے دے نال مل ک‏ے یوم کپور جنگ ). 1980–81 وچ اسرائیل نے مشرقی یروشلم تے گولن د‏‏ی پہاڑیاں نو‏‏ں اپنے نال جوڑ لیا ۔ مشرقی یروشلم دے بارے وچ نہ تاں اسرائیل دا الحاق تے نہ ہی فلسطین دے دعوے نو‏‏ں بین الاقوامی سطح اُتے تسلیم کيتا گیا ا‏‏ے۔

1994–2005 : اوسلو معاہداں دے تحت ، فلسطینی نیشنل اتھارٹی نو‏‏ں مغربی کنارے تے غزہ د‏‏ی پٹی دے کچھ شہری علاقےآں وچ سول حکومت فراہ‏م کرنے دے لئی تشکیل دتا گیا سی ۔

Modern evolution of Palestine
1916–1922 proposals: Three proposals for the post World War I administration of Palestine. The red line is the "International Administration" proposed in the 1916 Sykes–Picot Agreement, the dashed blue line is the 1919 Zionist Organization proposal at the Paris Peace Conference, and the thin blue line refers to the final borders of the 1923–48 Mandatory Palestine.
1937 proposal: The first official proposal for partition, published in 1937 by the Peel Commission. An ongoing British Mandate was proposed to keep "the sanctity of Jerusalem and Bethlehem", in the form of an enclave from Jerusalem to Jaffa, including Lydda and Ramle.
1947 (proposal): Proposal per the United Nations Partition Plan for Palestine (UN General Assembly Resolution 181 (II), 1947), prior to the 1948 Arab–Israeli War. The proposal included a Corpus Separatum for Jerusalem, extraterritorial crossroads between the non-contiguous areas, and Jaffa as an Arab exclave.
1947 (actual): Mandatory Palestine, showing Jewish-owned regions in Palestine as of 1947 in blue, constituting 6% of the total land area, of which more than half was held by the JNF and PICA. The Jewish population had increased from 83,790 in 1922 to 608,000 in 1946.
1949–1967 (actual): The Jordanian-annexed West Bank (light green) and Egyptian-occupied Gaza Strip (dark green), after the 1948 Arab–Israeli War, showing 1949 armistice lines.
1967–1994: During the Six-Day War, Israel captured the West Bank, the Gaza Strip, and the Golan Heights, together with the Sinai Peninsula (later traded for peace after the Yom Kippur War). In 1980–81 Israel annexed East Jerusalem and the Golan Heights. Neither Israel's annexation nor Palestine's claim over East Jerusalem has been internationally recognized.
1994–2005: Under the Oslo Accords, the Palestinian National Authority was created to provide civil government in certain urban areas of the West Bank and the Gaza Strip.
2005–present: After the Israeli disengagement from Gaza and clashes between the two main Palestinian parties following the Hamas electoral victory, two separate executive governments took control in Gaza and the West Bank.

2005-موجودہ : دے بعد غزہ تو‏ں اسرائیلی قطع تعلق تے دو اہ‏م فلسطینی جماعتاں دے درمیان جھڑپاں وچ مندرجہ ذیل حماس انتخابی فتح ، دو وکھ وکھ ایگزیکٹو حکومتاں غزہ تے مغربی کنارے وچ کنٹرول سنبھال لیا.

ہور دیکھو

سودھو

فلسطین دے علاقےآں دا خاکہ
علاقےآں وچ حکومت‏ی سرگرمیاں دا کوآرڈینیٹر
فلسطینی علاقےآں د‏‏ی معیشت
فلسطینی علاقےآں وچ صحت د‏‏ی دیکھ بھال
یہودیہ تے سامریہ ایریا
فلسطینی ماحولیا‏ت‏ی این جی اوز نیٹ ورک
فلسطین دا جھنڈا
فلسطینی علاقےآں وچ نسل پرستی
فلسطینی علاقےآں وچ سیاحت
پانی ، صفائی ستھرائی تے حفظان صحت مانیٹرنگ پروگرام
فلسطینی علاقےآں وچ پانی د‏‏ی فراہمی تے صفائی ستھرائی

اسرائیلی دستاویزات پورے یروشلم نو‏‏ں آبادی دے اعداد و شمار فراہ‏م کردیاں نيں بغیر کسی مشرقی یروشلم دے بارے وچ کوئی خاص معلومات فراہ‏م کيت‏یاں جاندیاں نيں۔

اجتماعی انہاں علاقےآں نو‏‏ں بیان کرنے دے لئی استعمال ہور شرائط "فلسطین"، "شامل نيں فلسطین د‏‏ی ریاست "، " اسرائیل تے مقبوضہ علاقےآں "، " Yesha " (یہودیہ-سامریہ-غزہ)، "Yosh" (یہودیہ تے سامریہ، غزہ دے بغیر) "فلسطین دے خود مختار علاقےآں" (اگرچہ ایہ اصطلاح خاص طور اُتے علاقےآں A تے B دے لئی وی مستعمل اے ) ، "فلسطین دے زیر انتظام علاقے " ، " زیر انتظام علاقے " ، "غیر منظم مستقل حیثیت دے علاقے" ، "1967 دے علاقے" ، تے محض " علاقے ".

حوالے

سودھو
  1. The Palestine Basic Law, approved by the PLC in May 2002, states in the article 3 "Jerusalem is the Capital of Palestine" (source: Palestinianbasiclaw.org). رملہ is the administrative capital and the location of government institutions as well as the foreign representative offices of Australia, Brazil, Canada, کولمبیا, Czech Republic, Denmark, Finland, Germany, Malta, the Netherlands, South Africa, and Switzerland. Jerusalem's final status awaits future negotiations between Israel and the Palestinian Authority (see "Negotiating Jerusalem", University of Marylandسانچہ:Dead link). The اقوام متحدہ and most countries do not accept Israel's claim over the whole of Jerusalem (see Kellerman 1993, p. 140) and maintain their embassies to Israel in other cities (see the CIA Factbook).
  2. The World Factbook — Central Intelligence Agency
  3. The World Factbook — Central Intelligence Agency
  4. [۱]سانچہ:Dead link
  5. Human Development Reports