عمدۃ الامراء غلام حسین علی خان
عمدۃ الامراء غلام حسین علی خان (پیدائش: 8 جنوری 1748ء– وفات: 15 جولائی 1801ء) نواب کرناٹک تھے۔ 1795ء میں اُنہیں سلطنت مغلیہ نے بحیثیتِ نواب کرناٹک تسلیم کیا۔
پیدائش تے ابتدائی حالات
سودھو- ہور پڑھو: محمد علی خان والا جاہ
غلام حسین علی خان دی پیدائش 8 جنوری 1748ء نوں مدراس وچ ہوئی۔ اُنہاں دا پیدائشی ناں اُنہاں دے دادا انور الدین خان نے عبد الولی رکھیا سی مگر اوہ اپنے خطاب عمدۃ الامراء توں مشہور ہوئے جو اُنئيں مغل شہنشاہ شاہ عالم ثانی نے کمانڈر انچیف ہند رابرٹ کلائیو توں بہترین تعلقات و مشاورت دے بدلے وچ 1765ء وچ تفویض کیتا سی ۔ غلام حسین علی دے والد نواب کرناٹک محمد علی خان والا جاہ سن جو ایسٹ انڈیا کمپنی دے اتحادی وی سن ۔ والدہ نواب بیگم صاحبہ سن۔
صوبیداری ارکٹ
سودھو- ہور پڑھو: شاہ عالم ثانی، رابرٹ کلائیو
- ہور پڑھو: معاہدہ الٰہ آباد
1759ء وچ غلام حسین علی نوں نثارنگر دا نائب صوبے دار مقرر کیتا گیا۔ 1760ء وچ آرکٹ، ویلور دی صوبیداری وی دے دتی گئی۔ 12 اگست 1765ء نوں مغل شہنشاہ شاہ عالم ثانی نے عمدۃ الامراء دا خطاب تفویض کیتا جو معاہدہ الٰہ آباد 1765ء وچ بہترین مشاورت و سفارت دا نتیجہ سی ۔
عہدِ حکومت
سودھو13 اکتوبر 1795ء نوں نواب کرناٹک محمد علی خان والا جاہ نے وفات پائی تاں غلام حسین علی نواب کرناٹک بنے۔ 16 اکتوبر 1795ء نوں باقاعدہ تخت نشینی دی تنیڑے چیپاک محل، مدراس وچ ادا کيتی گئی۔ ایسٹ انڈیا کمپنی دے متعدد ارکان ایہ یقین رکھدے سن کہ 1798ء وچ شروع ہونے والی چوتھی اینگلو میسور جنگ وچ غلام حسین علی نے ٹیپو سلطان نوں خفیہ طور اُتے امداد فراہم دی تاکہ اوہ جنوبی ہندوستان وچ ایسٹ انڈیا کمپنی دا بڑھدا ہويا تسلط ختم کرسکن۔ 4 مئی 1799ء نوں ٹیپو سلطان دی شہادت دے بعد ایسٹ انڈیا کمپنی نے غلام حسین علی اُتے اِس امداد دا الزام لگاندے ہوئے مطالبہ کیتا کہ اوہ کرناٹک دی انتظام ایسٹ انڈیا کمپنی دے حوالے کے دے جس اُتے نواب نے انکار کیتا۔ خیال کیتا جاندا اے کہ اِس کشمکش وچ نواب دی اچانک موت دا سبب ایسٹ انڈیا کمپنی دی جانب توں دتا گیا زہر سی ۔
وفات
سودھونواب غلام حسین علی نے 53 سال 6 ماہ 7 دن دی عمر وچ 15 جولائی 1801ء نوں چیپاک محل، مدراس وچ انتقال کیتا۔ تدفین حضرت نثار والی درگاہ، فرنگی دروازہ، تروچراپلی وچ کيتی گئی۔
حوالے
سودھوہور پڑھو
سودھو| پیشرو محمد علی خان والا جاہ |
نواب کرناٹک 13 اکتوبر 1795ء– 15 جولائی 1801ء |
جانشین عظیم الدولہ |