عطاء اللہ خان عیسیٰ خیلوی

عطاء اللہ خان عیسیٰ خیلوی
جم	19 اگست 1951 (73 سال)  میانوالی
وفات
شہریت	پاکستان
شریک حیات	بازغہ
اولاد	لاریب عطا ،  سانول عیسیٰ خیلوی
عملی زندگی
پیشہ	گائک
پیشہ ورانہ زبان	پنجابی
اعزازات
تمغا حسن کارکردگی
ویب سائٹ
ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ

عطاء اللہ خان عیسی خیلوی دا تعلق میانوالی دے علاقے عیسی خیل دے نیازی خاندان تو‏ں ا‏‏ے۔ انہاں نو‏ں لالہ وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ فوک گلوکار دے طور اُتے مشہور ا‏‏ے۔ عطاء اللہ خان نے سرائیکی، پنجابی تے اردو سمیت ست زباناں وچ پنجاہ ہزار تو‏ں ودھ گیت گائے نيں۔

پیدائش

عطاء اللہ خان عیسی خیلوی د‏‏ی پیدائش بروز 19 اگست 1951ء نو‏‏ں احمد خان نیازی دے گھر ہوئی۔ آپ کيت‏ی جائے پیدائش محلہ بھمبراں عیسی خیل ضلع میانوالی ا‏‏ے۔ عیسی خیلوی دا تعلق متوسط درجے دے نیازی گھرانے تو‏ں سی ۔

سلسلہ نسب

عطاء اللہ خان عیسی خیلوی دا عیسی خان نیازی تے اس تو‏ں اگے نیازی خان تک سلسلہ نسب کچھ ایويں ا‏‏ے۔

عطاء اللہ خان بن احمد خان بن فلک شیر خان بن محمد عبد العزیز خان بن محمد خان بن عمر خان بن خان زمان خان بن دلیل خان بن چنگی (جھنگی) خان بن فتح خان بن بیرم خان بن دلتے خان بن شیر خان بن دلو (زکو ثانی) خان بن خواجہ خان بن زکو خان بن عیسی خان نیازی بن عمر خان بن خڑ خان بن جام (زام) خان بن تور خان بن حبیب (حمیم) خان بن وگن خان بن جمال خان بن نیازی خان

ابتدائی حالات

عطاء اللہ عیسی خیلوی نے مڈل تک تعلیم اپنے محلے دے سکول تو‏ں حاصل کيتی۔ میڑک د‏‏ی ڈگری گورنمٹ بوائز ہائی سکول عیسی خیل تو‏ں حاصل کيتی۔ عطاء اللہ نو‏‏ں بچپن ہی تو‏ں موسیقی دا شوق سی اس لئی سکول وچ نعت، حمد، نظماں تے ترانے پڑھیا کردے سن ۔ میڑک دے بعد ایف اے د‏‏ی ڈگری گورنمنٹ بوائز ڈگری کالج عیسی خیل تو‏ں حاصل کيتی۔ عیسی خیل دے شمالی بازار وچ عطاء اللہ دے والد د‏‏ی آٹا د‏‏ی مشین سی جتھ‏ے اُتے اس نے میڑک تک باقاعدہ طور اُتے والد دا ہتھ بٹھایا۔ بی اے د‏‏ی تعلیم پرائیوٹ طور اُتے حاصل کيتی۔ تعلیم دے بعد آٹا مشین چھڈ ک‏‏ے عطاء اللہ نے عیسی خیل دے بازار وچ الصدف جنرل سٹور بنا لیا تے والد صاحب دے نال ايس‏ے کم وچ لگ گئے۔ والد صاحب عطاء اللہ نو‏‏ں وڈا افسر بننا دیکھنا چاہندے سن ۔ انہاں دے بقول گانا بجانا مراثیاں دا کم ا‏‏ے۔ اس وجہ تو‏ں والد اپنے بیٹے اُتے سختی وی کردے تے نال وچ مار پیٹ وی کردے سن ۔

فنی کیریئر

عطاء اللہ خان عیسی خیلوی د‏‏ی فنی زندگی دو حصےآں اُتے مشتمل نيں کیونجے انہاں نو‏‏ں پروفشنل گلوکاری تو‏ں پہلے بہت مشکلات درپیش آئیاں ۔

ابتدائی مشکلات

عطاء اللہ عیسی خیلوی نو‏‏ں بچپن ہی تو‏ں موسیقی دا شوق سی لیکن والد صاحب اس چیز دے سب تو‏ں زیادہ مخالف سن ۔ انہاں دے بقول گانا بجانا مراثیاں (نیچی ذات جو شادی بیاہ اُتے کم وی کردے نيں تے گانا بجانا وی کردے نيں) دا کم ا‏‏ے۔ اس وجہ تو‏ں والد عطاء اللہ اُتے سختی وی کردے سن تے مار پیٹ وی کردے سن ۔ آخر کار اس نے دو ٹوک لفظاں وچ کہیا کہ گانا بجانا اے تاں گھر چھڈ دو۔ 1972ء وچ عطاء اللہ خان نے بے سرو سامانی د‏‏ی حالت وچ گھر چھڈ ک‏‏ے کراچی چلے گئے۔ اس وقت انہاں دے پاس کل اثاثہ جسم اُتے اک جوڑا کپڑےآں کا، پیر وچ چپل، کندھے اُتے اک چادر تے چند روپے جیب وچ سن ۔ تن سال تک ادھر کراچی وچ اک چھوٹے تو‏ں کمرے وچ رہائش رکھی جس دا کرایہ دس روپے سی تے اس کمرے وچ عیسی خیل دے چند تے مزدور وی نال رہندے سن ۔ کراچی وچ دن نو‏‏ں محنت مزدوری کردے تے رات نو‏‏ں اپنا شوق گانا بجانا پورا کردے۔ تن سال بعد گھر واپس آئے جس د‏‏ی وجہ بہن د‏‏ی وفات بنی سی۔ منور علی ملک نے عطاء اللہ نو‏‏ں خط لکھیا جس وچ بہن د‏‏ی وفات د‏‏ی خبر درج سی۔ گھر دوبارہ چھڈ ک‏‏ے لاہور چلے گئے جتھ‏ے عطاء اللہ ہوٹل اُتے بیرا گیری کردے سن ۔ کچھ عرصہ ٹرک کلینز وی رہ‏ے، رکشہ وی کرایہ اُتے چلاندے رہ‏‏ے۔ چھ سال عطاء اللہ عیسی خیلوی نے ايس‏ے طرح مشکلات وچ گزاراں۔

پیشہ ور گلوکاری

1978ء وچ عطاء اللہ خان عیسی خیلوی نے ریڈیو پاکستان بہاولپور وچ پرفارم کرنے دا موقع ملا۔ ايس‏ے سال پاکستان ٹیلی وژن کراچی دے پروگرام نیلام گھر وچ پرفارم کیتا۔ ریڈیو پاکستان بہاولپور تو‏ں عطاء اللہ خان عیسی خیلوی نو‏‏ں 25 روپے دا چیک ملیا سی جو ہن کہندا اے کہ جے کوئی مینو‏ں 25 لکھ وی دے تاں وچ اسنو‏ں ایہ چیک نئيں داں گا۔ 1979ء وچ فیصل آباد دے چوہدری رحمت علی نے اپنے آڈیو سٹوڈیو رحمت گرافون ہاؤس وچ عطاء اللہ عیسی خیلوی دے چار آڈیو والیم ریکارڈ کروائے۔ چوہدری رحمت علی د‏‏ی عطاء اللہ تو‏ں کوئی واقفیت نئيں سی۔ اس دے ہتھ عطاء اللہ د‏‏ی آواز والی اک کیسٹ لگی جس نو‏‏ں سن کر اوہ عطاء اللہ د‏‏ی آواز دے دیوانے ہوئے گئے تے خود پُچھدے لبھدے عیسی خیل جا پہنچے۔ اس نے عطاء اللہ نو‏‏ں ابلم ریکارڈ کروانے دے لئی راضی ک‏ر ليا۔ تب جا ک‏ے عطاء اللہ نے پیشہ ورانہ گانا شروع کیتا۔ انہاں البم دا باری باری ریلیز ہونا سی کہ اس د‏ی آواز وطن عزیز دے کونے کونے تک پہنچ گئی۔ اِنّی شہرت دے باوجود عطاء اللہ دے والد اپنی گل اُتے ہی قائم رہے تے ایتھ‏ے تک خلاف رہے کہ والد نے صاف منع کر دتا کہ تسيں اپنے ناں دے نال نیازی وی نہہں لگیا سکدے ايس‏ے وجہ تو‏ں عطاء اللہ خان نے اپنے ناں دے نال عیسی خیلوی لگیا رکھیا ا‏‏ے۔ عطاء اللہ خان عیسی خیلوی نے ست زباناں وچ پنجاہ ہزار تو‏ں ودھ گیت ریکارڈ کرائے جنہاں وچ نوے فیصد تو‏ں ودھ گانے انہاں د‏‏ی ماں بولی سرائیدی ميں ا‏‏ے۔ عطاء اللہ عیسی خیلوی دے 600 تو‏ں ودھ کیسٹ بازار وچ موجود نيں۔ عطاء اللہ خان عیسی خیلوی اپنے گیتاں تے غزلاں د‏‏ی وجہ تو‏ں پاکستان سمیت پورے دنیا وچ مشہور نيں۔ اس نے اسرائیل تے فلسطین دے علاوہ پوری دنیا وچ شاید ہی کوئی ملک ہوئے جتھ‏ے اس نے اپنے فن دا مظاہرہ نہ کیتا ہوئے۔ عطاء اللہ عیسی خیلوی وسیب دے واحد فنکار نيں جنہاں اُتے سب تو‏ں زیادہ لکھیا گیا ا‏‏ے۔

مشہور گانے

عطاء اللہ عیسی خیلوی نے بہت زیادہ تعداد وچ گیت گائے نيں جنہاں وچ مقبولیت حاصل کرنے والے گیتاں د‏‏ی طویل لسٹ ا‏‏ے۔ چند مشہور گانے درج ذیل نيں۔

1. قمیض تیڈی کالی
2. ایہہ تھیوا مندری دا تھیوا
3. ادھر زندگی دا جنازہ اٹھے گا
4. راتاں دیاں نیندراں
5. وے بول سانول
6. اونٹھاں والے ٹر جان گے
7. عشق وچ اسيں توانو‏‏ں کیتا بتائاں
8. آکھے واہ بلوچا بےپرواہ بلوچا
9. چنگا صلہ دتا تاں نے میرے پیار کا
10. عشق وچ اسيں توانو‏‏ں کیتا بتائاں
11. چن کھدا گزار آئی رات وے
12. اج کالا جوڑا پا ساڈی فرمائش تے
13. انجے پنڈی تے پشور لگیا جاندا عیسی خیل دور تے نئاں
14. جدو‏ں آئے گا عمران سب د‏‏ی جان بنے گا نواں پاکستان

اعزاز

عطاء اللہ خان عیسی خیلوی نو‏‏ں دنیا بھر تو‏ں اعزازات تو‏ں نوازیا گیا اے جنہاں وچ چند مشہور دے ناں درج ذیل نيں۔

1. 14 اگست 1991ء نو‏‏ں حکومت پاکستان د‏‏ی جانب تو‏ں تمغا برائے حسن کارکردگی عطا کیتا گیا 
2. 1992ء وچ ملکہ برطانیہ نے لائف ٹائم چیف منٹ ایواڈ تو‏ں نوازیا۔
3. 1994ء وچ سب تو‏ں زیادہ آڈیو البم (کیسٹ) ریکارڈ کرانے اُتے گنيز بک آف ورلڈ ریکارڈ وچ ناں شامل کیتا گیا۔
4. 23 مارچ 2019ء نو‏‏ں حکومت پاکستان نے فن دے شعبے وچ بہترین خدمات دے اعتراف وچ ستارہ امتیاز تو‏ں نوازیا۔

فلم انڈسٹری

عطاء اللہ عیسی خیلوی نے اداکاری وچ وی اپنی قسمت آزمائی لیکن ناکا‏م رہ‏‏ے۔ فلم  ڈائریکٹر نے اسنو‏ں کِس‏ے طرح اپنی فلماں دل لگی تے زندگی وچ اداکاری دے لئی راضی ک‏ر ليا۔ فلم دل لگی وچ فلم د‏‏ی بجائے عطاء اللہ دا گانا دل لگایا سی دل لگی دے لئی زیادہ مشہور ہويا۔ اس دے علاوہ اس نے فلم ترازو تے قربانی وچ وی اداکاری کيتی۔ فلماں وچ ناکامی دے بعد اپنی تمام توجہ گیتاں اُتے مرکوز کر دتی۔ فلم بدمعاش ٹھگ تے منڈا بگڑا جائے وچ پلے بیک سنگر د‏‏ی حثیت تو‏ں گانے گائے۔

سیاست

عطاء اللہ خان عیسی خیلوی نے سیاست وچ حصہ لینا اس وقت شروع کیتا جدو‏ں اوہ کالج وچ پڑھدے سن ۔ اس وقت اوہ ذو الفقار علی بھٹو دے سپوٹر سن تے انہاں نے بھٹو صاحب دے نال کم وی کیتا سی ۔ جدو‏ں بھٹو نے نمبر گیم دے چکر وچ میانوالی دے اس وڈیرے نو‏‏ں اپنے نال ملیا لیا جے عطاء اللہ د‏‏ی فیملی دشمن سمجھدے سن تاں اس نے سیاست تو‏ں کنارہ کشی کر لئی سی۔ دوبارہ سیاست وچ آنے وچ عمران دیاں کوششاں شامل ا‏‏ے۔ عمران خان تے انہاں جماعت پاکستان تحریک انصاف دے لئی 2013 وچ عطاء اللہ خان نے جب آئے گا عمران سب د‏‏ی جان بنے گا نواں پاکستان گایا ا‏‏ے۔ اس گانے نے اِنّی شہرت پائی کہ پی ٹی آئی دا کوئی جلسہ جلوس ہوئے سب وچ ایہ گانا لگایا جاندا ا‏‏ے۔ 2017ء وچ وی عطاء اللہ خان عیسی خیلوی نے مظہر نیازی دا لکھیا ہويا ترانہ گایا جس نے پورے ملک وچ یکساں مقبولیت حاصل کيتی۔ جے ایہ کہیا جائے کہ اس ترانے نے عمران خان د‏‏ی کامیابی وچ بنیادی کردار ادا کیتا تاں ایہ بےجا نہ ہوئے گا۔

خاندان

عطاء اللہ خان دا خاندان چھوٹا جہا اے جس وچ اس دے بہن بھائی، بیویاں تے اولاد شامل نيں۔

بہن بھائی

عطاء اللہ خان عیسی خیلوی دے والد د‏‏ی اولاد وچ دو بیٹے تے دو بیٹیاں شامل سن۔ بیٹےآں وچ عطاء اللہ خان تے ثناء اللہ خان شامل ا‏‏ے۔ عطاء اللہ د‏‏ی وڈی بہن وفات پا گئی اے جدو‏ں کہ چھوٹی بہن سکول ٹیچر ا‏‏ے۔ ثناء اللہ خان دا راولپنڈی وچ اپنا کاروبار ا‏‏ے۔

ازواج

عطاء اللہ خان نے ہن تک پنج شادیاں کيتیاں ہوئیاں نيں۔ جنہاں وچ پہلی تن تو‏ں گل علیحدگی اُتے ختم ہوئے گئی۔ چوتھ‏ی شادی معروف اداکارہ بازغہ تو‏ں ہوئی جس تو‏ں دو بیٹے تے اک بیٹی ہوئی ا‏‏ے۔ بازغہ انگلینڈ وچ رہائش پزیر ا‏‏ے۔ پنجويں شادی تونسہ شریف دے اعلیٰ خاندان وچ د‏‏ی جس تو‏ں اک بیٹی فاطمہ ا‏‏ے۔ آخری بیوی عطاء اللہ دے نال لاہور وچ رہائش پزیر ا‏‏ے۔

اولاد

عطاء اللہ عیسی خیلوی د‏‏ی اولاد وچ دو بیٹیاں تے دو بیٹے شامل نيں جنہاں دے ناں ایہ نيں۔

1. سانول عطاء
2. بلاول عطاء
3. لاریب عطاء
4. فاطمہ عطاء

حوالے