عضد الدولہ
بنی بویہ دا سبتوں مشہور حکمران عضد الدولہ ہے جس نے ٣٦٦ھ توں ٣٧٢ھ تک حکومت کیتی۔ عضد الدولہ بادشاہ بن توںن پہلے٢٨ سال تک صوبہ فارس تے کرمان دا والی رہیا۔
کارنامے
سودھوعضد الدولہ نے بطور والی تے بعد وچ بادشاہ بوہت ترقیاتی کم کروائے تے سلطنت وچ مثالی امن قائم کیتا۔ اس نے شیراز وچ آبپاشی لئی اک وڈا بند تعمیر کیتا جو بند امیر دے نام توں ہن وی موجود ہے ۔ اس دا اک ہور وڈا کارنامہ بغداد وچ اک عظیم الشان شفا خانے دا قیام ہے۔ ایہ شفا خانہ دجلہ دریا دے کنارےاک عالیشان عمارت وچ سی ۔ ایہ اِنّا وڈا سی کہ ساری دنیا وچ کوئی شفاخانہ اس دا مقابلہ نہیں کرسکدا سی۔ اس وچ ٢٤ اطباءمقرر سن ۔ جراح یعنی آپریشن کرن والے، کحال یعنی اکھاں دا علاج کرن والے تے مرہم پٹی کرن والےاس دےعلاوہ سن۔ ایہ شفا خانہ ڈھائی سو سال تک قائم رہیا۔
عضد الدولہ ابو شجاع فنا خسرو ، ۳۲۴ ہجری نوں اصفہان وچ متولد ہوئے تے ۳۳۸ ہجری نوں بادشاہ مقرر ہوئے تے تقریبا ۳۴ سال حکومت دی ، کہاجاندا اے کہ دیالمہ دے بادشاہاں وچ انہاں دے ورگا کوئی وی احسان مند تے عادل بادشاہ نئيں گزریا۔ انہاں دے نیک کماں وچوں اک کم ایہ اے کہ انہاں نے امیر المومنین(علیہ السلام)کی قبر اُتے عمارت بنوائی، حضرت سید الشہداء دے روضہ دی چار دیواری ، بغداد تے شیراز وچ اسپتال وغیرہ بنوائے۔
عضد الدولہ دیلمی دی وفات
سودھوعضد الدولہ دا ۳۲۷ ہجری وچ بیماری دی حالت وچ انتقال ہويا تے نجف اشرف وچ امام علی (علیہ السلام)کے روضہ وچ دفن کیاگیا ، عضد الدولہ دے مرقد دے اواُتے لکھیا ہويا اے : وکلبھم باسط ذراعیہ بالوصید [۱]
عضد الدولہ دےبعد بنی بویہ دی حکومت میں انتشار پیدا ہوگیا۔ عراق، رے تے فارس وچ بویہی شہزادےآں نےعلیحدہ علاحدہ حکومتاں قائم کرلیاں۔
حوالے
سودھو- ↑ ۱۔ حوادث الایام، ص ۲۳۰۔