عبد اللہ بن مبارک
| ||||
|---|---|---|---|---|
| جم |
| |||
| وفات |
| |||
ترمیم  | ||||
عبد اللہ ابن مبارک (پیدائش 736ء— وفات: نومبر 797ء) اُمت مسلمہ دے امام، مجاہدین دے سردارزاہد تے محدث اک یکتائے زمانہ ہستی سن ۔
ناں ونسب
سودھونام:عبد اللہ، والد دا نام: ابن مبارک سی، انہاں دے والد دراصل ترکی النسل سن ابن مبارک تے عبد اللہ بن مبارک توں شہرت رکھدے نيں۔
ولادت
سودھو118ھ وچ ابن مبارک دی پیدائش ہوئی ،اصلی وطن مرو اے اس وجہ توں انہاں نوں مروزی کہندے نيں۔ مرو خراسان وچ مسلماناں دا بہت پرانا شہر اے۔[۱]
بحیثیت محدث
سودھومحدثین انکو امیر المؤمنین فی الحدیث دے لقب توں پکاردے نيں۔ صحیح بخاری و صحیح مسلم وچ انہاں دی روایت توں سینکڑاں حدیثاں مروی نيں۔
ابنِ مبارک گھر وچ زیادہ رہندے سن، لوکاں نے پُچھیا کيتا توانوں گھر وچ وحشت نئيں ہُندی؟ جواباً کہنے لگے کہ مینوں وحشت کِداں ہوئے گی کہ وچ آپ ﷺکے اقوال دے نال رہیا کردا ہون۔ ابنِ مبارک دی حالت بیان کردے ہوئے نعیم ابنِ حماد کہندے نيں کہ ابنِ مبارک جدوں کتاب الرقاق پڑھدے تاں نہایت آبدیدہ ہوجاندے، کوئی انہاں توں اس دوران سوال کرنے یا انہاں دے نیڑے جانے دی ہمت نئيں کردا ۔[۲]
اکابرکے ہاں مقام
سودھوسفیان ابن عیینہ مشہور محدث نيں، انہاں نے ابن مبارک دی کچھ ایويں تعریف کيتی :ميں نے ابن مبارک دے حالا ت اُتے غور کيتا ،اور صحابہٴ کرام دے حالات اُتے غور کيتا تاں کيتا دیکھدا ہاں کہ ابن مبارک وچ آپ دی صحبت ومعیت دے علاوہ تمام فضائل موجو د نيں، صحابہٴ کرام آپ دی صحبت دی برکت توں اعلیٰ وبلند نيں۔ ابنِ مبارک دی طرز ِزندگی دیکھ کے سفیان ابنِ عیینہ کہندے سن کہ میری زندگی دا گھٹ توں گھٹ اک سال ابنِ مبارک دی طرح گذر جائے؛ حالانکہ تن دن وی ایداں دے نئيں گزرسکدے ۔[۱]
امام ابو حنیفہ دے شاگرد
سودھوابن مبارک، امام ابو حنیفہ دے مشہور شاگرداں وچوں سن تے ابو حنیفہ دے نال انہاں دا خاص خلوص سی۔ انہاں نوں اعتراف سی کہ جو کچھ مینوں حاصل ہويا اوہ امام ابو حنیفہ تے سفیان ثوری دے فیض توں حاصل ہويا اے۔ انہاں دا مشہور قول اے کہ "اگر اللہ نے ابو حنیفہ و سفیان ثوری دے ذریعہ توں میری دستگیری نہ کیتی ہُندی تاں میں اک عام آدمی توں ودھ کے نہ ہُندا۔"
تصنیفات
سودھو- الزهدوالرقائق
- الجهاد
- البر والصلۃ
وفات
سودھوعبد اللہ ابن مبارک دی 181ھ وچ بمقام ہیت وفات ہوئی، کل عمر 63 سال سی