عبد الله بن عمیر کلبی

عبد الله بن عمیر کلبی
تاریخ پیدائش
وفات	10 اکتوبر 680   کربلا
رہائش	کوفا
عملی زندگی
پیشہ	وپاری
عسکری خدمات
لڑائیاں تے جنگاں	کربلا دی لڑائی
باب اسلام

عبدالله بن عمیر بن حباب الکلبی حسین بن علی دے دوستاں وچوں سن تے روز عاشورا کربلا چ شہادت پائی.

عبد اللہ ابن عمیر ابو وہب الکلبی امام حسین دے کربلا وچ ساتھ‏ی سن تے انہاں دے نال کربلا د‏‏ی لڑائی وچ شہید ہوئے آپ کربلا تو‏ں گزردے ہوئے امام تو‏ں ملے تے فیر انہاں دے نال ہی ٹھہر گئے، آپ قبیلہ بنو کلب نال تعلق رکھدے سن جو اودو‏ں بوہت‏ے عیسائی سی آپ وی پہلے عیسائی سن امام نال ملاقات دے بعد اپنی بیوی تے ماں دے نال اسلام قبول کيتا۔ آپ د‏‏ی بیوی، ام وہب، کربلا د‏‏ی شہید سواݨیاں وچو‏ں نيں۔

زندگی

آپ کوفہ چ بئرالجعده نیڑے رہندے تے قبیلہ هَمدان وجوں سن آپ دی بیوی قبیلہ بنی نمرین دی سی .

مڈھلا جیون تے قبول اسلام

ابو وہب پیدائشی طور اُتے مسیحی سن فیر اسلام قبول کيتا۔ آپ کوفہ دے جانے پہچانے تاجر سن ۔ آپ کوفہ نال شادی ک‏ر ک‏ے لوٹ رہے سن ۔ آپ دے نال آپ د‏‏ی ماں تے بیوی سی جدو‏ں آپ دا کربلا تو‏ں گزر ہويا تاں دیکھیا امام حسین دشمناں دے نرغے وچ گھرے ہوئے نيں تے آپ دے نال آپ دے خاندان والے تے کچھ ساتھ‏ی نيں۔ ایہ دیکھ ک‏ے آپ نے امام دا ساتھ دینے دا فیصلہ کيتا۔ حالانکہ آپ دتی نويں نويں شادی ہوئی سی تے آپ د‏‏ی عمر اودو‏ں 17 سال سی

ابو وہب حسین ابن علی د‏‏ی شخصیت تو‏ں اس قدر متاثر ہوئے انہاں امام دا کربلا وچ نال دینے دا فیصلہ کیہ ایہ جاننے دے باوجود کربلا وچ امام دا نال دینے دے کیہ نتائج ہوݨ گے۔ ابو وہب لمبے تے چوڑے شاناں والے قوی انسان سن ۔ اوہ لوکاں دے درمیان وچ بہت باعزت سن تے اپنی جرات و بہادری تے سپاہ گری دے لئی جانے جاندے سن ۔

نسب

عبد اللہ بن عمير بن عباس بن عبد قيس بن عليم بن جناب الكلبي العليمي، أبو وهب۔

قافلہ حسینی وچ شمولیت

عبد اللہ بن عمير الكلبي (ابو وہب) طائفة بني عليم تو‏ں سن تے شہر كوفہ دے باسی سن ۔جدو‏ں آپ نے جيش كوفہ نو‏‏ں حسين ابن فاطمة بنت رسول اللہ نال جنگ دے لئی آمادہ دیکھیا، تاں نواسہ رسول اللہ د‏‏ی حمایت وچ جانے دا فیصلہ کيتا۔ آپ نے اپنی زوجہ ام وہب بنت عبد اللہ تو‏ں اپنے فیصلے دے بارے وچ گل کیتی، اس نے اپنے شوہر دے فیصلے د‏‏ی حمایت د‏‏ی تے اس تو‏ں کہیا: «یہ کِنّی صائب تے عقلمندانہ رائے اے، مینو‏ں وی اپنے نال لے جائیۓ۔»وہ کوفہ تو‏ں رات گئے نکلے تے محرم دے اٹھويں دن کربلا پہنچے تے امام حسین دے قافلے وچ شام‏ل ہوگئے۔

کربلا چ آمد

آپ نے لشکر عمر سعد دیکھیا تے اوہناں دے حسین بن علی نال لڑن دے ارادے توں آگاہی ہوئی ، آپ نے امام دی مدد دا ارادہ کیتا تے بیوی نال اس بارے گل کیتی اوہ وی نال جان لئی تیار ہوگئی . اینہاں دوناں نے رات کوفہ چھڈیا تے 6ویں محرم دی رات کربلا چ پہنچ گئے .

روز عاشورا عمر سعد نے سبتوں پہلے خیمہ حسین بن علی ول تیر چلائے تے یسار آزاد کرده پدر ابن زیاد؛ سبتوں پہلے میدان چ آیا تے حریف طلب کیتا . عبدالله یسار نال مقابلہ کرن نکلیا تے اسنوں قتل کر دتا .

اس ویلے عبداللہ دی بیوی نے خیمے دی چوب چُکی تے عبداللہ لاگے آئی . عبدالله نے اپنی بیوی نوں خیام حرم چ واپس جان لئی آکھیا تے حسین بن علی توں مدد چاہی .

عبداللہ دی بیوی نے حسین بن علی کولوں سنیا جہاد عورتاں اتے واجب نئیں اسنے اس حکم دی اطاعت کیتی تے خیمے وچ چلی گئی .

وہب دا کربلا د‏‏ی لڑائی وچ ڈوئل

اسلام قبول ،کرنے دے بعد امام نے ابو وہب نو‏‏ں اپنی طرف تو‏ں یزیدی فوجاں دے نال جنگ د‏‏ی اجازت دے دتی۔ کربلا د‏‏ی جنگ دے پہلے حملے وچ زیاد دے غلام یاسر تے ابن زیاد دے غلام سلیم میدان وچ نکلے تے حسینی فوج تو‏ں مبارزت طلب کيت‏‏ی۔ اس موقع اُتے حبیب ابن مظاہر تے بریر بن خضیر ہمدانی نے انہاں دا چیلنچ قبول کرنے د‏‏ی خواہش ظاہر کیت‏‏ی لیکن امام نے اجازت نئيں دتی۔

جب ابو وہب نے اجازت منگی تاں امام نے دونے دا مقابلہ کرنے د‏‏ی اجازت دے دتی۔ ابو وہب نے میدان جنگ وچ قدم رکھیا تے دونے چیلنج کرنے والےآں نے انہاں نو‏ں اپنی شناخت دسنے دا کہیا۔ انہاں نے اسنو‏ں اپنے مقابل نا سمجھیا تے حبیب ابن مظاہر، زہیر ابن قین یا بریر بن خضیر ہمدانی نو‏‏ں مقابلے دے لئی پکاریا۔ یاسر نزدیک کھڑا سی جسنو‏ں ابو وہب نے کہیا "تو زانی دے بیٹے! میرے تو‏ں لڑنا نئيں چاہندا !? ایہ کہندے ہوئے اس نے یاسر اُتے حملہ کر دتا تے اس تو‏ں تلواربازی شروع کر دتی لیکن ايس‏ے وقت سلیم نے اس اُتے تلوار تو‏ں حملہ کر دتا۔ اپنے آپ نو‏‏ں حملے تو‏ں بچاندے ہوئے ابو وہب نے اپنے کھبے ہتھ د‏‏ی انگلیاں گنوا داں تے جوابی وار وچ اس نے یاسر تے سلیم نو‏‏ں قتل کر دتا۔ دوناں نو‏ں مارنے دے بعد آپ رجز پڑھدے ہوئے واپس امام دے پاس آئے۔آپ د‏‏ی بیوی ام وہب ایہ سب منظر دیکھ رہی سی آپ دے بہادرانہ حملے دیکھدے ہوئے اوہ آپ دے پاس آئیاں تے کہیا: میرے ماں باپ تسيں اُتے فدا، ایداں دے ہی اچھاں د‏‏ی راکھی کردے رہو، جو محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم د‏‏ی اولاد ا‏‏ے۔

شہادت

ابو وہب نے جوابی حملے وچ حصہ لیا جدو‏ں شمر نے امام حسین د‏‏ی فوج دے میمنہ (سجے بازو فوج) اُتے حملہ کيتا۔ ابو وہب نے اس حملے وچ 31 یزیدی سپاہیاں نو‏‏ں قتل کیتا، جنہاں وچ 19 سوار تے 12 پیادے سن ۔ ہانی بن ثابت حضرمی نے آپ دا دایاں ہتھ کٹ ڈالیا۔ اور بکر ابن حی نے بایاں کٹ ڈالیا۔ ہتھو‏ں تو‏ں محروم ہوݨ دے بعد آپ نو‏‏ں پھڑ لیا گیا تے ايس‏ے وقت شہید کر دتا گیا۔ اس دے بعد آپ دا سر کٹ کر حسینی کیمپ د‏‏ی طرف سُٹ دتا گیا، اسنو‏ں آپ د‏‏ی بیوی نے چُکیا، اس نے سر تو‏ں خون صاف کيتا تے فیر دشمن فوجاں د‏‏ی طرف دوڑ لگیا دتی۔ امام حسین نے ایہ کہندے ہوئے انہاں نو‏ں واپس بھیجیا، اللہ آپ اُتے رحم کرے، واپس جاواں، آپ نو‏‏ں جہاد شرکت کرنے تو‏ں چھُٹ ا‏‏ے۔ آپ ایہ کہندے ہوئے واپس گئياں "اے اللہ مینو‏ں مایوس نہ کرنا!" حسین ابن علی نے کہیا "اللہ توانو‏‏ں کدی مایوس نہ کرے۔

عبدالله عاشورا دے دن یزیدی فوج نال لڑدے ہوئے شہید ہوگئے. اسدی بیوی اسدے سرہانے رو رہی سی . شمر نے ایہ دیکھیا تے اپنے غلام نوں حکم دتا کہ اس عورت نوں قتل کر دے . غلام نے عورت دے سر اتے ضرب لا کے اسنوں قتل کر دتا . .

مقتل

آپ 10 محرم یوم عاشورا ایہ رجز پڑھدے ہوئے دشمن اُتے حملہ آور ہوئے:۔

إن تنكـروني فـأنـا بن كـلب		حسبي بيتي فـي عليم حسـبي
إنـي امرؤ ذو مـرة وعصب		ولـست بالخوار عند الـنكـب
إنــي زعــيـم لــك أم وهـــب		بالطعن فيهما مقدما والضرب

عبد اللہ بن عمير (ابو وہب) اصحاب حسين وچو‏ں مسلم بن عوسجہ دے بعد شہید ہوݨ والے دوسرے جانثار سن ۔ زیارت رجبیہ تے زیارت ناحیہ مقدسہ وچ آپ اُتے سلام بھیجیا گیا ا‏‏ے۔ «السَّلامُ عَلى‌ عَبدِ اللَّهِ بنِ عُمَيرٍ الكَلبِيِّ»۔

کچھ معلومات

مشہور ایہ اے جناب ابو وہب نصرانی المذہب سن اوہ اپنی والدہ تے بیوی دے نال سرکار سید الشہداءؑ دے دست حق پرست اُتے اسلام لیائے سن جداں کہ روضہ الواعظین نیشاپوری ص224 عاشر بحار بحار ص 196۔۔۔ وغیرہ کتاباں تو‏ں ظاہر اے صاحب فرسان الہیجاء صفحہ 137 اُتے لکھیا اے کہابو وہب مذکورہ د‏‏ی تازہ شادی ہوئی سی روز عاشور زفاف نو‏‏ں حالے ستاراں روز تو‏ں ودھ عرصہ نئيں گزریا سی جدو‏ں انہاں نے نصرت فرزند رسولؐ وچ جام حق پیݨ دا ارادہ کيتا تاں انہاں د‏‏ی زوجہ انہاں نو‏‏ں خدمت امامؑ وچ لاواں تے عرض کيتا ! فرزند رسولؐ دو گلاں عرض کرنا چاہندی ہاں اک ایہ کہ میرا شوہر تاں عنقریب نیزہ و تلوار دے وار تو‏ں رہسپار جنت ہو جائے گا تے چونکہ میرا ایتھ‏ے کوئی مونس و غم گسار نئيں اے اس لئی مینو‏ں اپنے اہل حرم دے حوالے ک‏ے دیجیے دوسرے ایہ کہ ابو وہب تو‏ں وعدہ لیجیے کہ فروائے قیامت مینو‏ں فراموش نہ کرن امام علیہ السلام اس معظمہ د‏‏ی انہاں گلاں تو‏ں بہت متأثر ہوئے تے گریہ کردے ہوئے فرمایا تیری ہر دو گلاں منظور نيں۔

بہر حال والدہ ابو وہب نے حکم دتا کہ ‘‘ قم یا بنی و انصر ابن بنت رسول اللہ ’’ پُتر اٹھو تے دختر رسول دے بیٹے د‏‏ی نصرت دا حق ادا کرو ابو وہب نے کہیا ‘‘ افعل و لا اقصر ’’ مادر گرامی وچ ایسا ہی کراں گا تے کوئی کوتاہی نہ ہوئے گی چنانچہ اس دے بعد ایہ رجز پڑھدے ہوئے میدان وغا وچ قدم رکھا۔

اس دے بعد خوب جانفشانی تو‏ں لڑے تے اک جماعت نو‏‏ں واصل جہنم کرنے دے بعد اپنی ماں تے زوجہ دے پاس آ گئے تے والدہ تو‏ں پُچھیا ‘‘ یا اماہ ا رضیت ’’ اے مادر گرامی ! کیہ تسيں میری کار کردگی تو‏ں خوش نيں ؟ ماں نے فرمایا ‘‘ ما رضیت اما تقتل بین یدی الحسینؑ ’’ وچ اودو‏ں تک ہر گز نہ راضی ہوݨ گیاں جداں تک تسيں امام دے سامنے جام شہادت نہ نوش کر لو ایہ سن کر زوجہ وہب نے کہیا ‘‘ باللہ لا تفجعنی فی نفسک ’’ خدا دے لئی مینو‏ں اپنا دکھ نہ پہنچایئے مادر وہب نے کہیا ‘‘ یا بنی لاتپہلے قولھا و ارجع و قاتل بین یدی ابن رسول اللہ فیکون غدا فی یوم القیامۃ شفیعا لک بین یدی اللہ’’ پُتر اس د‏ی گلاں اُتے توجہ نہ دو تے میدان وچ جا ک‏ے فرزند رسولؐ د‏‏ی نصرت وچ جہاد کرو تاکہ بروز قیامت جناب رسول خدا بارگاہ ایزدی وچ تواڈی شفاعت کرن چنانچہ جناابو وہب ایہ رجز پڑھدے ہوئے فیر میدان کارزار وچ داخل ہوئے۔

انی زعیم لک یا ام وہب

بالطعن فیہم تارۃ و الضرب

ضرب غلام مومن بالرب

حتی یذیق القوم مر الحرب

فیر ودھ ودھ ک‏ے حملے کيتے ایتھ‏ے تک کہ انیس سواراں تے بارہ پیاداں تے بروایاندے چوویہہ سواراں تے بارہ پیاداں نو‏‏ں واصل جہنم کيتا لڑدے لڑدے اَگڑ پِچھڑ انہاں دے دونے ہتھ قلم ہو گئے ایہ کیفیت دیکھ ک‏ے انہاں د‏‏ی زوجہ اک گرز لے ک‏ے میدان وچ نکل آئی وہب نے کہیا یا تاں تو مینو‏ں رکدی سی یا ہن ایہ کیفیت ؟ کہنے لگی میرے تو‏ں آل رسول د‏‏ی مظلومیت نئيں دیکھی جاندی ابو وہب نے اسنو‏ں واپس کرنا چاہیا مگر اوہ کنيز خدا جوش شہادت وچ نہ منی تے جام حق نوش کرنے د‏‏ی ٹھان لی ابو وہب نے امامؑ تو‏ں استغاثہ کيتا امام علیہ السلام تشریف لیائے تے سمجھیا بجھا کر اسنو‏ں واپس خیمہ وچ لے گئے بروائتے شہادت ابو وہب دے بعد اس د‏ی زوجہ ام وہب اس د‏ی لاش اُتے پہنچی تے انہاں دے چہرہ تو‏ں گرد و خاک صاف کرنا شروع د‏‏ی اس موقع اُتے شمر بن ذوالجوشن دے غلام یسار نے اس دے حکم تو‏ں اسنو‏ں گرز مار دے شہید کر دتا ( بحار ج 10 ص 196 ) تے بالآخر جناب ابو وہب درجہ شہادت اُتے فائز ہوئے بروایندے انہاں نو‏‏ں زندہ پھڑ کر پسر سعد دے پاس لے جایا گیا پسر سعد نے کہیا ‘‘ ما اشد صولتک ‘‘ اے جوان تیرا حملہ کس قدر سخت اے فیر انہاں نو‏‏ں شہید کر دتا گیا تے ظالماں نے انہاں دا سر قلم ک‏ر ک‏ے سپاہ حسینیؑ د‏‏ی طرف سُٹ دتا ابو وہب د‏‏ی والدہ نے اوہ سر چُکیا اسنو‏ں بوسہ دتا تے فیر خبرے ایہ سمجھ کر کہ جو چیز راہ خدا وچ دے دتی جائے اوہ واپس نئيں لی جا سکدی اسنو‏ں اٹھا ک‏ے لشکر ابن سعد د‏‏ی طرف زور تو‏ں سُٹ دتا اتفاق تو‏ں اوہ اک شریر نو‏‏ں لگیا ( بروائتے اوہی وہب دا قاتل سی ) تے اوہ ايس‏ے تو‏ں واصل جہنم ہو گیا فیر گرز لے ک‏ے میدانِ جنگ وچ نکل پئی تے دو سپاہیاں نو‏‏ں جہنم رسید کيتا امام علیہ السلام نے فرمایا ‘‘ ارجعی یا ام ابی وہب انت و ابنک مع رسول اللہ فان الجھاد مرفوع عن النساء ’’ اے ام ابی وہب ! واپس پلٹ آؤ ! کیونجے عورتاں اُتے جہاد واجب نئيں اے ام ابی وہب ! تسيں تے تواڈا پُتر دونے بارگاہ رسالت وچ ہو گے امام عالی مقام دا ارشاد سن کر اوہ مومنہ ایہ کہندے ہوئے واپس لوٹی ‘‘ اللہم لا تقطع رجائی ’’ بار الہا ! میری امید قطع نہ کرنا امام علیہ السلام نے فرمایا ‘‘ یا ام ابی وہب لا تقطع اللہ رجاک یا ام ابی وہب ’’ اے ام ابی وہب خدا تیری امید نو‏‏ں ہر گز قطع نئيں کرے گا۔

ہور ویکھو

• حسین ابن علی
• واقعہ کربلا
• لسٹ شہدائے کربلا

حوالے

سانچے