عبد العزیز الحلوانی
| عبد العزیز الحلوانی | |
|---|---|
| جم |
|
| وفات |
|
ترمیم  | |
ابو محمدعبد العزیز حلوانی (المتوفیٰ 456ھ – 1056ء) پورا نام عبد العزيز بن احمد بن نصر بن صالح الحلوانی البخاری اے شمس الائمہ لقب سی،۔
حلوانی دی نسبت
سودھوکنیت ابو محمد، لقب شمس الائمہ اے۔ فقہ حنفی دے بہت وڈے فقیہ حلوانی حلوا فروخت کرنے دی طرف نسبت اے تے بعض اوقات حلوائی کہیا جاندا اے۔ بخارا وچ اپنے وقت دے حنفیہ دے امام سن ۔
انہاں دے والد بہت مفلس تے تنگدست سن تے مٹھائی بنا کر بیچا کردے سن انہاں دی عادت سی کہ اکثر وبیشتر فقہا کرام نوں مٹھائیاں وغیرہ بھیجدے رہندے سن اوران توں عرض کردے کہ بس میرے بیٹے دے لئی دعا فرمایا کرو۔ انہاں دی سخاوت، حسن عقید ت اورگریہ وزاری دا نتیجہ ایہ نکلیا کہ انہاں دے بیٹے نے علم دے اعلیٰ مدارج نوں طے کیتا اوروہ اپنے وقت دے مایہ ناز عالم ثابت ہوئے جو شمس الائمہ حلوانی اکھوائے[۱]
علامہ ذہبی، سیراعلام النبلاء وچ امام حلوانی کاتذکرہ کردے ہوئے لکھدے نيں: انہاں توں شمس الائمہ سرخسی، فخرالاسلام بزدوی تے انہاں دے بھائی صدر الاسلام نے علم حاصل کیتا [۲]
علمی مقام
سودھوابن کمال پاشا نے آپ نوں مجتہدین فی المسائل وچ شمار کیتا اے۔ فقہ آپ نے حسین ابی علی نسفی شاگردی ابی بکر محمد بن فضل تلمیذ عبد اللہ سبذ مونیس ے حاصل کيتی تے حدیث نوں ابی شعیب صالح بن محمد بن صالح بن شعیب تے مجازی تے ابی سہل احمد بن محمد بن مکی الانماطی تے ابا اسحٰق رازی تے اسمٰعیل بن محمد زاہد تے عبد اللہ بن محمد کلا باذی تے عبد اللہ بن حسین کتاب تے حافظ محمد بن احمد غنجا رو غیر ہ توں سنیا تے روایت کیتا تے امام طحطاوی دی شرح معانی الآثار نوں ابی بکر محمد بن عمر بن حمدان توں روایت کیتا تے آپ توں شمسل لائمہ بکر زنجری تے محمد بن علی والد شمس الائمہ بکر زنجری تے شمس الائمہ محمد سرخسی تے ابی بکرمحمد بن حسین تے فخر الاسلام علی بن محمد بن حسین بزدوی تے انہاں دے بھائی صدر الاسلام ابو الیسر محمد بن محمد تے قاضی جمال الدین ابو نصر احمد بن عبد الرحمٰن وغیرہ نے تفقہ تے روایت کیتا،حافظ الحدیث ابو محمد عبد العزیز بن محمد نخشبی اپنی معجم شیوخ وچ آپ نوں اپنے شیوخ وچ بیان کرکے کہندے نيں کہ ميں نے آپ توں آپ دی تمام امالی سنی نيں۔
تصنیفات
سودھوانہاں دیاں تصنیفات ایہ نيں؛
وفات
سودھوآخری عمر وچ آپ بخارا توں شہر کش وچ تشریف لے گئے تے اوتھے ماہ شعبان 448ھ یا 458ھ مطابق ماہ اکتوبر/1056ء وچ وفات پائی تے آپ دی نعش نوں بخارا وچ لیاکے قبرستان کلاباذ وچ دفن کر دتا گیا جواب زیارت گاہ و خاص اے۔