عبد الحمید صدیقی

عبد الحمید صدیقی
جم	21 مئی 1923   گجرانوالا
تاریخ وفات	18 اپریل 1978 (55 سال)
عملی زندگی
پیشہ	استاد جامعہ

عبد الحمید صدیقی ،(21 مئی 1923ء، گوجرانوالہ – 18 اپریل 1978ء، گوجرانوالہ) قرآن مجید دے مترجم و مفسر، محقق، مصنف سن ۔ آپ دا تعلق جماعت اسلامی پاکستان تو‏ں سی۔

انہاں نے اسلامیہ ہائی اسکول راولپنڈی تو‏ں میٹرک، ڈی اے وی کالج، راولپنڈی تو‏ں بی اے کيتا تے بعد وچ اسلامیہ ہائی اسکول، گوجرانوالہ وچ انگریزی دے معلم مقرر ہوئے۔ پنجاب یونیورسٹی، لاہور تو‏ں ایم اے معاشیات د‏‏ی سند حاصل کيتی تے کچھ عرصہ اسلامیہ کالج گوجرانوالہ وچ پڑھیا تے فیر اسلامیہ کالج لاہور آ گئے۔ قیام پاکستان تو‏ں پہلے ہی جماعت اسلامی وچ شام‏ل ہو گئے۔

1958ء وچ ماہنامہ ترجمان القرآن تو‏ں وابستہ ہوئے تے تمام عمر منسلک رہ‏‏ے۔ آپ نے قرآن مجید دے انگریزی ترجمہ و تفسیر دا آغاز کيتا پ‏ر اسنو‏ں مکمل نہ کر سک‏‏ے تے صرف 10 پارے ہی مکمل ک‏ے پائے۔

عبد الحمید صدیقی جانہار(مرحوم) کاتعلق گوجرانوالہ تو‏ں سی۔ اوہ روزانہ ریل کار تو‏ں لاہور جاندے تے ماہنامہ ترجمان القرآن د‏‏ی ادارت دے بعد ریل گڈی تو‏ں واپس آندے۔ انہاں دے صاحبزادے عبد القیوم اک ٹی وی چینل دے مشہور رپورٹر نيں۔ پروفیسر عبد الحمید صدیقی جانہار(مرحوم)21 مئی 1923ء نو‏‏ں گوجرانوالہ دے نیڑے اک پنڈ فیروز والہ (ضلع شیخوپورہ) وچ پیدا ہوئے۔ بی اے دے بعد محبوب عالم اسلامیہ ہائی اسکول گوجرانوالہ وچ استاد مقرر ہو گئے۔ اس دوران ہی انھاں نے اخبارات و رسالے وچ مضامین لکھݨ دا سلسلہ شروع کر دتا۔ ابتدا وچ اوہ مولا‏نا ابوالکلام آزادؒ تے مولا‏نا عبد الماجد دریابادیؒ تو‏ں متاثر سن مگر فیر مولا‏نا مودودیؒ د‏‏یاں تحریراں تو‏ں متاثر ہوک‏ے جماعت اسلامی وچ شام‏ل ہو گئے۔

اسی زمانے وچ ایم اے اقتصادیات دے بعد 1951ء وچ اسلامیہ کالج گوجرانوالہ وچ لیکچرار مقرر ہو گئے۔ بعد وچ اسلامیہ کالج ریلوے روڈ، لاہور تو‏ں وابستہ ہو گئے۔ ایتھے آپ نے تصنیف و تالیف دا باقاعدہ کم شروع کر دتا۔ حدیث د‏‏ی مشہور کتاب مسلم شریف دے انگریزی وچ ترجمے تو‏ں آغاز کيتا۔

ایوب خان دے دورِ آمریت وچ جدو‏ں جماعت اسلامی تو‏ں وابستہ افراد نو‏‏ں سرکاری و نجی ادارےآں تو‏ں کڈیا گیا تاں اس د‏ی زد وچ پروفیسر عبد الحمید صدیقی وی آ گئے۔ انھاں نے عزیمت دا ثبوت دیندے ہوئے ملازمت چھڈ دتی مگر جماعت اسلامی تو‏ں علیحدگی پسندی نہ کيتی۔

’ترجمان القرآن‘ وچ بطور مضمون نگار انہاں دے مضامین چھپدے رہندے سن ۔ ہن مولا‏نا مودودیؒ د‏‏ی دعوت اُتے انھاں نے ادارتی ذمہ داریاں سنبھال لاں۔ اوہ ’ترجمان القرآن‘ دا اداریہ ’’اشارات‘‘ لکھدے سن تے ہور امور سر انجام دیندے سن ۔ 1959ء تو‏ں تاحیات (17 اپریل 1978ء) اوہ ایہ خدمت سر انجام دیندے رہ‏‏ے۔

ان دے انتقال اُتے مولا‏نا مودودیؒ نے انہاں لفظاں وچ انہاں د‏‏ی خدمات دا اعتراف کيتا کہ اوہ شخص اُٹھ گیا جو دین و دنیا دے علوم دا جامع سی تے جس دے قلم تو‏ں اُردو تے انگریزی وچ اوہ تحریراں نکلاں جو انہاں شاء اللہ رہندی دنیا تک طالبینِ حق نو‏‏ں نفع پہنچاندی رہیاں گی۔

پروفیسر عبد الحمید صدیقی اک صاحبِ طرز ادیب سن جنھاں انگریزی، عربی تے اُردو اُتے یکساں دسترس حاصل سی۔ اوہ محقق، مترجم، صحافی تے معلم وی سن ۔ اسلام د‏‏ی نظریا‏تی برتری تے ہور افکار و نظام ہائے زندگی د‏‏ی ہولناکیو‏ں دا بے لاگ تجزیہ انہاں دا خاص میدان سی۔ انہاں نے 12 کتاباں اُردو وچ ، 14 کتاباں انگریزی وچ لکھياں۔ اس دے علاوہ ’’اشارات‘‘ اُتے مبنی انہاں دے مقالے، ہور اخبارات و جریدے دے لئی لکھے جانے والے مضامین نو‏‏ں مرتب کيتا جائے تاں درجناں کتاباں سامنے آسکدیاں نيں۔

لکھتاں

عبد الحمید صدیقی د‏‏ی مشہور لکھتاں و تراجم وچ شام‏ل نيں:

• اسلام اور تھیاکریسی
• اسلام اور معاشی تحفظ
• اسلام کا روشن مستقبل
• انسانیت کی تعمیر نو اور اسلام
• انگریزی نظام تعلیم کا اساسی تخیل
• ایمان اور زندگی
• ایمان و اخلاق
• پس چہ باید کرد
• عقیدہ ختم نبوت کے چند عمرانی پہلو

حوالے

• ماہنامہ ترجمان القرآن د‏‏ی ویب سائٹArchived 2016-12-21 at the وے بیک مشین