عبدالواحد بن زید

جامع شجرۃ اہل بیت زیدیہ

عبدالواحد بن زید
تاریخ پیدائش
وفات	13 جون 793   بصرا
شہریت	عرب
عملی زندگی
استاذ	حسن بصری
تلمیذ خاص	فضیل ابن عیاض
پیشہ	الٰہیات دان ،  صوفی

سلسلہ زیدیہ

فائل:سلسلہ زیدیہ

ربط=Special:FilePath/سلسلہ_زیدیہ

سند شجرہ السادات اہل بیت زیدیہ

سند شجرہ السادات اہل بیت زیدیہ

حضرت سید عبدالرحمن موسوی بن موسیٰ بن ولید بن تصدق اللہ بن قاسم بن شاہ حسین بن نجیب الرحمن بن عباس بن قطب بن عبدالخالق بن عثمان بن علی بن طلحہٰ بن ابو الحسین بن ابو الحسن بن عبدالاحد بن ابو بکر بن علی حسن بن شاہ عالم بن عبدالہ بن عبدالرحمن بن ابن رزاق بن جعفر بن موسیٰ بن اسماعیل بن ابراھیم بن اینہاں دا قبیلہ دہلی توں بجنوری صوبہ اتر پر دیش بھارت وچ آباد ہویا۔سانچہ:علی شجری بن عبداللہبن <یحییٰ بن زید>

بن زین العابدین بن حسین بن علی بن ابوطالب اہل بیت زیدیہ خاندان دہلی ھند دے رہنے والے نيں، جنہاں دے خاندان ناں وچ ذا‏تی طور اُتے جاندا تے پہچاندا ہاں انہاں دے آبا و اجداد اورمیرے آبا و اجداد وی آپس وچ اک دوسرے نو‏‏ں صدیاں تو‏ں جاندے آ رہے نيں ، یہ کہ علی شجری بن عبد اللہ بن یحییٰ بن زید بن زین العابدین بن حسین بن علی بن ابی طالب خاندان سادات دا پہلا چشم و چراغ سی جس نے تمام انبیااکرام ، اصحابہ اکرام، اہل بیت دے خاندان دا پہلا شجرہ لکھیا سی ، اس شجرہ د‏‏ی چار سو سالہ پرانی نقل میرے پاس وی موجود اے ، اس وچ تے عبدلرحمن موسوی دے خاندانی شجرہ وچ کوئی فرق نہ اے، علی شجری ، اعلیٰ کر دار دے مالک سن، انہاں نے شجرہ د‏‏ی تر تیب دے لئی زندگی وقف کر دتی سی، اوہ اسماء الرجال دے ماہر سن ، انہاں دا ذکر بہت ساری ـ ـمستند تاریخی کتاباں وچ موجود اے، فیر انہاں د‏‏ی نسل وچ ابن رزاق ، دا مقام بہت اعلیٰ رہیا اے، اوہ مفسر القرآن سی، اوہ مفسر الحدیث سی ، اوہ اپنے وقت دا عالم و فاضل بزرگ سی ، انہاں دا ذکر ميں نے مستند تاریخی کتا باں وچ پڑھیا اے، ان د‏‏ی نسل تو‏ں علی بن طلحہ بن ابو الحسین ، حافظ سی، کامل سی، ولی اللہ سی، اس دا رتبہ بہت اعلیٰ سی ، اوہ علم الرجال نو‏‏ں چنگا جاندا سی ، اوہ حدیث دا ماہر سی ، ميں نے شجرہ اول، شجرہ دوم تے شجرہ سوم دا بغور مطالعہ کيتا اے، اس وچ کوئی غلطی نئيں اے، وچ اپنے علم و یقین اُتے اس گل دا اعلان اے کہ حضرت سید عبدالرحمن موسوی بن موسیٰ بن ولید بن تصدق اللہ دا خاندان اہل سادات، اہل بیت ، زیدیہ ا‏‏ے۔

خواجہ عبد الواحد بن زید ناں تے کنیت ابوالفضل تھی
عبد الواحد بن زيد جنہاں نو‏ں امام ذھبی نے شیخ العباد دا لقب دتا ابو عبیدہ بصری دے ناں تو‏ں وی معروف نيں انہاں دا ذکر رواۃ حدیث وچ ملدا اے جنہاں نو‏ں صوفی تے واعظ د‏‏ی حیثیت تو‏ں جانیا جاندا اے انہاں نے حسن بصری،عطاء بن ابی رباح ،عبادة بن نسی ،عبد الله بن راشد ،وكيع ومحمد بن السماك ،زيد بن الحباب ،ابو سُلَيْمَان الدارانی اورمسلم بن ابْرَاهِيم تے کثیر جماعت نے روایت کاں<>سير اعلام النبلاء مؤلف : شمس الدين ابو عبد الله محمد بن احمد الذَهَبی</ref>.
سلسلۂ چشتیہ دے مشہور بزرگ آپ دا تعلق بصرہ تو‏ں سی اورخواجہ حسن بصری رحمة الله عليه دے مرید نيں تے انہاں تو‏ں خرقہ خلافت پایا۔ آپ کثرت تو‏ں مجاہدے کيتا کردے سن ۔ چالیس روز سخت مجاہدہ کرنے دے بعد آپ نے حضرت حسن بصری دے ہتھ اُتے بیعت کيتی۔ عبد الواحد بن زیدنے حکم قرآنی دے مطابق اک عرصے تک سیر و سیاحت د‏‏ی تے اس دوران عبادت وریاضت وی کردے رہ‏‏ے۔
آپ نے امام اعظم ابوحنیفہ رحمة الله عليه تو‏ں وی اکتساب علم کيتا۔ آپ تو‏ں بے شمار کرامات کاظہور ہويا۔ چنانچہ اک دفعہ درویشاں د‏‏ی اک جماعت آپ د‏‏ی خدمت وچ حاضر سی جدو‏ں انہاں اُتے بھکھ نے غلبہ کيتا تاں انہاں نے حلوہ د‏‏ی خواہش د‏‏ی لیکن فی الوقت کوئی چیز دستیاب نہ سی۔ آپ نے اپنا چہرہ مبارک آسمان د‏‏ی طرف اٹھایا تے اللہ تبارک و تعالٰی تو‏ں درویشاں د‏‏ی اس جماعت دے لئی خواستگار ہوئے۔ ايس‏ے وقت آسمان تو‏ں دینار برسنے لگے۔ آپ نے درویشاں تو‏ں فرمایا کہ صرف ايس‏ے قدر دینار اٹھا لو جِنّے کہ حلوہ د‏‏ی تیاری دے لئی کافی ہون۔ درویشاں نے بموجب حکم بقدر ضرورت دینار اٹھائے تے حلوہ تیار ک‏ر ک‏ے کھایا لیکن آپ رحمة الله عليه نے اس حلوہ وچو‏ں اک لقمہ وی تناول نہ فرمایا کیونجے آپ اپنی کرامت تو‏ں اپنا رزق حاصل کرنا پسند نہ کردے سن ۔
آخری عمر وچ خواجہ عبد الواحد نہایت بیمار ہو گئے۔ آپ دے جسم وچ حرکت د‏‏ی طاقت وی نہ رہی۔ اک خادم موجود سی جو آپ نو‏‏ں وضو کروا تو‏ں سی۔ اک دن خادم موجود نہ سی جو وضو کرواندا۔ آپ نے اللہ تو‏ں دعا کيتی کہ اے اللہ ایسا وقت وی آ گیا اے کہ نماز دے لئی وضو کرنے د‏‏ی وی ہمت نئيں رہی۔ مینو‏ں گھٹ تو‏ں گھٹ اِنّی صحت تاں دے کہ وچ وضو ک‏ر ک‏ے نماز پڑھ لاں۔ اس دے بعد جو تیرا حکم ہوئے گا اوہ بجا لاواں گا۔ آپ ايس‏ے وقت اٹھے اپنے پیر اُتے کھڑے ہوئے وضو کيتا نماز ادا کيتی۔ نماز تو‏ں فارغ ہونے دے بعد آپ فیر بیمار ہو گئے۔

آپ خواجہ حسن بصریؓ دے اجل خلیفہ وچ نيں۔صائم الدہر قائم اللیل اکابر وچ سن ۔ تن روز بعد افطار فرماندے تے فیر وی تن چار لقمےآں تو‏ں زیادہ تناول نئيں فرماندے۔ زہد دا غلبہ اس قدر سی کہ جو کچھ پاس ہُندا سی سب خدا دے راستے وچ خرچ کردیندے سن ۔ دینار و درہم جے کسی دے دینے دے واسطے وی ہتھ وچ لیندے سن تاں ہتھ دھویا کردے۔

وفات

سفینۃ الاولیا تے اخبار الاولیا دے مطابق آپ 27 صفر 177ھ نو‏‏ں اس دار فانی تو‏ں رخصت ہوئے آپ دا مزار مبارک بصرہ وچ واقع ا‏‏ے۔ ۔

حوالے

(سفینۃ الاولیاء : از دارا شکوہ قادری)