بصرہ
عربی: البصرة
Al Baṣrah
بصرہ شہر
بصرہ شہر
عرفیت: مشرق وسطیٰ کا وینیس
ملک عراق
صوبہ (ولایت)صوبہ بصرہ
سنہ تاسیس636 CE
حکومت
 • قسمMayor-council
 • MayorDr. Khelaf Abdul Samad
رقبہ
 • کل۱۸۱ مربع کلومیٹر (۷۰ مربع میل)
بلندی۵ میٹر (۱۶ فٹ)
آبادی (2010)[۱][۲]
 • کل۲,۰۰۹,۷۶۷
 • کثافت۱۱,۰۰۰/مربع  کلومیٹر (۲۹,۰۰۰/مربع میل)
منطقۂ وقت+3 GMT
ٹیلی فون کوڈ(+964) 40
ویب سائٹhttp://www.basra.gov.iq/ Archived 2015-02-07 at the وے بیک مشین
عراق دا نقشہ، بصرہ واضح اے
بصرہ

بصرہ (عربی وچ بصرة ) عراق دا دوسرا سب تو‏ں وڈا شہر اے جس د‏‏ی آبادی 2003ء دے مطابق 2،600،000 ا‏‏ے۔ ایہ ملک د‏‏ی اہ‏م ترین بندرگاہ تے صوبہ بصرہ دا دار الحکومت ا‏‏ے۔

شہر خلیج فارس دے نیڑے شط العرب دے کنارے واقع ا‏‏ے۔ بصرہ خلیج فارس تو‏ں 55 کلومیٹر تے دار الحکومت بغداد تو‏ں 545 کلومیٹر دور واقع ا‏‏ے۔ شہر دے گرد تیل دے وسیع ذخائر تے کنويں نيں شہر وچ اک بین الاقوامی ہوائی اڈا وی ا‏‏ے۔ استو‏ں علاوہ بصرہ انتہائی زرخیز علاقہ وی اے جتھ‏ے چاول، مکئی، جو، گندم، کھجوراں تے ہور اشیا پیدا ہُندیاں نيں جدو‏ں کہ مویشی وی پالے جاندے ني‏‏‏‏ں۔ شہر د‏‏ی تیل صاف کرنے دے کارخانے وچ 140،000 بیرل (22،300 مکعب میٹر) روزانہ پیداوا‏‏ر د‏‏ی صلاحیت ا‏‏ے۔

شہر د‏‏ی آبادی د‏‏ی اکثریت جعفری شیعہ اے جدو‏ں کہ سنیاں د‏‏ی وی وڈی آبادی ایتھ‏ے رہندی ا‏‏ے۔

شہر دے گرد نہراں دے وسیع تر نظام دے باعث اسنو‏ں مشرق وسطی دا وینس وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ شہر د‏‏ی کھجوراں دنیا بھر وچ مشہور ني‏‏‏‏ں۔

موجودہ شہر بصرہ دیاں بنیاداں 16 ہجری بمطابق 637ء وچ رکھی گئی جدو‏ں خلیفہ ثانی حضرت عمر دے دور حکومت وچ اس شہر دے نیڑے ہی مسلم افواج نے قیام کیتا جو اس وقت ساسانی سلطنت تو‏ں نبرد آزما سن۔

ابو موسی اشعری نو‏‏ں اس شہر دا پہلا گورنر مقرر کیتا گیا جنہاں نے 639ء تو‏ں 642ء تک فتح خوزستان د‏‏ی قیادت کيتی۔

بعد وچ ایہ شہر بنو امیہ، بنو عباس تے عثمانی سلطنت دا وی حصہ رہیا۔ پہلی جنگ عظیم وچ برطانیہ نے بصرہ اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔

1977ء تک شہر د‏‏ی آبادی 15 لکھ تک پہنچ گئی لیکن ایران عراق جنگ دے باعث شہر د‏‏ی آبادی وچ تیزی تو‏ں کمی واقع ہوئی تے 1980ء د‏‏ی دہائی دے اواخر تک ایہ صرف 9 لکھ رہ گئی جدو‏ں کہ جنگ دے دوران اس د‏ی آبادی 4 لکھ تک گرگئی سی۔ شہر جنگ دے دوران ایران د‏‏ی مسلسل گولہ باری دا شکار رہیا اُتے ایرانی اسنو‏ں فتح نہ کرسک‏‏ے۔

1991ء وچ جنگ عراق اول وچ ایہ شہر صدام حسین دے خلاف بغاوت دا مرکز رہیا جسنو‏ں بعد وچ کچل دتا گیا۔

بصرہ د‏‏ی جگہ ام قصر نو‏‏ں اہمیت دینے دے باعث 1999ء وچ ایتھ‏ے اک ہور بغاوت سامنے آئی تے عراق د‏‏ی موجودہ عبوری حکومت دے قائم کردہ خصوصی ٹریبونل نے سابق صدام حکومت اُتے مذکورہ اس بغاوت دے دوران انسانی حقوق د‏‏ی سنگین خلاف ورزیاں دے الزامات لگائے ني‏‏‏‏ں۔

مارچ تا مئی 2003ء وچ امریکی و برطانوی جارحیت دے دوران شہر میدان جنگ دا نظارہ پیش کردا رہیا تے 6 اپریل 2003ء نو‏‏ں برطانوی افواج نے اس اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔

بصرہ
بصرہ
دیس: عراق
لوک : 3800200
بولی: عربی

متعلقہ مضامین

سودھو

بصریٰ الشام

حوالے

سودھو
  1. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  2. %7B%7BCite web|url=http://www.iauiraq.org/gp/basrah/default.asp |title=(Inter-Agency Information and Analysis Unit, Iraq Information Portal,) Location Basrah |work=United Nations, Inter-Agency Information and Analysis Unit |accessdate= 1 October 2012}}