عبداللہ کویلیام
| عبداللہ کویلیام | |
|---|---|
| (انگریزی وچ: Abdullah Quilliam) | |
 |
|
| پیدائشی نام | (برطانوی انگریزی وچ: William Henry Quilliam) |
| جم | 10 اپریل 1856 [۱] |
| وفات | 23 اپریل 1932 (76 سال)[۱] |
| مدفن | بروک ووڈ قبرستان |
| شہریت | .svg){kind=small} برطانیا |
| عملی زندگی | |
| مادر علمی | کنگ ولیمز کالج |
| پیشہ | مفسرِ قانون [۲]، لکھاری |
| پیشہ ورانہ زبان | انگریزی |
ترمیم  | |
.svg){kind=small}
ولیم ہنری کویلیم (10 اپریل 1856 [۳][۴] – 23 اپریل 1932)، جنہاں نے اپنا ناں عبد اللہ کویلیم تے بعد وچ ہنری مرکل لیون یا ہارون مصطفٰی لیون رکھ لیا سی، 19 ويں صدی وچ عیسائیت توں اسلام قبول کرنے والے نومسلم سن، انگلستان دی پہلی مسجد تے اسلامی مرکز دے بانی دے طور پرمشہور ہوئے۔
مڈھلا جیون
سودھوولیم ہنری کویلیام 10 اپریل 1856 نوں لیور پول دے 22 ایلیٹ اسٹریٹ وچ رہائش پزیر اک مالدار مقامی گھرانے وچ پیدا ہوئے سن ۔ انہاں نے اپنا بچپن دا بیشتر حصہ آئل آف مین اُتے گزاریا تے اک میتھوڈسٹ دی حیثیت توں انہاں دی پرورش ہوئی۔ انہاں نے لیورپول انسٹی ٹیوٹ تے مانکس کنگ ولیم کالج وچ تعلیم حاصل کيتی۔ [۵]
وہ 1878 وچ وکیل بن گیا، انہاں نے فوجداری قانون وچ مہارت حاصل کيتی، تے 28 چرچ اسٹریٹ، لیورپول وچ پریکٹس کيتی۔ [۶] انہاں نے قتل دے متعدد اعلیٰ مقدمات وچ ملزماں دا دفاع کيتا۔ 1879 وچ اس نے حنا جان اسٹون نال شادی کيتی۔ [۵] اس وقت، کوئیلم ویسلیان تے برطانیہ وچ الکوحل دے خلاف تحریککے حامی سن ۔ [۷]
قبولِ اسلام
سودھو
کوئیلئم نے علاج دے لئی مراکش دے دورے دے بعد 1887 وچ اسلام قبول کيتا۔ قبولِ اسلام دے بعد، کوئیلیم نے افغانستان دے ولی عہد شہزادہ نصراللہ خان دی طرف توں دتے گئے اک عطیہ دی بدولت، لیورپول وچ 8 ، 11 تے 12 نمبر بروغہم ٹیرس خریدے۔ 8 بروغہم ٹیرس لیورپول مسلم انسٹی ٹیوٹ بن گیا، جو برطانیہ وچ پہلی مسجد سی۔ ایہ یوم کرسمس، 1889 دے موقع اُتے کھولیا گیا۔ [۸] کوئیلیم نے لڑکےآں دے لئی اقامتی اسکول تے لڑکیوں دے لئی اک سادہ اسکول تے یتیم خانہ کھولیا۔ اس دے علاوہ مدینہ ہاؤس انہاں غیر مسلم والدین دی سہولت دے لئی کھولیا جو اپنے بچےآں دی دیکھ بھال کرنے توں قاصر سن تے انھاں بطور مسلمان پالنے اُتے رضامند ہوگئے سن ۔ اس دے علاوہ، انسٹی ٹیوٹ نے متعدد مضامین اُتے مشتمل تعلیمی کلاسز دا انتظام کيتا، اس وچ اک میوزیم تے سائنسی تجربہ گاہ وی شامل سی۔ [۵] 1889 وچ ، انہاں نے سب توں پہلے عقیدۃ الاسلام(انگریزی: The Faith of Islam) نامی کتاب شائع کی، جو دعوتِ اسلام تے اس دے کلیدی اصولاں توں متعلق سی۔ ابتدا وچ ، 2000 کاپیاں شائع کيتیاں گئیاں، لیکن 1890 وچ ہور 3000 کاپیاں شائع کيتیاں گئیاں۔ کوئیلئم نے برطانیہ دے مسلماناں دا ہفتہ وار مجلہ دتی کریسنٹ تے ماہنامہ اسلامک ورلڈ، جس دے قارئین پوری دنیا وچ سن، شائع کيتے۔
1890 وچ ، کوئیلم نے ہال کین دے اسٹیج ڈرامے، محمد کے خلاف مظاہرے منظم کيتے۔ لیورپول وچ مائیکل ہال، جو اک سابق میتھوڈسٹ مبلغ سی لیکن فیر 1891 وچ اسلام قبول کرلیا سی، دا پہلا عوامی مسلم جنازہ پڑھایا سی۔ [۶]
کوئلیم دی تبلیغ دے نتیجے وچ متعدد قابل ذکر افراد نے اسلام قبول کيتا۔ انہاں وچ پروفیسر نصراللہ وارن تے ہاشم ویلڈ دے علاوہ جے پی تے اسٹالی برج دے سابق میئر وی شامل سن ۔ اک اندازے دے مطابق کوئیلم دے کم دے براہ راست نتیجے دے طور اُتے 600 دے نیڑے افراد نے برطانیہ وچ اسلام قبول کرلیا سی۔
انہاں نے وڈے پیمانے اُتے سفر کيتا تے عالم اسلام دے رہنماواں توں بہت سارے اعزازات حاصل کیتے۔ 26 ويں عثمانی خلیفہ، عبدالحمید ثانی نے کوئیلیم نوں برطانوی جزیرے کےشیخ الاسلام دا خطاب عطا کيتا۔ افغانستان دے امیر نے انہاں نوں برطانیہ وچ مسلماناں دا شیخ تسلیم کيتا تے لیورپول وچ شاہِ ایران دے فارسی نائب قونصل مقرر ہوئے۔ [۵] انہاں دا انگریزی بولنے والے مغربی افریقی مسلماناں توں وی رابطہ سی تے انہاں نے 1894 وچ شیٹا بے مسجد دی افتتاحی تقریب وچ شرکت دے لئی لاگوس جاندے ہوئے خطے دے ساحلی شہراں دا دورہ کيتا۔ [۹]
وہ دسمبر 1914 توں پہلے ایچ ایم لیون دے ناں توں برطانیہ واپس آگئے۔ [۱۰] انہاں نے اپنا زیادہ تر وقت آئل آف مین اُتے اونکان وچ گزاریا۔ اوہ ٹاویتن اسٹریٹ، بلومزبری، لندن وچ انتقال کرگئے۔ [۱۱] انہاں نوں ووکنگ دے نیڑے بروک ووڈ قبرستان وچ اک بے نشان قبر وچ دفن کيتا گیا۔ ممتاز اینگلو مسلم عبداللہ یوسف علی، محمد مارماڈیوک پکتھال (دونے نے قرآن دا ترجمہ کيتا سی)، تے لارڈ ہیڈلی نوں بعد وچ انہاں دے نیڑے دفن کيتا گیا۔
سیاسی نظریات
سودھوکوئیلیم نے استدلال کيتا کہ مسلماناں نوں یورپی طاقتاں دی طرف توں مسلماناں دے مقابلہ وچ نئيں لڑنا چاہیدا۔ [۱۲] انہاں نے سوڈان وچ برطانوی خارجہ پالیسی دی مذمت کيتی۔ [۱۳] عثمانی خلیفہ دی بیعت تے انہاں دے سیاسی نظریات دی وجہ توں کچھ لوکاں نے انہاں نوں غدار قرار دے دتا۔ [۱۴]
میراث
سودھوان دی میراث نوں بنیادی طور اُتے عبد اللہ کوئیلیم سوسائٹی نے برقرار رکھیا ہويا اے، جو 1996 وچ قائم کيتی گئی سی۔ اس سوسائٹی دا مقصد بروغہم ٹیرس وچ واقع لیورپول مسلم انسٹی ٹیوٹ دی بحالی دا کم مکمل کرنا اے۔ [۱۵] اس سوسائٹی وچ ماہرینِ تعلیم دی مدد کيتی گئی اے جنہاں وچ یونیورسٹی لیورپول ہوپ دے سابق رون گیویز تے ڈوکوز ایلول یونیورسٹی دے محمد سیکر وی شامل نيں۔ ایہ سوسائٹی یونیورسٹی دے طلباء نوں رہائش وی فراہم کردی اے۔ [۱۶]
ذرائع
سودھو- Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found. (کویلیم تے ہور لوکاں دی شاعری اُتے مشتمل)
باہرلے جوڑ
سودھو- عبد اللہ کوئیلیم سوسائٹی
- عبد اللہ کوئلیم: برطانوی مسلماناں دی تریخ
- کوئیلیم فاؤنڈیشن
- اسلام دا فراموش کردہ چیمپئن: اک شخص تے اس دی مسجد، دتی انڈیپنڈنٹ اخبار، 2 اگست 2007
- عبد اللہ کوئلہم تے انہاں دی مسجد اُتے بی بی سی دی خصوصی رپورٹ، جس وچ انہاں دی نواسی تے مداحاں دے آڈیو تعریفی پیغامات وی شامل نيں
- مسلم کونسل آف برطانیہ دی سوانح تے کوئیلیم دی زندگی اُتے پروفائل
- دتی رڈل آف لائف، عبد اللہ کوئلیم دی نظم
- برطانیہ وچ مسلماناں اُتے اک مختصر نظر
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Diamond Catalog ID for persons and organisations: https://opac.diamond-ils.org/agent/106984 — subject named as: William Henry Quilliam
- ↑ اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ "Abdullah Quilliam Society website". http://www.abdullahquilliam.org.
- ↑ "Brief Biography of William Henry Quilliam". https://web.archive.org/web/20091220122047/http://www.isle-of-man.com/manxnotebook/people/law/whqllm.htm.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ ۵.۲ ۵.۳ "عبداللہ کویلیم دے بارے وچ". http://www.abdullahquilliam.org/about-abdullah-quilliam/. Retrieved on 18 دسمبر 2016.
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ "عبداللہ کویلیم دا خطِ زمانی". http://www.abdullahquilliam.org/abdullah-quilliam-timeline/. Retrieved on 18 دسمبر 2016.
- ↑ بانو, راحیلہ (25 اپریل 2012). "The legacy of Victorian England's first Islamic convert". بی بی سی نیوز. https://www.bbc.co.uk/news/uk-england-17827016.
- ↑ "Cairo Speech – 1928". http://www.abdullahquilliam.org/cairo-speech-1928/. Retrieved on 18 دسمبر 2016.
- ↑ Singleton, Brent D. (ستمبر 2009) "'That Ye مئی Know Each Other': Late Victorian Interactions between British and West African Muslims," Journal of Muslim Minority Affairs vol. 29, issue 3, pp. 387–403.
- ↑ http://www.wokingmuslim.org/work/bm-soc1.htm (a Henri Mustapha Leon, aged 55, living in St Pancras, London, appears in the Census of اپریل 1911)
- ↑ "Straits Times 1 جولائی 1932". http://newspapers.nl.sg/Digitised/Article/straitstimes19320701.2.91.aspx.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ In the name of God, Most Compassionate, Most Merciful! Peace be to all True-Believers to whom this shall come! Know ye, O Muslims, that the British Government has decided to commence military and warlike operations against the Muslims of the Soudan, who have taken up arms to defend their country and their faith. And it is in contemplation to employ Muslim soldiers to fight against these Muslims of the Soudan. For any True Believer to take up arms and fight against another Muslim is contrary to the Shariat, and against the law of God and his holy prophet. I warn every True-Believer that if he gives the slightest assistance in this projected expedition against the Muslims of the Soudan, even to the extent of carrying a parcel, or giving a bite of bread to eat or a drink of water to any person taking part in the expedition against these Muslims that he thereby helps the Giaour against the Muslim, and his name will be unworthy to be continued upon the roll of the faithful. Signed at the Mosque in Liverpool, England, this 10th day of Shawwal, 1313 (which Christians erroneously in their ignorance call the 24th day of مارچ 1896)، W.H. ABDULLAH QUILLIAM, Sheikh-ul-Islam of the British Isles.[Source: The Crescent, 25 مارچ 1896, Vol. VII, No. 167, p. 617; original punctuation and spelling retained.] cited from Religion in Victorian Britain: Culture and Empire p. 341
- ↑ Geaves, R. (2010)۔ Islam in Victorian Britain: The Life and Times of Abdullah Quilliam. Markfield, Kube Publishing.، pp. 102–03
- ↑ "Completed Works". http://www.abdullahquilliam.org/completed-works/. Retrieved on 18 دسمبر 2016.
- ↑ "About". http://www.abdullahquilliam.org/about-abdullah-quilliam-society/. Retrieved on 18 دسمبر 2016.