ضلع گونڈہ
ضلع گونڈہ | |
---|---|
اترپردیش دا ضلع | |
اترپردیش وچ محل وقوع | |
ملک | بھارت |
ریاست | اترپردیش |
انتظامی تقسیم | ڈویژن |
صدر دفتر | گونڈہ، اترپردیش |
تحصیلاں | 4 |
حکومت | |
• لوک سبھا حلقے | گونڈہ، قیصر گنج (جزوی) |
رقبہ | |
• کل | ۴,۴۴۸ مربع کلومیٹر (۱,۷۰۰ مربع میل) |
آبادی (2011) | |
• کل | ۳,۴۳۱,۳۸۶ |
• کثافت | ۷۷۰/مربع کلومیٹر (۲,۰۰۰/مربع میل) |
آبادیات | |
• خواندگی | 60.0 فیصد |
ویب سائٹ | سرکاری ویب سائٹ |
گونڈہ ضلع (انگریزی: Gonda district) بھارت دا اک ضلع جو اتر پردیش وچ واقع اے۔
صنعتاں
سودھوایتھے کئی شوگر ملیاں، چاول دی ملیاں تے بہت ساریاں ہور چھوٹی صنعتاں تے دستکاری دی صنعتاں نيں۔ بھارت دی چھ انڈین ٹیلیفون انڈسٹریز وچوں اک منکاپور وچ واقع اے، تے بھارت دی سب توں وڈی شوگر مل کندرکھی وچ واقع اے۔[7]
2006 وچ وزارت پنچايتی راج نے گونڈہ نوں ملک دے 250 پسماندہ ترین ضلعے وچ شامل کيتا (کل 640 وچوں)۔ ایہ اتر پردیش دے 34 ضلعے وچوں اک اے جو اودوں پسماندہ علاقہ جات گرانٹ فنڈ پروگرام (BRGF) توں فنڈز حاصل کر رہیا اے۔
تریخ
سودھوگونڈہ اصل وچ نظامت گورکھپور دا حصہ سی، لیکن جدوں 1801 وچ گورکھپور نوں برطانوی حکومت دے حوالے کيتا گیا، تاں گونڈا نوں بہرائچ ضلع دے نال ملایا گیا۔[2] 1856 وچ جدوں برطانویاں نے اودھ نوں الحاق کيتا تاں انہاں نے اسنوں اک وکھ ضلع بنایا۔[2] 1875 وچ ، برطانوی حکومت نے گونڈا ضلع دے کچھ حصے جو بگہورہ تال تے آراہ ندی دے درمیان سن، نیپال نوں دے دیے۔[2]حالیہ طور پر، اس علاقے وچ بدھ مت دے ابتدائی دناں دے قدیم آثار ملے نيں، جنہاں وچ شراوستی وی شامل اے۔[3] گونڈا نے بھارتی جدوجہد آزادی وچ اہم کردار ادا کیتا، اس علاقے دے بوہت سارے لوک فعال طور اُتے شامل رہے: جنہاں وچ راجہ دیوی بکش سنگھ، جو نیپال بھج گئے،[4] چاندرا شیکھر آزاد جداں آزادی دے جنگجو جنہاں نے ضلع وچ پناہ لی، تے راجندر لہری جنہاں نوں گوندہ جیل وچ قید کيتا گیا تے پھانسی دتی گئی۔[citation needed]حالیہ دناں وچ ، ضلع نے بھارت بھر وچ میڈیا دی توجہ حاصل کيتی جدوں 1982 دے گونڈہ انکاؤنٹر دے ناں توں جانے جانے والے 13 لوکاں دے قتل دے طویل مقدمے نے طول پھڑیا۔[5][6]
آبادی
سودھوگونڈہ ضلع دی مجموعی آبادی 3,431,386 افراد اُتے مشتمل اے۔2011 دی مردم شماری دے مطابق، ضلع گونڈہ دی آبادی 3,433,919 اے، جو کہ پاناما ملک یا امریکی ریاست کنیکٹیکٹ دے برابر اے۔ اس دا بھارت وچ (کل 640 وچوں) 95واں رینک اے۔ ضلع وچ کل 1,679,99 خواندہ افراد نيں جو کل آبادی دا 48.9% بندے نيں۔ 0 توں 6 سال دی عمر دے بچےآں دی تعداد 572,386 اے۔ مؤثر خواندگی دی شرح (7 سال تے اس توں ودھ عمر دی آبادی) 58.7% اے۔ ضلع دی آبادی دی گنجانی 857 باشندے فی مربع کلومیٹر (2,220/مربع میݪ) اے۔ 2001 توں 2011 دے درمیان آبادی دی شرح وچ وادھا 24.17% اے، جو کہ اتر پردیش دے اوسط (20.09%) توں ودھ اے۔ گونڈہ وچ ہر 1000 مرداں دے مقابلے وچ 921 سواݨیاں دی جنسی تناسب اے، تے 0-6 سال دی عمر دے بچےآں وچ جنسی تناسب 926 اے، جو کہ ریاستی اوسط (908 تے 899) توں ودھ اے۔ 6.55% آبادی شہری علاقےآں وچ رہندی اے۔ شیڈولڈ کاسٹس دی آبادی وچ 15.49% حصہ اے۔ ضلع گونڈہ دا انسانی ترقی انڈیکس بوہت گھٹ اے۔
مذہب
سودھوگوندہ ضلع وچ مذاہب (2011)
مذہب فیصد
ہندو مت 79.77%
اسلام 19.76%
ہور یا غیر مذکور 0.47%
زباناں
سودھوضلع دی سرکاری بولی ہندی اے تے اضافی سرکاری بولی اردو اے۔ 2011 دی مردم شماری دے وقت، ضلع دی 51.03% آبادی نے اپنی پہلی بولی دے طور اُتے ہندی بولی، 16.04% نے اودھی تے 32.68% نے اردو بولی۔
ضلع وچ بولی جانے والی زباناں وچ اودھی شامل اے، جو ہندی تسلسل دی اک بولی اے جسنوں بنیادی طور اُتے اودھ دے علاقے وچ 38 ملین توں ودھ افراد بولتےاور ہندی نيں۔۔
تحصیلاں
سودھوگوندہ ضلع وچ چار تحصیلیاں نيں۔ 1)کرنل گنج
2)گوندہ
3)منکاپور
4)تراب گنج
بلاک
سودھوگوندہ ضلع 16 بلاکاں اُتے مشتمل اے: 1)ببھن جوٹ
2)بیلسر
3)چھاپیہ
4)کرنل گنج
5)ہلدھرماو
6)اتیاٹھوک
7)جھنجھری
8)کٹرا بازار
9)منکاپور
10)مجہنا
11)نواب گنج
12)پندری کرپال
13)پارس پور
14)رپئ ڈ یھ
15)تراب گنج
16)وزیر گنج
تعلیم
سودھوموثر شرح خواندگی (7+) 58.71% اے، جدوں کہ ریاستی اوسط 69.72% اے۔ حکومت ہند نے پسماندہ ضلعے دے لئی "بیک ورڈ ریجن گرانٹ فنڈ" دے تحت اک خصوصی اسکیم بݨائی اے۔ گوندہ اس فنڈ دے وصول کنندگانہاں وچوں اک اے۔
ادارے تے اسکول
سودھوایل بی ایس ڈگری کالج مینا شاہ انسٹی ٹیوٹ آف ٹیکنالوجی اینڈ مینجمنٹ (ایم ایس آئی ٹی ایم) ڈگری کالج سروستی دیوی ناری گیانستھالی پی۔جی۔ کالج سینٹ زاویئرز سینیئر سیکنڈری اسکول (بدترین نجی اسکول)
طبّی سہولیات و صحت
سودھوگوندہ وچ 15 ہسپتال، 27 آیورویدک ہسپتال، 11 ہومیوپیتھک ہسپتال تے 2 یونانی ہسپتال نيں، اس دے علاوہ 66 سرکاری پرائمری ہیلتھ سینٹرز نيں۔ گوندہ انہاں 100 ضلعے دی لسٹ وچ شامل اے جو 2011 دی مردم شماری دے مطابق شیر خوار بچےآں دی اموات دی شرح دے لحاظ توں سرلسٹ نيں۔ ایہ انہاں 57 ضلعے وچ وی شامل اے جتھے زچگی دے دوران اموات دی شرح سب توں ودھ اے۔
گوندہ نوں صفائی دے سرویکشن 2022 دے مطابق پورے اتر پردیش وچ سب توں صاف نگر پالیکا قرار دتا گیا اے، جدوں کہ 2017 دے سروے دے مطابق ایہ ملک وچ آخری پوزیشن اُتے سی۔
پکوان
سودھوایتھے دے خاص پکواناں وچ اوددھ دے نواب دے پکوان شامل نيں۔ایتھے شادیاں دے موقع اُتے مہماناں دی ضیافت دے لئی پکوان تیار کيتے جاندے نيں۔جنہاں وچ گوشت دا سالن،نان بائی روٹی، كباب ،چکن چلّی ،باسمتی چاول ،اردکی دال وغیرہ شامل نيں۔عید دے موقع اُتے گھراں وچ شیر خرمہ،قوامی سویاں،پلاؤ بریانی وغیرہ پکوان بنائے جاندے نيں۔
حوالے
سودھو
سانچہ:بھارت-نامکمل | سانچہ:بھارت-جغرافیہ-نامکمل | سانچہ:اترپردیش-جغرافیہ-نامکمل |