سسلی
| {{{ناں}}} | |
| |
| عمومی معلومات | |
| علاقہ دا صدر مقام | {{{علاقہ دا صدر مقام}}} |
| صدر علاقہ | سالواتورے کوفارو (Raffaele Lombardo) |
| صوبےآں دی تعداد | {{{صوبےآں دی تعداد}}} |
| کمونے دی تعداد | {{{کمونے دی تعداد}}} |
| رقبہ | 25,708 مربع کلومیٹر(پہلا ۔ 8.5 %) |
| آبادی | 5,017,212 (چوتھا ۔ 8.5 %) |
| علامت | |
| |
صقلیہ یا سسلی (Sicily) (اطالوی: Siclia، ہسپانوی: Sicilian ، عربی: صقلیہ) اٹلی دا اک خود مختار علاقہ تے بحیرہ روم دا سبتوں وڈا جزیرہ اے جس دا رقبہ 25 ہزار 700 مربع کلومیٹر تے آبادی 50 لکھ اے۔
سبتوں وڈا شہر پالیرمو کہلاندا اے جتھے پنج مختلف تہذیباں دے آثار ملدے نیں۔
جغرافیہلکھو
صقلیہ مشرق وچ آبنائے مسینا دے ذریعے اٹلی توں کٹیا ہویا اے۔ جزیرے اُپر واقع آتش فشاں پہاڑ ایٹنا 3 ہزار 320 میٹر (10 ہزار 900 فٹ) بلند اے جو یورپ دا سب توں بلند آتش فشاں اے۔ ایہ دنیا دے متحرک ترین آتش فشاناں وچوں اک اے۔
تریخلکھو
قبل مسیح وچ صقلیہ یونانی تے کارتھیج سلطنتاں دے درمیان کشمکش دا مرکز رہیا تے ایہ کئی صدیاں تک رومی سلطنت دا صوبہ رہیا۔ 552ء وچ اسنوں بازنطینیاں نے فتح کرلیا تے 827ء تک ایہ بازنطینی سلطنت دا حصہ رہیا۔ 827ء توں 902ء تک مسلم عرباں نے صقلیہ نوں فتح کرلیا تے آل کلبی نے امارت صقلیہ قائم کرکے پالرمو نوں اپنا دارالحکومت بنایا جو اج تک صقلیہ دا دارالحکومت اے۔ مسلم صقلیہ دا نام غیر مسلماں نال بہترین سلوک دے باعث تاریخوچ اندلس دی طرح روشن اے۔ سسلی وچ مسلماناں دے ڈھائی سو سالہ اقتدار دا خاتمہ نارمن اقوام دے ہتھوں ہوئیا جنہاں نے 1060ء توں 1090ء دے دوران صقلیہ نوں اپنی حکومت وچ شامل کیتا۔
صلیبی جنگاں دے دوران جزیرے تے مسلم تے عیسائی آبادی دے درمیان کشیدگی ودھن دے بعد 1224ء وچ عیسائی حکمراناں نے سارے مسلماناں نوں جزیرے توں بے دخل کردتا۔
انتظامی تقسیملکھو
سسلی وچ اٹلی دے 9 صوبے واقع نیں جنہاں دی تفصیل ہیٹھاں اے:
| نمبر شمار | صوبہ | آبادی | رقبہ (مربع کلومیٹر) | کمونے |
|---|---|---|---|---|
| 1 | آگریجینتو (ایگریجینتو) | 447,684 | 3,042 | 43 |
| 2 | کالتانعیسیتہ (کالتانیسیتا) | 275,221 | 2,128 | 22 |
| 3 | کتانیہ (کاتانیا) | 1,073,881 | 3,552 | 58 |
| 4 | اینا (Enna) | 176,959 | 2,562 | 20 |
| 5 | میسینہ (میسینا) | 662,450 | 3,247 | 108 |
| 6 | پالیرمو (پالیرمو) | 1.235.923 | 4.992 | 82 |
| 7 | راگوسہ (Ragusa) | 295,246 | 1,614 | 12 |
| 8 | سیراکوزا (Syracusa) | 396,175 | 2,109 | 21 |
| 9 | تراپانی (Trapani) | 425067 | 2,460 | 24 |
بانگ درا میں ذکرلکھو
حکیم الامت علامہ محمد اقبال نے اپنے مجموعہ کلام "بانگ درا" وچ "صقلیہ (جزیرۂ سسلی)" نامی درج ذیل نظم لکھی اے:
رولے اے دل کھول کر اے دیدۂ خوننابہ بار
وہ نظر آتا ہے تہذیب حجازی کا مزار
تھا یہاں ہنگامہ ان صحرا نشینوں کا کبھی
بحر بازی گاہ تھا جن کے سفینوں کا کبھی
زلزلے جن سے شہنشاہوں کے درباروں میں تھے
بجلیوں کے آشیانے جن کی تلواروں میں تھے
اک جہان تازہ کا پیغام تھا جن کا ظہور
کھاگئی عصر کہن کوجن کی تیغ ناصبور
مردہ عالم زندہ جن کی شورش قم سے ہوا
آدمی آزاد زنجیر توہم سے ہوا
غلغلوں سے جس کے لذت گیر اب تک گوش ہے
کیا وہ تکبیر اب ہمیشہ کے لئے خاموش ہے؟
آہ اے سسلی! سمندر کی ہے تجھ سے آبرو
رہنما کی طرح اس پانی کے صحرا میں ہے تو
زیب تیرے خال سے رخسار دریا کو رہے
تیری شمعوں سے تسلی بحر پیما کو رہے
ہو سبک چشم مسافر پر ترا منظر مدام
موج رقصاں تیرے ساحل کی چٹانوں پر مدام
تو کبھی اس قوم کی تہذیب کا گہوارہ تھا
حسن عالم سوز جس کا آتش نظارہ تھا
نالہ کش شیراز کا بلبل ہوا بغداد پر
داغ رویا خون کے آنسو جہان آباد پر
آسماں نے دولت غرناطہ جب برباد کی
ابن بدروں کے دل ناشاد نے فریاد کی
غم نصیب اقبال کو بخشا گیا ماتم ترا
چن لیا تقدیر نے وہ دل کہ تھا محرم ترا
ہے ترے آثار میں پوشیدہ کس کی داستاں
تیرے ساحل کی خموشی میں ہے انداز بیاں
درد اپنا مجھ سے کہہ، میں بھی سراپا درد ہوں
جس کی تو منزل تھا، میں اس کارواں کی گرد ہوں
رنگ تصویر کہن میں بھر کے دکھلادے مجھے
قصبہ ایام سلف کا کہہ کے تڑپادے مجھے
میں ترا تحفہ سوئے ہندوستاں لے جاؤں گا
خود یہاں روتا ہوں، اوروں کو وہاں رلواؤں گا
ہور پڑھولکھو
سانچہ:یورپ دے نیم خودمختار علاقے
| سسلی | |
| Sicily | |
 |
 |
| |
| دیس: | اٹلی
|
| راجکعر: | لاکولا |
| تھاں: | 25,711 مربع کلومیٹر |
| لوک گنتی: | 5,050,486 |
· اٹلی دے صوبےصوبہ ابرززو · صوبہ اپولیا · صوبہ ایوستا وادی · صوبہ بیسیلیکاٹا · صوبہ کالابریا · صوبہ کیمپانیا · صوبہ ایمیلیا رومانا · صوبہ فریولی وینیزیا جولیا · صوبہ لیزیو · صوبہ لیگوریا · صوبہ لمبارڈی · صوبہ مارچے · صوبہ مولیزے · صوبہ پیغمونتے · صوبہ سارڈینیا · صوبہ سسلی · صوبہ ترنتینو تھلواں ٹائرول · صوبہ ٹسکنی · صوبہ امبریا · صوبہ وینیٹو