شوگُن کل-جیتو-سپہ سالار ہی شوگون دا مطلب اے ایہہ اک خطاب اے جو اس ویر فوجی نوں دتا جاندا اے جو میدان جنگ وچ فوج دی اگوائی کرے۔ شوگون سن 1185 توں 1868 تک طاقت وچ رہے۔

جاپان وچ شوگُناں دا شروع

سودھو

پرانے جاپان وچ بادشاہ دی اجءپءل قبول کرن والے سامنت راجے نوں دیمیو کیہا جاندا سی۔ اوہ اک پاسے تاں اپنیاں جاگیراں دا وستار کرن لگے اتے دسرے پاسے ہور سامنتاں اُتے اپنا قابو رکھن لئی مرکزی سرکار اُتے اثر دا یتن کردے سن۔ اوہ بادشاہ دے متعلق عقیدت رکھدے سن ہوئے سارے حکمرانی دا چلاون کردے سن۔ سن 1185 وچ مناموتا دی طاقت بہت زیادہ ودھ گئی سی اتے اس نے [[[جاپان]] دی حکمرانی اُتے قبضہ کر لیا۔ اس خاندان دا موڈھی یوریتومو سی جس نے اتے اس دے جانشیناں نہ کافی ویلے تک راج کیتاں۔ اس دے ہوجو پروار نوں شوگون دا عہدہ حاصل ہوئیا۔ سن 1336 وچ اشیکاگا شوگُن راج دج قیام ہوئیج جس نے 1537 تک راج کیتا۔ جاپان دے ایکیکرن ہون توں بعد توکوگاوا نے سن 1868 شاست کیتا اتے جاپان اندی دے رابطہ وچ آ گیا۔

کارن

سودھو

ستویں صدی توں لے کے بارویں صدی تک جاپان دا بادشاہ فجیوارا پروار دے کنٹرول وچ رہا۔ اسے کارن لالچی اتے ویر سامنت دربار چھڈّ کے ہور صوبےآں وچ جا کے وس گئے جتھے اوہناں نے وکھ-وکھ زریعاں ولوں اپنی طاقت دا پھلار کیتا۔ اوہناں نے قلعےآں دی اساری اتے طاقتور فوج دی تنظیم کر لئی۔ 12ویں صدی دے بعد اوہناں اپنی طاقت قائم کرنی شروع کر دتی۔ ایہناں وچ ہاؤرا، مناموتو بہت طاقتور ہو چکے سن۔ فجیوارا پروار دی طاقت گھٹ ہون کرکے اوہناں نے سامنتا دی مدد لینی پئی سی۔ انت 1185 وچ دان-نو-ارا دی نو-فوجی لڑائی شروع ہوئی جس وچ مناموتو نے ہائرا دی طاقت نوں پوری طرحاں نال تباہ کر دتا۔

شوگُناں دا ابھار

سودھو

دان-نو-ارا 1185 دے لڑائی دے جیتو یوری-تومو ایہہ بہت ہی مہان سامنت سی۔ 12ویں صدی دے انت وچ اس نے دوجے سامنتاں نوں ہرا دتا اتے جاپانی بادشاہ نوں اپنے ہتھ دی کٹھپتلی بنا لیا۔ اس طرحاں یوریتومو جاپان دا پہلا شوگون سی۔ اس نے نہ تاں بادشاہ دے عہدے نوں نقصان پہنچایا تے لوک سمجھدے سن کہ حکمرانی بادشاہ ہی چلا رہا اے اتے نہ ہی سامنتاں نوں پوری طرحاں نال ختم کیتا اتے سامنت روایت نوں بنائی رکھیا۔ اس نے اپنا راجگڑھ کیوتو توں ہٹا کہ کاماکرا بنائیا۔ اس نے بادشاہ فجیوارا نوں رہن دتا۔

یوریتومو دے جانشین

سودھو

یوریتومو دی موت مگروں ہوجو نے ریجینٹ دا عہدہ دھارن کرکے شوگون ولوں حکمرانی کرن لگا۔ اس ویلے قبلائی خان دی اگوائی وچ منگولاں دو واری جاپان تے حملہ کیتا پر ناکامیاب رہا۔ اس لڑائی کرن نال اوہ جاپان دے اندرونی تنظیم دے کم وچ ناکامیاب رہا جس کرکے شوگون دیوالیہ ہو گیا۔ اس ویلے دا لابھ اٹھاکے سپہ سالار اشیکاگا ہاکاؤجی نے ہوجو پروار توں اقتدار کھوہ کے نواں شوگون انتظام کیتا۔ اس دے دور وچ مرکزی طاقت بہت کمزور ہو گئی۔ انت وچ دیس دے ایکیکرن دی سمت وچ ایہناں سامنتاں دے طاقتور نیتا اؤدا-نوبو-ناگا نوں سفلتا ملی۔ اس نے 1568 وچ جاپان اُتے اپنا اقتدار کر لیا۔ 1852 وچ ہدے یوشی تایو تومی جس نوں جاپان دا نپولیئن کیہا جاندا سی، نے مکھی نوں قتل کرکے کیوتو اُتے قبضہ کر لیا۔ اس نے طاقتور دائیمئیا سستسوما اتے کیوشو نوں ہرایا۔ سن 1592 وچ اس نے کوریا دے رستے چین اُتے جت حاصل کرن لئی 2 لکھ فوجیاں نہ اگے ودھیا۔ اس لڑائی وچ چینی فوجیاں دا ڈٹّ کے مقابلہ کیتا۔ سن 1549 وچ تایو تومی دی موت ہو گئی تے جاپانی فوجاں نوں کوریا توں واپس بلا لیا گیا۔ تایو تومی دی موت توں بعد توکوگاواں اوے یاسو نے حکمرانی سمبھالی۔ اس نے تائیو تومی دے مخالفان نوں ہرایا۔ ایہہ سامراج 1603 توں 1868 تک جاپان تے کامیابی نال راج کردا رہا تے اس دا پتن ہو گیا۔

حوالے

سودھو