شمس الدین ترک پانی پتی
شیخ شمس الدین ترک پانی پتی
ناں
سودھوآپ دا اسم شریف شمس الدین تے لقب '’شمس الاولیاء ’‘ اے والد گرامی دا ناں سید احمد(بسوی) اے آپ دا سلسلہ نسب چند واسطیاں توں محمد بن علی تک جا پہنچدا اے جو محمد بن حنفیہ توں مشہور نیں ۔[۱]
بیعت تے خلافت
سودھوشمس الدین ترک پانی پتی ترکستان وچ پیدا ہوئے۔ آپ علاؤ الدین علی احمد صابر دے خلیفہ سن۔ سیرالاقطاب دے مصنف کہندے نیں کہ تہانوں بابا فرید شکر گنج توں وی خرقہ خلافت ملیا سی تے آپ انہاں دے کہنے تے آپ صابر کلیر دے نال کلیر شریف پہنچے۔ خدمت گزاری دی وجہ توں صابرکلیر تہانوں اپنا بیٹا کہہ کے پکاردے سن۔ آپ پندرہ سال تک صابر کلیر دے غسل، وضو، کھانا پکانے تے لکڑیاں لیانے دی خدمت اُتے مامور رہے۔
جدوں صابر کلیر دی وفات دا وقت قریب آیا تو آپ نے شیخ شمس الدین ترک پانی پتی نوں اپنے کول بلایا تے خرقہ خلافت عطا کیااور ارشاد فرمایا میرے مرنے دے تن دن بعد پانی پت نوں روانہ ہوجانا۔ آپ نے عرض دی کہ حضور پانی پت دی ولایت اُتے انہاں دناں شرف الدین بو علی قلندر فائض نیں ۔ میں اوتھے کداں جا سکدا آں۔ صابر کلیر نے فرمایا کہ انہاں دی ولایت دا دور ختم ہوچکیا اے تے اوتھے پہنچوگے تو اوہ شہر دے دروازے اُتے آکر تہانوں ملے گا علی احمد صابر کلیری دے وصال دے تن دن بعد شمس الدین ترک پانی پتی پانی پت روانہ ہوئے۔ اوتھے پہنچے تے آپ دے رہنے دی کوئی جگہ نئیں سی۔ اس لئی اک کندھ دے سائے دے نیچے بیٹھ گئے۔ بو علی قلندرنے نور باطن توں آپ دی حالت نوں دیکھ لیا تے حجرے توں باہر آ گئے۔ اک حلوہ فروش دا بیٹا جو بو علی قلندر دا منظور نظر سی۔ اس نے بو علی قلندر توں پچھیا کہ آپ کتھے جا رہے او ۔ اس اُتے بو علی قلندر نے کہیا کہ بیٹا اس علاقے دی ولایت اک ہور بزرگ دے حوالے ہو گئی اے ہن میرے لئی حکم نئیں کہ اس شہر وچ رہ سکاں۔
حلوہ فروش دے بیٹے نے کہیا کہ حضور مینوں اس صاحب ولایت نال ملاقات کرواؤ۔ بو علی قلندر نے فرمایا کہ فلاں محلے وچ کندھ دے سائے وچ تینوں اک مرد درویش ملے گا بس اوہی صاحب ولایت نیں ۔ اوہ حلوہ فروش اوتھے پہنچیا تے اس نے تہانوں دیکھیا تے واپس آ گیا۔ اس وقت بوعلی قلندر شہر توں نکل چکے سن۔ اس دے بعد شمس الدین ترک پانی پتی شہر وچ داخل ہوئے تے بو علی قلندر دے حجرے وچ آئے تے فیر زندگی بھر اوتھے ای قیام کیتا۔ اس دوران شمس الدین ترک پانی پتی تے بو علی قلندر آپ س وچ وڈی محبت تے اتحاد نال رہے۔[۲]
کرامات
سودھوسیرالاقطاب دے مصنف لکھتے نیں کہ پانی پت دے اک سید شخص آپ دی خدمت وچ حاضر ہویا تے پچھیا کہ آپ دی سیادت کس طریقے توں ثابت اے۔ شمس الدین ترک پانی پتی نے فرمایا اساں نے اپنے اباؤا جداد توں ایسے ای سُنیا اے تے ساڈے کول نسب نامہ وی اے۔ اس بزرگ نے کہیا کہ اس بات نوں ثابت کرنا بوہت مشکل اے ساڈی تسلی نئیں ہوئی۔ جدوں شمس الدین ترک پانی پتی نے ایہ بات سنی تو دل وچ جوش پیدا ہویا تے فرمایا عوام الناس وچ ایہ بات مشہور اے کہ جو شخص علی کرم اللہ وجہہ دی اولاد توں ہوۓگا اس اُتے اگ اثر نئیں کردتی۔ آؤ اساں دونے مل کے اگ وچ کود جاندے نیں جسنوں اگ نہ جلائے گی اوہ سید ہوۓگا۔ ایہ کہہ کے آپ خانقاہ دے تنور وچ کود گئے تے تھوڑی دیر بعد اس سید نوں آواز دتی کہ تو وی اندر آجا تاکہ تمہاری سیادت دا وی پتہ چل جائے۔ اس شخص نے تنور وچ دیکھیا آپ بڑے مزے نال تنور وچ بیٹھے ہوئے سن۔ اوہ ایہ منظر دیکھ کے خوف زدہ ہویا تے واپس ہویا ای سی کہ تنور دے اندر توں اک شعلہ نکلیا تے اس دے کپڑیاں اُتے گریا جس توں اس دے کپڑیاں وچ اگ لگ گئی۔ اوہ چیختا چلاندا ہائے ہائے کردا دوڑ رہیا سی کہ شمس الدین ترک پانی پتی تنور توں باہر نکلے تے اس دی اگ بجھائی۔ جدوں اس شخص دی حالت ٹھیک ہو گئی تو اس نے توبہ کیتی تے آپ دا مرید ہو گیا۔[۳]
قتل توں بچ گیا
سودھوشاہ علی چشتی فرماندے نیں کہ اک رات وچ بستر اُتے سویا ہویا سی کہ میرے شریکاں وچوں اک بھائی میرے قتل دی نیت توں داخل ہویا۔ اس نے تلوار کھینچی میناں مارنا ای چاہدا سی کہ میری اکھ کھل گئی۔ وچ نے فوراً شمس الدین ترک پانی پتی دا تصور کرکے فریاد دی۔ وچ نے دیکھیا کہ اک ہتھ جس وچ چاندی دی انگوٹھی سی اچانک نمودار ہویا تے اس شخص نوں دھون توں پکڑ کے باہر پھینک دتا۔ میں اسی وقت اٹھیا وضو کیتا تے شمس الدین ترک پانی پتی دی روضے دی طرف چل دتا۔ روضے اُتے پہنچ کے میں دیکھیا کہ اک ہتھ روضہ اقدس توں باہر نکلیا تے میرے سر اُتے رکھ دتا گیا۔ میں اس ہتھ نوں تبرکاً چومیا تے آنکھاں نوں لایا۔ شاہ علی چشتی فرماندے نیں کہ اندھیرے دی وجہ توں وچ اس ہتھ نوں دیکھ نئیں سکدا سی دل وچ آرزو ہوئی کاش اندھیری رات نہ ہُندی تے دن ہُندا تے میں اس ہتھ دی زیارت وی کر سکدا سی۔ میرا ایہ سوچنا ای سی کہ اسی وقت ہتھ دے ناخن توں روشنی دی کرن نکلی تے میں دیکھیا ایہ اوہی ہتھ اے جس وچ چاندی دی انگوٹھی اے جو میرے قتل نوں ناکام کرنے دے لئی ظاہر ہویا سی۔ وچ نے روضے اُتے شکرانے دے ہزار نوافل ادا کیتے، فاتحہ دا تحفہ پیش کیتا تے گھر واپس آ گیا۔[۴]
حکومت واپس مل گئی
سودھوصاحب سیرالاقطاب نے لکھیا اے کہ شمس الدین ترک پانی پتی نے ہندوستان وچ نہ شادی کیتی نہ اولاد ہوئی مگر 1050 ہجری وچ سید صفدر خاں جو مغل حکمران شاہ جہان ولوں اکبرآباد دا گورنر سی کسے وجہ توں معزول ہوکے اپنے وطن واپس جا رہیا سی تے پانی پت وچ شمس الدین ترک پانی پتی دے روضے دی زیارت دے لئی اوتھے رک گیا۔ جدوں اس نے مجاوراں توں آپ دے حالات زندگی معلوم کیتے تو اوہ بوہت رویا تے کہنے لگیا کہ وچ شمس الدین ترک پانی پتی دی اولاد وچوں آں میں ہندوستان صرف شمس الدین ترک پانی پتی دی زیارت دے لئی آیا سی۔ مینوں معلوم نہ سی کہ آپ دا مزار اقدس کتھے واقع اے۔ اس دے بعد اس نے اپنا نسب نامہ مجاوراں نوں دکھایا جو شمس الدین ترک پانی پتی دے ہتھ نال لکھیا ہویا سی۔ مجاوراں نے لکھائی دا موازنہ کیتا تے ویسا ای پایا۔ سید صفدر خاں نے دسیا کہ آپ نے ترکستان وچ شادی کیتی سی۔ آپ رحمتہ اللہ علیہ دے بیٹے دا ناں سید احمد سی۔ ہندوستان وچ تشریف آوری دے بعد آپ دے بیٹے دی اوتھے بوہت اولاد ہوئی۔ جدوں ایہ بات شاہ جہان تک پہنچی تو اس نے صفدر خاں نوں دوبارہ واپس بلایا تے صاحب زادگی دے ادب دے پیش نظر قابل تے قندھار دی حکومت سید صفدر خاں دے حوالے کردتی۔[۴]
وصال
سودھوشمس الدین ترک پانی پتی با اتفاق مورخانِ صادق 10 جمادی الثانی 715،716اور718ہجری وچ اس دار فانی توں رخصت ہوئے۔ آپ دی آخری آرام گاہ پانی پت ہندوستان وچ اے۔[۵]
حوالے
سودھو- ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۶-۰۳-۰۵. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۱-۰۷.
- ↑ خزینۃ الاصفیاءجلددوم، غلام سرور لاہوری،صفحہ 165مکتبہ نبویہ لاہور
- ↑ خزینۃ الاصفیاءجلددوم، غلام سرور لاہوری،صفحہ 167مکتبہ نبویہ لاہور
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ خزینۃ الاصفیاءجلددوم، غلام سرور لاہوری،صفحہ 168مکتبہ نبویہ لاہور
- ↑ تریخ مشائخ چشت از محمد زکریا المہاجر المدنی صفحہ 184ناشر مکتبہ الشیخ کراچی,http://www.elmedeen.com/read-book-5168&&page=194&viewer=text#page-190&viewer-text