شاہ شاہی خاندان
| شاہ شاہی خاندان शाह वंश House of Shah/Royal House of Gorkha | |
|---|---|
| شاہی سلسلہ | |
 | |
| ملک |
|
| قیام | 16th century |
| بانی | Kulamandan Shah Khad |
| موجودہ سربراہ | Gyanendra Bir Bikram Shah |
| آخری حکمران | Gyanendra Bir Bikram Shah |
| القاب |
|
| Style(s) | Shree Paanch Maharajadhiraja |
| مذہب | ہندو مت |
| شعار | Bidya Mai Chha Maha Shakti; Karma Mai Chha Supujan (Great power lies in knowledge; Better worship lies in action) |
| جائیداد | سلطنت نیپال |
| معزولی | 28 مئی 2008 |
| فوجی شاخاں | Chautariya families |
شاہ شاہی خاندان (سانچہ:Lang-ne) یا گورکھا دے شاہ یا شاہی گورکھا خاندان بر صغیر دا اک شاہی خاندان اے جس دی حکومت کاسکی سلطنت، لامگنج سلطنت، گورکھا سلطنت تے سلطنت نیپال اُتے سی۔ شاہ خاندان خود نوں عہد وسطی دے راجپوت نسل دے ہونے دا دعوی کردے نيں۔[۱] انہاں نے گورکھا سلطنت دے ناں توں 1559ء تا 1768ء تک حکومت کیتی فیر متحدہ سلطنت نیپال دے ناں توں 1768ء تا 28 مئی 2008ء تک حکومت کیتی۔ شاہ خانداں اپنا نسبی تعلق کاسکی سلطنت دے بادشاہ کولا مندن شاہ کھاڈ نال جوڑدے نيں جنہاں دا پوتا دراویہ شاہ نے کھاڈکا بادشاہاں توں گورکھا دے چھ قبیلےآں دی مدد توں گورکھا سلطنت دا تاج کھو لیا تے خود گورکھا دا بادشاہ بن گیا۔
ابتدا
سودھوشاہ خاندان خود نوں راجپوت نسل توں دسدے نيں۔[۱] البتہ انہاں نوں ٹھاکوری منیا جاندا اے۔[۲]
دراویہ خان شاہ دی تاج پوشی
سودھودراویہ شاہ لام گنج دے راجا براہما شاہ نوں سب توں چھوٹا بیٹا تے کولا مندن شاہ کھاڈ (کاکِسے دا راجا) دا پوتا سی۔[۳] اوہ 1559ء وچ گورکھا دا بادشاہ بنیا۔ 19ویںصدی دے مصنف ڈینیل ورائٹ دواریہ شاہ دی تاج پوشی دے حالات ایويں قلم بند کردے نيں:
{{اقتباس|بدھ دا دن سی تے شاکا تقویم دے سال 1481 دا [[بھادوں ماہ سی ۔ دراویہ شاہ بھاگیراتھ پنت، گنیش پانڈے، بوسل ارجیال، کھنال بوہرا تے مرلی کھانواس دے نال نمودار ہويا، ایہ سب گورکھا نسل دے لوک نيں۔ دراویہ نے خود نوں اک جھونپڑی وچ چھپا لیا۔ گنیش پانڈے نے انہاں تمام لوکاں نوں جمع کیتا جنہاں نے براہمنی زنار باندھے ہوئے سن جداں تھاپا لوک، بوسل لوک، رانا لوک تے لوسکی لوک۔ اوہ لوک دہیہ گوڑا راستہ توں دربار وچ آئے سن ۔ دراویہ شاہ نے اپنے ہی ہتھواں وچ تلوار تھام کے جنگ وچ کھڈکا دے راجا دا قتل کیتا سی۔[note ۱] ايسے موقع اُتے درابیہ گدی وچ وراجمان ہويا تے کھنکتی موسیقی دا شور بلند ہويا۔|source=History of Nepaul[۳]}}
اس توں پہلے رسم ایہ سی کہ علاقائی گھالے لوک (قوم) اپنا بادشاہ اسنوں منتخب کردے سن جو سالانہ دوڑ وچ اول آندا سی ۔ دراویہ شاہ بہت ڈیل ڈول والا تے مضبوط جسم دا آدمی نئيں سی البتہ اس نے چالاکی تے مکر نال بادشاہ بننے تک دا راستہ طے کیتا۔ اسنوں بھٹارائی، اریال، ادھیکاری، پنت تے آچاریہ لوکاں دا تعاون حاصل رہیا تے ایہ سب جائسی براہمن سن ۔ 1570ء وچ دراویہ شاہ دی موت ہوئی تے سالانہ دوڑ دا مسابقہ بس اک یاد بن دے رہ گیا۔
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Karl J. Schmidt (20 مئی 2015). An Atlas and Survey of South Asian History. Routledge, 138–. ISBN 978-1-317-47681-8.
- ↑ Dharam Vir (1988). Education and Polity in Nepal: An Asian Experiment. Northern Book Centre, 56–57. ISBN 978-81-85119-39-7.
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ Wright 1877, p. 278.
سائیٹ غلطی: <ref> ٹیگ اک ٹولی جیدا ناں "note" اے ہیگے نیں، پر کوئی <references group="note"/> ٹیگ نا لبھیا۔