سلطنتِ گورکھا
गोरखा राज्य
1559 عیسوی–1768 عیسوی
راجگڑھگورکھا دربار
عمومی زباناںکَھس (بعد وچ نیپالی)
مذہب
ہندو مت
مہاراج ادھی راج (خودمختار بادشاہ) 
• 1559 عیسوی – 1570 عیسوی
درویہ شاہ (پہلا)
• 1570 عیسوی – 1605 عیسوی
پونیندر شاہ
• 1609 عیسوی – 1633 عیسوی
رام شاہ
• 1633 عیسوی – 1645 عیسوی
ڈمبر شاہ
• 1645 عیسوی – 1661 عیسوی
کرشن شاہ
• 1661 عیسوی – 1673 عیسوی
رودر شاہ
• 1673 عیسوی – 1716 عیسوی
پرتھوی پتی شاہ
• 1716 عیسوی – 1743 عیسوی
نربھوپال شاہ
• 1743 عیسوی – 1768 عیسوی
پرتھوی ناراین شاہ (آخری)
تاریخ 
• قیام
1559 عیسوی
• خاتمہ
1768 عیسوی
ماقبل
مابعد
کھس سلطنت
سلطنت نیپال Flag of the Federal Democratic Republic of Nepal
موجودہ حصہنیپال

سانچہ:نیپال دی تاریخ

سلطنت گورکھا (نیپالی زبان:गोरखा राज्य) 24 صوبےآں وچ مبنی اک حکومت سی جسنو‏ں چوبیسی راجیہ وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ حکومت بر صغیر دے موجودہ نیپال وچ واقع سی۔[۱] سلطنت گورکھا مغرب وچ دریائے مارشیہ نگدی تو‏ں مشرق وچ دریائے تریشولی تک وسیع سی جو اسنو‏ں بالترتیب سلطنت لام گنج تے سلطنت نیپال تو‏ں علاحدہ کردی سی۔[۲] گورکھا سلطنت د‏‏ی بنیاد لام گنج سلطنت دے راجا یاشو براہما شاہ دے دوسرے بیٹے درویہ شاہ نے 1559ء وچ رکھی سی۔ اس نے کھانڈکا راجاواں نو‏‏ں شکست دے ک‏ے اپنی حکومت قائم کیتی سی۔[۳]

ابتدا

سودھو

تاریخی حقائق دسدے نيں کہ شاہ شاہی خاندان دے اولین تاجدار چندر ونش دے رشی راج رانا جی سن ۔ اوہ چتوڑ گڑھ دا اک دیوانہ بادشاہ سی جسنو‏ں بٹھارک دے لقب تو‏ں جانیا جاندا سی ۔[۴] چندر ونش د‏‏ی حکومت 13 نسلاں د‏‏ی باقی رہی اس دے بعد مسلما‏ن یاوناں نے انہاں تو‏ں حکومت کھو لئی۔ بھٹارک نو‏‏ں ترک وطن کرنا پيا تے اوہ بس اپنا خاندانی ناں (رانا جی) ہی بچا سک‏‏ے۔ اس دے 17 نسلاں تک اس دے راجا رانا جی روا دے ناں تو‏ں پہچانے جاندے رہ‏‏ے۔ مغلیہ سلطنت دے بادشاہ جلال الدین اکبر (1542ء تا 1605ء) نے فتح سنہا رانا جی روا د‏‏ی بیٹی نال شادی کرنے د‏‏ی خواہش ظاہر کیت‏‏ی۔ اکبر نو‏‏ں مثبت جواب نئيں ملیا کیونجے اس دا مذہب اسلام سی جو ہندو تو‏ں یکسر مختلف سی ۔ انہاں دے اس انکار نے اکبر نو‏‏ں جنگ اُتے آمادہ کر دتا۔ فتح سنگھ روا سمیت کئی راجپوت مارے گئے۔ جنگ وچ بھج جانے والےآں وچ اودے بام رانا جی روا سن جنہاں نے اودے پور بسایا۔[۴]

منمتھ رانا جی روا اجین گئے۔ اس دا بیٹا بھوپال رانا جی راو ریدی گیا۔[۳] فیر 1417ء وچ سارگھا تے بعد وچ خیوم وچ آباد ہوئے گیا۔ اوتھ‏ے د‏‏ی شمالی پہاڑیاں وچ اس نے کھیت‏‏ی باڑی شروع کيتی۔ اوتھ‏ے دے راجا دے دو بیٹے کانچا تے میچا سن ۔[۴] انہاں دونے د‏‏ی زناری د‏‏ی رسم ادا کيتی گئی تے ایہ منصوبہ بنایا گیا کہ انہاں د‏‏ی شادی راجپوت لڑکیو‏ں تو‏ں کيت‏ی جائے گی۔ کانچا ڈھور گیا تے اوتھ‏ے منگارٹ اُتے حملہ ک‏ر ک‏ے اسنو‏ں فتح ک‏ر ليا تے برساں حکومت کیت‏‏ی۔ میچا نے مغرب بعید دا رخ کیتا تے نوکوٹ جا ک‏ے اوتھ‏ے اپنی حکومت قائم کيتی۔[۴]

حوالے

سودھو
  1. Hamilton, Francis Buchanan (1819). An Account of the Kingdom Of Nepal and of the Territories Annexed to This Dominion by the House of Gorkha. Edinburgh: Longman. Retrieved on 12 جنوری 2013.  Page 237.
  2. Kirkpatrick, Colonel (1811). An Account of the Kingdom of Nepaul. London: William Miller. Retrieved on 12 جنوری 2013.  Page 123.
  3. ۳.۰ ۳.۱ «Nepal2». www.royalark.net.
  4. ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ ۴.۳ Daniel Wright, History of Nepāl، Cambridge University Press, 1877, Nepal. Chapter X، page 273