سیمین دانشور
سیمین دانشور | |
---|---|
جم | 28 اپریل 1921 [۱] |
وفات | 8 مارچ 2012 (91 سال)[۲] |
وجہ وفات | نزلہ |
مدفن | بہشت زہرا |
طرز وفات | طبعی موت |
شہریت | ایران |
عارضہ | نزلہ |
شریک حیات | جلال الاحمد |
عملی زندگی | |
مادر علمی | تہران یونیورسٹی |
پیشہ | ماہرِ لسانیات ، مترجم ، لکھاری ، ناول نگار ، استاد جامعہ ، افسانہ نگار |
پیشہ ورانہ زبان | فارسی ، انگریزی |
نوکریاں | تہران یونیورسٹی |
باب ادب | |
ترمیم |
سیمین دانشور | |
---|---|
جم | 28 اپریل 1921 [۱] |
وفات | 8 مارچ 2012 (91 سال)[۲] |
وجہ وفات | نزلہ |
مدفن | بہشت زہرا |
طرز وفات | طبعی موت |
قومیت | ایرانی |
عارضہ | نزلہ |
شریک حیات | جلال آل احمد (1950ء تا 9 ستمبر 1969ء) |
عملی زندگی | |
مادر علمی | تہران یونیورسٹی |
پیشہ | ادیبہ، ناول نگار، مترجم، افسانہ نگار |
پیشہ ورانہ زبان | فارسی ، انگریزی |
نوکریاں | تہران یونیورسٹی |
ترمیم |
ولادت
سودھوسیمین دانشور دی ولادت بروز جمعرات 19 شعبان 1339ھ مطابق 28 اپریل 1921ء مطابق 8 اُردی بہشت 1300 شمسی ہجری نوں شہر شیراز وچ ہوئی۔[۴]
والدین، ابتدائی حالات و تحصیل علم
سودھوسیمین دے والد محمد علی دانشور ماہر فزکس سن ۔ سیمین دی والدہ مصورہ سن۔ ابتدا وچ اُنئيں اک ایداں دے اسکول وچ داخل کروایا گیا جتھے فارسی تے انگریزی دی ترویج جاری سی۔ 1938ء دے موسم خزاں وچ سیمین نے تہران یونیورسٹی وچ فارسی ادب دے شعبہ وچ داخلہ لیا۔ 1941ء وچ جدوں اوہ یونیورسٹی دے تیسرے سال وچ سن تاں اُنہاں دے والد محمد علی دانشور دا اِنتقال ہوئے گیا۔ والد دے اِنتقال دے بعد اُنہاں نے بطور کفیل خاندان ریڈیو تہران دے لئی کچھ مکالمے " گمناں شیرازی " دے ناں توں لکھنا شروع کیتے۔ استوں علاوہ اوہ کھاناں دی ترکیباں دے متعلق وی لکھدی رہیاں۔
سیمین دانشور بطور ادیبہ
سودھو1948ء وچ جدوں اوہ 27 سال کيتیاں سن، تاں سیمین دا پہلا کہانیاں دا مجموعہ " آتش خاموش " شائع ہويا۔ ایہ اِیران وچ شائع ہونے والا پہلا مجموعہ سی جو کِسے خاتون نے شائع کیتا۔ ایہ سیمین دی وجہ شہرت بن گیا۔ لیکن بعد دی زندگی وچ اسيں دیکھدے نيں کہ آئندہ چند سالاں وچ اوہ طباعت و اشاعت دے کم توں بیزار ہُندی گئياں۔ دوبارہ اوہ اعلیٰ تعلیم دے حصول دے واسطے تہران یونیورسٹی وچ داخلی لینے چلی گئياں۔ 1949ء وچ سیمین دا اک مقالہ پی ایچ ڈی دے لئی بناں "Beauty as Treated in Persian Literature" توں پروفیسر بدیع الزماں فروزانفر (پیدائش 12 جولائی 1904ء- وفات 6 مئی 1970ء ) نے مصدقہ مہر دے نال پاس کیتا۔
ہور اعلیٰ تعلیم دا حصول
سودھو1950ء وچ سیمین دانشور دی شہرت یافتہ ادیب جلال آل احمد (پیدائش 2 دسمبر 1923ء- وفات 9 ستمبر 1969ء) نال شادی ہوئی۔ 1952ء وچ سیمین اعلیٰ تعلیم دے حصول دے لئی امریکا روانہ ہوئیاں جتھے اُنہاں نے اسٹینفورڈ یونیورسٹی توں ادب دی ہور تعلیم حاصل کيتی۔ قیام امریکا دے دوران سیمین نے دو ناول شائع کیتے۔ 1954ء وچ اِیران واپس آئیاں تے تہران یونیورسٹی نے اُنئيں اعزازء رکن منتخب کیتا تے اعزازی ڈگری توں نوازیا۔
سیمین بطور مترجمہ
سودھو1960ء دی دہائی وچ سیمین نے چند انگریزی کتاباں دا فارسی وچ ترجمہ کیتا جس توں اُنہاں دی شہرت عامہ وچ ہور اِضافہ ہويا۔ ایتھے تک کہ اوہ اپنے شوہر جلال آل احمد توں زیادہ کمانے لگیاں سن۔ 1961ء وچ اک انگریزی ناول A city like paradise دا فارسی ترجمہ " شہری چاں بہشت " دے ناں توں طبع ہويا۔ ایہ ترجمہ پہلی کتاب دے 12 سال بعد منظر عام اُتے آیا سی ۔ 1963ء وچ سیمین نے ہارورڈ یونیورسٹی دے تحت منعقدہ اک اِجلاس "International Summer Session" وچ شرکت کيتی جس وچ پوری دنیا توں 40 افراد نے شرکت ورگی۔
سیمین دانشوربحیثیت ادیبہ
سودھوسیمین دانشور بحییثیتِ قومیت ایرانی سن، اُنئيں فارسی ادب وچ پہلی خاتون فارسی ناول نگار ہونے دا اعزاز حاصل سی ۔ اوہ جاسوسی ناول نگار، مترجم وی سن۔ 1948ء وچ سیمین دی مختصر کہانیاں دا اک مجموعہ شائع ہويا تے اِس مجموعہ توں اُنئيں فارسی ادب وچ پہلی خاتون ادیبہ ہونے دا اعزار حاصل ہويا۔
1969ء وچ سیمین دا پہلا ناول " سووشون " شائع ہويا جس دا اِسی سال انگریزی ترجمہ بناں A Persian Requiem ہويا۔ ہور کہ 16 زباناں وچ ترجمہ ہويا۔ ایہ دوسری جنگ عظیم وچ شیراز وچ اک متاثر ہونے والے خاندان دی کہانی سی۔ سال اشاعت وچ ہی اِس دی پنج لکھ توں زیادہ کاپیاں فروخت ہوئیاں تے سیمین فارسی ادب دی سر اول دی ادیبہ بن گئياں سن۔ سیمین بہت اچھی مترجمہ وی سن۔ انگریزی وچ اُنہاں نے اپنے شوہر دی سوانح "the Dawn of jalal" دے ناں توں لکھی سی۔ 1968ء وچ سیمین Iranian Writers Union دی چیئرمین بن گئياں۔[۵] 1969ء وچ سیمین دا شہرہ آفاق فارسی ناول " سووشون " شائع ہوئے کے منظر عام اُتے آیا تاں سیمین دی شہرت وچ پہلے توں زیادہ اِضافہ ہويا۔ اوہ سرکاری طور اُتے اک مستند ادیبہ دی حیثیت توں پہچانی جانے لگاں۔
سیمین دی بیوگی
سودھو9 ستمبر1969ء نوں سیمین دے شوہر جلال آل احمد دا ناگہانی اِنتقال ہويا جدوں اوہ بحیرہ خزر دے نیڑے اپنے گرمائی گھر وچ مقیم سن ۔ شوہر دی وفات توں اوہ اکیلی رہنے لگاں تے تقریبًا 43 سال حالتِ بیوگی وچ گزارے۔1981ء توں اُنہاں نے تہران یونیورسٹی وچ بطور معلم یعنی لیکچرر ملازمت اِختیار کرلئی تے ریٹائر ہونے تک شعبہ تدریس توں وابستہ رہیاں۔ ریٹائر ہونے دے بعد اُنہاں نے زندگی لکھنے دے لئی وقف کر رکھی تھِی۔[۵]
وفات
سودھو2005ء وچ سیمین کافی علالت وچ مبتلا ہوئیاں سن مگر اک ماہ تک زیر علاج رہندے ہوئے شفا یابی ہوئی تے اوہ اگست 2005ء وچ گھر آگئياں۔ بروز جمعرات 14 ربیع الثانی 1433ھ مطابق 8 مارچ 2012ء نوں 90 سال دی عمر وچ مرض انفلوئنزا دے باعث فارسی دی پہلی ناول نگار خاتون نے اپنے گھر وچ داعی اجل نوں لبیک کہیا۔ بروز ہفتہ 17 ربیع الثانی 1433ھ مطابق 11 مارچ 2012ء نوں سیمین دی میت قبرستان بہشتِ زہرا لیائی گئی جتھے اُنہاں دی تدفین کيتی گئی حالانکہ اِس توں پہلے حکومتِ اِیران توں اعلان کیتا سی کہ سیمین دانشور نوں اُنہاں دے شوہر جلال آل احمد دے نیڑے فیروزآبادی مسجد بمقام رَے وچ دفن کیتا جائے گا مگر ایہ فیصلہ بعد وچ واپس لے لیا گیا۔
ناول
سودھو1969ء وچ سیمین دا شہرہ آفاق فارسی ناول " سووشون " شائع ہويا۔
1981ء وچ اپنے شوہر دی سوانح حیات بناں "غروب الجلال" دے ناں توں لکھی۔
1992ء وچ جزیرہ سرگردانی شائع ہويا۔
2001ء وچ سریبان سرگردانی شائع ہويا۔ اِنہاں دو کتاباں دا تیسرا حصہ کوہِ سرگردانی نامعلوم وجوہات دی بنا اُتے شائع نہ ہوئے سکیا۔
2007ء وچ " اِنتخابات" شائع ہوئی جو سیمین دی کئی کہانیاں دے اِقتباست سن ۔
مختصر کہانیاں
سودھوآتش خاموش: 1948ء۔
شہری چاں بہشت : 1961ء۔
بی کہ سلام کنم : 1980ء۔
انگریزی کتاباں دے فارسی تراجم
سودھو1949ء/ 1328 شمسی ہجری وچ جارج برنارڈشا دے Arms and the Man دا فارسی ترجمہ بناں " سرباز شکلاندی"۔
1953ء وچ آرتھر سکنشزلر دے Beatrice دا ترجمہ۔
1954ء وچ نیتھنیال ہاوتھورن دے The Scarlet Letter دا فارسی ترجمہ بناں " داغ ننگ"۔
1954ء وچ ولیم سارویان دے The Human Comedy دا ترجمہ۔
1972ء/ 1351 شمسی ہجری وچ ایلان پیٹن دے Cry, the Beloved Country دا فارسی ترجمہ بناں " بنال وطن "۔
2003ء/ 1381 شمسی ہجری وچ اینٹون چیکوف دے The Cherry Orchard دا فارسی ترجمہ بناں " باغ آلبالو"۔
ماه عسل آفتابی (مجموعه داستان) Alberto Moravia and Ryūnosuke Akutagawa
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w66d7jm5 — subject named as: Simin Daneshvar — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Simin Daneshvar dead — اخذ شدہ بتاریخ: ۵ جولائی ۲۰۱۲ — سے آرکائیو اصل — ناشر: Iranian.com
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Lerch, Wolfgang Günter (March 10, 2012). "Die Erste: Zum Tod der Dichterin Simin Daneschwar". Frankfurter Allgemeine Zeitung (in German) (60): 33