سید محمد اشرف
 | |
|---|---|
 | |
| جم | 24 سپتامبر 1952 (عمر: ۷۲ سال) سیتاپور، ہندوستان |
| قلمی ناں | سید محمد اشرف |
| کم کِتہ | ناول نگار، افسانہ نگار |
| بولی | اردو |
| قومیت |  ہندوستانی |
| نسل | سید |
| تعلیم | اردو ایم اے |
| صنف | افسانہ،ناول |
| وڈے کم | نمبردار کا نیلا آخری سواریاں |
| وڈے اعزاز | ساہتیہ اکادمی ایوارڈ |
سید محمد اشرف بھارت دے ممتاز افسانہ تے ناول نگار نيں۔ انہاں دیاں لکھتاں وچ نمبردار دا نیلا نوں عالمی سطح اُتے پزیرائی حاصل ہوئی تے اس کتاب دے متعدد زباناں وچ تراجم ہوئے۔ حال ہی وچ انہاں دا ناول آخری سواریاں شائع ہويا اے۔
مڈھلا جیون
سودھوسید محمد اشرف 1957ء كو سیتاپور وچ پیدا ہوئے۔اتر پردیش دے ضلع ایٹہ دا قصبہ مارہرہ شریف انہاں دا آبائی وطن اے۔ علی گڑھ مسلم یونیورسٹی توں تعلیم حاصل کيتی اوران دناں انکم ٹیکس دے شعبے وچ کمشنر دے عہدے اُتے فائز نيں۔
ادبی خدمات
سودھوویہويں صدی دی آخری دہائی وچ اردو وچ اَگڑ پِچھڑ کئی ناول لکھے گئے۔ انہاں وچ کچھ مقبول ہوئے توکچھ نوں قبولیت دا شرف حاصل نہ ہو سکا۔ کچھ ناولاں اُتے دیر تک گفتگو ہوئی مثلاً جوگندرپال دا ناول خوب رو، مظہر الزماں خاں دا ناول آخری داستان گو، حسین الحق دا ناول فُرات، غضنفر دا ناول پانی، علی امام نقوی دا ناول تین بتّی کے راما تے سید محمد اشرف دا ناول نمبر دار کا نیلا وغیرہ۔ ایويں تاں مذکورہ بالا تمام ناول اہمیت دے حامل نيں اُتے اشرف دا ناول نمبردار کا نیلا اپنے موضوع، ٹریٹمنٹ، کردار نگاری تے بولی و بیان دے حوالے توں خصوصاً جانور نوں بطور کردار پیش کرنے دے لحاظ توں زیادہ توجہ تے گفتگو دا تقاضا کردا اے۔
فکشن وچ سیدمحمد اشرف دی ابتدائی پہچان جانوراں دے پیرائے اظہار توں قائم ہوئی لیکن انہاں دا طرز نگارش محض جانوراں تک محدود نئيں اے۔ انہاں دے ایتھے ایداں دے کئی کامیاب افسانے نيں جنہاں وچ جانور نئيں نيں۔ مثلاً کعبے دا ہرن، دوسرا کنارہ تے چمک وغیرہ۔ اشرف کوکچھ انہاں دے خاندانی پس منظر تے کچھ انہاں دے فکشن وچ موجود مخصوص رہتل و معاشرہ دی وجہ توں مذہبی تمدن دا فکشن نگار وی قرار دینے دی کوشش کيتی گئی لیکن اس طرح دی کوششاں دے خلاف لکڑ بگھا ہنسا تے نمبر دار کا نیلا ورگی تخلیقات دیوار بن گئياں۔ فیر ایہ کہیا گیا کہ اُنہاں دی فن کاری دا محور علامتی تکنیک اے، تاں ایتھے وی اشرف دا افسانہ ’قربانی دا جانور‘ اک رکاوٹ بن دے کھڑا ہو گیا۔ آخر سیدمحمد اشرف دے فن دا بنیادی روایہ کیہ اے ؟ انہاں دے دونے مجموعےآں ڈار سے بچھڑے، بادِ صبا کا انتظار، ناولا نمبر دار کا نیلا تے ناول آخری سواریاں دے مطالعہ دے بعد انہاں دے فن دے تعلق توں ایہ تاثر ابھردا اے کہ بنیادی طور اُتے اوہ اپنے عہد دے فرد تے معاشرے دی زوال پذیری دے نباض تے ناقد نيں۔ اشرف دے فن دا اک وصف ایہ وی اے کہ اوہ جس موضوع دا انتخاب کردے نيں ايسے دی مناسبت توں کردار، بولی تے ماحول وی خلق کردے نيں۔ انھاں نے فکشن وچ عصری سچائیاں دے لئی علامت تے استعاراں دے درمیان توں راہ کڈی اے۔ انہاں دے فکشن وچ معاشرہ کلیدی حیثیت رکھدا اے۔ اپنے منفرد تکنیکی و اسلوبياتی انداز دی وجہ توں اوہ اپنے ہور معاصرین توں ممتاز نظر آندے نيں۔
لکھتاں
سودھو- 1994ءڈار سے بچھڑے (افسانوی مجموعہ)
- 1997ءنمبر دار کا نیلا (ناولا)
- 2000ء باد صبا کا انتظار(افسانوی مجموعہ)
- 2016ء آخری سواریاں(ناول)