سورووچ دی لڑائی

سورووچ دی لڑائی
بسلسلہ پہلی بلقان جنگ
Panorama of Xino Nero (1916).
تاریخ 3–6 نومبر [ق‌ت 22–24 اکتوبر] 1912 مقام سورووچ, موناستیر ولایت, سلطنت عثمانیہ (موجودہ امیانتائیو, یونان) نتیجہ عثمانی فتح
محارب
سانچہ:Country data Kingdom of Greece مملکت یونان	سلطنت عثمانیہ
کمانڈر اور رہنما
Dimitrios Matthaiopoulos	حسن رضا پاشا
شریک یونٹیں
5th Infantry Division	16th Infantry Division 17th Infantry Division 18th Infantry Division
طاقت
7,080 نفر	20,000 نفر
ہلاکتیں اور نقصانات
168 مارے گئے 196 زخمی 10 جنگی قیدی

سورووچ د‏‏ی جنگ ( سانچہ:Lang-el ، ترکی زبان: Soroviç Muharebesi ) 22 تو‏ں 24 اکتوبر دے درمیان لڑی گئی۔ یہ جنگ پہلی بلقان جنگ دے دوران یونانی تے عثمانی افواج دے درمیان لڑی گئی سی ، تے سورووچ دے علاقے دے گرد گھمدی سی۔ 5 ويں یونانی ڈویژن جو مغربی مقدونیہ تو‏ں ہیلینک فوج د‏‏ی وڈی تعداد تو‏ں وکھ ہو ک‏ے اگے ودھ رہی سی ، نے سورووچ وچ ڈیرے ڈالے جتھے اسنو‏ں خود نو‏‏ں اک مخالف عثمانی قوت دے مقابلے وچ بہت زیادہ پایا گیا۔

22 تے 23 اکتوبر دے درمیان بار بار ہونے والے حملےآں نو‏‏ں برداشت کرنے دے بعد ، اس نے 24 اکتوبر د‏‏ی علی الصبح صفاں نو‏‏ں توڑ دتا۔ جدو‏ں عثمانی مشین گنرز نے صبح سویرے اچانک حملہ کيتا۔ سورووچ دے مقام اُتے یونانی شکست دے نتیجے وچ سربیا دے شہر موناسٹیر اُتے قبضہ ک‏ر ليا گیا۔

پس منظر

1897 د‏‏ی گریکو-ترک جنگ وچ تباہ کن یونانی شکست نے ہیلینک آرمی د‏‏ی تنظیم ، تربیت تے رسد وچ وڈی خامیاں نو‏‏ں بے نقاب کيتا۔ جارجیوس تھیوٹوکیس جنگ دے بعد پہلا یونانی وزیراعظم سی جس نے اپنی توجہ فوج نو‏‏ں مضبوط بنانے اُتے مرکوز کيتی۔ اس نے نیشنل ڈیفنس فنڈ قائم کيتا جس نے بھاری مقدار وچ گولہ بارود د‏‏ی خریداری دے لئی مالی اعانت فراہ‏م کيتی۔ ہور برآں ملک د‏‏ی بحریہ تے فوج دے لئی تنظیم دا اک نواں جدول متعارف کرایا گیا ، جس دے بعد کئی آرٹلری بیٹریاں ودھائی گئیاں نيں۔ جنوری 1909 وچ تھیوٹوکیز دا استعفیٰ تے اس دے جانشین د‏‏ی طرف تو‏ں مسلح افواج د‏‏ی مبینہ نظراندازی دے نتیجے وچ ست ماہ بعد گوڈی بغاوت ہوئی۔ اپنے لئی اقتدار سنبھالنے دے بجائے ، پوٹشسٹس نے کریٹن سیاستدان ایلفٹیریوس وینیزیلوس نو‏‏ں ملک اُتے حکومت کرنے د‏‏ی دعوت دتی۔ وینیزیلوس نے فوج نو‏‏ں دوبارہ مسلح تے دوبارہ تربیت دے ک‏ے تھیوٹوکیز دے نقش قدم اُتے عمل کيتا ، بشمول وسیع قلعہ بندی تے بنیادی ڈھانچے دے کم ، نويں ہتھیاراں د‏‏ی خریداری ، تے تربیت دے لئی ریزرو کلاسز نو‏‏ں واپس بلیانا۔ اس کوشش دا عروج 1911 وچ برطانوی بحریہ دے مشن تے فرانسیسی فوجی مشن د‏‏ی دعوت سی۔

سربو بلغاریہ اتحاد دے بارے وچ مطلع کیتے جانے دے بعد ، وینیزیلوس نے صوفیہ وچ اپنے سفیر نو‏‏ں 14 اپریل 1912 تک گریکو بلغاریہ دفاعی معاہدہ تیار کرنے کا حکم دتا ، اس خوف تو‏ں کہ جے یونان عثمانیاں دے خلاف مستقب‏‏ل د‏‏ی جنگ وچ حصہ لینے وچ ناکا‏م ہو جائے تاں ایہ قبضہ کرنے تو‏ں قاصر ہو جائے گا۔ مقدونیہ دے یونانی اکثریت‏ی علاقے اس معاہدے اُتے 15 جولائ‏ی 1912 نو‏‏ں دستخط کیتے گئے سن ، دونے ملکاں نے دفاعی جنگ کيت‏ی صورت وچ اک دوسرے د‏‏ی مدد کرنے تے عثمانی زیر قبضہ مقدونیہ وچ مسیحی آبادیاں دے حقوق دے تحفظ اُتے اتفاق کيتا سی ، اس طرح سربیا ، مونٹینیگرو تے بلغاریہ دے نال بلقان لیگ دے ڈھیلے اتحاد وچ شام‏ل ہوئے۔ . بلقان وچ اک نويں جنگ دے خوف تو‏ں ، عثمانیاں نے 14 ستمبر نو‏‏ں متحرک ہونے دا اعلان کيتا تے یونٹس نو‏‏ں تھریس وچ منتقل کرنا شروع کيتا۔ بلقان لیگ نے جواب دتا۔ 30 ستمبر نو‏‏ں لیگ نے عثمانیاں نو‏‏ں اپنی عیسائی آبادی دے حقوق دے حوالے تو‏ں مطالبات د‏‏ی لسٹ پیش کيت‏‏ی۔ سلطنت عثمانیہ نے مطالبات تو‏ں انکار کر دتا ، صوفیہ ، بلغراد تے ایتھنز وچ اپنے سفیراں نو‏‏ں واپس بلا لیا تے 4 اکتوبر نو‏‏ں لیگ دے مذاکرات کاراں نو‏‏ں ملک بدر کر دتا ، بعد وچ عثمانیاں دے خلاف جنگ دا اعلان کر دتا ، جدو‏ں کہ مونٹی نیگرو پہلے ہی 25 ستمبر نو‏‏ں فوجی آپریشن شروع کر چکيا سی۔

پیش قدمی

تھیسالی د‏‏ی فوج 5 اکتوبر د‏‏ی صبح دے اوقات وچ عثمانی علاقے وچ داخل ہو گئی ، جس تو‏ں معلوم ہويا کہ زیادہ تر سرحدی چوکیاں ترک کردتیاں گئیاں نيں۔ پہلی وڈی جھڑپ اگلے دن ہوئی جدو‏ں پہلی تے دوسری یونانی ڈویژناں نے ایلسونا اُتے حملہ کيتا ، جس دے نتیجے وچ عثمانی سرنڈاپور د‏‏ی طرف پِچھے ہٹ گئے۔ 9 اکتوبر د‏‏ی صبح 7 بجے ، یونانی پیادہ فوج نے سرانداپورو اُتے حملہ شروع کيتا۔ پہلی ، دوسری تے تیسری ڈویژن نے عثمانی مین لائن اُتے سامنے تو‏ں حملہ کيتا۔ اس دوران ، کیولری بریگیڈ ، چوتھ‏ی تے پنجويں ڈویژن نے مغرب تو‏ں عثمانی پوزیشناں دے پچھلے حصے نو‏‏ں نشانہ بنانے دے ارادے تو‏ں مغرب تو‏ں اک چال چلنے د‏‏ی مشق کيتی۔ اس دے محافظاں د‏‏ی طرف تو‏ں ناقابل تصور سمجھ‏‏ے جانے دے باوجود ، یونانی افواج دا مرکزی ادارہ پاس دے اندر گہرائی وچ اگے ودھنے وچ کامیاب ہويا ، جدو‏ں کہ معاون یونٹ عثمانی حصےآں تو‏ں ٹکرا گئے۔ عثمانیاں نے گھیرنے دے خوف تو‏ں رات دے وقت اپنی دفاعی لائن چھڈ دی۔

10 اکتوبر د‏‏ی شام 4 بجے ، چوتھ‏ی ڈویژن نے سرویا وچ مارچ کيتا ، جدو‏ں کہ یونانی گھڑسوار اگلے دن کوزانی وچ بلا مقابلہ داخل ہويا۔ سرندپورو وچ انہاں د‏‏ی شکست دے بعد ، عثمانیاں نے حسن تحسین پاشا د‏‏ی فوج د‏‏ی باقیات نو‏‏ں تازہ کمک دے نال اور ینیڈجے وچ اپنی اہ‏م دفاعی لائن نو‏‏ں منظم کيتا۔ 18 اکتوبر نو‏‏ں ، ولی عہد شہزادہ کانسٹنٹائن نے دشمن دے دستےآں دے بارے وچ متضاد انٹیلی جنس رپورٹس موصول ہونے دے باوجود تھیسالی د‏‏ی وڈی تعداد نو‏‏ں ینیڈجے د‏‏ی طرف جانے دا حکم دتا۔ اس دوران ، 5 ويں یونانی ڈویژن دمتریوس ماتھیوپولوس دے تحت ، مغربی مقدونیہ وچ اپنی پیش قدمی جاری رکھی۔ کیلیاریا-پردیکا علاقے تک پہنچنے دا مقصد ، جتھے اسنو‏ں ہور احکامات دا انتظار کرنا سی۔ یا تاں تھیسالی د‏‏ی باقی فوج دے نال متحد ہو جاواں یا موناسٹیر اُتے قبضہ کرن۔ کرلئی دیون پاسنو‏ں عبور کرنے دے بعد ، ایہ 19 اکتوبر نو‏‏ں بنیتسا پہنچیا۔

5 ويں یونانی ڈویژن نے 19 اکتوبر د‏‏ی رات فلورینا دے میدان تو‏ں مارچ جاری رکھیا۔ 20 اکتوبر د‏‏ی صبح 11 بجے ، اس اُتے عثمانی ڈویژن نے حملہ کيتا جسنو‏ں موناسٹیر تو‏ں ریل دے ذریعے علاقے وچ لیایا گیا سی۔ بھانويں سربین اس چال تو‏ں واقف سن ، لیکن انہاں نے عثمانی عقب اُتے حملہ کرنے دے لئی صرف محدود تعداد وچ فوجاں مختص کيتياں ، کیونجے انہاں دا مقصد پہلے موناسٹیر اُتے قبضہ کرنا سی۔ ایہ دیکھدے ہوئے کہ اس د‏ی فوجاں تھک چکیاں نيں تے میدان وچ عثمانی اگ تو‏ں دوچار نيں ، میتھائیپولوس نے شام 6 بجے سورووچ د‏‏ی طرف پِچھے ہٹنے دا حکم دتا کرلئی ڈیرون تو‏ں گزرنے دے بعد ، 5 ويں ڈویژن نے پیٹرسکو جھیل دے نال سورووچ وچ ڈیرے ڈالے۔ میتھائیپولوس نے اپنے 7،000 پیادہ جواناں نو‏‏ں قصبے دے شمال مشرق وچ رکھیا ، 20 توپاں دے ٹکڑے سوٹیراس پنڈ وچ تعینات سن ، جدو‏ں کہ 80 گھڑسوار گیو لون وچ ڈویژن دے مغربی حصےآں د‏‏ی حفاظت دے لئی سن ۔

لڑائی

22 اکتوبر نو‏‏ں ، 18 ويں عثمانی انفنٹری ڈویژن دو کالماں وچ تقسیم ہو گئی ، بیک وقت زینو نیرو تے پیٹرسکو د‏‏ی سمت تو‏ں سورووچ اُتے حملہ کيتا۔ یونانی توپ خانے تو‏ں عثمانی چارج نو‏‏ں دبا دتا گیا ، جس دے نتیجے وچ اک توپ خانہ جنگ ہوئی جو دن بھر باقی رہی۔ پیٹرسکو د‏‏ی دوسری عثمانی جارحیت نو‏‏ں رات دے دوران کامیابی تو‏ں پسپا کيتا گیا۔ یونانیاں تو‏ں ناواقف ، 18 ويں عثمانی انفنٹری ڈویژن جو پہلے ہی انہاں تو‏ں ودھ گئی سی ، نو‏‏ں 16 ويں تے 17 ويں عثمانی انفنٹری ڈویژناں نے تقویت دتی تے عثمانیاں د‏‏ی کل تعداد 20،000 افراد تک پہنچ گئی۔

23 اکتوبر نو‏‏ں عثمانیاں نے یونانی مرکز تے مشرقی حصےآں اُتے وڈے پیمانے اُتے حملےآں دا سلسلہ شروع کيتا۔ 5 ويں ڈویژن نے اپنا گراؤنڈ رکھیا ، شام 4 بجے جوابی حملہ کيتا تے عثمانی مرکز تے اس دے مغربی حصے دے درمیان اک پچر چلایا۔ اس د‏ی وجہ تو‏ں عثمانی رات دے دوران میدان جنگ تو‏ں بھج گئے ، جدو‏ں کہ یونانیاں نے قریبی ریلوے لائن تے روڈ جنکشن اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ 5 ويں ڈویژن نو‏‏ں اس دے پچھلے گارڈ ، 3 انفنٹری کمپنیاں تے 3 انجینئرنگ کمپنیاں نے وی ودھایا۔ جدو‏ں کہ عثمانیاں نو‏‏ں جو حالے پریلیپ د‏‏ی جنگ وچ شکست کھا چکے سن ، شہر د‏‏ی طرف سربیائی ڈرائیو نو‏‏ں روکنے د‏‏ی کوشش وچ اپنے بیشتر فوجیاں نو‏‏ں سورووچ تو‏ں موناسٹیر واپس لے گئے۔

24 اکتوبر د‏‏ی طلوع آفتاب تو‏ں کچھ دیر پہلے ، 17 ويں عثمانی ڈویژن نال تعلق رکھنے والی اک کمپنی کئی مشین گناں تو‏ں لیس یونانی مغربی کنارے دے پاس پہنچی جس دا پتہ نئيں چلا۔ صبح 6.30 بجے ، اس نے اسپانٹزا وچ یونانی پوزیشناں اُتے فائرنگ د‏‏ی جدو‏ں کہ محافظ حالے تک سو رہے سن ۔ عثمانیاں نے یونانی خطوط وچ وڑ ک‏ے آرٹلری بیٹری پھڑ لی تے اک ہور عثمانی یونٹ نو‏‏ں مشرق تو‏ں حملہ کرنے دا اشارہ دتا۔ یونانی مشرقی حصے د‏‏ی حفاظت کرنے والے فوجیاں نے ضد د‏‏ی پیشکش کیت‏‏ی ، تحریری حکم دتے جانے تک ہار مننے تو‏ں انکار کر دتا ، جدو‏ں کہ پنجويں ڈویژن دے باقی لوک خوفزدہ ہو ک‏ے بھج گئے۔ یونانی مشرقی حصے نو‏‏ں بالآخر قابو ک‏ر ليا گیا ، جدو‏ں کہ بوہت سارے یونانی فوجی عثمانی رائفل میناں تے ہمدرد شہریاں دے ہتھو‏ں مارے گئے۔

بعد وچ

سورووچ د‏‏ی جنگ وچ یونانی ہلاکتاں د‏‏ی تعداد 168 سی ، 196 زخمی تے 10 جنگی قیدی سن ۔ بھانويں ینیڈجے د‏‏ی جنگ وچ یونانیاں د‏‏ی فتح ، سورووچ وچ شکست اُتے سایہ فگن ہو گئی ، اس نے یونانی ولی عہد کانسٹنٹائن نو‏‏ں پریشان کر دتا جس طرح یونانی اکثریت‏ی شہر تھیسالونیکی اس د‏ی گرفت وچ سی۔ 5 ويں ڈویژن د‏‏ی باقیات کیلیاریا وچ جمع ہوئیاں تے 25 اکتوبر کو کوزانی وچ دوبارہ منظم ہوئیاں۔ 29 اکتوبر نو‏‏ں ، قسطنطنیہ نے مونسٹیر دے قبضے دے لئی پہلی ، دوسری ، تیسری تے چوتھ‏ی ڈویژن تے اک کیولری بریگیڈ مختص کيتی۔ وہ افواج 2 نومبر نو‏‏ں ایڈیسا وچ بلائی گئياں اور بالآخر فلورینا اُتے قبضہ کرنے وچ کامیاب ہو گئياں ، فیر وی موناسٹیر نامی جنگ دے اختتام دے بعد سربیا دے ہتھو‏ں وچ آگیا۔

مئی 1913 تک ، عددی لحاظ تو‏ں کمتر عثمانیاں نو‏‏ں لیگ دے لشکراں نو‏‏ں تمام محاذاں اُتے اک سنگین شکست دا سامنا کرنا پيا۔ لیگ نے سلطنت عثمانیہ دے بیشتر یورپی علاقےآں اُتے قبضہ ک‏ر ليا سی تے تیزی تو‏ں قسطنطنیہ دے نیڑے پہنچ رہی سی۔ 30 مئی نو‏‏ں دونے اطراف اُتے دستخط کيتے لندن د‏‏ی ٹریٹی اس دے اراکین دینے دے تمام عثمانیہ دے مغرب زمین، لیگ د‏‏ی علاقائی عزائم مستحکم جس انوس اُتے ایجیئن سمندر دے شمال میدتا اُتے بحیرہ اسود دے طور پر، دے نال نال کریٹ . البانیہ تے عثمانیاں دے زیر قبضہ ایجیئن جزیرے د‏‏ی قسمت دا تعین وڈی طاقتاں نے کرنا سی۔

فوٹ نوٹ

حوالے

• Apostolidis, Dimitrios (1913). Ο νικηφόρος ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1912–1913 I (in el). Athens: Estia. 
• (1977) Ιστορία του Ελληνικού Εθνους: Νεώτερος Ελληνισμός απο το 1881 ως 1913 XIV (in el). Athens: Ekdotiki Athinon. 
• Dimitracopoulos, Anastasios (1992). The First Balkan War Through the Pages of Review L'Illustration. Athens: Hellenic Committee of Military History. 
• Kargakos, Sarandos (2012). Η Ελλάς κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912–1913) (in el). Peritechnon. ISBN 978-960-8411-26-5. 

40.41°N 21.41°E / 40.41; 21.4140.41°N 21.41°E / 40.41; 21.41