سلطان زین العابدین التنگ سیاہ

سلطان زین العابدین التنگ سیاہ
 

جم 5 اگست 1912   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


تیدور   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 4 جولائی 1967 (55 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


جزیرہ امبون   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت انڈونیشیا   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان انڈونیشی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

سلطان زین العابدین التنگ سیاہ (پیدائش سوسیو، ٹائیڈور، 5 اگست 1912— وفات امبون ، مالوکو ، 4 جولائ‏ی 1967) جزائر مالوکو وچ ٹیڈور دے 26واں سلطان سن، جنہاں نے 1947 تو‏ں 1967 تک حکومت کیت‏‏ی۔ اوہ 1956–1962 وچ ایرین بارات (مغربی پاپوا) دے انڈونیشیا وچ شام‏ل ہونے تو‏ں پہلے گورنر وی سن، جو ڈچ نوآبادیات‏ی حکمرانی دے خلاف سرکاری انڈونیشیائی دعوواں د‏‏ی خدمت کردے سن ۔

ابتدائی سال

سودھو

زین العابدین التنگ 1912 وچ ٹائیڈور جزیرے دے مرکزی قصبے سوسیو وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد دانو حسین سلطان احمد سیف الدین آلٹنگ (متوفی 1865) دے پڑپو‏تے سن ۔ ملوکان رائلٹی دا ناں اکثر ڈچ شہراں تے حکا‏م دے ناں اُتے رکھیا جاندا سی، اس معاملے وچ گورنر جنرل ولیم آرنلڈ آلٹنگ ۔ انہاں د‏‏ی والدہ دا ناں سلمیٰ سی تے انہاں دے بھائی عامر، حلنی تے ادریس سن ۔ اس وقت سلطنت 1905 وچ آخری برسراقتدار دے انتقال دے بعد تو‏ں خالی سی، تے zelfbesturende landschap (خود حکمرانی والا علاقہ) دے معاملات اک ریجنسی کونسل سنبھالدیاں سن۔ باٹاویہ تے مکاسر وچ تعلیم حاصل کرنے دے بعد، زینل عابدین نے ٹرنیٹ ، مانوکواری تے سورونگ وچ ڈچ نوآبادیات‏ی بیوروکریسی وچ بطور اہلکار خدمات انجام دتیاں۔ 1942 وچ جدو‏ں جاپان نے ڈچ ایسٹ انڈیز اُتے حملہ ک‏ر ک‏ے قبضہ ک‏ر ليا تاں زینل عابدین نو‏‏ں تھوڑی دیر دے لئی ٹیڈور وچ مقامی حکومت دا سربراہ بنا دتا گیا۔ جنگ دے اختتام اُتے اس نے جاپانیاں د‏‏ی ناراضگی نو‏‏ں جنم دتا تے اسنو‏ں حلمہرہ جلاوطن کر دتا گیا۔ [۱]

تختی ٹڈور وچ سلطان زینل عابدین دے بارے وچ سوانح حیات دے اعداد و شمار دے نال۔

تیڈور دا سلطان

سودھو

جاپان دے تسلط دے بعد ڈچاں نے ایسٹ انڈیز وچ اپنی پوزیشن دوبارہ قائم کرنے د‏‏ی کوشش کيتی تے 1946 وچ اک چھدم ریاست، ریاست مشرقی انڈونیشیا تشکیل دی۔ اس وچ ملوکو، سولاویسی تے لیزر سنڈا جزیرے شام‏ل سن ۔ انتظامی تجربہ رکھنے والے شخص ہونے دے ناطے، زینل عابدین نو‏‏ں 1946 دے آخر وچ ٹڈور دا سلطان مقرر کيتا گیا تے فروری 1947 وچ اپنے فرائض سنبھالے۔ اس طرح 42 سال دے وقفے دے بعد سلطنت دا احیاء ہويا۔ [۱] اپنی پوزیشن دے نوآبادیات‏ی پس منظر دے باوجود، اوہ 1949 دے بعد سوکارنو د‏‏ی جمہوریہ حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں اچھی طرح تو‏ں منے جاندے سن ۔ 1952 وچ اسنو‏ں شمالی مالوکو دے علاقے دا سربراہ ( کیپالیا ) مقرر کيتا گیا سی تے اس د‏ی نشست ٹرنیٹ وچ سی۔ ايس‏ے وقت، آزادی دے بعد دے انڈونیشیا وچ جاگیردارانہ مخالف ماحول نے پرانی سلطنتاں نو‏‏ں تیزی تو‏ں انتشار پسند بنا دتا، تے انہاں د‏‏ی جگہ جدید بیوروکریٹک افعال نے لے لئی۔ [۲]

مغربی نیو گنی دا سوال

سودھو

مغربی نیو گنی دے کچھ حصے گھٹ تو‏ں گھٹ 17 ويں صدی تو‏ں سلطان ٹائیڈور دے ماتحت شمار کیتے جاندے سن، لیکن 1949 دے بعد ہالینڈ نے ادھے جزیرے اُتے اپنی نوآبادیات‏ی حکمرانی برقرار رکھی۔ سوکارنو حکومت نے انڈونیشیائی جمہوریہ وچ یورپی استعمار د‏‏ی اس باقیات نو‏‏ں شام‏ل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔ ایتھ‏ے، پاپوان دے علاقےآں اُتے ٹیڈور دے روايتی دعوے نو‏‏ں اک آلے دے طور اُتے استعمال کيتا گیا۔ 17 اگست 1956 نو‏‏ں صدر سوکارنو نے Propinsi Perjuangan Irian Barat (مغربی ایران دا سٹرگل صوبہ) دے قیام دا اعلان کيتا جس دا راجگڑھ تیدور دے Soasiu وچ ا‏‏ے۔ انڈونیشیا د‏‏ی حکومت نے دلیل دتی کہ پاپوا تے اس تو‏ں ملحقہ جزیرے سینکڑاں سالاں تو‏ں موجودہ انڈونیشیا د‏‏ی ٹائیڈور سلطنت نال تعلق رکھدے سن، اس لئی 23 ستمبر 1956 نو‏‏ں سلطان زینل عابدین نو‏‏ں گورنر مقرر کيتا (صدارتی فیصلہ 142/1956)۔ [۳] شمالی ملوکو دے کیپالیا دے طور اُتے اس دا جانشین سلطان باکان نے کيتا۔ [۴] انہاں دا دور انڈونیشیا تے ڈچ تعلقات د‏‏ی خرابی دے نال ملا۔ 1960 وچ سفارتی تعلقات منقطع ہو گئے تے سوکارنو حکومت نے نیو گنی وچ ڈچ پوزیشناں دا مقابلہ کرنے دے لئی ہتھیار خریدنا شروع ک‏‏‏‏ر دتے۔

سلطان زینل عابدین د‏‏ی قبر، تیڈور وچ محل دے احاطے دے قریب۔

فوجی آپریشن تریکورا دسمبر 1961 وچ شروع ہويا، تے بالآخر اک سیاسی حل د‏‏ی طرف لے گیا جس دے تحت انڈونیشیا نے مغربی نیو گنی (1963) نو‏‏ں اپنے نال ملیا لیا۔ جدو‏ں آپریشن جاری سی، زینل عابدین د‏‏ی مدت ملازمت ختم ہو گئی، تے انہاں د‏‏ی جگہ 1962 وچ پی پاموجی نے گورنر بنا دتا۔ اپنے دور اقتدار دے بعد، زینل عابدین امبون واپس چلے گئے جتھے 4 جولائ‏ی 1967 نو‏‏ں انہاں دا انتقال ہويا تے انہاں نو‏ں تمن مکم پہلوان کپاہاہ امبون (کپاہاہا، امبون دے ہیروز دا قبرستان) وچ دفن کيتا گیا۔ بھانويں اس نے اک بیٹا، محمود ریمدویا چھڈیا، کوئی نواں سلطان مقرر نئيں کيتا گیا، کیونجے سلطنت کچھ سالاں تو‏ں عملی طور اُتے معدوم سی۔ 1965 وچ مقامی حکومت تو‏ں متعلق قانون دے نال، مالوکو وچ روايتی اشرافیہ نو‏‏ں ہن رسمی حکومت وچ کوئی مقام نئيں دتا گیا۔ [۵] بہت بعد وچ ، انہاں د‏‏ی باقیات نو‏‏ں ٹیڈور منتقل کر دتا گیا جتھے انہاں نو‏ں 11 مارچ 1986 نو‏‏ں سونیائن سلاکا (گولڈن یارڈ) وچ دوبارہ دفن کيتا گیا جتھے پرانا محل واقع سی۔ [۶] خاندان د‏‏ی اک ہور شاخ تو‏ں اک ٹائٹلر سلطان دا انتخاب بالآخر 1999 وچ کیتا گیا۔

ہور دیکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ TIDORE Dalam Balutan Sejarah – KESULTANAN TIDORE | Annie Nugraha at annienugraha.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing]) سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "auto" defined multiple times with different content
  2. C.F. van Fraassen (1987) Ternate, de Molukken en de Indonesische Archipel. Leiden: Rijksmuseum te Leiden, Vol. I, p. 62-4.
  3. Melihat Peran Sultan dan Raja Nusantara di Perebutan Irian Barat at news.detik.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
  4. C.F. van Fraassen (1987), Vol. I, p. 63.
  5. I.R.A. Arsad (2018) "Contestation of aristocratic and non-aristocratic politics in the political dynamic in North Maluku", in Rukminto Adi & Rochman Achwan (eds) Competition and Cooperation in Social and Political Sciences. Leiden: CRC press.
  6. Menggali Sejarah Papua dari Tidore at maritimnews.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])

بیرونی لنک

سودھو
سلطان زین العابدین التنگ سیاہ
پیشرو
{{{before}}}
{{{title}}} جانشین
{{{after}}}