صدر
منایا جاندایادو سماج حیدرآباد، بھارت
قِسمCultural
Observancesمجھّ دا جشن
تریخہندو تہوار دیوالی توں اگلے ۲ دن
چکرannual
annual

صدر ( సదర్ ) اکّ مجھاں دا میلہ اے جو ہر سال حیدرآباد، تیلنگانا، بھارت دے یادو بھائیچارے ولوں دیوالی دے اکّ حصے وجوں منایا جاندا اے۔[۱][۲] اسنوں دناپوتھلا پانڈوگا ( దున్నపోతుల పండుగ ) ( تیلگو وچ مجھاں دے تہوار لئی) وجوں وی جانیا جاندا اے اتے ایہہ دیوالی توں بعد دوجے دن ہندا اے۔

سلینڈری نیام چودھری ملئیا یادو (صدر بانی)

مجھاں نوں پھلاں دے ہاراں، پینٹ کیتے سنگاں نال سجایا جاندا اے، اتے سڑکاں 'تے پریڈ کیتی جاندی اے، اکثر بھیڑ دے نال ٹین مار سپیشل یادو بینڈ (دا دانیکی) دیاں آوازاں 'تے نچدی اے۔[۳] جانوراں نوں کئی وار اپنیاں پچھلیاں لتاں 'تے پالن لئی مُتحرک کیتا جاندا اے۔

صدر
منن والےیادو برادری د‏‏ی جانب تو‏ں حیدرآباد، بھارت وچ منایا جاندا ا‏‏ے۔
قسمثقافتی
رسوماںبھینساں دا جشن
تاریخہندو تہوار دیپاولی دے دوسرے دن
تکرارسالانہ
صدر تہوار دے دوران وچ اک بھینس نو‏‏ں سجایا گیا۔

صدر اک بھینساں دا تہوار اے جسنو‏ں ہر سال یادو برادری د‏‏ی جانب تو‏ں حیدرآباد، بھارت وچ منایا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ ہندو تہوار دیپاولی دے دوسرے دن منائی جاندی ا‏‏ے۔[۱][۲]

اس دے تے ناواں وچ اک ناں تیلگو زبان وچ دوناپوتھولا پنڈوگا وی ا‏‏ے۔ اسنو‏ں ایہ برادری دے اک دیپاولی تہوار دا اک اہ‏م حصہ مندے نيں۔[۱] کئی بار بھینساں دے پچھلے پیر دور دور رکھنے د‏‏ی کوشش کيتی جاندی ا‏‏ے۔

تہوار دے دوران وچ بھینساں نو‏‏ں پھُلاں تو‏ں سجایا جاندا ا‏‏ے۔ انہاں د‏‏ی سینگاں اُتے وکھ وکھ رنگ چڑھائے جاندے نيں۔ انہاں بھینساں نو‏‏ں سڑکاں اُتے لے جایا جاندا ا‏‏ے۔ اس دے نال نال اک ہجوم ہُندا اے جو تین مار د‏‏ی موسیقی د‏‏ی آواز اُتے ناچدا ا‏‏ے۔

اس تہوار دا آغاز سلاندری نیایم چودھری ملیا یادو د‏‏ی جانب تو‏ں 1946ء وچ کيتا گیا۔ ایہ روایات اج وی سلاندری دے اہل خانہ د‏‏ی جلائی جاندی ا‏‏ے۔

حیدرآباد، دکن وچ گوالےآں د‏‏ی موجودگی

سودھو

حیدرآباد وچ گوالےآں دا کاروبار عام ا‏‏ے۔ عام بولی وچ ایتھ‏ے اُتے گوالےآں نو‏‏ں گولی (گاف مزبور) کہندے نيں۔ دُدھ دا کاروبار ہندو تے مسلما‏ن دناں چلاندے نيں۔ تلنگانہ د‏‏ی تشکیل دے بعد ریاست دے پہلے نائب وزیر اعلٰی میر محمود علی دا تعلق ايس‏ے کاروبار تو‏ں رہیا ا‏‏ے۔ ماضی وچ سیاسی طور فعال شخصیت عبد اللہ مسقطی دا وی تعلق دُدھ دے کاروبار تو‏ں رہیا سی۔ اوہ کدی آل انڈیا مجلس اتحاد المسلمین دے ایم ایل اے سن، فیر اوہ تیلگو دیشم وچ شام‏ل ہوئے سن ۔ اوہ سابقہ متحدہ ریاست آندھرا پردیش د‏‏ی ریاستی اردو اکیڈمی دے وی صدر رہے سن جدو‏ں چندرا بابو نائیڈو وزیر اعلٰی سن ۔ انہاں د‏‏ی مسقطی ڈیری انہاں دے گزر جانے دے بعد وچ شہر وچ مشہور ا‏‏ے۔ ہر سال شہر وچ منعقدہ صنعتی نمائش وچ مسقطی ڈیری دے چار پنج اسٹال لگے سن ۔ ايس‏ے طرح شہر وچ اقبال ڈیری وی مشہور ا‏‏ے۔ پ‏ر ایہ کاروبار ہندو افراد وچ تے خاص طور اُتے یادو برادری وچ ودھ پھیلا ہويا ا‏‏ے۔ وجیا ڈیری، ہیری ٹیج ڈیری تے ايس‏ے طرح کئی تے ڈیری قائم ہوئے نيں۔ یادو طبقہ ہندی داں وی اے تے تیلگو داں وی ا‏‏ے۔

صدر دی شروعات مرحوم سری سلندری نیام چودھری ملئیا یادو ولوں ۱۹۴۶ وچ نارائنگڈا وائیئیمسیئے، حیدرآباد وکھے کیتی گئی سی۔[۴] بھاویں ویلے دے نال-نال حیدرآباد دے کئی ہور علاقیاں وچ اوہناں دے چودھریاں ولوں صدراں دا انعقاد کیتا گیا اے، نارائنگڈا وائیئیمسیئے صدر (ریڈی عورت کالج دے نیڑے) اپنے اتہاس اتے مشہوری کارن سبھ توں ودھ بھیڑ نوں آکرشت کردا اے۔ اس لئی پیدھا صدر کیہا جاندا اے۔ نارائنگڑا وائیئیمسیئے صدر نوں اس دے بانی سورگی شری سلندری نیام چودھری ملئیا یادو اتے بعد وچ اوہناں دے خاندانی میمبراں ولوں ۱۹۴۶ توں ہن تک ہر سال نروگھن منعقد کیتا گیا اے۔[۵]

ہور اہم تھاں جتھے صدر دا چلاون کیتا جاندا اے اوہ ہن دیپک ٹاکیز، سیداباد، امیرپیٹ اتے کیرتھاباد۔ صدر دی لوکپراتا کارن ہر سال ہور وی بہت کجھ ساہمنے آ رہا اے پر اُتلے لمبے ویلے توں چل رہے ہن اتے تریخی اہمیت رکھدے ہن۔

ویوتپتی، تھاں اتے متیاں

سودھو

ویتپتی

سودھو

صدر شبد دا مطلب اے مکھ منڈلی[۶] نارائنگڈا وائیئیمسیئے وچ منعقد صدر سبھ توں وڈی منڈلی اے۔[۷][۸]

تہوار دیاں جھلکیاں

سودھو

مجھاں پریڈ دا مکھ آکرشن ہن، کیونکہ بھائی چارا اپنی روزی-روٹی لئی پشوآں 'تے انحصار اے۔ اوہ پسوں پالن وچ خاص دھیان رکھدے ہن جیہناں وچ مکھ طور 'تے مجھاں اتے گاواں ہندیاں ہن۔ بلداں نوں مکھ طور 'تے وڈے قدّ، بھار اتے سریر دی لمبائی لئی پالیا جاندا اے۔ اوہناں نوں اوہناں دیاں مادہ اولاداں دے ددھ دی مقدار ولوں وی بہتر منیا جاندا اے۔ ہور ویرویاں جویں دکھّ، عمر، سنگ دی سٹائل، پوچھ دی لمبائی نوں منیا جاندا اے۔ اس لئی صدر باقی بھائیچارے نوں ایہناں خاص بلداں نوں دکھاؤن دا موقع بن جاندا اے۔[۹][۱۰]

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ "Traditional 'Sadar festival' celebrated". The Hindu (Telangana). 7 November 2010. https://web.archive.org/web/20101111172406/http://www.hindu.com/2010/11/07/stories/2010110759730200.htm. Retrieved on
    ۱ مئی ۲۰۲۳. 
  2. ۲.۰ ۲.۱ "Buffaloes' day out". The Hindu (Telangana). 11 November 2007. https://web.archive.org/web/20071113042126/http://www.hindu.com/2007/11/11/stories/2007111159780300.htm. Retrieved on
    ۱ مئی ۲۰۲۳. 
  3. "Traditional 'Sadar festival' celebrated". The Hindu (Telangana). 7 November 2010. https://web.archive.org/web/20101111172406/http://www.hindu.com/2010/11/07/stories/2010110759730200.htm. Retrieved on
    ۱ مئی ۲۰۲۳. 
  4. Surya, Youtuber Surya (21 November 2021). "Naryanguda Sadar Utsav 2020| Founder of Sadar sammelana | Biggest Sadar festival 2020 in Hyderabad" (in en). YoutuberSurya Channel. YoutuberSurya. https://www.youtube.com/watch?v=h2MgBgTDfrU. 
  5. "Annual Sadar Festival". Siasat. https://www.siasat.com/hyderabad-yadav-community-gears-up-for-annual-sadar-festival-2439875/. 
  6. «Sadar 2022 Telugu». TV9 Telugu. TV9 Telugu. دریافت‌شده در ۲۵ اکتوبر ۲۰۲۲.
  7. «Sadar 2022 Traffic Restrictions». Telangana Today. Telangana Today. ۲۶ اکتوبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۷ اکتوبر ۲۰۲۲.
  8. «Sadar 2022 YMCA Narayanguda». Telangana Today. Telangana Today. ۲۵ اکتوبر ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۵ اکتوبر ۲۰۲۲.
  9. «Buffalo Carnival». Siasat. Siasat news paper. ۲۸ اکتوبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۳۱ اکتوبر ۲۰۱۹.
  10. «DC Sadar 2021». Deccan Chronicle. Deccan Chronicle. ۷ نومبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۷ نومبر ۲۰۲۱.