زہرہ سہگل

زہرہ سہگل
(انگریزی وچ: Zohra Sehgal)،(ہندی وچ: ज़ोहरा सहगल)
ساہمنے کھبے زہرہ سہگل، ادے شنکر دی منڈلی وچ (۱۹۳۵-۱۹۳۷)
جم	27 اپریل 1912   سہارنپور، یو پی، برطانوی ہند
وفات	10 جولائی 2014 (102 سال)  نویں دلی, بھارت
وجہ وفات	نمونیا
طرز وفات	طبعی موت
شہریت	برطانوی ہندستان بھارت
شریک حیات	کمیشور ناتھ سہگل
اولاد	کرن سہگل پون سہگل
بہن/بھائی	عذرا بٹ
عملی زندگی
مادر علمی	کوئین میری کالج، لہور
پیشہ	اداکارہ، ڈانسر
پیشہ ورانہ زبان	ہندی
اعزازات
پدم وبھوشن (۲۰۱۰)  پدم بھوشن (۲۰۰۲)  پدماشری (۱۹۹۸) سنگیت ناٹک اکادمی اوارڈ (۱۹۶۳)
	IMDB اُتے صفحہ

زہرہ سہگل (۲۷ اپریل ۱۹۱۲ – ۱۰ جولائی ۲۰۱۴) اکّ بھارتی اداکارہ اتے کوریؤگرافر سی۔ اسنے ۱۹۳۵ وچ ادے شنکر نال ڈانسر وجوں کم کرنا شروع کیتا۔ اسنے کئی بالیوڈّ اتے کئی انگریزی فلماں وچ رول ادا کیتے ہن۔ اسنوں بھارت دا دوسرا سبھ توں وڈا سول انعام پدم وبھوشن ۲۰۱۰ وچ ملیا سی۔

شروعاتی جیون

زہرا دا جم ۱۹۱۲ وچ سہارنپور دے اکّ زمیندار؉ گھرانے وچ ہویا۔ شروعاتی سکھیا دے بعد اس نوں لاہور بھیج دتا گیا تاں کہ اوہ کوئین میری کالج وچ داخلہ لے سکے جتھے کلین گھراں دیاں بیٹیاں ہی سکھیا حاصل کر سکدیاں سن۔ کوئین میری کالج دے بعد اس نے اچّ سکھیا لئی یورپ جان دی ٹھان لئی اتے کار ولوں ایران اتے پھر شام ہندی ہوئی مصر پہنچ گئی اتے اتھوں الیگزینڈریا بندرگاہ توں جہاز تے سوار ہوکے یورپ پہنچ گئی۔

ڈانس

جرمنی وچ اس نے تن سال تک جدید ناچ دی تربیت حاصل کیتی اتے اتھے ہی اس دی ملاکات مشہور بھارتی ناچا ادے شنکر نال ہوئی جو کہ یورپ دے وکھ وکھ شہراں وچ اپنا بیلے شو-پاربتی پیش کر رہے سن۔ زہرہ نوں بچپن توں ہی ناچ اتے کردار دا شوق سی۔ اوہ ادے شنکر توں اینی متأثر ہوئی کہ ۱۹۳۵ وچ اسدی منڈلی وچ شامل ہو گئی اتے جاپان، مصر، امریکہ آدی دا دورہ کیتا۔ ۱۹۴۰ وچ جدوں ادے شنکر واپس ہندوستان آیا تاں زہرا نے اس دے سنسکرتک مرکز وچ نوکری کر لئی اتے یوکاں نوں ناچ سکھان لگی۔ شنکر دے نال اسنے ۸ سال کم کیتا۔ بعد وچ انگریزی اتے ہندی فلماں وچ وی کردار دے جوہر دکھائے۔ اوہ انڈین پیپلس تھئیٹر ایسوسی ایشن (اپٹا) اتے پرتھویراج کپور تھئیٹر نال وی جڑی رہی۔ اتھے ہی اس دی ملاقات نوَ عمر ڈانسر اتے چترکار کامیشور سہگل نال ہوئی۔ جدوں دوستی ودھی اتے ویاہ کراؤن دا فیصلہ کر لیا تاں ہر پاسے توں خلاف ہویا پر آخر زہرا دے گھر والے منّ گئے اتے ۱۴ اگست ۱۹۴۲ نوں اوہناں دی شادی ہو گئی جس وچ پنڈت جواہر لال نہرو نے وی شامل ہونا سی، لیکن اوہ بھارت چھڈو تحریک وچ شامل ہون دے کارن اس ویاہ توں کجھ دن پہلاں گرپھتار کر لئے گئے۔ جدوں ادے شنکر دا مرکز بند ہو گیا تاں زہرا اتے کامیشور لاہور آ گئے اتے اتھے اپنا ڈانس سکول خول لیا۔ لیکن کجھ سماں بعد ہندو مسلمان تفرقے توں گھبرا کے ایہہ دونوں پھر ممبئی چلے گئے جتھے زہرا اسدی بھین عذرا بٹ پہلاں ہی پرتھوی تھئیٹر وچ کم کر رہی سی۔

فلم اتے ڈرامہ

زہرا نے پرتھوی تھئیٹر وچ نوکری حاصل کر لئی اتے تھئیٹر گروپ دے نال ہندوستان دے سارے وڈے شہراں دا دورہ کیتا۔ اوہناں دناں وچ اسنے پرتھوی فلم دھرتی کے لال اتے نیچا نگر وچ وی کم کیتا۔ ایہہ دونوں فلماں کمیونسٹ خیال بدھیجیویاں اتے کارکناں دی محنت دا پھل سن۔ زہرا دا شوہر فلماں وچ کلا ڈریکٹر دے روپ وچ کم کرن لگ پیا اتے زہرا نے کوریؤگراپھی دا کم سنبھال لیا۔

اس زمانے وچ گرودتّ وی فلمی دنیا وچ ڈریکٹر وجوں قسمت ازمائی کر رہے سن۔ زہرا سہگل اوہناں دی پہلی فلم بازی (فلم) وچ کوریؤگراپھی کیتی جسدے بعد راج کپور نے اپنی فلم آوارہ وچ سفنہ والے نظارہ دے مشہور ڈانس 'گھر آیا میرا پردیسی' دی کوریؤگراپھی زہرا توں کروائی۔

۱۹۵۹ وچ اس دے شوہر دا انتقال ہو گیا۔ ۱۹۶۲ وچ اوہ اکّ وظیفہ تے لندن گئی اتے اتھے ٹیوی دے کئی پروگراماں وچ حصہ لیا جویں: مائینڈ یوئر لینگئیج، جیول ان دی کراؤن، تندوری نائٹس وغیرہ۔ ایہناں دے علاوہ اس نے کئی بریٹیش فلماں وچ وی کردار نبھایا۔

موت

۱۰ جولائی ۲۰۱۴ نوں ۱۰۲ سال دی عمر وچ ایہناں دی موت ہو گئی۔

پرمکھ فلماں

سال	فلم	کردار	ٹپنی
2007	چینی کم
2007	سانوریا
2005	د مسٹریس آف سپائسیز
2004	کون اے جو سپنوں میں آیا؟
2004	ویر-زارا
2003	سایہ
2001	د مسٹک مسیور
2000	تیرا جادو چل گیا
1999	دل لگی
1999	ہم دل دے چکے صنم	دادی
1997	تمنا
1984	د جویل ان د کراؤن		دوردرشن دھاراواہک فلم
1969	د گرُ
1950	افسر

حوالے