ایشیاٹک سوسائٹی

ایشیاٹک سوسائٹی
سنہ تاسیس	1784
محلِ وقوع	1 پارک اسٹریٹ کولکاتا – 700016 مغربی بنگال، بھارت
نوعیت	عجائب گھر
صدر	ایشا محمد
ویب سائٹ	asiaticsocietykolkata.org

ایشیاٹک سوسائٹی دی بنیاد انڈین سول سرونٹ سر ولیم جونز دے ہتھوں 15 جنوری 1784ء نوں فورٹ ولیم، کلکتہ وچ منعقد اک ایسے اجلاس وچ رکھی گئی جس دی صدارت خود سر ولیم جونز کر رہے سن۔ سوسائٹی دے قیام دا مقصد مشرقیات اُتے تحقیقی کم نوں ہور بہتر بنانا تے اسنوں ترقی دینا سی۔ ابتدا وچ اس دا ناں "ایشیاٹک سوسائٹی" سی، سنہ 1825ء وچ اس دا ناں بدل کے "دی ایشیاٹک سوسائٹی" کر دتا گیا پر اردو وچ ایشیاٹک سوسائٹی ای رائج اے۔

سنہ 1832ء وچ اس دا ناں "بنگال ایشیاٹک سوسائٹی" کیتا گیا تے سنہ 1836ء وچ فیر ناں تبدیل ہویا تے ہن اس دا ناں "رایل ایشیاٹک سوسائٹی آف بنگال" رکھیا گیا۔ 1 جولائی سنہ 1951ء نوں فیر توں اس دا ناں ایشیاٹک سوسائٹی کر دتا گیا۔ ایہ سوسائٹی کلکتہ دی پارک اسٹریٹ اُتے موجود اک عمارت وچ واقع اے۔ سنہ 1808ء وچ سوسائٹی اس عمارت وچ منتقل ہوئی سی۔ 1823ء وچ میڈیکل اینڈ فزیکل سوسائٹی آف کلکتہ دی تشکیل ہوئی تو سوسائٹی دے سارے اجلاس ایشیاٹک سوسائٹی ای وچ منعقد ہُندے سن۔

کتب خانہ

ہندوستان وچ موجود متعدد تھاں اُتے بکھرے ہوئے مخطوطات نوں یکجا کرنا ایشیاٹک سوسائٹی دی اہم سرگرمیاں وچوں اک سی۔ چنانچہ سوسائٹی دے کتب خانے وچ سنسکرت دے مخطوطات دا وڈا ذخیرہ یکجا ہو گیا۔ فی الحال اس کتب خانے وچ تقریباً 117000 کتاباں تے 79000 جرائد و مجلات موجود نیں جو تقریباً دنیا دی تمام وڈی زباناں دے نیں۔ نیز 239 نقشے، اڑتالیس ہزار کتاباں دے مائکروفش، 387003 صفحات دی مائکروفلم، 182 پینٹنگ، 2500 پمفلٹ تے 2150 تصویراں نیں۔

کتب خانے وچ محفوظ سب توں قدیم مطبوعہ کتاب جولی فرمسی دی Astronomicorum Libri اے جو سنہ 1499ء وچ شائع ہوئی سی۔ اسی طرح کتب خانے وچ انہاں کتاباں دی وی وڈی تعداد محفوظ اے جو ہندوستان وچ اٹھارواں تے انیسواں صدیاں وچ شائع ہوئیاں نیز نادر و نایاب کتاباں دا وی خاصا وڈا ذخیرہ اے۔ لائبریری دی عظمت دا اندازہ اس بات توں لایا جا سکدا اے کہ اوتھے چھبیس مختلف رسم الخط وچ سینتالیس ہزار مخطوطے محفوظ نیں۔ انہاں مخطوطات وچ قرآن دا مصور نسخہ، گلستان تے شہنشاہ شاہ جہاں دے دستخط توں مزین پادشاہ نامہ قابل ذکر نیں۔

حوالے

باہرلےجوڑ

• سانچہ:Official
• "Asiatic Society"، Banglapedia. On Line.
• "Asiatic Society of Bengal"، Scholarly Societies Project.
• Scanned volumes of the Journal of the Asiatic Society