دہلی – لاہور بسّ، جیہنوں صدائے سرحد دے نام نال وی جاݨیا جاندا اے، اک یاتری بسّ سروس اے جیہڑی بھارت دے راجگڑھ دہلی نوں بذریعہ واہگا باڈر پاکستان دے شہر لاہور نال جوڑدی اے۔ روٹ ماسٹر بسّ دا نمبر 10 دوواں مُلکاں دیاں حکومتاں دے پُر امن اتے دوستانہ تعلقات دیاں کوششاں لئی اہمیت رکھدا سی۔ [۱] 19 فروری 1999 وچ بسّ دے ادگھاٹنی سفر وچ بھارت دے اس ویلے دے وزیر اعظم اٹل بہاری واجپائی شامل سن، جو لاہور وچ اک کانفرنس وچ شامل ہون آ رہے سن تے اوہناں دے استقبال لئی اوہناں دے پاکستانی ہم منصب نواز شریف نے واہگا وچ پہنچے۔ [۲]

16 مارچ توں اس بسّ نوں کارگل لڑائی دے شروع ہون توں بعد روکیا نہیں گیا۔ [۳] بھارتی پارلیمنٹ اُتے 2001ء وچ حملے توں بعد بسّ سیوا روک دتی گئی، جس کارن دوواں گوانڈھی ملکاں وچالے گمبھیر ٹکر ہو گئی۔ [۴]

بَسّ سروس دا آغاز

سودھو

1947ء دی تقسیم ہند توں بعد، دوواں دیساں وچ سفری پابندیاں لائیاں گئیاں سن تے زیادہ تر سڑکاں تے ریلوے لائیناں بند کر دتیاں گئیاں سن۔ پر 1976ء وچ شروع کیتی گئی سمجھوتا ایکسپریس دی اداہرن دے بعد، ایہہ بسّ سیوا ونڈ توں متاثر پریواراں نوں اپنے رشتے داراں نوں ملن، تجارت تے سیر و سیاحت ودھاؤن دی آگیا دین لئی شروع کیتی گئی سی۔ [۵] بسّ سیوا دی شروعات بھارت اتے پاک سرکاراں دے دوہاں دیساں وچلے تنائپورن سمضموناں وچ سدھار لیاؤن دے یتناں وچ اک مکھتتّ سی، خاصکر 1998 دے پوکھرن ایٹمی پریکھن تے ترنت بعد پاکستانی دی چاگئی پہاڑیاں دے ٹیسٹاں دی پرتیکریا وچ۔ بسّ نے 8 تے 14 جنوری نوں دوواں حکومتاں دے اہلکاراں نوں نال لے کے اپنا سفر شروع کیتا سی۔ [۶] واجپائی دی بسّ سفر اتے پاکستان پہنچن دی خبر نے سرحد دے دوہاں پاسیاں اتے دنیا بھر دے میڈیا کوریج وچ بھاری اتشاہ پیدا کتا۔ [۷] ادگھاٹنی سفر دوران بسّ وچ دیو آنند، ستیش گجرال، جاوید اختر، کلدیپ نائر، کپل دیو، شتروگھن سنہا تے ملکا سارابھائی ورگے کئی مشہور لوک شامل سن۔ [۸] دوواں حکومتاں نے جلدی ہی 1999ء دا لاہور اعلان نامہ جاری کر دتا، جس وچ دوواں مُلکاں وچلے وواداں خاص کر مسئلہ کشمیر، ایٹمی ہتھیاراں دے پھیلاء دے پُر امن حل، دوستانہ تجارت تے ثقافتی تعلقات نوں مُتحرک کرن دا وعدہ کیتا گیا سی۔

تعطل

سودھو

حالانکہ بسّ سیوا 1999 دے کارگل لڑائی دوران وی چلدی رہی سی، پر ایہنوں 13 دسمبر 2001 نوں بھارتی پارلیمنٹ اُتے ہوئے پارلیمنٹ دے حملے توں بعد معطل کر دتا گیا، [۹] جس اُتے بھارتی حکومت نے پاکستان نوں بھڑکاؤن دا دوشی ٹھہرایا سی۔ [۱۰] بسّ سروس 16 جولائی 2003 نوں دوبارہ شروع کیتی گئی، جدوں دوہاں دیساں دے تعلقات وچ سدھار ہویا۔

حوالے

سودھو
  1. "Delhi-Lahore bus service to start on مارچ 16". expressindia.com (The Indian Express). 13 مارچ 1999. http://www.expressindia.com/news/ie/daily/19990313/ige13109.html. 
  2. "Delhi-Lahore bus leaves for Pak". rediff.com (Rediff.com India limited). 20 فروری 2007. http://www.rediff.com/news/2007/feb/20samblast2.htm. 
  3. Bains, Satinder (4 جون 1999). "Kargil flare-up no damper on 'goodwill bus'". expressindia.com (The Indian Express). http://www.indianexpress.com/res/web/pIe/ie/daily/19990604/ige04013.html. 
  4. Sen, Ayanjit (28 دسمبر 2001). "India-Pakistan buses close down". BBC News (BBC). http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/1731919.stm. 
  5. Peer, Basharat (14 جولائی 2001). "Delhi-Lahore bus: A symbol of peace". rediff.com (Rediff.com India limited). http://www.rediff.com/news/2001/jul/14inpak34.htm. 
  6. Bains, Satinder (4 جون 1999). "Kargil flare-up no damper on 'goodwill bus'". expressindia.com (The Indian Express). http://www.indianexpress.com/res/web/pIe/ie/daily/19990604/ige04013.html. 
  7. Malhotra, Jyoti (4 فروری 1999). "Vajpayee to take bus to Pak". expressindia.com (The Indian Express). http://www.indianexpress.com/res/web/pIe/ie/daily/19990204/ipo04061.html. 
  8. Vajpayee drives across the border into Pakistan and history
  9. "Delhi-Lahore bus leaves for Pak". rediff.com (Rediff.com India limited). 20 فروری 2007. http://www.rediff.com/news/2007/feb/20samblast2.htm. 
    Sen, Ayanjit (28 دسمبر 2001). "India-Pakistan buses close down". BBC News (BBC). http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/1731919.stm. 
  10. Arundhati, Roy (15 دسمبر 2006). "India's shame". guardian.co.uk (Guardian News and Media Limited). https://www.theguardian.com/world/2006/dec/15/india.kashmir.