دور تنظیمات
"تنظیمات" سلطنت عثمانیہ وچ اصلاحات دے اس عہد نوں کہیا جاندا اے جو 1839ء وچ شروع ہوئے کے 1876ء وچ پہلے آئینی دور دے نال ختم ہوئے جاندا اے۔ اصلاحات دا ایہ دور سلطنت عثمانیہ نوں جدید تر بنانے دی کوشش سی تاکہ قوم پرستی دی تحریکاں تے بیرونی جارحیت توں مملکت نوں بچایا جاسکے۔ انہاں اصلاحات دے نتیجے وچ مختلف نسلی گروہاں وچ "عثمانیت" نوں اجاگر کردے ہوئے قوم پرست تحریکاں دے بڑھدے ہوئے اثرات نوں روکنے تے غیر مسلم تے غیر ترک باشندےآں نوں زیادہ آزادی فراہم کر کے انہاں نوں قومی دھارے وچ شامل کرنے دی کوشش کيتی گئی۔ دور تنظیمات وچ آئینی اصلاحات دا اک سلسلہ متعارف کرایا گیا جس دے نتیجے وچ اک نسبتاً جدید فوج، بنکاری نظام دی اصلاحات نافذ ہوئیاں تے جدید کارخانے قائم ہوئے۔ 1856ء وچ خط ہمایوں دے ذریعے نسل و مذہب توں بالاتر ہوئے کے تمام عثمانی شہریاں نوں برابری دا درجہ دینے دا اعلان کیتا گیا۔ مسیحی اقلیتاں نوں وی خصوصی حقوق عطا کیتے گئے جداں 1863ء وچ آرمینیائی دانشوراں دی مرتب کردہ 150 شقاں دے ضابطہ قانون دے تحت منظورہ شدہ دیوان نظام نامۂ ملت آرمینیان (Armenian National Constitution)۔ اصلاحات دے اس دور دی سب توں اہم گل اوہ دستور سی جو قانون اساسی کہلاندا سی جسنوں نوجوانان عثمان نے تحریر کیتا تے 23 نومبر 1876ء نوں نافذ کیتا گیا۔ اس دے ذریعے تمام شہریاں دے لئی اظہار رائے دی آزادی تے قانون دی نظر وچ برابری عطا کيتیاں گئیاں۔ اس دے بعد سلطنت دا پہلا آئینی دور (عثمانی ترک زبان: برنجی مشروطیت دوری) آیا جو اک مختصر دور سی لیکن اس دے نتیجے وچ جو نظریہ فروغ پایا اوہ مغربی یونیورسٹیاں وچ تعلیم پانے والے نوجوانان عثمان نامی اصلاح پسند گروہ دے مطابق ایہ سی کہ اک آئینی بادشاہت مملکت دے بڑھدے ہوئے مسائل دا خاتمہ کر سکدی اے۔
.svg){kind=small} سلطنت عثمانیہ دی تریخ
|
|---|
| عروج (1299ء – 1453ء) |
| توسیع (1453ء – 1683ء) |
| جمود (1683ء – 1827ء) |
| زوال (1828ء – 1908ء) |
| خاتمہ (1908ء – 1922ء) |
| ہور دیکھئے: |
| فتح قسطنطنیہ |
| دور لالہ |
| دور تنظیمات |
| پہلا آئینی دور |
| دوسرا آئینی دور |
| یورپ وچ جنگاں |
| روس دے خلاف جنگاں |
| مشرق وسطی وچ جنگاں |