|
[[File:Makra Peak by Khalid Mahmood.jpg|thumb|left|250px]]
ہزارہہزارا اک جغرافیائی تھاں اے جیڑاجیہڑا [[پاکستان]] دے [[صوبہاُتلے خیبرپاسے پختونخوا]]اے چ۔ اے۔ صوبہ سرحد دے [[ضلع]]ے [[ضلع ہریپور|ہریپور]] [[ضلع ایبٹ آباد|ایبٹ آباد]] [[ضلع مانسہرہ|مانسہرہ]] [[ضلع بٹ گرام|بٹگرام]] تے [[ضلع کوہستان|کوہستان]] رل کے ہزارہ بندے نیں۔ ہزارےہزارا دے وڈے شہر [[ایبٹ آباد]] [[مانسہرہمانسہرا]] تے [[ہری پور]] نیں۔نیں [[ہندکو]]۔ [[پنجابی]] ایتھوں دی [[بولی]] اے۔
==نیرکتاناں==
امپیریل گزیٹیر آف انڈیا دے نیڑے " ہزاراہہزارا دا [[نیرکتا]] گمنام اے اے ابیسارہ۔ ابیسارٓ نال رلایا جاسکدا اے یعنی ابیساراں دا دیس۔دیس ۔ ابیسار [[سکندر]] دے آنآون ویلے ایتھوں دے پعلڑی لوک سن۔ ▼
▲امپیریل گزیٹیر آف انڈیا دے نیڑے "ہزاراہ دا [[نیرکتا]] گمنام اے اے ابیسارہ نال رلایا جاسکدا اے یعنی ابیساراں دا دیس۔ ابیسار [[سکندر]] دے آن ویلے ایتھوں دے پعلڑی لوک سن۔
[[File:Miranjani from Nathiagali.JPG|thumb|left|250px|[[میراں جانی]]]]
==جغرافیہ==
==جغرافیا==
ہزارہہزارا صوبہ سرحد دے [[ضلع]]ے [[ضلعہری ہریپورپور|ہریپورہری پور]]، [[ضلع ایبٹ آباد|ایبٹ آباد]]، [[ضلع مانسہرہمانسہرا|مانسہرہمانسہرا]]، [[ضلع بٹ گرام|بٹگرامبٹ گرام]] تے [[ضلع کوہستان|کوہستان]] رلتے کےمشتمل ہزارہاے بندے نیں۔۔ ہزارے وچوںوچ [[دریاۓاِنڈس سندھ]]دریا تے [[دریائے کنہار]] وگدےوگھدے نیں۔ [[مکشپوری]] [[میراں جانی]] [[مکڑا]] تے [[ملکہ پربت]] ایتھوںایتھے دے اچے پعاڑپہاڑ نیں۔ جھیہل [[سیف الملوک]] ہزارے دی اک سوہنی جھیل اے
==تریخ==
ہزارہہزارا پرانی [[گندھارہگندھارا]] رہتل دا اک انگ سی۔اے ہزاراہ دا اک شہر [[ٹیکسلا]] [[گندھارہ]] دا اک وڈا گڑھ سی۔۔ [[سکندر]]، یونانی سردار ہزارہہزارا آیا سی۔سی ۔ [[سنسکرت]] دا گرو [[پانینی]] ہزارے چوچ وی ریا۔رہیا۔ ہزارے دا اک پعاڑپہعاڑ [[مکشپوری]] دا [[مہا بھارت]] وچ وی زکرذکر اے۔اے ۔ ہزارہ ہزارا موریا سلطنت دا وی اک انگ ریارہیا اے تے [[اشوک]] ایتھے صوبیدار سی۔سی 7ویں۔ 7 ویں صدی چوچ [[چینی]] یاتری ہ[[یون سانگ]] ایتھے آیا سی۔سی ہزارہ۔ ہزارا کشمیر تے فیر مغل سلطنت نال جڑیا ریا۔رہیا 19وی۔ 19 وی صدی چوچ اےایہ [[پنجاب|(علاقہ)]] دا اک انگ سی جدوں [[مہاراجہمہاراجا رنجیت سنگھ]] دا راج کرریا سی۔ 1849 پنجاب تے انگریزاں دے مل مارن مگروں ہزارہ وی تاج [[برطانیہ]] دا اک پاسہ بن گیا۔ ہزارے دے دو ضلعے [[ہری پور]] تے [[مانسہرہ]] دو [[پنجابی]] جرنیلاں دے ناں تے نیں۔ میجر جیمو ایبٹ ایدا پیلا انگریز سردار سی۔ اودے ناں تے ایبٹ آباد دا شہر وسایا گیا۔ 1901 تک ہزارہ صوبہ [[پنجاب]] دا [[اک]] [[ضلع|(علاقہ)]] سی جیدیاں تن تصیلاں سن۔۔ 1901 چ ہزارہہزارا نوں [[پنجاب|(علاقہ)]] توں کٹ کے نویں بنن والے [[صوبہ سرحد]] نال جوڑ دتا گیا۔
اجکل ہزارے دے لوک ہزارہ نوں [[صوبہ سرحد]] توں اک وکھرہ صوبہ بنان دی منگ کر رۓ نیں۔
[[File:Tarbela.jpg|thumb|left|250px|[[تربیلا بند]]]]
==[[بولی]]==
ہزارے تے آلے دوالے دے تھانواں چ ہندکو جیڑی کہ ایس تھاں چ [[پنجابی]] دا [[ناں]] [[بولی]] جاندی اے۔ [[ہندکو]] [[پنجابی]] نال پوری رلدی اے۔ ہزارے دے ہندکو بولن والے نوں [[اسلام آباد]] [[سرگودہا]] یا [[لہور]] چ اپنی بولی چ گل کردیاں کوئی چعاکا نیئں ہوندا ناں اے [[پنجاب|(علاقہ)]] دے واسیاں نون ہزارے دے کسی وی تھاں تے [[پنجابی]] بولنا نویکلا لگدا اے۔
==صوبہ ہزارہ تحریک==
== صوبا ہزارا تحریک ==
ہزارہ دے رہن والے [[صوبہ سرحد]] دے نویں ناں [[خیبر پختونخواہ]] نوں نیں مندے۔ اوہ اپنا وکھرا صوبہ بنانا چاہ رۓ نیں۔ ہزارہ والے اے سمجدے نیں چ صوبہ سرجد دی آمدنی دا 80٪ بناندے نیں۔ 39٪ بجلی ہزارہ دے تھاں تربیلہ چ ہوندی اے۔ [[پاکستان]] دی 70٪ چاۓ تے 100٪ دے نیڑے تماکھو ہزارہ پیدا ہوندا اے۔ ہزارہ وچ پڑھے لکھے لوکاں دی گنتی 94٪ اے۔ شاہراہ قراقرم ہزارہ چوں لنگدی اے۔ اے گلان ویکھیاں جان تے ہزارہ والے آپنا صوبہ بن لین تے اوہ چوکھے امیر ہو جان گے۔
ضلع ایبٹ آباد صوبہ ہزارا بݨاون دی تحریک دا گڑھ اے ۔ ہزارا دے لوک [[صوبہ سرحد]] دے نویں ناں خیبر پختونخوا نوں نہیں مندے ۔ ہزاروے وال اپنا وکھرا صوبا بناونا چاہ رہے نیں ۔ ہزارے وال ایہ سمجدے نیں کہ اساں صوبا سرحد دی آمدݨی دا ٪ 80 بݨاوندے آں ۔ ٪ 40 بجلی ہزارا دے تھاں تربیلا وچ پیدا ہوندی اے ۔ [[پاکستان]] دی ٪ 70 [[چاء]] تے تماکھو ہزارا وچ پیدا ہوندا اے ۔ ہزارا وچ پڑھے لکھے لوکاں دی گݨتی ٪ 94 اے ۔ شاہراہ قراقرم ہزارہ چوں لنگھدی اے ۔
==بارلےباہرلے جوڑ==
* [http://ourhazara.blogspot.com/2010/04/mansehra-protest-in-favor-of-hazara.html|صوبہصوبا ہزارہہزارا تحریک]
* [صوبہ ہزارہہزارا http://www.jang.com.pk/jang/apr2010-daily/17-04-2010/col8.htm] ▼[[Category:ہزارہ]]
▲* [صوبہ ہزارہ http://www.jang.com.pk/jang/apr2010-daily/17-04-2010/col8.htm]
[[ca:Hazarajat]]
[[simple:Hazara, Pakistan]]
[[ur:ہزارہ ڈویژن]]
[[گٹھ:ہزارا]]
[[گٹھ:پاکستان دا جغرافیا]]
| 