"<span lang="ur">مور</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
لیک ۱ –
{|"table id="toc" style="margin:0;background:#ccccff";width:130%" align="left" cellpadding="1
|style="background:#B2EC5D" align="center" width="130px" colspan=2 |'''<font size="+1" color=black>مور<font>'''
|-
|-style="margin:0;background:#ccccff";width:100%" align="center" cellpadding="2"
لیک ۲۶ –
==پسار==
ایہ دکھنی ایشیاء دا اک عام پنچھی اے تے [[سری لنکا]] دے سکے تھانواں تے وی ہوندا اے۔ [[دکھنی ایشیاء]] وچ ایہ 1,800 میٹر توں تھلے ملدا اے پر کدے کدے ایس توں اتے وی جاسکدا اے۔ ایہ گلے تے سکے پتچڑی جنگلاں وچ ملدا اے۔ ایہ وائی بیجی دے تھانواں تے وی رہ لیندا اے تے انسانی نگریاں تے جتھے پانی ہووے دے دوالے رہنا پسند کردا اے۔ ایہ [[سکندر]] یونانی توں پہلے [[یونان]] وچ سی۔ ہن ایہ دنیا دیاں
{{Taxobox
| name = مور
| image = Paonroue.JPG
| image_caption = نر بھارتی مور نچ رہا۔
| regnum = اینیملیا
| phylum = کورڈاتا
| classis = ایوج،پنچھی
| ordo = گیلیپھورمج
| familia = پھیجیئنڈائے
| subfamilia = پھیجیئننائے
| genus = '''''پاوو'''''<br /><small>[[Carl Linnaeus|لنائیس]]، [[10th edition of Systema Naturae|1758]]</small>
| subdivision_ranks = پرجاتیاں
| subdivision = ''پاوو کرسٹاسس''<br />''پاوو موٹیکس''
}}
'''مور''' اک پنچھی اے۔ اس دا مول تھاں دکھن اتے [[دکھن چڑھدا ایشیا]] وچ اے۔ ایہہ زیادہتر کھلے وناں وچ جنگلی پنچھیاں دی طرحاں رہندے ہن۔ نیلا مور بھارت اتے سریلنکا دا قومی پنچھی اے۔ نر دی اک خوبصورت اتے رنگ - برنگی کھنبھاں نال بنی پوچھ ہندی اے، جس نوں اوہ کھولکے پریم پرگٹا لئی نچدا اے، خاص رپ ولوں بسنت اتے مینہہ دے موسم وچ۔ مور دی مادہ نوں مورنی کہندے ہن۔
== جان پچھان ==
مور اک سندر آکرشک اتے شانامتا پنچھی اے۔ ورکھا دی رتّ وچ سنگھنے بدل چھاؤن اتے جدوں ایہہ پنچھی اپنے پنکھ پھیلا کے نچدا اے تاں اس طرحاں جاپدا اے جویں اسنے کوئی ہیریاں جڑی شاہی پوشاک پہن لئی ہووے۔ اس دے اسے روپ کارن ہی اسنوں پنچھیاں دا راجا کیہا جاندا اے۔ اس دے سر اپر تاج ورگی محسوس ہون والی کلغی، اس دے پنچھیاں دا راجا ہون بارے بھارتی لوکاں دی انبھتی (perception) دی تائید کردی جاپدی اے۔ مور دی اس ولکھن خوبصورتی کارن ہی بھارت سرکار نے 26 جنوری 1963 نوں اسنوں بھارت دا قومی پنچھی اعلان کیتا۔ بھارت دا قومی پنچھی ہون دے نال نال ایہہ بھارت دے گوانڈھی دیش میانمار (Berma) دا تریخی چنہ وی اے۔ 'پھیسیانڈائی' پروار دے جی (Member) مور دا سائنسی نام 'پاوو کرسٹیٹس' اے۔ انگریزی بولی وچ اسنوں 'بلو پپھاؤل' مطلب پیکاک (Peacock) کہندے ہن۔ سنسکرت بولی وچ اسنوں 'میور' دے نام نال جانیاں جاندا اے۔
== ورتاؤ ==
مور اک جنگلی پنچھی اے جہڑا اپنا آلھنا تاں زمین اتے ہی بناؤندا اے پر اس بارے وچتر تتھ ایہہ اے کہ اوہ ٹکانا جاں آرام رکھاں اتے ہی کردا اے۔ ایہہ اک ستھلی اتے چوغا دین والا جیو اے۔ عامَ دھارنا مطابق مور اک توں ودھ جوڑے بناؤن والا جیو اے جس کر کے سائنسدان اسنوں بہو- وواہت (Polygamous) گٹھ دے دوران رکھدے ہن۔ بھاویں کہ دکھن پوربی ایشیا خاص طور تے جاوا دے ہرے پنکھاں والے مور اصل وچ اک پتنیورتا (Monogamous) جیو ہی ہن۔ ایہہ بھارتی نیلے پنکھاں والے موراں دے قریبی رشتے دار وی ہن۔
== نسل کشی ==
نسل کشی دے موسم وچ مور اپنے کھنبھاں نوں اپر چکّ کے پکھے دی بنتر بنا لیندا اے اتے کھمبھا نوں ہلاؤندا اے۔ جس نوں پیل پاؤنا کہندے ہن۔ پیل پاؤن ویلے کھنبھاں توں انپھراسونک ترنگاں جاں آوازاں نوں سن کے دور اتے نیڑے توں مورنیاں، مور کول آ جاندیاں ہن۔ مورنی اک مور توں دوجے مور کول جاندی اے تاں کہ اوہ اس گل دا اندازا لگا سکے کہ کہڑا مور ملاپ لئی زیادہ یوگ اے۔ مورنی جس مور دے کھنبھ زیادہ لمبے اتے کھنبھاں وچ اکھاں دی گنتی زیادہ ہووے، اس مور نوں ملاپ لئی ساتھی چن لیندی اے۔
== خوراک متعلق عادتاں ==
مور اپنے غذا دے مصلے وچ سرب- آہاری (Omnivorous) سبھاؤ دے دھارنی ہن۔
ایہہ پودیاں دے عامَ طور تے سارے حصہ: پھلاں دیاں پنکھڑیاں، بیجاں دے سرے، کیڑے مکوڑے،
کھنڈ آکاری جیواں (arthropods) رینگن والے جیواں (reptiles) اتے جلتھلی جیواں آدی سارا کجھ کھا لیندے ہن۔
== حوالے ==
{{حوالے}}
<gallery>
File:نسری کنک دی وٹّ تے مور.jpg|نسری کنک دی وٹّ تے مور
File:Peacocks, the endangered birds.jpg|مور
</gallery>
=== بارلے جوڑ ===
{{Commons|Pavo cristatus|مور|position=left}}
Line ۳۴ ⟶ ۷۰:
[[گٹھ:مور ٹبر]]
[[گٹھ:پاکستان دے پنچھی]]
[[گٹھ:پنچھی]]
[[گٹھ:پنجاب دے پنچھی]]
[[گٹھ:بھارت دے پنچھی]]
| |||