{{{نام}}}
ادیب
عرفیتحکیم اہلسنت
ولادت27، اگست 1927ء امبرسر
ابتداامرتسر، بھارت
وفات17،نومبر1999ء لہور (پنجاب)
اصناف ادبشاعری
ذیلی اصنافغزل، نعت
ویب سائٹ/ آفیشل ویب سائٹ


حکیم محمد موسا چشتی امبرسری نو‏ں حکیم اہلسنت دے لقب نال وی یاد کیتا جاندا ا‏‏ے ۔

پہلا ناں غلام مصطفا ، دوجا محمد موسا سی ۔ انہاں د‏‏ی ذات جٹ تے گوت مان سی ۔ اک علمی تے تے طبیب خاندان تو‏ں سن ۔

ولادت

سودھو

حکیم موسا مبرسری د‏‏ی پیدائش 27 اگست 1927ء بمطابق 28 صفر 1346ھ امرتسرمشرقی پنجاب ہندوستان وچ ہوئی انہاں دے والد دا ناں حکیم فقیر محمد چشتی امرتسری تھا

القاب

سودھو

محقق عصر، محسن ملت، صوفی بزرگ طبیب کامل حکیم اہل سنت دا لقب ضیاءالدین مدنی نے عطا کیا

تعلیم

سودھو

آپ نے قرآن مجید ناظرہ قاری کریم بخش تو‏ں پڑھیا۔ کتاباں فارسی مفتی عبدالرحمان ہزاروی مدرس مدرسہ نعمانیہ امرتسر تو‏ں پڑھیاں۔ ہور علامہ مولا‏نا محمد عالم آسی تو‏ں علمی استفادہ کیندا۔ کتاباں طب تے مثنوی مولا‏نا رومی دے پہلے دو دفتر والد گرامی تو‏ں پڑھے۔ علم ریاضی د‏‏ی باقاعدہ تحصیل د‏‏ی تے وی کھاندے دا حساب محمد شفیع پاندے تو‏ں حاصل کیتا۔

بیعت و خلافت

سودھو

روحانی علم حاصل کرنے دے لئی بیعت و خلافت سلسلہ چشتیہ نظامیہ وچ خواجہ علی محمد چشتی سجادہ نشین بسی شریف (ضلع ہوشیار پور‘ بھارت) تو‏ں د‏‏ی ۔ ایہ سلسلہ عالیہ چشتیہ نظامیہ نصیریہ فخریہ ا‏‏ے۔ آپ دے والد گرامی وی قبلہ میاں صاحب تو‏ں بیعت سن ۔ گویا آپ اپنے والد گرامی دے روحانی پیر بھائی وی نيں۔

طب و حکمت

سودھو

12/ اگست 1947ء وچ امر تسر تو‏ں پاکستان تشریف لائے، چھ ماہ تک سر گودھا وچ تے فیر اپنے والد گرامی د‏‏ی طلب اُتے لاہور چلے گئے۔ لاہور پہنچ ک‏ے والد صاحب دے نال لوہاری دروازہ دے باہر مطب شروع کيتا، 1949ء وچ رام گلی وچ علاحدہ مطب کیتا۔ آپ 55ریلوے روڈ لاہور وچ مطب چلاندے رہ‏‏ے۔ حکیم اہلِ سنت نے زندگی بھر طبابت کی۔ایہی انہاں دا پاکیزہ ذریعہ معاش سی ۔ طبابت کردے سن مگر اخلاص پیشہ کہلاندے سن، اوہ کار مطب عبادت سمجھ کر انجام دیندے سن ۔ اوہ حسن دے پیکر تے خدمت خلق دے خوگر سن، تلاش رزق تو‏ں زیادہ رضائے مولٰی دے متلاشی رہندے سن ۔ خاندانی طبیب سن فن طب وچ اعلٰی مقام رکھدے سن، اوہ سچ مچ مسیحائے قوم سن انہاں دا مطب جسمانی تے روحانی بیماریاں دا شفا خانہ تے دین و دانش دا مرکز ِفیضان تھا۔ان دا مطب طبی مرکز تو‏ں زیادہ علم و ادب تے رہتل و سبھیاچار دا مرکز ا‏‏ے۔

بانی

سودھو

مجلس ضیائی تے مجلس رضا دے بانی ارکان وچ شامل نيں 1968ءماں ’’مرکزی مجلس رضا‘‘ د‏‏ی بنیاد رکھ د‏تی۔ جس دا بنیادی مقصد امام احمد رضا تے فکر رضا دا تعارف سی، مسلک ِاعلٰی حضرت نو‏‏ں عام کرنا سی ۔

لِکھتاں

سودھو

آپ نہایت بلند پایہ ادیب تے علم و حکمت دا قیمتی ذخیرہ نيں۔ آپ دیاں لکھتاں وچ

  • تذکرہ علما امرتسر
  • مولا‏نا غلام محمد ترنم
  • مولا‏نا نور احمد امرتسری
  • ذکر مغفور (تذکرہ سید مغفور القادری)
  • اذکار جمیل (تذکرہ سید برکت علی شاہ خلیجانوی) بہت ہی مشہور ہوئیاں۔
  • آپ نے کئی علمی کتاباں اُتے زور دار دیبا چے لکھے۔ مقدمہ ’’کشف المحجوب‘‘ مقدمہ ’’مکتوبات مجدد الف ثانی ‘‘ تے مقدمہ ’’عبادالرحمٰن‘‘ اہل علم د‏‏ی توجہ دا مرکز بن گئے۔۔ [۱]

وفات

سودھو

حکیم موسی د‏‏ی وفات 17 نومبر 1999ء 8 شعبان 1420ھ لہور وچ ہوئی۔ مقابر چشتیاں، قبرستان نتھے شاہ، جوار میاں میر قادری وچ مدفون نيں۔[۲]

حوالے

سودھو
  1. ماہنامہ جہان رضا، مئی 1993ء، ص 14۔
  2. ماہنامہ بہار اسلام شعبان المعظم 1433ھ انجمن بہار اسلام لاہور