حوی بن کنعان
جم

وفات

ناں و نسب

سودھو

حوی ( عبرانی: חִוִּים‎پیدائش ۱۰ (۱۰:۱۷) وچ ٹیبل آف نیشنز دے مطابق، حام دے بیٹے کنعان د‏‏ی اولاد دا اک گروہ سی۔ مختلف قسم د‏‏ی تجاویز پیش کيت‏‏ی گئیاں نيں، لیکن سرزمین کنعان وچ حوثیاں دے لئی بائبل وچ حوالے تو‏ں ہٹ کر، انہاں د‏‏ی صحیح تاریخی شناخت دے بارے وچ کوئی اتفاق رائے نئيں ہو سکیا ا‏‏ے۔[۱]

ایتھیمولوجی

سودھو

EC Hostetter نے تجویز پیش کيت‏‏ی اے کہ ایہ ناں "خیمہ وچ رہنے والے" تو‏ں آیا اے، جداں کہ عبرانی لفظ ہاواہ ( חוה )، جس دا مطلب خیمہ کیمپ اے، حالانکہ اس تجویز نو‏‏ں جان ڈے نے مسترد کر دتا ا‏‏ے۔ [۱]

مصری یا میسوپوٹیمیا دے نوشتہ جات وچ ہیوائٹ تو‏ں مشابہت رکھنے والا کوئی ناں نئيں ملیا اے، حالانکہ لووین - فونیشین دو لسانی وچ حیاوا نو‏‏ں بائبل دے ہیوی تو‏ں جوڑا گیا ا‏‏ے۔ [۲]

مقام

سودھو

حوثی، جوشوا دے مطابق، لبنان دے پہاڑی علاقے وچ لبو حمات ( Judges 3:3 ) تو‏ں ہرمون پہاڑ ( Joshua 11:3 ) تک رہندے سن ۔ عبرانی بائبل دے ماسوریٹک متن وچ حیویاں دا ہور جنوب وچ وی ذکر کيتا گیا اے، جو حیویاں نو‏‏ں گیبون، کیفیرا، بیروتھ، تے کیریتھ جیریم ( Joshua 9:17 ) دے قصبےآں نو‏‏ں تفویض کردا ا‏‏ے۔ پر، Septuagint انہاں چاراں قصبےآں نو‏‏ں پڑھدا اے جداں کہ Horites آباد نيں، ایہ تجویز کردا اے کہ حوی دا ناں ہجے د‏‏ی غلطی دے ذریعے Masoretic متن وچ داخل ہويا ا‏‏ے۔ [۳]

Joshua 11:3 دے مسوریٹک متن نے حیویاں نو‏‏ں "میزپہ د‏‏ی سرزمین وچ ہرمون دے تھلے" دے طور اُتے بیان کيتا ا‏‏ے۔ پر، Septuagint "Hittites" نو‏‏ں "Hivites" د‏‏ی جگہ پڑھدا اے، ایہ تجویز کردا اے کہ اک یا دوسرے متن وچ غلطی ہوئی ا‏‏ے۔ [۳]

اسی طرح 2 Samuel 24:7 وچ مسوریٹک ٹیکسٹ دے مطابق، Hivites دا تذکرہ "صور دے گڑھ" دے فوراً بعد کيتا گیا اے، جتھے Septuagint اک بار فیر "Hittites" پڑھدا ا‏‏ے۔ [۳]

بائبل دا تذکرہ

سودھو

عبرانی بائبل دے اندر، حیوی اکثر کنعان دے باشندےآں وچ درج نيں، جنہاں دا وعدہ ابراہیم د‏‏ی اولاد تو‏ں کيتا گیا سی۔ [۴] Genesis 36:2 ، مسوریٹک متن وچ ، ذکر کردا اے کہ عیسو د‏‏ی بیویاں وچو‏ں اک " اوہولیبامہ سی جو عنا د‏‏ی بیٹی سی، زیبیون حویت د‏‏ی بیٹی سی" جسنو‏ں " کنعان د‏‏ی بیٹیاں وچو‏ں" وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ پر، Septuagint تے Genesis 36:20 دے متنی شواہد تو‏ں پتہ چلدا اے کہ زیبیون نو‏‏ں اصل وچ حیوی نئيں بلکہ اک Horite کہیا جاندا سی۔ [۳]

جوشوا د‏‏ی کتاب دا دعویٰ اے کہ حویت کنعان د‏‏ی سرزمین وچ رہنے والے ست گروہاں وچو‏ں اک سن جدو‏ں جوشوا دے ماتحت بنی اسرائیل نے زمین اُتے اپنی فتح شروع د‏‏ی ( Joshua 3:10 )۔ انہاں ست قوماں نو‏‏ں نیست و نابود کيتا جانا سی: حِتّی ، گرگاشی ، اموری ، کنعانی، فرزّی ، حوّی تے یبوسی ۔ [۵] Joshua 9 وچ ، جوشوا نے گیبون دے حیویاں نو‏‏ں YHWH دے مندر دے لئی لکڑی اکٹھا کرنے والے تے پانی پہنچانے والے بننے دا حکم دتا (دیکھو Nethinim )۔

بائبل ریکارڈ کردی اے کہ ڈیوڈ د‏‏ی مردم شماری وچ حویت دے شہر شام‏ل سن ۔ [۶] سلیمان دے دور وچ ، انہاں نو‏‏ں اس دے بوہت سارے تعمیرا‏تی منصوبےآں دے لئی غلام مزدوری دے حصے دے طور اُتے بیان کيتا گیا ا‏‏ے۔ [۷] ایہ واضح نئيں اے کہ اسرائیل د‏‏ی سلطنتاں دے خاتمے تو‏ں پہلے اوہ کدو‏‏ں تے کِداں وکھ وکھ گروہ بننا چھڈ گئے۔

ہور ویکھو

سودھو
  • گیلاد (جوشوا) وچ میزپاہ، جتھے حویاں دے رہنے دے بارے وچ کہیا جاندا سی۔

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ Day, John (2007). "Gibeon and the Gibeonites in the Old Testament", Reflection and Refraction: Studies in Biblical Historiography in Honour of A. Graeme Auld. BRILL, 116. ISBN 90-04-14512-5.  سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "RezetkoLim2007" defined multiple times with different content
  2. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ North, Robert. "The Hivites." Biblica 54, no. 1 (1973): 56.
  4. Genesis 10:15; Exodus 3:8, 3:17, 13:5, 23:23, 33:2, 34:11; Numbers 13:29; Deuteronomy 7:1, 20:17; Joshua 3:10, 9:1, 11:3, 12:8 24:11; Judges 3:5; 1 Kings 9:20; 1 Chronicles 1:13; 2 Chronicles 8:7; Ezra 9:1.
  5. Exodus 34:11, سانچہ:Bibleverse-nb, Deuteronomy 7:1–3 (Exodus 3:8
  6. 2 Samuel 24:1–7
  7. 1 Kings 9:20–21, 2 Chronicles 8:7–8