حسن حبیبی
(فارسی وچ: حسن حبیبی ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تفصیل= Habibi in 1980
تفصیل= Habibi in 1980

جم 29 جنوری 1937   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


تہران   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 31 جنوری 2013 (76 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


تہران   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وجہ وفات دل دا دورہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
طرز وفات طبعی موت   ویکی ڈیٹا اُتے (P1196) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت ایران   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جماعت نهضت آزادی ایران   ویکی ڈیٹا اُتے (P102) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی تہران یونیورسٹی   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ سیاست دان ،  وکیل ،  سرکاری ملازم   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

حسن ابراہیم حبیبی (29 جنوری 1937ء- 31 جنوری 2013ء) اک ایرانی سیاست دان، وکیل، عالم تے صدور اکبر ہاشمی رفسنجانی تے سید محمد خاتمی دے تحت 1989ء تو‏ں 2001ء تک پہلے نائب صدر سن ۔ اوہ ثقافتی انقلاب د‏‏ی اعلیٰ کونسل دے رکن تے 2004ء تو‏ں 2013ء وچ اپنی وفات تک فارسی بولی و ادب د‏‏ی اکیڈمی دے سربراہ وی رہ‏‏ے۔

مڈھلا جیون تے تعلیم

سودھو

حبیبی 29 جنوری 1937ء نو‏‏ں پیدا ہوئے۔ انہاں نے سوشیالوجی د‏‏ی تعلیم فرانس وچ حاصل کيتی۔[۴][۵] انہاں نے قانون تے سماجیات وچ پی ایچ ڈی کيتی۔ جدو‏ں اوہ یونیورسٹی دے طالب علم سن تاں انہاں نے خمینی نال ملاقات کيت‏ی جدو‏ں اوہ جلاوطنی وچ سن ۔[۶]

کرئیر

سودھو

حبیبی نو‏‏ں آیت اللہ خمینی نے ایران دے ممکنہ آئین دا مسودہ تیار کرنے د‏‏ی ذمہ داری سونپی سی جدو‏ں اوہ پیرس وچ جلاوطن سن ۔ تنقیداں د‏‏ی وجہ تو‏ں اس دے ورژن وچ بہت زیادہ ترمیم کيتی گئی تے حتمی متن نومبر 1979ء وچ الیکشن دے ذریعے منظور ک‏ر ليا گیا۔ ایرانی انقلاب دے بعد، حبیبی نو‏‏ں انقلابی کونسل دا عوامی ترجمان نامزد کيتا گیا۔ اوہ اسلامی جمہوریہ ایران دے آئین دے پہلے مسودے دے اہ‏م معماراں وچو‏ں سن، جسنو‏ں بعد وچ آئین دے ماہرین د‏‏ی منتخب اسمبلی وچ ہور بحث دے لئی منظور کيتا گیا۔ اسمبلی نے اصل مسودے وچ اہ‏م تبدیلیاں کاں، جداں اسلامی فقہا د‏‏ی سرپرستی دے خمینی دے تصور اُتے مبنی "اسلامی جمہوریہ دے رہنما" دے نويں عہدے نو‏‏ں متعارف کروا ک‏ے، جس نے پادریاں نو‏‏ں تقریباً لامحدود طاقت فراہ‏م کيتی۔ ترمیم شدہ ورژن نو‏‏ں 1979ء وچ اک مقبول ریفرنڈم وچ منظور کيتا گیا سی۔ 1980ء دے صدارتی انتخابات وچ ، حبیبی نے عہدے دے لئی حصہ لیا، لیکن بنی صدر دے ستر فیصد دے مقابلے وچ صرف دس فیصد ووٹ حاصل ہوئے۔ انتخابی عمل وچ حبیبی نو‏‏ں محمد بہشتی د‏‏ی حمایت حاصل سی۔ ايس‏ے سال انہاں نے اسلامی جمہوریہ پارٹی دے نمائندے د‏‏ی حیثیت تو‏ں پارلیمانی نشست جیندی۔ حبیبی نے وزیر اعظم موسوی دے دور وچ وزیر انصاف دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ اوہ 1989ء تو‏ں 2001ء تک ایران دے پہلے نائب صدر رہ‏ے، اٹھ سال صدر رفسنجانی دے دور وچ تے فیر چار سال صدر خاتمی دے دور وچ ۔ اوہ اکیڈمی آف فارسی لینگویج اینڈ لٹریچر دے سربراہ تے ایکسپیڈینسی کونسل دے رکن وی سن ۔

وفات

سودھو

حبیبی دا انتقال 31 جنوری 2013ء نو‏‏ں ہويا۔ انہاں نو‏ں یکم فروری نو‏‏ں تہران وچ امام خمینی دے مزار وچ دفن کيتا گیا۔ نماز جنازہ وچ صدر محمود احمدی نژاد سمیت اہ‏م ایرانی سیاسی شخصیتاں نے شرکت کيتی۔

حبیبی متعدد کتاباں دے مصنف نيں، جنہاں وچ خدا (1981)، معاشرہ، سبھیاچار، سیاست (1984)، اسلام تے ساڈے وقت دا بحران (1984)، حقوق دے آئینے وچ : بین الاقوامی حقوق دے نظریات، تقابلی حقوق تے سماجیات ( 1988)، سیکنگ دتی روٹس (ترمیم تے ترجمہ) (1994)، کیس ورک آف این ایجز اسٹوڈنٹ (1997)، ون ورڈ آؤٹ آف تھاوزنڈز (2 والیم) (1998–2001) تے جنرل انٹرنیشنل رائٹس (2 والیم) (2003)۔

سیاسی وابستگی

سودھو

حبیبی 1960ء د‏‏ی دہائی وچ یورپ وچ نیشنل فرنٹ پبلیکیشنز دے ڈائریکٹر سن ۔ اس حیثیت وچ ، اوہ پارٹی دے طلبہ ونگ دے تنظیم پیام دانشجو د‏‏ی اشاعت تے تقسیم وچ شام‏ل سن ۔

حبیبی ایران د‏‏ی تحریک آزادی دے رکن سن، اس تو‏ں پہلے کہ اوہ ایرانی انقلاب دے بعد اسلامی جمہوریہ پارٹی وچ شام‏ل ہو گئے۔

حوالے

سودھو
  1. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  2. "Archive copy" (in fa). مجلس ایران. 26 July 1997. https://web.archive.org/web/20210804170539/http://rc.majlis.ir/fa/law/show/117746. Retrieved on
    ۵ نومبر ۲۰۲۱. 
  3. (in fa). Tasnim News Agency. 24 August 2013. http://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/06/02/122731/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C-%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84. 
  4. Chehabi, H. E. (Summer 1991). "Religion and Politics in Iran: How Theocratic Is the Islamic Republic?". Daedalus 120 (3): 69–91. 
  5. Randjbar-Daemi, Siavush (2013). "Building the Islamic State: The Draft Constitution of 1979 Reconsidered". Iranian Studies 46 (4): 641–663. doi:10.1080/00210862.2013.784519. 
  6. Paola Rivetti (February 2012). "Islamic Republic: Shaping Iran's politics through the campus", in Rouzbeh Parsi: Iran: A Revolutionary Republic in Transition. Paris: Institute for Security Studies European Union. ISBN 978-92-9198-198-4.