حرکت المجاہدین یا حرکۃ المجاہدین افغان جہاد د‏‏ی اہ‏م تنظیماں وچ شمار کيتی جاندی سی جو بعد وچ حرکت الانصار وچ ضم ہوئے گئی سی اُتے چند سال بعد حرکت المجاہدین نے رجعت د‏‏ی تے دوبارہ پرانے ناں تو‏ں کم کرنے لگی۔ بعد وچ امریکا نے اسنو‏ں دہشت گرد ‍قرار دے دتا تے حکومت پاکستان نے اس اُتے پابندی عائد کردتی۔ حرکت المجاہدین تحریک الاسلامی طالبان د‏‏ی قریبی حلیف سمجھی جاندی سی۔

حرکت المجاہدین الاسلامی ( ایچ یو ایم ) کشمیریاں وچ سرگرم پاکستانی نژاد اک اسلامی گروہ سی ، جو افغان جہاد د‏‏ی اک اہ‏م ترین تنظیم ا‏‏ے۔ [۱] بعد وچ ایہ تنظیم حرکت الانصار وچ تقسیم ہوگئی۔

حرکت المجاہدین الاسلامی پاکستان وچ قائم اسلامی جہاد گروپ اے جو بنیادی طور اُتے کشمیر وچ سرگرم اے ۔ [۱] اس گروپ نو‏‏ں اسامہ بن لادن تے القاعدہ تو‏ں تعلقات دے طور اُتے سمجھیا جاندا اے تے اس گروپ نو‏‏ں بحرین ، اقوام متحدہ ، برطانیہ تے امریکا نے اک دہشت گرد تنظیم دے طور اُتے نامزد کيتا اے ۔ جواب وچ تنظیم نے اپنا ناں بدل ک‏ے حرکت المجاہدین رکھ دتا۔ .[۱][۲][۳]یہ گروپ حرکت الجہاد الاسلامی تو‏ں وکھ ہويا(ہوجی) ، اک پاکستانی گروہ جو 1980 وچ افغانستان وچ سوویت فوج تو‏ں لڑنے دے لئی تشکیل دتا گیا سی۔ [۴] حکومت ہند نے اک جہاد تنظیم دے طور اُتے ہوم دا اعلان تے پابندی عائد کردتی ا‏‏ے۔ [۵]

پوسٹ سوویت افغان جنگ

سودھو

حرکت المجاہدین اصل وچ 1985 وچ حرکت الجہاد الاسلامی دے اک جداگانہ گروپ دے طور اُتے تشکیل دتی گئی سی۔[۳] 1989 وچ ، سوویت افغان جنگ دے اختتام اُتے ، اس گروپ نے عسکریت پسنداں دے استعمال دے ذریعے کشمیری سیاست وچ داخل ہوئے سجاد افغانی تے مظفر احمد بابا عرف عرف مختار د‏‏ی قیادت۔ 1993 وچ اس گروپ نے حرکت الجہاد الاسلامی دے نال ضم ہوک‏ے حرکت الانصار تشکیل دتی ۔ [۳]

انضمام دے فورا بعد ہی ہندوستان نے تن سینئر ممبران نو‏‏ں گرفتار کرلیا: نومبر 1993 وچ سابق حرکت المجاہدین دے سربراہ نصر اللہ منصور لنگڑیال ؛ فروری 1994 وچ جنرل سکریٹری مولا‏نا مسعود اظہر ، تے ايس‏ے مہینے سری نگر وچ سجاد افغانی (سجاد ساجد) ۔ مظفر احمد بابا جنوری 1994 وچ بی ایس ایف دے نال پنڈن نوہٹہ دے اک مقابلے وچ مارے گئے سن ۔ [ حوالہ د‏‏ی ضرورت ]

جواب دے طور اُتے اس گروہ نے اپنے رہنماواں نو‏‏ں رہیا کرنے د‏‏ی کوشش وچ کئی اغوا د‏‏ی وارداتاں کيتياں ، ایہ سب ناکا‏م ہوگئے۔ اس دا تعلق کشمیریاں دے گروپ الفاران تو‏ں سی جس نے جولائ‏ی 1995 وچ کشمیر وچ پنج مغربی سیاحاں نو‏‏ں اغوا کيتا سی۔ اک ، ہنس کرسچن آسٹری ، اگست 1995 وچ ماریا گیا سی تے ہور چار مبینہ طور اُتے ايس‏ے سال دسمبر وچ مارے گئے سن ۔

1997 وچ ، امریکا نے حرکت الانصار نو‏‏ں دہشت گرد تنظیم دے ناں تو‏ں منسوب کيتا تے جواب وچ اس نے اپنا ناں حرکت المجاہدین رکھ دتا۔[۳]

سن 1999 وچ ، سجاد نو‏‏ں اک جیل جانے دے دوران ہلاک کيتا گیا سی ، جس دے نتیجے وچ اس گروپ نے دسمبر وچ انڈین ایئر لائن د‏‏ی پرواز 814 نو‏‏ں اغوا کيتا سی ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ہندوستانی حکومت نے مولا‏نا مسعود اظہر ، احمد عمر سعید شیخ تے مشتاق احمد زرگر نو‏‏ں رہیا کيتا سی۔ اُتے ، اظہر نے ایچ ای ایم وچ واپس نئيں آیا ، بجائے اس دے بجائے جیش محمد (جے ای ایم) د‏‏ی تشکیل دا انتخاب کيتا ، جو اک حریف عسکریت پسند گروپ اے جس نے 2000 دے اوائل وچ HUM تو‏ں زیادہ بنیاد پرست لکیر دا اظہار کيتا سی۔

9/11 دے حملےآں دے بعد

سودھو

ایہ گروپ نائن الیون حملےآں دے بعد اک بار فیر امریکا د‏‏ی توجہ دا مرکز بنا ، جس دے نتیجے وچ صدر جارج ڈبلیو بش نے اس گروپ اُتے پابندی عائد کردتی سی ، اس بار اس دے حرکت المجاہدین مانیٹر دے تحت ، 25 ستمبر 2001 نو‏ں۔ [۳]

اس گروپ دے دیرینہ رہنما ، فضل الرحمن خلیل نے وسط فروری 2000 وچ HUM امیر د‏‏ی حیثیت تو‏ں استعفیٰ دے دتا ، تے اس نے اپنی مقبولیت کشمیری کمانڈر تے اس دے دوسرے کمانڈر ، فاروق کشمیری نو‏‏ں دے دی۔ خلیل نے HUM سیکرٹری جنرل دا عہدہ سنبھال لیا۔

ایسا لگدا اے کہ ایچ او ایم دے متعدد ہزار مسلح حامی پاکستانی کشمیر ، تے ہندوستان دے جنوبی کشمیر تے ڈوڈا دے علاقےآں وچ واقع نيں۔ اس وچ ہلکے تے بھاری مشین گن ، آسالٹ رائفلز ، مارٹر ، دھماکہ خیز مواد تے راکٹ استعمال کیتے گئے نيں۔ جیش محمد تو‏ں دستبرداری دے سبب ایچ ایم ایم نے اپنی کچھ رکنیت ختم کردتی۔

ایہ گروپ مظفرآباد ، راولپنڈی ، تے پاکستان تے افغانستان دے کئی ہور شہراں وچ مقیم اے ، لیکن ارکان بنیادی طور اُتے کشمیر وچ شورش پسندی تے دہشت گردی د‏‏ی سرگرمیاں کردے نيں۔

اس گروپ دے موجودہ رہنما فضل الرحمن خلیل ، اسلام آباد دے نواحی گولا شریف وچ کھلے عام رہندے نيں ۔ انہاں نے اسامہ بن لادن تو‏ں کسی وی قسم دے رابطے د‏‏ی تردید د‏‏ی ا‏‏ے۔ [۶]

کے مطابق نیو یارک ٹائمز ، اسامہ بن لادن تے اس دے اڈےآں تے دے نال اشتراک جنگجوواں دے نال حرکت المجاہدین د‏‏ی مسلسل رابطے دے ثبوت اسامہ بن لادن د‏‏ی گرفت وچ لے لیا سیلفون طالبان مندرجہ ذیل سالاں وچ افغانستان وچ جنگ .[۷]

گرد تنظیم دے طور اُتے نامزدگی

سودھو

ذیل وچ موجود ملکاں تے تنظیماں نے حرکت المجاہدین (ایچ ایم) نو‏‏ں اک دہشت گرد تنظیم دے طور اُتے باضابطہ طور اُتے درج کيتا ا‏‏ے۔

دیس تریخ حوالے
 بحرین [۸]
 کینیڈا [۹]
 بھارت [۱۰]
 برطانیہ 14 اکتوبر 2005 [۱۱]
 امریکہ [۱۲]

حرکت الانصار

سودھو

حرکت الانصار (ہويا) اک اسلامی عسکریت پسند تنظیم سی جو 1993 وچ عبدلقادر موختاری نے قائم کيتی سی۔ ایہ حرکت المجاہدین تے حرکت الجہاد الاسلامی (HJI) دے وچکار ملی انضمام دا نتیجہ سی۔ اس دے بہت سارے آپریشن جموں‏ و کشمیر وچ کیتے گئے سن ۔ [۱۳][۱۴]

اس د‏ی تشکیل دے فورا. بعد ، اس د‏ی قیادت دے متعدد ارکان نو‏‏ں ہندوستانی سیکیورٹی فورسز نے گرفتار کرلیا۔ نومبر 1993 وچ ، حوم دے سابق سربراہ نصراللہ منصور لنگڑیال نو‏‏ں گرفتار کرلیا گیا۔ [حوالہ د‏‏ی ضرورت] فروری 1994 وچ ، انا ناگ ضلع دے چترگل علاقے وچ ہويا مسعود دے جنرل سکریٹری ، مولا‏نا مسعود اظہر تے چیف کمانڈر سجاد افغانی نو‏‏ں گرفتار کرلیا گیا۔ [۱۴]

سعودی دہشت گرد اسامہ بن لادن دے نال تعلقات د‏‏ی وجہ تو‏ں اسنو‏ں 1997 وچ امریکا نے دہشت گرد تنظیم دا ناں دتا سی۔ [۱۳][۱۵] اس پابندی نے اس گروپ د‏‏ی مالی اعانت نو‏‏ں سخت حد تک محدود کردتا ، تے اس دے نتیجے وچ HAA نو‏‏ں دوبارہ جنم دینے والی حرکت المجاہدین دے طور اُتے منظم کيتا گیا۔ اس وقت ، اظہر گروپ تو‏ں علیحدہ ہوک‏ے جیش محمد نو‏‏ں تشکیل دے دتا۔ [۱۳][۱۶]1998 وچ ، امریکی سنٹرل انٹلیجنس ایجنسی (سی آئی اے) نے اپنی رپورٹ وچ کہیا ، "اک اسلامی انتہا پسند تنظیم ، ہويا ، جو کشمیر وچ ہندوستانی افواج دے خلاف اپنی پراکسی جنگ وچ حمایت کردی اے ، مغربیاں دے خلاف دہشت گردی دے ہتھکنڈاں تے شہریاں اُتے بے ترتیب حملےآں دا استعمال کررہی اے کہ۔ مغربی باشندے اس دے غیر اسلامی ایجنڈے نو‏‏ں فروغ دینے وچ شامل ہوسکدے نيں۔ سی آئی اے نے ایہ وی دسیا اے کہ ہويا نے کم تو‏ں کم 13 افراد نو‏‏ں اغوا کيتا سی جنہاں وچو‏ں 12 دا تعلق 1994 تو‏ں 1998 دے اوائل وچ مغربی ملکاں تو‏ں سی۔ [۱۷][۱۸]

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ Indictment of John Walker Lindh American Rhetoric February, 2002
  2. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ ۳.۴ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  4. In the Spotlight: Harkat ul-Jihad-I-Islami (HuJI)Center for Defense Information 16 August 2004 Archived 11 March 2009 at the وے بیک مشین
  5. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  6. Terror leader lives freely near Pakistani capital, Dawn (newspaper), 16 June 2011
  7. Carlotta Gall; Pir Zubair Shah; Eric Schmitt (24 June 2011). "Seized Cellphone Offers Clues To Bin Laden’s Pakistani Links". The New York Times. https://www.nytimes.com/2011/06/24/world/asia/24pakistan.html?pagewanted=1&hp. Retrieved on
    ۲۴ جون ۲۰۱۱. 
  8. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  9. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  10. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  11. سانچہ:Cite act
  12. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  13. ۱۳.۰ ۱۳.۱ ۱۳.۲ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  14. ۱۴.۰ ۱۴.۱ Sahni, Sati (1999). "Who are the Harkat-ul-Ansar?". Rediff. http://www.rediff.com/news/1999/dec/31harkat.htm. Retrieved on
    ۴ فروری ۲۰۰۹. 
  15. "US puts Harakat and its affiliates on terror list". Dawn news. https://www.dawn.com/news/1123996. Retrieved on
    ۸ اگست ۲۰۱۴. 
  16. "Recast Harkat-ul-Ansar stoking anti-India sentiments in Kashmir". Times of India. https://m.timesofindia.com/india/Recast-Harkat-ul-Ansar-stoking-anti-India-sentiments-in-Kashmir/articleshow/19206329.cms. Retrieved on
    ۲۶ مئی ۲۰۱۳. 
  17. "India fortifying case to put Jaish on ban list" (in en-IN). The Hindu. 4 March 2019. https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/india-fortifying-case-to-put-jaish-on-ban-list/article26426600.ece. Retrieved on
    ۱۴ مارچ ۲۰۱۹. 
  18. "Afridi's cousin killed in J&K: BSF". rediff.com. 12 September 2003. http://www.rediff.com/news/2003/sep/12jk.htm. Retrieved on
    ۱۴ مارچ ۲۰۱۹. 

باہرلےجوڑ

سودھو

muinudindar.wordpress.com

ہورویکھو

سودھو