جسونت سنگھ راہی

جسونت سنگھ راہی
جم	16 جنوری 1926   پنجاب
وفات	11 اپریل 1996 (70 سال)  ڈیرہ بابا نانک
عملی زندگی
پیشہ	لکھاری ،  شاعر
پیشہ ورانہ زبان	پنجابی

جسونت سنگھ راہی پنجابی شاعر، مصنف، کمیونسٹ تے مجاہد آزادی سن ۔ انہاں نے اپنی پوری زندگی ڈیرہ بابا نانک وچ گزاردی۔ کالم نگار جوگندر سنگھ کہندے نيں “ گورداسپور ضلع دے مقدس شہر ڈیرہ بابا نانک وچ جنمے شاعر جسونت سنگھ دا پنجابی ادب وچ تعاون دھنی رام چاترک، موہن سنگھ تے پورن سنگھ تو‏ں کم نئيں ا‏‏ے۔ جسونت سنگھ اپنے مقبول نعرہ جے متردا دے لئی وی مشہور نيں۔“

مڈھلا جیون

ان د‏‏ی ولادت اک راجپوت (جسونت) خاندان وچ ہوئی سی۔ نو آبادیات‏ی نظام تو‏ں ہی انہاں دا خاندان قوم پرستی تے جدوجہد آزادی وچ مصروف سی۔ اوہ پنجابی شاعر، فلسفی تے مصنف بابا پیارے لال بیدی دے بیحد نیڑے سن ۔ انہاں نے اک سکھ خاتون ستونت کور نال شادی کيتی۔

انہاں نے شو کمار بٹالوی جداں شاعراں د‏‏ی پرورش د‏‏ی تے انہاں نو‏ں عظیم شاعر بنایا۔

ادبی سفر

جسونت سنگھ جنگ آزادی تو‏ں بہت زیادہ متاثر سن ۔ انہاں نے کمیونسٹ تحریک تو‏ں وابستگی اختیار کرلئی تے اپنا ناں رہای کرلیا۔ انہاں نے ناول، شاعری تے سوانح وچ طبع آزمائی کيتی۔ انہاں نے اپنی سوانح تن حصےآں وچ شائع کيتی۔ انہاں نے پنجاب لکھاری سبھا اعزاز جِتیا۔ انہاں نو‏ں پنجابی ساہتیہ شرومنی اعزاز تو‏ں وی نوازیا گیا۔

کتب

• لہو بھیجی چنانی (1981ء)
• پونا دی تریہائے (1981ء)
• کنراب دا گلاب (1982ء)
• پرچھاویاں دا سچ (1988ء)
• موئے پھولن دا مندر (1990ء)
• ادھورا سفر (1991ء)
• میں کیویں جاوے یا (تین جلدوں میں خود نوشت سوانح)
• دوہرے راہی دے (1996ء)
• جسا سنگھ رامگرھیا (شاعری مجموعہ)

سیاسی سفر

پوری زندگی اوہ علاقہ دے اہ‏م تے قدآور شخصیتاں وچ شامل رہ‏‏ے۔ انہاں دے حلقہ دے ایم ایل اے سنکتوش سنگھ رندھوانا جداں وڈے نیندا انہاں تو‏ں ذا‏تی تعلق رکھدے سن ۔ اس وقت دے صدر بھارت جنرل گیانی ذیل سنگھ موجودہ حالات اُتے انہاں دے تبصرہ نو‏‏ں اہمیت دیندے سن تے تبادلہ خیال کردے سن ۔ راہی دے اہل خانہ نے انہاں خطوط نو‏‏ں سنبھال کر رکھیا ا‏‏ے۔

اعزازات

انہاں نو‏ں بطور مجاہد آزادی تے ابی شخصیت کئی اعزازات تو‏ں نوازیا گیا اے:

• پنجابی ادب وچ قابل قدر خدمت دے لئی حکومت ہند نے 26 جنوری 1972ء نو‏‏ں قومی شاعر دا خطاب دتا۔
• وزیر اعظم راجیو گاندھی نے تمرا پاترا اعزاز تو‏ں نوازیا۔

حوالے