تھامس ایکویناس
مقدس توما ایکویناس | |
---|---|
توما دی پندرہويں صدی دی مصوری | |
معلم کلیسیا | |
تریخ پیدائش | 1225ء روکاسیکا، مملکت صقلیہ |
تریخ وفات | 7 مارچ 1274 (عمر 48–49) فیسانوا، پاپائی ریاستاں |
قابل احترام | کاتھولک کلیسیا انگلیکان کمیونین لوتھریت |
تعظيم تے تکريم | 18 جولائی 1323ء, آوینیو، پاپائی ریاستاں by پوپ جان بیست و دوم |
اہم مزار | جاکوبنز کلیسا، تولوز، فرانس |
ضیافت | 28 جنوری (7 مارچ، 1969ء تک) |
خصوصیات | خلاصۂ الٰہیات |
سرپرستی | معلمین؛ ضد طوفان؛ ضد آسمانی بجلی؛ عُذَر خُواہان؛ ایکوینو، اطالیہ؛ بیلکاسترو، اطالیہ؛ کتاباں فروش؛ کیتھولک درس گاہاں، اسکول، تے یونیورسٹیاں؛ عفت؛ فالیرنا، اطالیہ؛ آموزش؛ پنسل سازان; فلسفی؛ ناشرین؛ فضلا؛ طالب علم؛ جامعہ سینٹ۔ توما؛ سانتو توماس، باتانگاس؛ الٰہیات دان۔[۱] |
معلم کلیسیا | |
---|---|
توما ایکویناس | |
(لاطینی وچ: Thomas Aquinos) | |
توما ایکویناس دی چودہويں صدی دی مصوری۔
| |
جم | سنہ 1225 [۲] |
وفات | 7 مارچ 1274 (48–49 سال)[۵]
|
والد | لینڈلفے ڈی ایکوینو |
عملی زندگی | |
مادر علمی | مونٹی کاسینو جامعہ ناپولی پیرس یونیورسٹی |
استاذ | البرٹس میگنس |
تلمیذ خاص | ہینری بیٹ ، ریمیگیو ڈئی گرولامی |
پیشہ | الٰہیات دان [۷][۸][۹]، پروفیسر ، فلسفی [۹]، لکھاری [۲] |
پیشہ ورانہ زبان | لاطینی [۱۰] |
شعبۂ عمل | فلاسفی ، الٰہیات |
کارہائے نمایاں | |
مؤثر | موسیٰ بن میمون ، سائیسیرو ، یعقوب ابن اسحاق الکندی ، ابن رشد [۱۱]، البرٹس میگنس ، ابن سینا [۱۲]، آگسٹائین ، افلاطون ، ارسطو ، پال ، غزالی ، بطریق اعظم گریگوری اول |
تحریک | اصول متکلمین |
ترمیم |
توما ایکویناس اک مسیحی فلسفی، مقدس (سینٹ) تے عالم دین سن ۔ جزیرہ صقلیہ وچ پیدا ہوئے۔ اپنے وقت دے بہترین استاداں توں فلسفے دی تعلیم حاصل کيتی۔ شہنشاہ فریڈرک ثانی دے دربار وچ ملازمت کيتی۔ لیکن 1243ء وچ درویشی اختیار کر لئی۔ آپ نے اپنی مذہبی فلسفیانہ لکھتاں وچ ایہ ثابت کرنے دی کوشش کيتی اے کہ فطرت پرستی تے عقل پرستی نوں مسیحی عقائد توں بہ آسانی ہم آہنگ کيتا جاسکدا اے۔
تھامس ایکویناس (1225 - 1274) اٹلی چ کیتھولک چرچ دا اک پادری سی۔
متکلمین دا بادشاہ کہلانے والے اطالوی فلسفی تے ماہرِ الٰہیات مقدس توما ایکویناس دی تصنیفات نے اُسنوں علم الکلام وچ اک اہم ترین شخصیت بنا دتا تے رومن کاتھولک ماہرِ الٰہیات دے درمیان بلند مقام دلوایا۔ اوہ ایکینو دے نیڑے Roccasecca دے مقام اُتے اعلٰی گھرانے وچ پیدا ہويا۔ تے مونٹ کاسینو دی بینیڈکٹی خانقاہ تے نیپلز یونیورسٹی وچ تعلیم پائی۔ گریجوایشن کرنے پہلے ہی 1243ء وچ ڈومینیکی سلسلے وچ شامل ہو گیا۔ تھامس دے مذہبی رجحانات اُتے معترض ماں نے اُسنوں دو سال خاندانی قلعے وچ بند رکھیا مگر اُسنوں منتخب کردہ راہ توں باز رکھنے وچ کامیاب نہ ہوئی۔ 1245ء وچ ماں دی قید توں رہائی پانے دے بعد ایکویناس اپنی تعلیم جاری رکھنے دے لئی پیرس گیا اوتھے جرمن متکلم فلسفی البرٹس میگنس دے پاس پڑھنے دے بعد اُس دے نال ہی کولون چلا گیا (1248ء)۔ ایکویناس بھاری بھر کم تے کم سخن سی، لہٰذا طلبہ اُسنوں ”گنگا بیل“ کہنے لگے۔ لیکن کہیا جاندا اے کہ البرٹس میگنس نے پیش گوئی کيتی سی کہ ”اس بیل دے ٹکرانے دی آواز اک دن ساری دنیا وچ گونجے گی۔“
تقریباً 1250ء وچ ایکویناس پادری بنا تے 1252ء وچ پیرس یونیورسٹی وچ پڑھانا شروع کر دتا۔ اُس دی اولین تحریراں دو سال بعد سامنے آئیاں جو لیکچرز اُتے مبنی سن۔ اُس دی پہلی اہم کتاب ”Writings on the books of Sentences“ (1256ء) کلیسیا دے ساکرامنٹاں توں متعلق اک مؤثر تصنیف کيتی شرحات اُتے مشتمل سی جو اطالوی ماہرِ الٰہیات پیٹر لومبارڈ نے لکھی۔
1256ء وچ ایکویناسنوں الٰہیات وچ ڈاکٹریٹ ڈگری ملی تے پیرس یونیورسٹی وچ فلسفے دا پروفیسر تعینات ہويا۔ پوپ الیگزینڈر چہارم نے 1259ء وچ اُسنوں روم بلايا جتھے اوہ پاپائی دربار وچ بطور مشیر تے خطیب کم کردا رہیا۔ 1268ء وچ پیرس آنے اُتے ایکویناس فوراً فرانسیسی فلسفی Siger de Brabant تے ابن رشد دے ہور پیروکاراں دے نال علمی جھگڑے وچ پے گیا۔ ارسطوئی تعلیمات دی قوت، صراحت تے معتبریت نے تجربی علم دا اعتماد بحال کيتا تے ابن رشد پسنداں دے فلسفیانہ مکتبہ نوں جنم دتا۔ ابن رشد دے پیروکاراں نے زور دتا کہ فلسفہ مکاشفہ توں جدا اے۔
ابن رشد دے مسلک نے رومن کاتھولک عقیدے دی بالادستی نوں خطرے توں دو چار کيتا تے راسخ العقیدہ مفکرین نوں وی خطرے دی گھنٹیاں سنائی دینے لگياں۔ ابن رشد پسنداں دی پیش کردہ ارسطو دی تفسیر نوں نظر انداز کرنا ناممکن سی۔ اُس دی تعلیمات نوں ملعون قرار دینے توں کوئی فائدہ نہ ہُندا۔ اُس توں نمٹنا ضروری سی۔ البرٹس میگنس تے ہور محققاں نے ابن رشد ازم توں نمٹنے دی کوشش کيتی مگر انہاں نوں بوہت گھٹ کامیابی ہوئی۔ ایکویناس شاندار انداز وچ کامیاب رہیا۔
مقدس توما ایکویناس نے بہت کچھ لکھیا تقریباً 80 تصنیفات اس توں منسوب کيتیاں جاندیاں نيں۔ دو کتاباں Suma Contra Genitiles تے خلاصۂ الٰہیات (Suma Theologica) خاص طور اُتے اثر انگیز ثابت ہوئیاں۔ اِنہاں دا مقصد دانشور مسلماناں نوں مسیحی عقیدے دی سچائی اُتے قائل کرنا سی۔ Suma Theologica دے تن حصے نيں: خدا، اخلاقی زندگی تے مسیح۔ اوہ آخری حصہ مکمل کیتے بغیر ہی 1274ء وچ دنیا توں چلا گیا۔
حوالے
سودھو- ↑ سینٹ توما ایکویناس – کیتھولک ویب سائٹ
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ full work available at URL: https://www.bartleby.com/lit-hub/library — مدیر: Charles Dudley Warner — عنوان : Library of the World's Best Literature
- ↑ سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/118622110
- ↑ سی ای آر ایل آئی ڈی: https://data.cerl.org/thesaurus/cnp01318547 — ناشر: Consortium of European Research Libraries — اجازت نامہ: Open Data Commons Attribution License تے Creative Commons Attribution 2.0 Generic
- ↑ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Saint-Thomas-Aquinas — عنوان : Encyclopædia Britannica
- ↑ JSTOR article ID: https://www.jstor.org/stable/10.2307/j.ctt28522k
- ↑ Union List of Artist Names ID: https://www.getty.edu/vow/ULANFullDisplay?find=&role=&nation=&subjectid=500330859 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۴ مئی ۲۰۱۹ — خالق: Getty Research Institute — شائع شدہ از: ۱۲ جون ۲۰۱۳
- ↑ BeWeb person ID: https://www.beweb.chiesacattolica.it/persone/persona/256/ — اخذ شدہ بتاریخ: ۵ فروری ۲۰۲۱
- ↑ ۹.۰ ۹.۱ https://cs.isabart.org/person/60389 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱ اپریل ۲۰۲۱
- ↑ CONOR.SI ID: https://plus.cobiss.net/cobiss/si/sl/conor/7329891
- ↑ https://archive.org/details/misquotingmuhamm0000brow/page/12/mode/2up
- ↑ https://iep.utm.edu/avicenna-ibn-sina/#H3
- ↑ (2014) مسکوئٹنگ محمد: دتی چیلنج اینڈ چوئسز آف انٹرپریٹنگ دتی پروفیٹس لیگیسی. ون ورلڈ بپلکیش, 12. ISBN 978-1-78074-420-9. “Thomas Aquinas admitted relying heavily on Averroes to understand Aristotle.”
وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: تھامس ایکویناس |