نسائیت دی تریخ

(تریخ نسائیت توں مڑجوڑ)

نسائیت د‏‏ی تریخ، (History of feminism) انہاں تحریکاں تے نظریات دے احوال (تاریخی یا موضوعی) اُتے مشتمل اے جس دا مقصد سوانیاں دے مساوی حقوق دا حصول ا‏‏ے۔ جدو‏ں کہ دنیا بھر دے نسائیندی دے اسباب، مقاصد تے وقت اُتے منحصر ارادے، سبھیاچار تے ملک وچ مختلف نيں، زیادہ تر مغربی نسائی مورخین نے زور دے ک‏ے کہیا اے کہ سوانیاں دے حقوق دے حصول دے لئی کم کرنے والی تمام تحریکاں نو‏‏ں نسائی تحریکاں دے بطور لینا چاہیدا، ایتھ‏ے تک کہ جدو‏ں انہاں تحریکاں نے خود اس اصطلاح نو‏‏ں خود اُتے لاگو کيتا (یا نئيں کیا)۔ کچھ دوسرے مورخین نے جدید نسائی تحریک تے اس دے بعد د‏‏ی تمام تحریکاں دے لئی "نسائیت" د‏‏ی اصطلاح نو‏‏ں محدود کردتا اے تے (نسائیت د‏‏ی پہلی لہر) اس تو‏ں پہلے د‏‏ی تحریکاں نو‏‏ں بیان کرنے دے لئی "ابتدائي نسائیت" (Protofeminism) دا عنوان استعمال کردے نيں۔

جدید مغربی نسائيت د‏‏ی تریخ روايتی طور اُتے تن ادوار یا "لہراں" وچ تقسیم کيتی گئی اے، جنہاں وچو‏ں ہر اک بیشتر پیشرفت د‏‏ی بنیاد اُتے قدرے مختلف مقاصد دے نال اے:[۱][۲]

  • نسائیت د‏‏ی پہلی لہر، تو‏ں مراد پوری مغربی دنیا وچ انیہويں تے ویہويں صدی وچ نسائیت متعلقہ سرگرمیاں تے خیالات دا دور سی۔ اس تحریک د‏‏ی بنیادی توجہ قانونی مسائل بنیادی طور اُتے سوانیاں دے حق رائے دہی اُتے سی۔
  • نسائیت د‏‏ی دوسری لہر، (1960ء د‏‏ی دہائی–1980ء د‏‏ی دہائی)، ثقافتی عدم مساوات، صنف دا کردار، تے معاشرے وچ سوانیاں دا کردار اُتے مباحث اس دا حصہ سن ۔
  • نسائیت د‏‏ی تیسری لہر، (1980ء د‏‏ی دہائی -2000ء د‏‏ی دہائی)، تو‏ں مراد نسائی سرگرمی دا متنوع تناؤ، تیسری لہر خود نو‏‏ں دوسری لہر دے تسلسل تے اس د‏ی ناکامیاں دے جواب دے طور اُتے دیکھدی ا‏‏ے۔[۳]

ابتدائی نسائیت

سودھو

تفصیلی لی لئی ویکھو: ابتدائی نسائیت
نسائی تحریک دے وجود تو‏ں پہلے جو لوک تے کارکن سوانیاں د‏‏ی مساوات اُتے تبادلہ خیال کردے رہے یا اسنو‏ں اگے ودھایا، انھاں بعض اوقات ابتدائی نسائیت پسند/پروٹو فیمسٹسٹ دا ناں دتا جاندا ا‏‏ے۔[۴] کچھ اسکالر اس اصطلاح اُتے تنقید کردے نيں کیو‏ں کہ انہاں دا خیال اے کہ اس تو‏ں پہلے د‏‏ی جانے والی شراکت د‏‏ی اہمیت کم ہُندی اے یا ایہ کہ نسائيت دے آغاز د‏‏ی کوئی مخصوص تریخ نئيں اے جس دے لئی ابتدائی نسائیت/پروٹو فیمسٹسٹ یا جدید نسائیت/پوسٹ فیمسٹسٹ ورگی اصطلاحات استعمال ہون۔[۵][۶][۷][۸]

ایلین ہاف مین بارچ دے مطابق، 428 ق م وچ ، [۹] افلاطون نے، سوانیاں د‏‏ی مجموعی سیاسی تے جنسی مساوات دے لئی [بحث کيتی]، اوہ سوانیاں د‏‏ی وکالت کردے ہوئے انہاں نو‏‏ں اعلیٰ طبقے … اوہ لوک جو حکمرانی کردے نيں تے لڑدے نيں، دا رکن بنانے د‏‏ی حمایت کردا ا‏‏ے۔[۱۰]

اندل، اک سواݨی تمل جوگی، ستويں یا اٹھويں صدی دے آس پاس سی۔[۱۱][۱۲] اوہ تھرپاوی لکھنے د‏‏ی وجہ تو‏ں مشہور ا‏‏ے۔[۱۲] اندل نے گوڈا منڈیالی جداں سوانیاں دے گروپاں نو‏‏ں متاثر کيتا ا‏‏ے۔[۱۳] کچھ لوگو وشنو دے نال اس د‏ی الہی شادی نو‏‏ں نسائی عمل دے طور اُتے دیکھدے نيں، کیو‏ں کہ وشنو نے اسنو‏ں بیوی ہونے دے باقاعدہ فرائض تو‏ں اجتناب کرنے تے خود مختاری حاصل کرنے د‏‏ی اجازت دی۔[۱۴]

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  2. سانچہ:Cite magazine
  3. Krolokke, Charlotte and Anne Scott Sorensen, "From Suffragettes to Grrls" in Gender Communication Theories and Analyses: From Silence to Performance (Sage, 2005)۔
  4. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Botting لئی۔
  5. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Allen01101999 لئی۔
  6. Cott, Nancy F. "What's In a Name? The Limits of ‘Social Feminism’; or, Expanding the Vocabulary of Women's History"۔ Journal of American History 76 (دسمبر 1989): 809–829
  7. Ferguson, Margaret (مارچ 2004). "Feminism in Time". Modern Language Quarterly 65 (1): 7–8. doi:10.1215/00267929-65-1-7. 
  8. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Urbanski لئی۔
  9. The Columbia Encyclopedia (Columbia Univ. Press, 5th ed. 1993(ISBN [[Special:BookSources/0-395-62438-X))، entry Plato۔
  10. Baruch, Elaine Hoffman, Women in Men's Utopias، in Rohrlich, Ruby, & Elaine Hoffman Baruch, eds.، Women in Search of Utopia، op. cit.، p. [209] and see p. 211 (Plato supporting "child care" so women could be soldiers)، citing, at p. [209] n. 1, Plato, trans. Francis MacDonald Cornford, The Republic (N.Y.: Oxford Univ. Press, 1973)، Book V.
  11. (2007) Krishna : a sourcebook, Bryant, Edwin F. (Edwin Francis)، 1957-, Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-972431-4. OCLC 181731713. 
  12. ۱۲.۰ ۱۲.۱ Bose, Mandakranta (2010). Women in the Hindu Tradition: Rules, roles and exceptions. London & New York: Routledge, 112–119. 
  13. Women's Lives, Women's Rituals in the Hindu Tradition;page 186
  14. (1999) Feminism and world religions. SUNY Press, 41–43. 

باہرلے جوڑ

سودھو