ترجمہ

ترجمہ یا بولی وٹاندرا (انگریزی: Translation)، ابلاغ دا اک ایہجا ذِریعہ اے جیہدے ناݪ اک زبان دے متن نوں دوسری زبان وچ تبدیل کیتا جاندا اے۔ کِسے وی زبان نوں صِرف اوہدے اپݨے ثقافتی تناظر وچ سمجھیا جا سکدا اے، یعݨی ایہدا لفظی ترجمہ کرنا نہ صِرف مُشکل اے بلکہ نامُمکن اے۔

ترجمہ یا نقل اک اصل تحریری متن (جیہنوں ماخذ متن کہیا جاندا اے) نوں ماخذ زبان توں دوسری زبان وچ تحریری متن (ٹارگٹ ٹیکسٹ) وچ تبدیل کرن دا عمل اے۔ ترجمہ تہذیب، ثقافت تے فِکر دی مُنتقِلی اے۔ ترجمے نوں تحریری ترجمہ، ترجمہ، متن، تشریح تے سُݨݨ وچ تقسیم کیتا گیا اے۔

ترجمہ بنیادی طور تے صِرف ہَر لفظ نوں ہدف دی زبان وچ اوہدی مطابقت دے ناݪ منتقل کرنا نئیں بلکہ زبان دے اوہناں اصولاں دی مُنتقِلی اے جو خود معلومات تے معلومات دا ابلاغ، مصنف دی فِکر، ثقافت تے اسلوب دی مُنتقِلی کردے نیں لیکن اس معلومات نوں ماخذ توں ہدف تک مُنتقِل کرن دے طریقہ کار اُتے ترجمے وچ نظریات مختلف سی، جارج سٹینر نے نظریہ ترجمہ تثلیث بیان کیتا: لغوی (یا لفظ لئی لفظ)، آزاد (مفہوم دے لحاظ ناݪ اہم) تے وفادار ترجمہ۔

ترجمہ اپݨے آپ وچ اک آزاد فَن سمجھیا جاندا اے کیونکہ ایہ تخلیقی صلاحیتاں، لسانی احساس تے ثقافتاں نوں اک دوسرے دے قریب لیاؤݨ دی صلاحیت اُتے انحصار کردا اے تے ایہ تمام بنی نوع انسان نوں اک دوسرے دے تجربات ناݪ گل بات کرن تے ایہدے توں فائدہ چکݨ دے قابل بݨاؤندا اے۔ ایہ تحریری ادب جِنا پراݨا فَن اے۔ گلگامیش دی سمیری مہاکاوی دے کچھ حِصے جو ادب دے قدیم ترین کماں وِچوں نیں، دوسرے ہزار سال قبل مسیح توں کئی ایشیائی زباناں وچ ترجمہ ہو چکے نیں۔

کمپیوٹر دی آمد دے ناݪ، کمپیوٹر نوں ورتݨ یا قُدرتی زبان توں متن دے مشینی ترجمے دے ذریعے ترجمہ کرن دیاں کوششاں کیتیاں گئیاں نیں۔

اک مترجم نوں ہمیشا نادانستہ طور تے ٹارگٹ لینگوئیج رینڈرنگ وچ ماخذ زبان دے الفاظ، گریمر، یا نحو نوں متعارف کرواؤݨ دا خطرہ ہُندا اے۔ دوسری طرف اس طرحاں دے "اسپل اوورز" نے بَعض اوقات کارآمد ماخذ زبان دے کیلک (Calque) تے دخیل الفاظ درآمد کیتے نیں جیہناں نے ہدف دیاں زباناں نوں تقویت بخشی اے۔ مترجمین، بشمول مقدس تحریر دے ابتدائی مترجمین نے اوہناں زباناں نوں تشکیل دیݨ وچ مدد کیتی اے جیہناں وچ اوہناں نے ترجمہ کیتا اے۔

ترجمے دے عمل دی محنت دی وجہ توں 1940ء دی دہائی توں کوششاں کیتیاں گئیاں، کامیابی دے مختلف درجات دے ناݪ، ترجمے نوں خودکار بݨاؤݨ یا انسانی مترجم دی میکانکی مدد کرن لئی۔ ہُݨ انٹرنیٹ دے عروج نے ترجمے دی خدمات لئی اک عالمی مارکیٹ نوں فروغ دِتا اے تے "زبان دی لوکلائزیشن" نوں سہولت فراہم کیتی اے۔

ہور دیکھو

• مشینی ترجمہ