تاتار-باشکیر تعلقات

تاتاریاں تے بشکراں د‏‏ی مشترکہ یادگار، دنیا وچ واحد۔ تاتاری تے بشکر قومی محافظاں د‏‏ی مشترکہ قبر وچ اک مقبرہ جو اورینبرگ نو‏‏ں دوتوف دے حملے تو‏ں بچاندے ہوئے ہلاک ہو گئے۔ ایہ ختم ہو گیا ، اورینبرگ

تاتار-باشکیر تعلقات -روس دے اندر رہنے والے برادر باشکیر تے تاتاری لوکاں د‏‏ی مشترکہ تریخ۔

تفصیل

موجودہ جمہوریہ باشکورتوستان دے علاقے وچ تاتاری اہ‏م لوکاں وچو‏ں اک نيں تے ایہ علاقہ انہاں د‏‏ی معمول د‏‏ی رہائش ا‏‏ے۔ جمہوریہ دا شمال مغربی حصہ پہلے وولگا بلغاریائی ریاست کازان خاندے دے زیر اثر سی تے ۱۵۵۰ تو‏ں ۱۵۸۰ تک ضلع کازان وچ داخل ہويا۔ ۱۷۰۸ – ۱۷۲۸ تے ۱۷۳۱ – ۱۷۳۴ وچ ایہ علاقہ ( صوبہ اوفا ) صوبہ قازان دے ماتحت سی۔

کازان خانات د‏‏ی فتح دے بعد، زیادہ تر تاتار اپنے گھراں تو‏ں بھاگنے اُتے مجبور ہو گئے۔ کازان تاتاراں د‏‏ی نوگائی ہورڈ تو‏ں یورال تو‏ں پہلے دے علاقے د‏‏ی طرف ہجرت دا بنیادی عنصر - ایہ اک نسلی، مذہبی، تاریخی تے ثقافتی بھائی چارہ اے جس وچ مقامی نوگئی تاتار تے بشکیر لوک نيں۔ عصابہ بشکیر بستیاں وچ آنے والے افراد نو‏‏ں بھائی بہن دے طور اُتے آباد ہونے د‏‏ی اجازت اے تے بشکریاں نو‏‏ں انہاں اُتے عائد ٹیکس دا اک حصہ خود ادا کرنا ہوئے گا۔ تاتاریاں نے اپنے پنڈ نو‏‏ں منظم کرنے دے علاوہ کچھ بشکیر پنڈ وچ وی آباد کيتا تے آہستہ آہستہ انہاں وچو‏ں بوہت سارے پنڈ تاتاری پنڈ بن گئے۔ ۱۹۷۰ کی دہائی تو‏ں، شہر دے قلعےآں تے سرحدی علاقےآں وچ خدمات انجام دینے دے لئی نزنی نوگوروڈ تے قاسم دے علاقےآں تو‏ں ہجرت کرنے والے پیداواری تاتاراں د‏‏ی تعداد وچ نمایاں وادھا ہويا ا‏‏ے۔

XX-XXI صدی

سوویت دور دے دوران، تاتاریاں نے باشکورتوستان خودمختار سوویت اشتراکی جمہوریہ ریاست دے گورننگ باڈیز د‏‏ی تشکیل تے کم وچ اہ‏م کردار ادا کیا، معیشت دے بوہت سارے شعبےآں، صحت د‏‏ی دیکھ بھال تے عوامی تعلیمی نظام، سائنس، سبھیاچار، آرٹ، تے میڈیا

۱۹۶۰ تے ۱۹۷۰ د‏‏ی دہائیاں وچ جمہوریہ وچ تاتاری زبان دے اثر و رسوخ اُتے پابندیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں تاتاریاں نو‏‏ں حکومت‏ی تے پارٹی ادارےآں، میڈیا، یونیورسٹیاں تے ثقافتی ادارےآں وچ اعلیٰ عہدےآں تو‏ں ہٹا دتا گیا۔ ب علاقےآں تو‏ں سکڑ کر انہاں د‏‏ی جگہ باشکیر کیڈرز دا رجحان ا‏‏ے۔ انہاں حالات وچ ، کچھ تاتاری باضابطہ طور اُتے خود نو‏‏ں باشکر تسلیم کرنے اُتے مجبور نيں۔

۱۹۹۰ د‏‏ی دہائی دے اوائل تے ۲۰۰۰ د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ ، تاتاریاں نو‏‏ں دبانے د‏‏ی پالیسی نے اک نواں رنگ اختیار کیا: بوہت سارے تاتاری اسکول تے پری اسکول دے ادارے بند کر دتے گئے تے انہاں نو‏ں بشکیر ادارےآں وچ تبدیل کر دتا گیا۔ اس حقیقت دے باوجود کہ تاتاری، روسی تے بشکیر برابری د‏‏ی بنیاد اُتے نيں، تاتاری زبان نو‏‏ں ریاستی بولی دا درجہ نئيں دتا جاندا۔ ۲۰۰۲ د‏‏ی مردم شماری دے نتائج د‏‏ی تحریف د‏‏ی وجہ تو‏ں تاتاریاں د‏‏ی قیمت اُتے جمہوریہ وچ باشکراں د‏‏ی تعداد وچ نمایاں وادھا ہو رہیا ا‏‏ے۔

تاریخی تناظر

• V – XII صدیاں : قدیم تاتار
• قرون وسطیٰ وچ گولڈن ہارڈ وچ رہنے والے تمام ترک باشندےآں نو‏‏ں تاتار وی کہیا جاندا سی۔
  • XIII – XVIII صدیاں : عظیم تاتارستان دا نام
  • تاتاری لوکاں د‏‏ی نسل نویسی
  • تاتار (معنی)
• XIII – XIV صدیاں : Baskart
• XIV – XVIII صدیاں : پیداواری تاتار
  • XVII – XVIII صدیاں : Tyumen
  • ۲۴ جنوری ۱۷۳۶ : سینٹس دا المیہ تے کوٹلی محمد ماماشووچ تفکیلیف دا کردار۔ تفتیلاؤ دا بیان بشکیر دے لوک گیت وچ کيتا گیا ا‏‏ے۔
• ۲ اکتوبر ۱۵۵۲ : Калып:Россия патшалыгы байрагы کازان خانات دا راجگڑھ کازان د‏‏ی فتح ۔
  • ۱۵۵۲ – ۱۵۵۶ : کازان د‏‏ی سرزمین وچ آزادی دیاں جنگاں
• ۱۵۵۲ – ۱۵۵۷ : باشکورتوستان دا روسی ریاست تو‏ں الحاق
  • ۱۵۵۸ - بشکریاں د‏‏ی فوجی خدمات
  • ۱۷۹۸ – ۱۸۶۳ : بشکیر-مشر فوج
  • باشکیر بغاوت: 1681-84 · 1704-11 · 1735-40 · ۱۷۵۵–۵۶
  • مئی ۱۸۶۳ : Калып:Россия империясе байрагы (۱۸۵۸–۱۸۸۳/۱۸۹۶) شہنشاہ الیگزینڈر دوم نے "باشکراں اُتے ضوابط " دے عنوان تو‏ں اک دستاویز اُتے دستخط کيتے۔
• ۲۰ نومبر، ۱۹۱۷ – ۱۱ جنوری، ۱۹۱۸ :20x20px RSFSR دے22x22px اوفا صوبے دا انتظامی مرکز اوفا وچ ا‏‏ے۔20x20px وولگا یورال ریاست دے منصوبے دے فریم ورک دے اندر تشکیل دتی گئی " مجلس آف دتی نیشن " دے ناں تو‏ں اک تاتار قومی پارلیمنٹ ا‏‏ے۔
  • ۲۸ مارچ ۱۹۱۸ :20x20px RSFSR دے قازان صوبے دا انتظامی مرکز قازان وچ اعلان کردہ جمہوریہ بولک نو‏‏ں ختم کر رہیا ا‏‏ے۔
• ۲۰ مارچ ۱۹۱۹ -20x20px RSFSR تے باشکیر حکومتاں دے درمیان اک معاہدے دے تحت BASSR قائم کيتا جا رہیا اے تے ایہ جدید روس وچ پہلی قومی خود مختاری ا‏‏ے۔
• ۲۵ مئی ۱۹۲۰ -20x20px RSFSR تے تاتار حکومتاں دے درمیان اک معاہدے دے تحت TASSR تعمیر کيتا جا رہیا ا‏‏ے۔
• تاتاری زبان تو‏ں باشکیر ادبی بولی نو‏‏ں ہٹانا شاہد خدائی بردین ا‏‏ے۔
• سوویت یونین دے خاتمے اورروس روس دوران - مڈخات شکیروف ، راومر خبیبولین ، مرتضی راخیموف ، منٹیمر شیمیوف ، رائف امیروف ، مارات میرگازیاموف

دنیا وچ باشکیر تاتاراں د‏‏ی واحد یادگار۔ تاتاری تے بشکر قومی محافظاں د‏‏ی مشترکہ قبر وچ اک مقبرہ جو اورینبرگ نو‏‏ں دوتوف دے حملے تو‏ں بچاندے ہوئے ہلاک ہو گئے۔ ایہ ختم ہو گیا، اورینبرگ ۔

باشکیر تاتار شناخت دا مسئلہ -روس اک قومی شناخت دے تصور تو‏ں متعلق بحثاں جو روس دے اندر رہنے والے برادر باشکیر تے تاتاری لوکاں دے سیاسی طور پر سرگرم قوم پرست دانشوراں تو‏ں متعلق نيں۔

شناخت کے تصور دے ارد گرد رہنے والےآں دا اک وکھ معاملہ شناخت دا بحران اے جس نے بڑھدے ہوئے عالمگیریت دے زیر اثر مرکب شناختاں بنانا شروع کر دتی نيں۔

باشکیر تاتار شخصیتاں

• نجار نجمی اک تاتاری-باشکیر شاعر تے لفظاں دے عظیم ماہر نيں۔
• فریدہ کداشیوا اک ممتاز تاتاری گلوکارہ نيں، باشکیر ASSR د‏‏ی پیپلز آرٹسٹ (۱۹۶۸) تے تاتارستان د‏‏ی پیپلز آرٹسٹ (۱۹۹۰)، جی۔ ٹوکے تاتارستان ریاستی انعام دے فاتح۔
• حیدر علیموف اک مقبول گلوکار ا‏‏ے۔
• ماجد غفوری۔
• ہ ب

رویاں وچ فرق

• تاتاری تے بشکیر خاص طور اُتے منقسم لوک نيں۔
• باشکیر اک ایجاد شدہ قوم نيں۔ .
• تاتاری تے بشکیر دو وکھ وکھ قوماں نيں۔
• بولی قومی شناخت د‏‏ی بنیاد نئيں ا‏‏ے۔

مشہور شخصیتاں دے نقطہ نظر

• ول میرزایانوف : باشکرتوستان ماں بشکیر بولی درست اے
• دمیر اسخاکوف : "بشکراں د‏‏ی تریخ اُتے سب تو‏ں اعلیٰ معیار دا کم ذکی ولیدی نے لکھیا سی۔ انار دے بعد جو کچھ لکھیا جاندا اے اوہ اک افسانہ اے "
• کریم یوشیف : "بشکورتوستان وچ ہر مردم شماری دا آغاز اس پروپیگنڈے تو‏ں ہُندا اے کہ تاتاری نئيں، باشکیر اس یا اس پنڈ وچ رہندے نيں"
• رافیل حکیم : کوئی باشکیر نئيں ا‏‏ے۔ باشکیر تاتاریاں دا اک حصہ نيں۔ باشکر بالشویکاں دا خیال اے کہ انہاں تاتاراں نو‏‏ں دبانا ا‏‏ے۔
• مارات کولشاریپوف : «. . . رافیل حکیم، ایڈیٹر انچیف اسماء د‏‏ی ایڈیٹوریل بورڈ تے محقق، ڈاکٹر رافیل حکیم ، تریخ وچ پی ایچ ڈی کرنے اُتے سانو‏ں بہت خوشی ہوئے گی۔ »

بولی دا مسئلہ تے بشکریاں د‏‏ی اپنے دفاع د‏‏ی طاقت

باشکیر اکثر تاتار بولی وچ یا جراحی تشبیہ وچ بولا جاندا ا‏‏ے۔ پر، کچھ اسکالرز دا خیال اے کہ تاتار بولنا تاتار د‏‏ی قومی شناخت دا اہ‏م اشارہ نئيں ا‏‏ے۔ . چونکہ وکھ وکھ باشکیر بولی دے گرافکس تے اصول صرف ۱۹۲۰ د‏‏ی دہائی وچ پیدا ہوئے سن، اس لئی باشکراں نے تاتار وچ اپنی تخلیقات لکھياں۔ بشکیر ادبی زبان، اک مصنوعی بولی طور پر، بشکیر لوکاں د‏‏ی بولی دے تنوع نو‏‏ں ظاہر کرنے د‏‏ی طاقت نئيں رکھدی، کیونجے تاتاری بولی بہت نیڑے ا‏‏ے۔

سن ۱۹۱۸ وچ سنٹرل مسلم ملٹری بورڈ نے " باشکیر وچ کتاباں، حروف تہجی تے درسی کتاباں " دے عنوان تو‏ں اک کم شائع کيتا۔ گالمزھان ابراگیموف ،20x20px روسی فیڈریشن فیڈرل سوویت سوشلسٹ جمہوریہ22x22px اوفا اور صوبہ قازان دے باشندےآں دے درمیان تنازعہ د‏‏ی مکمل تحقیقات تو‏ں ایہ نتیجہ اخذ کيتا گیا اے کہ " باشکیر بولی تے ادب نو‏‏ں تخلیق کرنے د‏‏ی خواہش باشکری قوم پرستی نئيں اے ۔" مارکسزم دے اسکالر تے کمیونزم دے حامی، گالمزھان ابراگیموف اس مسئلے نو‏‏ں حل کرنے د‏‏ی راہ اُتے گامزن نيں جداں کہ باشکیر چاہندے نيں، اک شعلہ بیان ٹریبیون دے طور اُتے ۔ اس دے بارے وچ اوہ لکھدے نيں:

"بھانويں تاتاری ادب تو‏ں اک وڈے علاقے د‏‏ی علیحدگی اک بہت وڈا نقصان اے، لیکن سانو‏ں انہاں حقائق دا حساب دینا ہوئے گا جو تریخ لیائے نيں۔ . .

"اگر بشکری ایہ چاہندے نيں - اسکول وچ تے تھیٹر وچ ، بھیک مانگنے وچ یا ادب وچ - اسيں تاتار مصنفاں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی اپنی وکھ راہاں اُتے جانے د‏‏ی خواہش دے خلاف لڑنے دا کوئی حق نئيں ا‏‏ے۔"

"ميں تاتار قوم پرستاں دے بارے وچ گل نئيں کر رہیا ہون۔ انہاں وچ اوہ لوک وی نيں جو بشکراں د‏‏ی تاتاری-ادبی تے ثقافتی تاتارائزیشن اُتے متفق نيں تے یقیناً اوہ لوک نيں جو تاتاریت نو‏‏ں مضبوط کرنے دے حق وچ نيں، تے تاتاری قوم پرستاں دے لئی ایہ اک فطری خیال ا‏‏ے۔ لیکن کمیونسٹاں دے لئی بولنے د‏‏ی کوئی جگہ نئيں ا‏‏ے۔"

نکلنے دا راستہ

زونل باشکیر تاتار بولی د‏‏ی تعمیر۔ ملک اُتے مبنی عام باشکیر تاتار ادب۔

ہور ویکھو

• باشکیر تاتار شناخت دا مسئلہ

ذرائع

• اشمخمد گالاویتڈینوف: باشکیر غیر ملکی بولی کِداں بنی؟ سانچہ:مردہ ربط
• گورنبرگ ڈی۔ Bashkortostan وچ تاتاریاں تے Bashkirs د‏‏ی قومی وابستگی دے طریقہ کار دا مطالعہ کرنا۔ Gorenburg D. Bashkortostan وچ شناخت د‏‏ی تبدیلی: Tatars in Bashkirs and back // نسلی تے نسلی علوم۔ ۱۹۹۹. والیوم ۲۲. نمبر ۳۔ صفحہ ۵۵۴–۵۸۰۔ آٹو فی وچ . В. کچومووا
• کازان وچ باشکیر بننا آسان ا‏‏ے۔
• باشکیر قومی تحریک دا اک معروف نمائندہ، باشکیر تاتار تعلقات
• تاتار SHTK تاتار-باشکیر تعلقات دے بارے وچ مذاق کردا اے تے انہاں نو‏ں دوستی کيتی دعوت دیندا ا‏‏ے۔
• Gorodetskaya IM, Rogov MG, Blokhin AB روسی، تاتار تے باشکیر لوکاں دے بین النسلی تعلقات // شخصیت د‏‏ی سماجی نفسیات دے مسائل۔
• باشکیر یونیورسٹی دا بلیٹن۔ ۲۰۱۵. ٹی. ۲۰. ۲۰. نمبر ۲ ۶۸۱ باشکیرو تاتاراں د‏‏ی نسلی سماجی نظام دا معاشرہ جس وچ ہسٹری سوفی دے نقطہ نظر دے نال
• شفیگولن، کیل گبدولووچ۔ بحالی د‏‏ی مدت (۱۹۲۱–۱۹۲۶) وچ پارٹی کمیٹیاں دے تاتار-باشکیر حصے [متن] : خلاصہ ڈس۔ تاریخی علوم دے امیدوار د‏‏ی ڈگری دے لئی۔ (۵۷۰) / کازان۔ حالت un-t im. В. وچ . الیانووا-لینن۔ - کازان : [ص. اور.]، ۱۹۷۲. - ۲۵ صفحہ.
• گورنبرگ ڈی ایم باشکورتوستان وچ شناخت د‏‏ی تبدیلی: تاتاریاں نو‏‏ں بشکیر تے پِچھے // نسلی تے نسلی مطالعہ۔ ۱۹۹۹. والیوم ۲۲. نمبر ۳۔ صفحہ ۵۵۳-۵۸۰۔ / فی. وچ . В. کچومووا
• گورنبرگ ڈی۔ Tatars – Bashkirs – Tatars Again: Bashkortostan // بلیٹن آف یوریشیا وچ نسلی شناخت وچ تبدیلیاں۔ ۲۰۰۴. نمبر ۱۔ صفحہ ۶۵-۷۷۔
• برانچن اے ایم شمال مغربی بشکراں د‏‏ی نسلی تے لسانی شناخت دے مسائل // جمہوریہ بشکورتوستان وچ قومی تے لسانی عمل: تریخ تے جدیدیت: IGI AN RB نمبر ۵-۶ دا معلومات‏‏ی تے تجزیا‏‏تی بلیٹن۔ - اوفا، ۲۰۰۷۔ صفحہ ۶۵-۶۹۔
• گاریپووا F.Kh. بولی د‏‏ی پالیسی تے عوامی سوچ۔ - اوفا، ۲۰۰۹۔
• Grevingholt J. جمہوریہ باشکورتوستان۔ آمرانہ حکومت بننا۔ - کازان، ۲۰۰۶
• کوزیف آر جی۔ مشرق وولگا تے جنوبی یورال دے لوک: تریخ دا اک نسلی نظریہ۔ - اوفا، ۱۹۹۲۔
• Sadykova, Liana Rifovna. ہجرت دے تناظر وچ نسلی ثقافتی شناخت دا تحفظ تے تبدیلی: ریاستہائے متحدہ وچ "Turko-Tatar" ڈائاسپورا د‏‏ی مثال اُتے : مقالہ … تاریخی علوم دے امیدوار : 07.00.07 / Sadykova Liana Rifovna; [مقام: Udmurt. حالت un-t]۔ - اوفا، ۲۰۱۲. - ۲۰۸ ص.

ہور ویکھو

• باشکیر تاتار شناخت دا مسئلہ
• باشکیر قازق تعلقات

نوٹس