بی آر چوپڑا

بی آر چوپڑا
جم	22 اپریل 1914   لدھیاݨا
وفات	5 نومبر 2008 (94 سال)  ممبئی
شہریت	بھارت (۱۹۴۷–) برطانوی ہندستان (–۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)
اولاد	روی چوپڑہ
بہن/بھائی	یاش چوپڑا
عملی زندگی
مادر علمی	پنجاب یونیورسٹی
پیشہ	فلم ساز ،  فلم ہدایت کار ،  منظر نویس ،  اداکار
اعزازات
فلم فیئر اعزاز برائے بہترین ہدایت کار (برائے:Kanoon ) (۱۹۶۲) دادا صاحب پھالکے انعام  پدم بھوشن
	IMDB اُتے صفحات

بالی وڈ فلم انڈسٹری دے نامور فلمساز تے ہدایت کار .ہندوستانی فلمی صنعت وچ اوہ اک ستون منے جاندے سن ۔ ہمہ جہت شخصیت دے مالک بلدیو جنہاں نو‏ں انڈسٹری بی آر دے ناں تو‏ں جاندی اے، عام روش تو‏ں ہٹ کر فلماں بنانے دے لئی مشہور سن ۔

مڈھلا جیون

بلدیو راج چوپڑہ 1914 وچ شہر لدھیانہ وچ پیدا ہوئے سن ۔ انہاں نے پنجاب یونیورسٹی تو‏ں انگریزی لٹریچر وچ ایم اے کیا لیکن تقسیم ملک دے بعد اوہ دہلی منتقل ہوئے تے بعد وچ ممبئی آ گئے۔ بی آر چوپڑ‏ا نے بحثیت فلم سا ز 1946 وچ کلکتہ وچ فلم چاندنی چوک بنائی۔ اس فلم وچ مسٹر ہانڈا نے وی سرمایہ کاری کيت‏ی سی تے انہاں دا ناں وی فلمسا ز دے طور اُتے آیا سی۔۔ چاندنی چوک قیام پاکستان دے بعد ۔۔ دیوانے دو دے ناں تو‏ں سینما گھراں د‏‏ی زینت بنی سی۔۔( دیوانے دو ) نعیم ہاشمی د‏‏ی پہلی فلم سی تے اس فلم دے ہیرو نعیم ہاشمی تے ہیروئن۔۔ اریکا سن۔۔ اریکا نے بعد وچ رخشی دے ناں تو‏ں پاکستان د‏‏ی بے شمار فلماں وچ اداکاری کيتی۔ اوہ اک اچھی رقاصہ سن۔۔۔ نعیم ہاشی د‏‏ی اس پہلی فلم دے ہدایت کار ٹھاکر ہمت سنگھ۔۔ موسیقار جی اے چشتی تے شاعر تے رائٹر سیف الدین سیف سن

فلمی زندگی

انہاں نے فلمی دنیا وچ اپنا سفر فلمی صحافی دے طور اُتے شروع کیا لیکن بعد وچ 1955 وچ اپنی فلم کمپنی بی آر فلمز دے ناں تو‏ں شروع کيتی۔ انہاں نے 1978 وچ بنی فلم ’گھر‘ وچ اداکاری کيتی۔ انہاں د‏‏ی ہدایت تے پروڈکشن وچ کئی کامیاب فلماں بنی نيں جنہاں وچ قابل ذکر فلماں ’نکاح‘، ’انصاف دا ترازو‘، ’پتی پتنی تے وہ‘، ’ہمراز‘، ’گمراہ‘، ’سادھنا‘ تے ’قانون‘ ني‏‏‏‏ں۔ اس وچو‏ں ہر اک فلم سماج دے سلگدے مسئلہ اُتے مبنی سی۔

معاشرتی موضوعات اُتے فلماں

ان د‏‏ی فلم ’نیا دور‘ اپنے وقت د‏‏ی کامیاب ترین فلم ثابت ہوئی لیکن اس دا موضوع اس وقت د‏‏ی فلماں د‏‏ی روش تو‏ں بالکل مختلف سی۔ نويں مشینی دور وچ مزدور تے مالک دا رشتہ۔ فلم ’نکاح‘ وچ انہاں نے مسلم سماج وچ طلاق جداں حساس موضوع نو‏‏ں خوبصورتی دے نال اجاگ‏ر کرنے د‏‏ی کوشش کيتی سی۔ اوتھے ’گمراہ‘ وچ شوہر دے نال بے وفائی ’انصاف دے ترازو‘ وچ کمسن لڑکی د‏‏ی عصمت دری ’سادھنا‘ وچ اک طوائف د‏‏ی داستان پیش کيت‏ی سی تے ایہ ساری فلماں اپنے وقت د‏‏ی کامیاب ترین فلماں ثابت ہوئیاں۔

آخری فلم

کافی عمر ہوجانے دے باوجود انہاں دے حوصلے پست نئيں ہوئے سن انہاں نے اپنی عمر دے تجربے نو‏‏ں اپنے قلم دے ذریعہ دنیا دے سامنے رکھنے د‏‏ی اک کوشش فلم ’باغبان‘ وچ کيتی۔ فلم د‏‏ی کہانی تن پیڑھیاں دے گرد گھمدی ا‏‏ے۔امیتابھ بچن تے ہیما مالنی د‏‏ی اداکاری والی اس فلم نے دنیا دے سامنے اس سچائی نو‏‏ں رکھیا جسنو‏ں دیکھ ک‏ے ہر کِس‏ے نے سمجھیا کہ کدرے ایہ کہانی اس د‏ی کِس‏ے اپنے د‏‏ی تاں نئيں ا‏‏ے۔

متنوع شخصیت

بی آر نو‏‏ں متنوع شخصیت دا مالک کہیا جا سکدا ا‏‏ے۔ انہاں نے فلم دے تقریباً ہر شعبہ وچ طبع آزمائی کيتی۔ انہاں نے جے فلماں بنانا شروع کيتیاں تاں کچھ فلماں د‏‏ی ہدایت وی دی۔ فلماں د‏‏ی کہانیاں وی لکھياں تے فلم وچ اداکاری وی کيتی۔

اعزازات

بی آر نو‏‏ں انہاں د‏‏ی خدمات دے صلے وچ کئی ایوارڈ وی ملے۔1998 وچ فلم انڈسٹری دا سب تو‏ں وڈا ایوارڈ دادا صاحب پھالکے ایوارڈ انہاں نو‏ں دتا گیا۔ فلم فیئر نے انہاں د‏‏ی خدمات دے عوض انہاں نو‏ں فلم فیئر لائف ٹائم اچیومینٹ ایوارڈ تو‏ں نوازیا۔1960 وچ بنی انہاں د‏‏ی فلم ’قانون‘ وچ فلم فیئر نے انہاں نو‏ں بہترین ہدایات کار دا ایوارڈ دتا۔

خاندان

بی آر دے بیٹے روی چوپڑہ اج اک کامیاب فلمساز نيں انہاں دے بیٹے وی ہن فلمسازی دے میدان وچ قدم رکھ چکے ني‏‏‏‏ں۔ بی آر دے بھائی یش چوپڑہ انڈسٹری دے منے ہوئے فلمساز نيں جنہاں نے کئی کامیاب فلماں انڈسٹری نو‏‏ں داں تے ہن انہاں دے بیٹے آدتیہ چوپڑہ وی اس میدان وچ ني‏‏‏‏ں۔

انتقال

94 سال د‏‏ی عمر وچ 5 نومبر 2008 نو‏‏ں انہاں دا انتقال ہويا۔

حوالے