بھارت وچ بہائیت
اگرچہ بھارت وچ بہائیت قومی آبادی دے تناسب وچ بہت چھوٹا مذہب اے، بھارت وچ اس دی اک لمبی تریخ اے، بھارت وچ اک بہائی عبادت گاہ معبد کنول تے کئی بہائی مدارس نيں۔ 2016ء دی عالمی مذہبی شماریات دے مطابق بھارت وچ 2015ء وچ 2 ملین بہائی سن،[۱] 2010ء دے شروع وچ ایسوسی ایشن وف ریلیجن ڈیٹا آرکائیوز نے بھارت وچ بہائیاں دی تعداد 1،898،000 دسی؛[۲] البتہ، 2011ء دی بھارتی مردم شماری وچ صرف 4،572 افراد نے اپنا مذہب بہائی درج کروایا۔[۳][۴]
تریخ
سودھوتاسیس
سودھوبابی عہد
سودھوبھارت وچ بہائیت دی جڑاں، بابیت دے پہلے دن یعنی 1844ء توں ملی ہوئی نيں۔[۵] ابتدا وچ ہی 4 بابی افراد دا تعلق ہندوستان (بھارت) توں سی۔[۶] انہاں وچوں اک سعد ہندی (متحدہ ہندوستان، ملتان) دے سن جو اولین 18 بابیاں وچوں اک نيں، جنہاں نوں بابی اصطلاح وچ حروف الحي کہیا جاندا اے۔ دوسرا قائراللہ دے ناں توں جانیا جاندا اے،[۷] ہور دو ابدائی بابیاں وچوں اک ساین ہندی تے دوسرا سید بسر ہندی سی۔ اس دے علاوہ، چار ہور ہندوستانیاں دے ناں قلعہ طبرسی دی لڑائی وچ شریک ہونے والے 318 افراد دی لسٹ وچ مندرج اے۔[۸] انہاں ابتدائی بابیاں دے بارے کچھ علم نئيں جو بابیت اختیار کرنے دے بعد وطن واپس آئے۔
ابتدائی بہائی عہد
سودھوبہاء اللہ نے اپنی زندگی دے درمیان وچ ، بانی مذہب ہونے دے ناطے، اپنے پیروکاراں دے ہندوستان جانے دی حوصلہ افزائی کيتی۔[۹] جس دے نتیجے وچ کئی بابی ہندوستان آ کے بس گئے، بشمول حاجی سید مرزا تے سید محمد جنھاں نے بہاء اللہ دے ہتھ اُتے 1850ء دی دہائی وچ بغداد وچ ملاقات دے بعد بابی مذہب قبول کر ليا سی۔ حاجی سید محمود نے ممبئی وچ تجارت کيتی۔ [۸] ایہ لوک عام بطور تاجر تے آڑھدی نہایت کامیاب سن، ایہ مقامی لوک سن جنھاں نے مذہب تبدیل کر ليا سی۔ انھاں نے اک بہائی مبلغ یا استاد دے لئی درخواست کيتی جس دے جواب وچ 1875ء وچ جمال آفندی نوں بھیجیا گیا۔[۸] فیر وی انہاں ابتدائی سالاں وچ باب دے خاندان دے اک فرد مرزا ابراہیم نے ممبئی وچ پہلا بہائی مطبع و اشاعتی ادارہ قائم کیتا تے 182-83 وچ ممبئی توں بہائی کتاباں شائع ہونا شروع ہوئیاں۔[۸] کتاب ایقان تے رسالیہ مدنیہ دونے کتاباں 1882ء وچ شائع کيتیاں گئیاں۔[۱۰]
ہور ویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ (2016) Yearbook of International Religious Demography 2016, Yearbook of International Religious Demography 3. Brill, 17–25. doi:10.1163/9789004322141. ISBN 9789004322141.
- ↑ "Most Baha'i Nations (2010)"۔ QuickLists > Compare Nations > Religions >۔ The Association of Religion Data Archives۔ 2010۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ اگست 25, 2015
- ↑ "C-01 Appendix : Details of Religious Community Shown Under 'Other Religions And Persuasions' In Main Table C-1- 2011 (India & States/UTs)"۔ 2018-12-25 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ ستمبر 17, 2016
- ↑ "Population Enumeration Data (Final Population)"۔ 2018-12-25 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ ستمبر 17, 2016
- ↑ The Bahá'í Faith – Brief History Archived 2009-04-14 at the وے بیک مشین National Spiritual Assembly of the Bahá'ís of India.
- ↑ Historical Accounts of two Indian Babis: Sa'in Hindi and Sayyid Basir Hindi By Sepehr Manuchehri, Research Notes in Shaykhi, Babi and Baha'i Studies, Vol. 5, no. 2 (اپریل, 2001)
- ↑ The Practice of Taqiyyah (Dissimulation) in the Babi and Bahai Religions by Sepehr Manuchehri, Research Notes in Shaykhi, Babi and Baha'i Studies, Vol. 3, no. 3 (ستمبر 1999)
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ ۸.۲ ۸.۳ Momen, Moojan (2000). "Jamál Effendi and the early spread of the Bahá’í Faith in Asia". Baha'i Studies Review 9. http://bahai-library.com/bsr/bsr09/9B2_momen_jamal.htm.
- ↑ Bahá'í History by Moojan Momen and Peter Smith
- ↑ The Baha'i Faith in India: A Developmental Stage Approach by William Garlington, Occasional Papers in Shaykhi, Babi and Baha'i Studies, No. 2 (جون، 1997)
ہور پڑھو
سودھو- Chronology and related documents on Bahá’í Library Online Archived 2019-07-16 at the وے بیک مشین