برساتی پپیہا
برساتی پپیہا | |
---|---|
صورت حال | |
! colspan = 2 | حیثیت تحفظ | |
اسمیاتی درجہ | پرجاتی [۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸] |
جماعت بندی | |
مملکت: | Animalia |
جماعت: | Aves |
طبقہ: | Cuculiformes |
خاندان: | Cuculidae |
جنس: | Clamator |
نوع: | C. jacobinus |
سائنسی نام | |
Clamator jacobinus[۲][۳][۵][۶][۴][۷][۸][۹] Pieter Boddaert ، ۱۷۸۳ | |
dark green – year round
yellow – summer only blue – winter cream – passage only | |
مرادفات | |
Oxylophus jacobinus Coccystes melanoleucos Coccystes hypopinarius |
|
ترمیم |
برساتی پپیہا، (Jacobin cuckoo، pied cuckoo، or pied crested cuckoo Clamator jacobinus) اک کوئل دے قبیلے دا پنچھی اے جو افریقہ اتے ایشیا وچ ملدا اے۔ بھارت وچ ایہہ برساتاں دے دناں وچ پرواس کر کے آؤندا اے اس لئی اسنوں پرواسی پپیہا کیہا جاندا اے۔[۱۰] بھارتی متھہاس وچ اسنوں خاص تھاں حاصل اے اتے اسنوں چاترک دے نام نال جانیا جاندا اے۔ ایہہ منیا جاندا اے کہ اس دے سر وچ اک موری ہندی اے جتھوں ایہہ اپنی پیاس بجھاؤن لئی برسات دی منگ کردا اے جس کرن قدرت مینہہ پاؤندی اے۔
پپیہا یا چٹک اک پرندہ اے ۔ اس دے سر اُتے اک کوٹینوما دا ڈھانچہ اے۔ ہندوستانی ادب وچ ایہ خیال کيتا جاندا اے کہ اوہ بارش دے پہلے قطرے ہی پیندا اے۔ ایتھے تک کہ جے ایہ پرندہ بہت پیاسا اے تے اسنوں صاف پانی دی جھیل وچ ڈال دتا جائے تاں اوہ اسنوں نئيں پیئے گا تے اپنی چونچ بند کردے گا تاکہ جھیل دا پانی اس دے منہ وچ نہ جاسکے۔ ایہ پرندہ بنیادی طور اُتے براعظم ایشیاء تے افریقہ وچ پایا جاندا اے۔ اسنوں مارواڑی بولی وچ 'میکوا' تے 'پاپیہ' وی کہیا جاندا اے۔
"اک ہور دوسرے نے چرنجیواٹو چشتم اُتے یقین کيتا۔ ماریٹ وی پپاسارٹے یچٹے وی پورندرم۔"
یعنی ، "چتک اک عزت نفس پرندہ اے جو ، بھانويں ایہ پیاسا اے یا مرنے والا اے ، فیر وی اسنوں اندرا توں منگدا اے۔ ایہ کسی تے دی طرف توں نئيں اے ، یعنی اسنوں صرف بارش دا پانی ملدا اے تے کسی تے ذریعہ توں نئيں۔"
جانشروندی دے مطابق ، چاتک پرندہ سواندی نشترا وچ بارش دے پانی نوں بغیر زمین وچ گرے قبول کردا اے ، لہذا اوہ انتظار وچ آسمان دی طرف دیکھدا رہندا اے۔ اوہ پیاسا رہندا اے۔ لیکن حوض تلیا دے پانی نوں نئيں پکڑدا اے۔
اتراکھنڈ دے علاقے گڑھوال وچ چٹک پرندے نوں چولی کہندے نيں۔ جس دے بور وچ ایہ عوامی خیال اے کہ اس نے گھوردے ہوئے آسمان دی طرف دیکھیا تے اس توں التجا دی کہ 'سارگ ڈا didا پنے دتی پیر دے' دا مطلب اے کہ آسمانی بھائی پانی دے۔
گڑھوال دے علاقے وچ چولی دی پیدائش دے بارے وچ اک دلچسپ کہانی اے۔
اوتھے دے اک سرسبز پنڈ وچ ، اک بوڑھی عورت اپنی جوان بیٹی تے بہو کے نال بہت ہی خوشگوار دن گزار رہی سی۔ اس نے بہو تے بیٹی وچ کوئی فرق نئيں کيتا۔ دوناں نوں اک ہی کھانا دیندا سی تے کرواندا سی۔ دونے بہواں وی نال رہدیاں سن۔ نہ کوئی جھگڑا اے تے نہ ہی غیرت۔ دونے وچ فرق ایہ سی کہ بہو اپنا کم پوری ایمانداری تے دیانتداری دے نال کردی سی ، جدوں کہ بیٹی اسنوں جلد حل کرنا چاہندی اے۔
والدہ نے اس دے لئی پہلے ہی اسنوں متعدد بار مداخلتکيتی سی تے بار بار اسنوں اپنی بھحالے توں سیکھنے نوں کہیا سی ، لیکن اس دا کم جوواں تک نئيں رینگے گا ، کیوں کہ اس دا انہاں اُتے کوئی اثر نئيں ہويا سی۔
اک زمانے وچ ، گرمیاں دے موسم وچ بیلاں دا تسلسل ختم ہوجاندا اے۔
بُڈھے آدمی نے سمجھیا کہ بیل پیاسنوں نيں ، لیکن گھر وچ بیلاں نوں کھانا کھلانے دے لئی اِنّا پانی نئيں سی۔ انہاں بیلاں دی پیاس بجھانے دا واحد راستہ سی ، انہاں نوں گدھے توں ڈیڑھ کلو میٹر دے فاصلے اُتے دریائے گدھے دی پہاڑی تک لے جانا۔ مہینے جیٹھ دی پوری دوپہر نوں ، گدھاں تک بیلاں نوں لے جانا تے پانی پینا اپنے آپ وچ اک مشکل کم سی۔
دوپہر دے وقت ، بیلاں نوں بہو یا بیٹی دے پاس بھیجاں ، بوڑھی عورت اس بارے وچ پریشانی وچ پڑ گئی۔ انہاں دوناں نوں بھیجنا مناسب نئيں سمجھیا۔ آخر سوچدے ہی اوہ اک ٹپک نکل گیا۔ اس نے بہو تے بیٹی دوناں نوں لالچ دیندے ہوئے کہیا کہ اوہ ہر بیل نوں پینے دے لئی پانی لے آئیاں ، تے انہاں وچوں پہلا ، جو پانی پینے دے بعد گھر پرت جاندا ، گرم کھیر کھانے نوں مل جاندا۔
کھیر دا ناں سندے ہی دونے نے اپنے منہ وچ پانی بھر دتا۔ راضی ہُندے ہی دونے بہو تے بیٹی اپنے بیل لے کے گدھے دی طرف چل پئی۔
بہو گدھے دی طرف کچھ سوچے بغیر اپنے بیل اُتے جا رہی سی ، جدوں کہ بیٹی دا چالاک ذہن تیزی توں حل تلاش کر رہیا سی۔ آخر کار ، اس دے ذہن وچ کچھ سوچدے ہوئے ، اس نے اپنی بھحالے توں کہیا کہ دونے مختلف رستےآں توں گزردے نيں۔ آؤ دیکھدے نيں کہ پہلے گدھے تک کون پہنچدا اے۔
سیدھی سیدھی بھحالے خاموشی توں راضی ہوگئی۔ بیٹی گھر وچ بنی ہوئی گرم کھیر چھُٹ رہی سی۔ اُتے توں گرمی اِنّی زیادہ سی کہ اسنوں گدھے دے پاس جانے دا احساس ہی نئيں ہوسکدا سی۔ اچانک اس دی حماقت اُتے اسنوں ہنسی تے غصہ آیا۔ اوہ سوچنے لگی کہ جانور کدی بول سکدا اے۔ کون جاندا کہ ميں نے بیل نوں پانی تک نئيں دتا۔ وچ اپنی ماں دے پاس جاواں گا تے اسنوں بتاواں گا کہ پانی بیل اُتے آگیا اے۔ جداں ہی ایہ خیال آیا ، اس نے فرتیلی نظراں توں بیل نوں گھر دی سمت موڑ دتا۔ غریب پیاسنوں بیل نے پانی پئے بغیر گھر دی طرف چلنا شروع کيتا۔
بیٹی نوں دیکھ کے والدہ نے خوشی توں پُچھیا ، "بیٹی بیل نوں پانی وچ لے آئی۔" ہاں ، ماں نے ایہ کہندے ہوئے اوہ سِدھے کھیر دی طرف بڑھی۔ پیاس توں بندھا پیاسا بیل اسنوں کھیر کھا رہیا سی ، لیکن اوہ کوئی انوکھی گل نئيں کرسکدا سی۔ پیاس دی وجہ توں اس دی زندگی اڑ گئی۔ جدوں اس دی موت ہوگئی ، اس نے اس لڑکی نوں لعنت بھیجی کہ جس طرح تسيں نے مینوں پانی دے لئی ترس لیا ، ايسے طرح تسيں وی پانی دے لئی ترس رہے ہوئے ، بوند بوند چھڈ دو۔
کہیا جاندا اے کہ بچھڑے نے اک ہی وقت وچ بیل دی لعنت دی وجہ توں اک چولی بن گئی تے پانی دی آرزو کرنے لگی۔ تالاب پانی توں بھریا ہويا سی ، لیکن اوہ انہاں وچ پانی دی بجائے خون دیکھ سکدا سی۔ تب توں ، اوہ آسمان دی طرف گھورتی اے تے اج وی چیختی رہندی اے۔ "سارگا دیدا پانی دتی پان دے۔" یعنی آسمانی بھائی پانی دو۔
ایہہ وی ویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ BirdLife International (2012)۔ "Clamator jacobinus"۔ IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2۔ International Union for Conservation of Nature۔ اخذ شدہ بتاریخ 26 نومبر 2013
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ وصلة : آئی ٹی آئی ایس ٹی ایس این — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۹ ستمبر ۲۰۱۳ — عنوان : Integrated Taxonomic Information System — شائع شدہ از: ۱۱ اپریل ۲۰۰۶
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ وصلة : آئی ٹی آئی ایس ٹی ایس این — عنوان : IOC World Bird List Version 6.3 — https://dx.doi.org/10.14344/IOC.ML.6.3
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ وصلة : آئی ٹی آئی ایس ٹی ایس این — عنوان : IOC World Bird List. Version 7.2 — https://dx.doi.org/10.14344/IOC.ML.7.2 سائیٹ غلطی: Invalid
<ref>
tag; name "ec89bd22625a9362c370c1a204223cba1d386fbf" defined multiple times with different content - ↑ ۵.۰ ۵.۱ ۵.۲ full work available at URL: http://www.worldbirdnames.org/DOI-6/master_ioc_list_v6.4.xls — عنوان : World Bird List — : اشاعت 6.4 — ناشر: International Ornithologists' Union — https://dx.doi.org/10.14344/IOC.ML.6.4
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ full work available at URL: http://www.worldbirdnames.org/DOI-6/master_ioc_list_v6.4.xls — عنوان : IOC World Bird List Version 7.1 — https://dx.doi.org/10.14344/IOC.ML.7.1
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ ۷.۲ full work available at URL: http://www.worldbirdnames.org/DOI-6/master_ioc_list_v6.4.xls — عنوان : IOC World Bird List Version 7.3 — https://dx.doi.org/10.14344/IOC.ML.7.3
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ ۸.۲ full work available at URL: http://www.worldbirdnames.org/DOI-6/master_ioc_list_v6.4.xls — عنوان : IOC World Bird List Version 8.1 — https://dx.doi.org/10.14344/IOC.ML.8.1
- ↑ سانچہ:قيمة ويكي بيانات/مرجع كائن
- ↑ Khachar,Shivrajkumar (1989). "Pied Crested Cuckoo Clamator jacobinus – the harbinger of the monsoon.". J. Bombay Nat. Hist. Soc. 86 (3): 448–449.