بابا ہربھجن سنگھ

بابا ہربھجن سنگھ چین اتے بھارت دوناں ولوں امن شانتی دے سفیر وجوں جانیا جاندا بارڈر دا رکھوالا : بابا ہربھجن سنگھ 1966 توں قایم کیتی گئی ریجمینٹ نوں پہلا دھکہ ادوں لگا جدوں خچراں نوں لجا رہی ٹیم دا اک اہم میمبر عجیبو غریب حالات وچ گمّ ہے گیا ۔ اس نوں لبھن وچ فوج نوں تنّ دن لگے ۔ تناں دناں بعد اس دی لاش مل گئی جسنوں بڑے اعزاز نال ساڑ دتا گیا ۔ فوج دے اس سنت-سپاہی دا عجیبو غریب حالات وچ گمّ ہونا اک بھید بن کے رہِ گیا ۔ ادوں توں ہی 'بابا ہربھجن سنگھ' نوں امن دا سفیر اتے بارڈر دا رکھوالا کیہا جاندا ہے ۔ جدوں بابا 4 اکتوبر 1968 نوں لاپتا ہویا اس سمیں اک ٹکڑی دی کمان لیفٹینیٹ کرنل پیں دورگی دے ہتھ وچ سی ۔ بابا نوں یاد کردیاں اوہناں دا کہنا ہے کہ بابا بڑا ہی شانت سبھاء اتے دھارمک وچاراں وچ لین ہویا ویکتی سی ۔ اسدے فوجی ساتھی اسنوں بابا کہہ کے پکاردے سن ۔ کرنل دورگی انوسار اس دے اک سپاہی نے اک دن کیہا کہ بابا اسدے سپنے وچ آیا ہے اتے بابا دے نام دی اک سمادھ تیار کرن دی اچھا پرگٹائی ہے ۔ ریجمینٹ نے بابے دی اس اچھا بھاویں کہ ایہہ بابے نے کسے فوجی دے سپنے وچ پرگٹائی سی نوں ساہمنے رکھ کے ٹوک لا وکھے اک سمادھ دی اساری کر دتی ۔ اج ایہہ کہاوت بن گئی ہے کہ ناتھو-لاتھو اتے جیلپ-لالپ ورگے مشکلاں بھرے رستیاں تے تینات فوجیاں نوں کسے آؤن والی آفت توں 72 گھنٹے پہلاں 'بابیں ولوں چیتن کر دتا جاندا ہے ۔ اسے طرحاں دی کجھ متھّ بارڈر دے دوجے پار چین ول وی منی جاندی ہے اتھے کیہا جاندا ہے کہ بھارت ولوں کوئی ہون والی حرکت دا پتہ 72 گھنٹے پہلا چین نوں لگ جاندا ہے ۔ اس گلّ دا بھاویں کوئی ثبوت نہیں ملدا پر پھر وی کیہا جاندا ہے کہ چین اتے بھارت درمیان ہون والی کوئی وی دولی گل بات دوران چین ولے 'بابیں لئی اک سیٹ دا پربندھ وی کیتا جاندا ہے ۔

ناتھو-لاتھو دے علاقے وچ اپنی امن بھری پوسٹنگ لئی ہریک افسر C. بابیں دی سمادھ تے جا کے ارادھنا کردا ہے ۔ سمادھ نوں پہلی والی جگہ توں شفٹ کرکے سکھالی پہنچ والی جگہ تے اسار دتا گیا ہے ۔ جن - سادھارن اتھے رات نوں پانی دا بھریا جگّ رکھ آؤدے ہن اتے سویرے اس نوں امرت سمجھ کے لے جاندے ہن ۔ اوہناں انوسار اتھے ہر شردھالو دی منوکامنا پوری ہندی ہے ۔ 'باباں دی سمادھ تے ہر گڈی رک کے اگے جاندی ہے جس نال بابا پرتی شردھا بھاونا اتے وشواس ہور وی ودھ جاندا ہے ۔ بابے دی سمادھ تے ہن نقدی چڑھاوا وی چڑھدا ہے ۔ نقدی پکھے بابے دے چڑاوے دی رقم دن بدن ودھدی جاندی ہے ۔ فوج ولوں اس منتوَ لئی' بابا ہربھجن سنگھ پھنڈے دی ستھاپنا کیتی گئی ۔ اس فنڈ توں ہون والی کمائی 17 ماؤنٹین" ڈویزن، دے جنرل آفیسر کمانڈنگ، دی اگوائی ہیٹھ بارڈر دی بھلائی دے کارج وچ ورتی جاندی ہے ۔ بچیاں دی سہائتا کرنی، صحتَ سیواواں پردان کرنیاں 164 ماؤنٹین برگیڈ دوارا پنڈاں دے بچیاں دی ٹریننگ آدی تے ہون والے خرچے اسے فنڈ وچوں کیتے جاندے ہن ۔ اتھے تک کہ 'بادھے، دی ماتا نوں ہر مہینے 1050/ - روپے دا منی آرڈر وی اسے فنڈ وچوں بھیجیا جاندا ہے ۔ دلچسپ گلّ ایہہ کہ 14 ستمبر بابے دی سالانہ چھٹی والے دن فوج دی اک جونگا جیپ اتھے لیاندی جاندی ہے اتے بابے دا سامان لدّ کے کیہا جاندا ہے کہ اسدے پنڈ نوں تور دتی جاندی ہے ۔ باقاعدہ کپورتھلے بابے دے پنڈ کوکا لئی اک ریلوے ٹکٹ رزرو کروائی جاندی ہے ۔ جتھے اک اردلی ولے بابے دی آتما اتھے تینات ریجمینٹ دے حوالے کر دتی جاندی ہے ۔ (سکھ رویو، مئی 2001)

.... ہربھجن سنگھ توں بابا ہربھجن سنگھ بن گیا 1 4 اکتوبر 1968 نوں اتری بنگال اتے سکم وچ بھاری بارش ہے رہی سی 1 23 پنجاب بٹالیئن دا جوان بابا ہربھجن سنگھ خچراں دی اک ٹولی لے کے جا رہا سی کہ اچانک پھسل گیا اتے ہیٹھاں جا ڈگا ۔ خبر اگّ وانگ پھیل گئی ۔ اس نوں لبھن دیاں کوششاں ہون لگیاں ۔ الوپ ہون توں پنجویں دن اسدے اک ساتھی پریتم سنگھ نوں سپنا آیا کہ فلانی جگہ تے ہربھجن سنگھ ڈگ پیا ہے ۔ اس دے ہور ساتھیاں نوں وی اجیہا سپنا آؤن لگا ۔ اوہناں اس علاقے دی گھور چھان بین کیتی انت وچ اوہناں نوں اس دی لاش اسے تھاں مل گئی ۔ چھیکیا چو تے اسدی یاد وچ اک سمادھ دی اساری کیتی گئی ۔ ہربھجن سنگھ لگاتار اپنے ساتھیاں دے سپنے وچ آ رہا سی اتھوں تک کہ چینی فوجیاں نے وی اس نوں اپرتکھّ روپ وچ دیکھیا ہے جو اوہناں نوں ہر آؤن والی سمسیا توں سچیت کردا ہے ۔ بھارتی فوج نے اس سمادھ کول جتھے اس نوں' بابے دا نام دتا گیا اس جگہ تے اک گردوارے دی اساری کر دتی ہے ۔

اس دا نام اجے فوج دے رجسٹر وچوں کٹیا نہیں گیا اتے اس نوں آنریری کیپٹن دا عہدہ دے دتا گیا ہے۔ ہر سال اس نوں 15 ستمبر توں 15 نومبر تکّ دو مہینے چھٹی وی دتی جاندی ہے۔ اس دا اردلی اس نوں سٹیشن تک چھڈن جاندا ہے جتھے کہ اس لئی اک سیٹ پہلاں ہی رزرو رکھی ہندی ہے۔