انجانی بائی مالپیکر

انجانی بائی مالپیکر
 

جم 22 اپریل 1883 [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


گوا   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 7 اگست 1974 (91 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


ممبئی   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)

برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷)

ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)  ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ گائک ،  استاد موسیقی   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

انجانی بائی مالپیکر (انگریزی: Anjanibai Malpekar) (22 اپریل ۱۸۸۳ء - ۷ اگست ۱۹۷۴ء) اک مشہور ہندوستانی کلاسیکی شاستری سنگیت گلوکارہ سی، جس دا تعلق ہندوستانی کلاسیکی موسیقی دے بھنڈی بازار گھرانے تو‏ں سی۔ ۱۹۵۸ء وچ اوہ سنگیت ناٹک اکادمی فیلوشپ تو‏ں نوازی جانے والی پہلی سواݨی بن گئياں، جو سنگیت ناٹک اکادمی، بھارت، رقص تے ڈراما د‏‏ی طرف تو‏ں دتا جانے والا سب تو‏ں وڈا اعزاز ا‏‏ے۔ [۲][۳] اپنی جوانی وچ اپنی خوبصورتی دے لئی مشہور، انجانی بائی مالپیکر مصور راجا روی ورما تے ایم وی دھوندھر د‏‏ی پینٹنگز وچ سی۔

مڈھلا جیون تے پس منظر

سودھو

انجانی بائی مالپیکر ۲۲ اپریل ۱۸۸۳ء نو‏‏ں گوا دے مالپے، پرنیم وچ موسیقی نال محبت کرنے والے گھرانے وچ پیدا ہوئے جو گوا کلاونت برادری نال تعلق رکھدے سن ۔ [۴] انہاں د‏‏ی دادی گوجا بائی تے والدہ نابوبائی دونے موسیقی دے حلفےآں وچ قابل احترام ناں سی۔ [۵] ۸ سال د‏‏ی چھوٹی عمر وچ ، اس نے بھنڈی بازار گھرانے دے استاد نذیر خان د‏‏ی سرپرستی وچ موسیقی د‏‏ی تربیت شروع کيتی۔ [۶][۷] گھرانے د‏‏ی ابتدا بہت پرانے مرادآباد گھرانے نال ہوئی سی تے ایہ ممبئی دے بھنڈی بازار علاقے وچ مقیم سی۔ [۸]

کیریئر

سودھو

انجانی بائی مالپیکر نے ۱۸۹۹ء وچ ممبئی وچ ۱۶ سال د‏‏ی عمر وچ اک کنسرٹ وچ اپنی پہلی پرفارمنس دتی۔ انہاں دناں، "معزز گھراناں" د‏‏یاں سواݨیاں نے کدی وی عوامی سطح اُتے گانا نئيں گایا سی، جداں کہ انجانی بائی مالپیکر نے گلوکاری دا اک پھلتا پھولتا کیریئر بنایا۔ عوامی تے شاہی سرپرستی دونے دے سرپرستی وچ وقت دے نال اوہ گھرانے د‏‏ی دوئین بن گئياں۔ [۶][۹]

اپنی گلوکاری دے علاوہ انہاں نو‏ں اپنی خوبصورتی د‏‏ی وی پذیرائی ملی۔ جدو‏ں پینٹر ایم وی دھوندھر نے اس د‏ی آئل پینٹنگ د‏‏ی تاں اک ہور پینٹر راجا روی ورما تو‏ں متاثر ہويا، تے اس دے نال اک میوزیم دے طور اُتے پینٹنگز دا اک سلسلہ بن گیا، جس وچ "لیڈی انہاں دتی مون لائٹ"، "لیڈی پلینگ سواربت" شام‏ل نيں۔ "، "موہنی" تے "دی ہارٹ بروکن"، اس نے ۱۹۰۱ء تے ۱۹۰۳ء وچ ممبئی وچ اپنے قیام دے دوران وچ انہاں دے لئی ماڈلنگ کيتی۔ [۱۰][۱۱] پ‏ر ایہ اس د‏ی خرابی دے بغیر نئيں سی، خاص طور اُتے جدو‏ں عوامی محافل وچ گانے دا مطلب بنیادی طور اُتے مرد سامعین دے لئی گانا ہُندا سی، اس تو‏ں اکثر ہراساں کيتا جاندا سی۔ اس طرح ۱۹۰۴ء وچ اس نے عوام وچ گانے دا بھَو وی پیدا ک‏ر ليا، تے اس نے اپنی آواز کھو دی، حالانکہ اک سال بعد اسنو‏ں دوبارہ حاصل ہو گئی۔ [۶]

وہ ۷ اگست ۱۹۷۴ء نو‏‏ں بمبئی (اب ممبئی) وچ ۹۱ سال د‏‏ی عمر وچ انتقال کر گئياں۔ [۴][۱۲]

نگارخانہ

سودھو

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803095414351
  2. "SNA: List of Sangeet Natak Akademi Ratna Puraskarwinners (Akademi Fellows)"۔ SNA Official website۔ 4 مارچ 2016 میں اصل سے آرکائیو شدہ 
  3. Cultural Forum, 81. 
  4. ۴.۰ ۴.۱ Durga Das Pvt. Ltd (1985). Eminent Indians who was who, 1900–1980, also annual diary of events. Durga Das Pvt. Ltd., 13. 
  5. Mário Cabral e Sá (1997). Wind of fire: the music and musicians of Goa. Promilla & Co., 163–164. ISBN 978-81-85002-19-4. 
  6. ۶.۰ ۶.۱ ۶.۲ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے record لئی۔
  7. Mohan Nadkarni (1999). The great masters: profiles in Hindustani classical vocal music. HarperCollins Publishers India, 127–129. ISBN 9788172232849. 
  8. Jeffrey Michael Grimes (2008). The Geography of Hindustani Music: The Influence of Region and Regionalism on the North Indian Classical Tradition, 160. ISBN 978-1-109-00342-0. 
  9. (2003) Bombay, Meri Jaan: Writings on Mumbai. Penguin Books India, 286. ISBN 978-0-14-302966-3. 
  10. Yashodhara Dalmia (15 مارچ 2001). The making of modern Indian art: the progressives. Oxford University Press, 14. ISBN 978-0-19-565328-1. 
  11. (2005) Raja Ravi Varma Portrait of an Artist: The Diary of C. Raja Raja Varma. Oxford University Press India, 255. ISBN 978-0-19-565971-9. 
  12. "Oxford Reference: Anjanibāi Mālpekar"۔ Oxford Encyclopaedia of the Music of India۔ اخذ شدہ بتاریخ 6 اگست 2013 

سانچہ:سنگیت ناٹک اکیڈمی اعزاز یافتگان