الپتگین
| الپتگین | |
|---|---|
 |
|
| جم | سنہ 901 |
| وفات | 13 ستمبر 963 (61–62 سال) |
| شہریت | سلطنت سامانیہ |
| مذہب | سنی |
| خاندان | سلطنت غزنویہ |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | راجپال ، عسکری قائد |
| پیشہ ورانہ زبان | پرانی ترک بولی |
ترمیم  | |
الپتگین اک ترک سردار سی جیدا تعلق بلخ نال سی۔ سامانی سلطنت چ اوہ غلامی توں جرنیلی تک اپڑیا۔ سامانی سلطنت دیاں آپسی لڑائیاں مگروں اوہ غزنی آکیا تے ایتھے اپنے راج دی نیو رکھی۔ الپتگین 975 چ مرگیا دو ورے تک اودا پتر راج تے ریا 977 چ اودا جوائی سبکتگین غزنی دی راج گدی تے بیٹھ گیا۔
الپ تگین، ( الپتگین الپتیگن جاں الپتگن[۱]) 961 عیسوی توں 963 عیسوی تکّ اج دے افغانستان دے غزنی علاقے دا راجا سی۔ ترک نسل دا ایہہ راجا پہلاں بخارا اتے خراسان دی سامانی سلطنت دا اک سپہ سالار ہویا کردا سی جس نے اوہناں توں وکھ ہوکے غزنی دے مقامی لویک ناں دےراجہ نوں ہٹاکے آپ اقتدار سمبھال لیا ۔اس نال اسنے غزنوی سلطنت دا قیام کیتا جسدا اگے چلکے اسدے وارثاں نے آمو دریا توں لے کے سندھ دریا تکّ اتے دکھن وچّ عرب سمندر تکّ وستار کیتا۔
زندگی
سودھوشروع وچّ الپ تگن اتلے افغانستان دے بلخ علاقے وچّ اک غلام سپاہی سی جو اپنی اہلیت دی وجہ نال خراسان دے گورنر دا سپہ سالار بن گیا۔ جدوں 961 عیسوی وچّ سامانی امیر عبدالملک دا انتقال ہویا تاں اسدے بھراواں وچّ گدی لین لئی لڑائی چھڑ پئی۔ اس سمیں سامانی سامراج وچّ ترک نسل دے غلاماں نوں فوجی پہریداراں وجوں رکھیا جاندا سی۔ دو ترک غلام پروار - سمجوری اتے غزنوی سامانی فوج وچّ خاص سن۔ الپ تگن نے امیر دی موت اتے اک بھرا دا ساتھ دتا جدوں کہ ابوالہاشم سمجوری نے دوجے دا۔ دونوں اپنے من پسند بندے نوں امیر بنواؤنا چاہندے سن تانکِہ اوہ اس اتے قابو رکھکے اسدے ذریعے راج کر سکن۔ حالانکہ ابو ال -حسن دا انتقال ہو گیا لیکن دربار دے وزیراں نے منصور پہلے نوں نواں امیر چنیا، جو الپ تگن دی خواہش دے خلاف سی۔
الپ تگن خراسان چھڈکے ہندو کش پربتاں نوں پار کرکے غزنی آ گیا، جو اس زمانے وچّ گزنا دے نام نال جانیا جاندا سی۔ اتھے لویک ناں دا اک راجا سی، جو ممکن ہے کشان سلطنت نال تعلق رکھدا ہووے۔ الپ تگن نے اپنی اگوائی وچّ آئے ترکی فوجیاں دے نال اس کولوں اقتدار کھوہ لئیا اتے گزنا اتے اپنا راج قایم کیتا۔ گزنا ولوں اگے اسنے زابل علاقے اتے وی قبضہ کر لیا۔[۲]
حوالے
سودھو- ↑ Alp is a Turkic honorific, translating to "brave" or "hero"; tegin is an Old Turkish word meaning "prince"; see C. E. Bosworth, Oriens 36 (2000), p. 304.
- ↑ First encyclopaedia of Islam: 1913-1936, Martijn Theodoor Houtsma, pp. 162, BRILL, ISBN 978-90-04-09796-4, ... took possession of the town of Ghaznin. He displaced its local chief Lawik who is called sahib or padshah, perhaps one of the later Kushan chiefs, and also subdued the province of Zabulistan, and thus began to build up an independent kingdom ... able to hand over hs power to his son Ishak who ruled from 352 (963) to 355 (965). Balkategin, a Turkish slave of Alp-tegin succeeded him ...