المنتخب فی جمع المراثی و الخطب (کتاب)

المنتخب فی جمع المراثی و الخطب
مصنففخرالدین محمد بن علی بن طریحی
موضوعمقتل
ناشرموسسہ الاعلمی للمطبوعات
متن[[s:{{{Wikisource}}}|المنتخب فی جمع المراثی و الخطب (کتاب)]] ویکی ماخذ اُتے

منتخب طُریحی یا فخری دے ناں تو‏ں مشہور کتاب دا مکمل ناں المُنتخَب فی جَمعِِ المَراثی و الخُطَب اے، جسنو‏ں فخرالدین محمد بن علی بن طریحی نے اہل بیت دے متعلق تالیف کیا. اس کتاب دا عمدہ حصہ حضرت امام حسینؑ تو‏ں متعلق اے . محرم دے پہلے عشرے دے لحاظ تو‏ں 20 مجالس وچ ترتیب دتی گئی اے . ایہ کتاب محققاں د‏‏ی تنقید دا نشانہ بنی رہی اے .

مؤلف

سودھو


فخرالدین بن محمدعلی طُریحی،گیارہويں صدی دے شیعہ مفسر تے لغت دے موضوع اُتے لکھی جانے والی کتاب مجمع البحرین دے مصنف نيں.قرآن و حدیث دے مشکل لفظاں دے معانی دے بیان وچ انہاں د‏‏ی ایہ کتاب شیعہ علما د‏‏ی پہلی کتاب سمجھی جاندی اے .

کتاب دا تعارف

سودھو

مشہور کتابشناس بزرگ تہرانی اس کتاب دے تعارف وچ لکھدے نيں: یہ کتاب ویہہ مجالس وچ تالیف ہوئی تے ہر مجلس چند ابواب اُتے مشتمل اے جس وچ اہل بیت دے فضائل تے مصائب بیان ہوئے نيں [۱] مؤلف دے طرز تحریر دے بارے وچ کہندے نيں :یہ کتاب نثر تے اشعار دے قالب وچ حزن انگیز مطالب دا مجموعہ اے .ظاہرا ایسا لگدا اے کہ محرم دے پہلے دس دناں وچ لوکاں دے لئی جنہاں مجالس نو‏‏ں مؤلف نے پڑھیا سی انہاں نو‏ں تحریری صورت وچ جمع کيتا اے .[۲]

حیثیت کتاب

سودھو

ایہ کتاب ذاکرین د‏‏ی ہمنوائی کردی اے .عاشورا دے متعلق بوہت سارے مؤلفین نے اس کتاب تو‏ں مطالب نقل کيتے نيں تے انہاں نے لوکاں وچ اس کتاب د‏‏ی شہرت د‏‏ی وجہ تو‏ں کسی تحقیق و جستجو دے بغیر اسنو‏ں اقوال تے نظریات دے لئی ماخذ قرار دتا اے .[۳]

تحریفی تھ‏‏انو‏اں

سودھو

تحریفی مقام قرار پانے والے چند تھ‏‏انو‏اں :

  1. حضرت امام حسین د‏‏ی زبان مبارک تو‏ں چند مرتبہ هل من ناصر ینصر الذریة الاطهار دا تکررار ہونا.
  2. ابن سعد دا لشکر ستر ہزار(70,000) دی تعداد اُتے مشتمل ہونا.
  3. حضرت قاسم د‏‏ی شادی.
  4. امام حسین دا انہاں لفظاں تو‏ں اسقونی شربہ من الماء پانی د‏‏ی درخواست کرنا.
  5. حضرت امام حسین نے دس ہزار (10,000) افراد نو‏‏ں قتل کيتا لشکر د‏‏ی تعداد اس قدر زیادہ سی کہ اِنّے افراد دے قتل دے باوجود لشکر وچ کِسے قلت افراد دا احساس تک نہ ہويا .
  6. حضرت زینب دا محمل اُتے سر نو‏‏ں مارنا تے اس دا زخمی ہونے د‏‏ی مسلم بن جصاص د‏‏ی خبر نقل کرنا.[۴]

ناقدان

سودھو

بوہت سارے حدیث دے محققاں تے کتابشناساں نے اس کتاب نو‏‏ں مورد تنقید قرار دتا اے تے کہیا اے کہ اس وچ بوہت سارے موہوم مطالب نقل ہوئے نيں.مرزا محمد ارباب دا "اربعین حسینیہ" تو‏ں ایہ قول منقول اے : "اس کتاب وچ بہت زیادہ مسامحات تو‏ں کم لیا گیا اے جو اہل اطلاع تے اہل بصیرت تو‏ں پوشیدہ نئيں نيں ہور اس کتاب د‏‏ی ایسی مخصوص روایات جنہاں د‏‏ی تائید دوسری کتاباں تو‏ں نہ ہُندی ہوئے، اوہ قابل اعتبار نئيں نيں.[۵]

حوالے

سودھو
  1. الذریعہ، ج۲۲، ص۴۲۰.
  2. محمد صحتی سردرودی، تحریف شناسی تریخ امام حسین با رویکردتی کتابشناسانہ.
  3. محمدآلاندوزلی، کتابشناسی توصیفی-انتقادی پیرامون تحریف‌های عاشورا.
  4. محمدآلاندوزلی، کتابشناسی توصیفی-انتقادی پیرامون تحریف‌ ہای عاشورا.
  5. محمد صحتی سردرودی، تحریف شناسی تریخ امام حسین با رویکردتی کتابشناسانہ.

ماخذ

سودھو
  • تہرانی، آقابزرگ، الذریعہ، بیروت، دارالاضواء.
  • صحتی سردرودی،محمد، تحریف شناسی تریخ امام حسین(ع) با رویکردتی کتابشناسانہ، کتابہای اسلامی، پائیز ۱۳۸۳ - شماره ۱۸.
  • آلاندوزلی، محمد، کتابشناسی توصیفی- انتقادی پیرامون تحریف‌ ہای عاشورا، آئینۂ پژوہش، آذر و اسفند ۱۳۸۱ - شماره ٧٧ و ٧۸.

سانچہ:کتابیات عاشورا