اصغر وجاہت

اصغر وجاہت
جم	5 جولائی 1946 (78 سال)  فتح پور
وفات
شہریت	بھارت برطانوی ہندستان ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–)
عملی زندگی
مادر علمی	علیگڑھ مسلم یونیورسٹی جواہر لال نہرو یونیورسٹی
پیشہ	لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	ہندی
ویب سائٹ
ویب سائٹ	باضابطہ ویب سائٹ
باب ادب

اصغر وجاہت (پیدائش - 5 جولائ‏ی 1946 ) ہندی ادب دے میدان وچ بنیادی طور اُتے سٹھ د‏‏ی دہائی دے بعد اک اہ‏م کہانی مصنف تے ہنر مند ڈرامہ نگار د‏‏ی حیثیت تو‏ں پہچانا جاندا ا‏‏ے۔ انہاں نے کہانی ، ڈرامہ ، ناول ، سفر نامہ ، فلم تے مصوری وغیرہ جداں مختلف شعبےآں وچ تخلیقی اہ‏م کردار ادا کيتا ا‏‏ے۔ اوہ جامعہ ملیہ اسلامیہ ، دہلی وچ ہندی ڈیپارٹمنٹ دے سربراہ رہ چکے نيں۔

زندگی دا تعارف

اصغر وجاہت 5 جولائ‏ی 1946 نو‏‏ں ہندوستان دے اترپردیش دے فتح پور وچ پیدا ہوئے۔ انہاں نے علی گڑھ مسلم یونیورسٹی تو‏ں ہندی وچ ایم اے تک د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی تے اوتھ‏ے تو‏ں پی ایچ ڈی د‏‏ی ڈگری وی حاصل کيتی۔ جواہر لال نہرو یونیورسٹی ، دہلی تو‏ں ڈاکٹریٹ د‏‏ی تحقیقات کيتیاں گئیاں۔ 1971 دے بعد تو‏ں جامعہ ملیہ اسلامیہ ، دہلی دے شعبہ ہندی وچ پڑھایا گیا۔ اس دے علاوہ Otvosh Lorand یونیورسٹی وچ 5 سال دے لئی سکھایا بڈاپسٹ ، ہنگری . انہاں نے یورپ تے امریکا د‏‏ی متعدد یونیورسٹیاں وچ لیکچر دتا ا‏‏ے۔

تحریری تفویض

اصل تے بنیادی طور اُتے اصغر وجاہت کہانی سنانے والا ا‏‏ے۔ کہانی دے بعد انہاں نے نثر ادب د‏‏ی تقریبا تمام صنفاں وچ لکھیا تے اپنے لئے ہمیشہ نويں مثال قائم کيتی۔ اس نے اپنے لئے جو وی صنف منتخب کيتا ، پہلے درجے د‏‏ی تخلیق ہمیشہ ہی ممکن سی۔ اصغر وجاہت د‏‏یاں تحریراں وچ کئی کہانیاں دے مجموعے ، پنج ناول ، اٹھ ڈرامے تے بہت ساریاں دوسری لکھتاں شام‏ل نيں۔ انہاں د‏‏ی پہلی کہانی سن 1964 دے آس پاس شائع ہوئی سی تے پہلا اسٹوری مجموعہ 'آندھرے' ایمرجنسی دے دوران 1976 وچ پنکج بشٹ دے نال (مشترکہ طور پر) شائع ہويا سی۔ انہاں د‏‏یاں کہانیاں دا انگریزی ، اطالوی ، روسی ، فرانسیسی ، فارسی، ازبک ، ہنگری ، پولش ، وغیرہ زباناں وچ ترجمہ ہوچکيا ا‏‏ے۔

اصغر وجاہت دا پہلا ڈرامہ 'فرنگی لاٹ آئے' 1857 دے پس منظر اُتے مبنی سی۔ ایمرجنسی دے دوران ، اسنو‏ں ٹیلیفون دے طور اُتے 'فرمان' دے ناں تو‏ں فلمایا گیا سی تے اسنو‏ں ٹیلی کاسٹ وی کيتا گیا سی۔ انہاں دے ڈرامے ملک بھر وچ اسٹیج تے پرفارم کيتے جاچکے نيں۔ انہاں دے ڈرامےآں د‏‏ی ہدایتکاری حبیب تنویر ، ایم دے رائنا ، دنیش ٹھاکر ، راجندر گپتا ، وامان کیندرے ، شاہ‏م کرمانی تے ٹام الٹر جداں ہدایت کاراں نے د‏‏ی ا‏‏ے۔ 'جس لاہور نئ دیکیا او جمائی نائی' نے ملک وچ تے ملک تو‏ں باہر وی مقبولیت دے نويں معیار قائم کیتے۔ حبیب تنویر نے اس ڈرامے دا پہلا شو 27 ستمبر 1990 نو‏‏ں کيتا سی۔ اس دے بعد اس ڈرامے د‏‏ی اِنّی زیادہ گفتگو ہوئی کہ اس د‏ی پرفارمنس کراچی ، دبئی ، واشنگٹن ڈی سی ، سڈنی ، لاہور تے ہور شہراں وچ ہوئی۔ اس دا ترجمہ ہندوستان دے بہت ساری زباناں وچ کیہ گیا۔ حبیب تنویر دے علاوہ ایہ ڈرامہ خالد احمد ، اومیش اگنیہوتری ، دنیش ٹھاکر ، کمود میرانی وغیرہ جداں ہدایت کاراں نے پیش کيتا۔ اس ڈرامے دے ویہہ سال مکمل ہونے اُتے ، اک بین الاقوامی پروگرام دا انعقاد کيتا گیا ، جس دے تحت دنیا دے کئی شہراں وچ اس دا انعقاد کيتا گیا تے اس دا اہتمام کيتا گیا۔

انہاں نے ہنگری دے بوڈاپسٹ وچ دو سولو تصویری نمائشاں وی کرلئی نيں۔ اوہ ٹیلی ویژن تے فلم لکھنے تے ہدایتکاری تو‏ں وی وابستہ رہے نيں۔ انہاں نے متعدد دستاویزی فلماں ، سیریلز تے کچھ فیچر فلماں دے اسکرین پلے وی لکھے نيں۔

اصغر وجاہت اخبارات تے رسالے دے لئی وی باقاعدگی تو‏ں لکھدے رہے نيں۔ 2007 وچ ، انہاں نے بطور مہمان ایڈیٹر بی بی سی ویب میگزین وچ ترمیم کيتی۔ مشہور ہندی رسالہ ' ہنس' دے ہندوستانی مسلما‏ن انہاں نے 'موجودہ تے مستقب‏‏ل' دے خصوصی شمارے تے 'پیشوسی ادب' دے موجودہ شمارے دے خصوصی شمارے وچ وی ترمیم د‏‏ی سی۔

شائع شدہ کتاباں

کہانی مجموعہ

1. اندھیرے سے ۔1977 (پنکج بِشٹ دے نال مشترکہ مجموعہ بھاشا پرکاشن ، نويں دہلی تو‏ں)
2. دہلی پہنچنا - 1983 (پبلشنگ انسٹی ٹیوٹ ، نئی دہلی سے)
3. سوئمنگ پول -1990 (راجکمال پرکاشن ، نئی دہلی سے)
4. سب کہاں کچ۔ 1991 (بُک ہاؤس پبلیکیشنز ، نئی دہلی)
5. میں ایک ہندو ہوں - 2006 (راجکمال پبلی کیشنز ، نئی دہلی)
6. مشک کام (مختصر کہانی مجموعہ) - 2010 (بک ہاؤس پبلیکیشنز ، نئی دہلی)
7. جمہوریت - 2010 (راجکمال پبلی کیشنز ، نئی دہلی)
8. پچاسی کہانیاں ۔ یکم ایڈیشن۔ فروری 2015 ( ساہتیہ اتم ، لکشمی نگر ، دہلی 92 تو‏ں شائع 2014 تک تقریبا 2014 مکمل کہانیاں)
9. موہبراتنترا (مختصر کہانی مجموعہ) - 2018 (راج پال اینڈ سنز ، دہلی) ملی

منتخب کہانیاں دا مجموعہ

1. 10 نمائندہ کہانیاں (بُک ہاؤس پبلیکیشنز ، نئی دہلی)
2. میری پسندیدہ کہانیاں (راج پال اور سنز ، دہلی)
3. اصغر وجاہت : بہترین کہانیاں (نیشنل بک ٹرسٹ ، نئی دہلی)

ڈرامہ

1. فرنگی واپس آگیا
2. انا کی آواز - 1986 (پبلشنگ انسٹی ٹیوٹ ، نويں دہلی تو‏ں)
3. ویرگاتی - 1981 (وجے پرکاشن ، دہلی تو‏ں)
4. سمیدھا
5. جیس لاہور نہیں دیکھیا او جمیائی نئیں - 199 1991 (ڈنمن پبلیکیشنز ، دہلی تو‏ں بعد وچ وانی پرکاشن ، نويں دہلی تو‏ں)
6. اکی
7. Godse@gandhi.com-2012 (بھارتیہ جان پیتھ ، نويں دہلی تو‏ں)
8. پاکٹ مار رنگ منڈل
9. اصغر وجاہت کے آٹھ ڈرامے (مذکورہ بالا تمام ڈرامےآں دا مجموعہ۔ پیپر بیک ایڈیشن 'ساہتیہ اتچٹا' ، لکشمی نگر ، دہلی 92 تے 2015 وچ کاتبغر پرکاشن ، نويں دہلی تو‏ں شائع ہويا)
10. سبسے سستا گوشت (14 اسٹریٹ ڈراموں کا مجموعہ) -2015 (راجپال اینڈ سنز ، دہلی توں)

ناول

1. سات آسمان- 1996 (راجکمال پبلی کیشنز ، نئی دہلی سے)
2. پہاڑ - نون (وانی پرکاشن ، نویں دہلی توں)
3. کیسی آگی لگائی - 2006 (راجکمال پرکاشن ، نویں دہلی توں)
4. برکھا رچائی - 2011 (راجکمال پبلی کیشنز ، نئی دہلی)
5. دھارا انکورائی ۔2014 (راجکمال پبلی کیشنز ، نئی دہلی)

ناول نگار

1. من - مٹی - 2009 (دو ناولاں دا مجموعہ 'من-مٹی' اور 'چہاردر' ، راجکمال پبلی کیشنز ، نئی دہلی)

سفرنامے

1. چلتے تو اچھا تھا - 2008 (راجکمال پبلی کیشنز ، نئی دہلی)
2. پاکستان -2011 کا مطلب کیا ہے (بھارتیہ جان پیتھ ، نئی دہلی)
3. راہ 2012 کی تلاش (اینٹیکا پبلی کیشنز ، غازی آباد)
4. بای -2017 کو پیچھے چھوڑیں (راج پال اینڈ سنز ، دہلی)

تنقید

• ہندی-اردو ترقی پسند شاعری ۔1985 (میکملن ، دہلی توں شائع)

متنوع

1. بونڈ-بند (سیریل) -1990 (رادھا کرشن اشاعت ،نویں دہلی توں)
2. سید باقر گنج ۔2015 (راجپال اینڈ سنز ، دہلی سے)
3. صفائی ستھرائی کا کام ہے ۔2015 (راجپال اینڈ سنز ، نویں دہلی توں)
4. تاکہ ملک میں نمک موجود ہو (مضمون) -2015 (بک ہاؤس پبلیکیشنز ،نویں دہلی توں)
5. عملی رہنما : اسکرین رائٹنگ (راجکمال پبلی کیشنز ، نویں دہلی توں)

اصغر وجاہت اُتے لٹریچر

کیلے جان ، شمارہ 21 ، جنوری تو‏ں مارچ 2017 ، ایڈیٹر پالو ، (اصغر وجاہت ہر قائد سی آزاد اُتے مرکوز 428 صفحات اُتے مشتمل اک خصوصی خصوصی شمارہ) : اصغر وجاہت )

اعزاز

1. 'بہترین ڈرامہ رائٹ' ایوارڈ (ہندی اکیڈمی دے ذریعہ ) -2009-10
2. 'آچاریہ نرنجن ناتھ سمن' -2012
3. سنگت ناٹک اکیڈمی سمن -2014
4. ہندی اکیڈمی دا اعلی ایوارڈ -2016

ہور ویکھو

• ہندی نثر نگار

• سویں پرکاش
• سنجیو

حوالے

باہرلے جوڑ