استعارہ
استعارہ، دا مطلب، علم بیان دی اصطلاح وچ حقیقی تے مجازی معنےآں دے درمیان تشبیہ دا تعلق ہوݨا اے۔ یعݨی حقیقی معنی دا لباس رعایتن لے کے مجازی معنےآں نوں پہنوݨا۔ مثلن نرگس کہہ کے اکھ مراد لیݨا۔ استعارہ تے تشبیہ وچ ایہ فرق اے کہ استعارہ تشبیہ توں زیادہ بلیغ ہُندا اے ۔ تشبیہ وچ اک چیز نوں دوسری ورگا قرار دتا جاندا اے ۔ جد ایہناں وچ کوئی صفت یا خوبی مشترک ہووے لیکن استعارے وچ اک چیز نوں ہو بہو دوسری چیز مَن لیا جاندا اے ۔ تشبیہ وچ مشبہ تے مشبہ بہ دوناں دا ذکر کیتا جاندا اے ۔ جد کہ استعارے وچ مستعار لہ ( جیہنوں تشبیہ وچ مشبہ کہیا جاندا ) نہیں لکھیا جاندا ۔ صرف مستعار مونھ (جیہنوں تشبیہ وچ مشبہ بہ کہیا جاندا) دا ذکر ہُندا اے ۔ گویا استعارے وچ صرف اس چیز دا ذکر ہُندا اے جیہنوں استعارہ بݨایا جاوے ۔ جد کہ تشبیہ وچ دوناں دا ذکر کیتا جاندا اے کِتے حرفِ تشبیہ دے نال تے کِتے حرفِ تشبیہ توں بغیر ۔
استعارے دے رُکن
سودھو- مستعار لہ: اوہ فرد یا چیز جیہدے لئی کوئی لفظ یا خوبی ادھار لئی جاوے ۔
- مستعار منہ: اوہ شخص یا چیز جیہدے کولوں کوئی لفظ یا خوبی مستعار لئی جاوے ۔
- وجہ جامع: مستعار لہ تے مستعار مونھ وچ جیہڑی وصف تے خوبی مشترک ہووے اوہنوں ‘‘وجہ جامع‘‘ کہیا جاندا اے ۔
مثلن
| جُملا | مستعار لہ | مستعار مونھ | وجہ جامع |
|---|---|---|---|
| اللہ دے شیراں نوں اوندی نہیں روباہی | نیک مرد | اللہ دے شیر | بہادری |
| اک روشن دماغ سی، نہ رہیا | عالم آدمی | روشن دماغ | بصیرت |
| تھان توں اوہ غیرتِ سر سر کُھلیا | گھوڑا | سر سر | تیزی، طراری |