ابن بشکوال
| ابن بشکوال | |
|---|---|
| جم | 29 ستمبر 1101 [۱][۲][۳]
|
| وفات | 5 جنوری 1183 (82 سال)[۴][۲][۳]
|
| عملی زندگی | |
| پیشہ | مورخ |
| پیشہ ورانہ زبان | عربی [۱] |
ترمیم  | |
ابو قاسم خلف انصاری خزرجی ابن عبد الملک اندلسی قرطبی، آپ اندلس دے اک مشہور و معروف قاضی تے مؤرخ سن، آپ دی پیدائش 3 ذی الحجہ بروز سوموار 494ھ بمطابق 30 ستمبر 1101ء وچ قرطبہ وچ ہوئی تے آپ نے بروز بدھ 8 رمضان المبارک 578ھ بمطابق 5 جنوری 1183ء وچ قرطبہ وچ وفات پائی۔ [۵]
حالات زندگی
سودھوآپ دی پیدائش قرطبہ وچ ہوئی تے اوتھے مقیم سن تے اوتھے وفات پائی۔آپ بہت وڈے مصنف سن آپ دی پنجاہ توں ودھ کتاباں نيں، جنہاں وچ سب توں ودھ مشہور کتاب الصلہ اے، جس وچ آپ نے اندلس دے نامور شخصیتاں دی سوانح حیات جمع کی، انہاں دے ناں حروف تہجی توں ترتیب دتے ۔ آپ دے شیخاں وچ ابو ولید بن رشد، ابو بحر اسدی تے ابو بکر بن عربی شامل نيں۔ ابن الابار نے اپنی بعض کتاباں وچ ابن بشکوال دے ہور کماں دا ذکر کيتا اے، جداں مثل الاخبار قرطبہ "، كتاب الفائدے المنتخبة والحكايات المستغربة " منتخب فائدے دی کتاب تے حیران کن کہانیاں، جو تریخ دی کتاب توں منتخب فائدے دی کتاب دا خلاصہ اے۔ مختصر لكتاب المنتخب من تاريخ الرؤساء والفقهاء والقضاة بطليطلة" ایہ ابو جعفر بن مطاہر دی تریخ صدور، فقہا تے قاضی الطیطلہ" توں کتاب المخطاب دا خلاصہ اے تے بہت ساریاں دوسری کتاباں جنہاں وچوں اسيں صرف انہاں دے ناں جاݨدے نيں۔۔ اس نے اپنے ملک وچ حالات نوں سنبھالنے دے لئی قاضی دا انتخاب کيتا تے اس نے اشبیلیہ دے کچھ علاقےآں وچ قاضی ابوبکر بن العربی دے لئی عدلیہ دا انتظام سنبھالیا، لیکن اس دی بوہتے توجہ علم حاصل کرنے تے خطوط تے کتاباں لکھݨ اُتے مرکوز سی
کتاب الصلہ
سودھویہ اندلس دی تریخ دے سلسلے وچوں اک دوسری قسط دی نمائندگی کردی اے، جو کہ (ابن الرضی دا سلسلہ) اے، جو 403ھ وچ فوت ہوئے، کتاب (تاريخ علماء الأندلس) دے مصنف سن ۔ جس اُتے ابن بشکوال نے اپنی کتاب (الصلہ) نوں ضمیمہ بنایا، اس دے بعد ابن الابار نے 658ھ وچ وفات پائی تے اس نے اپنی کتاب (تكملة الصلة) تے مرقشی لکھی۔ انہاں دی وفات سنہ 703ھ وچ ہوئی، چنانچہ اس نے اپنی کتاب (الذيل والتكملة على الموصول والصلة) لکھی۔ ابن بشکوال نے 534ھ وچ الصلہ لکھنا مکمل کیا: ابن بشکوال نے وکھ وکھ اصناف وچ پنجاہ لکھتاں لکھياں جنہاں وچ سب توں اہم کتاب الصلہ سی تے اس دی صنعت دے لوک اس وچ اکیلے انہاں توں جھگڑا نئيں کردے سن تے نہ ہی اس دے اگے ہوݨ دی فضیلت دا انکار کردے سن، بلکہ اس توں استفادہ کرنے وچ عدل رکھدے سن ۔ اس دی طرف توں، تے اوہ اپنے شیخاں وچوں اک سمجھیا جاندا اے، اس نے اس وچ اپنی دلچسپی نوں اہلِ اندلس توں فقہ تے حدیث دی تلاش وچ مرکوز کیتا، جو اس وچ رہندے سن، یا اسنوں چھڈ چکے سن ۔ انہاں دی کتاب وچ انہاں دی خبراں دے کئی قصے شامل سن ۔ [۶]
لکھتاں
سودھوابن بشکوال اک مشہور مصنف سن ۔ آپ نے بوہت سارے کتاباں مرتب کيتياں تے انہاں وچوں کچھ اسيں تک نئيں پہنچے نيں تے انہاں وچوں کچھ موجود نيں لیکن شائع نئيں ہوئیاں نيں۔:[۷][۸]
- الصلة في علماء الأندلس.
- الحكايات المستغربة (بیس جلداں) جنہاں وچوں صرف چند ہی گراناڈا لائبریری توں لوٹے جانے دے بعد بچ پائے، تے اس کتاب دی صرف اک کاپی ویٹیکن وچ موجود اے .
- غوامض الأسماء المبهمة (عشرة أجزاء)
- كتاب معرفة العلماء الأفاضل (واحدٌ وعشرون جزء)
- طرق حديث المغفر (ثلاثة أجزاء)
- القربة إلى الله بالصلاة على نبيه (جزء واحد كبير)
- من روى الموطأ عن مالك (جزئان)
- اختصار تاريخ أبي بكر القشي (تسعة أجزاء)
- أخبار سفيان بن عيينة (جزء واحد كبير)
- أخبار ابن المبارك (جزئان)
- أخبار الأعمش (ثلاثة أجزاء)
- أخبار النسائي (جزء)
- أخبار زيادة بن شبطون (جزء)
- أخبار المحاسبي (جزء)
- أخبار أبي القاسم (جزء)
- أخبار إسماعيل القاضي (جزء)
- أخبار ابن وهب (جزء)
- أخبار أبي المطرف عبردالرحمن بن مرزوق القنازعي (جزء)
- قضاة المغرب (ثلاثة أجزاء)
- طرق من كذب علي (جزء)
- معجم الشيوخ
- المحاسن والفضائل في معرفة العلماء الأفاضل (واحد وعشرين جزءاً)
- زهاد الأندلس وأئمتها
- التنبيه والتعيين لمن دخل الأندلس من التابعين
- قضاة قرطبة (ثلاثة أجزاء)
- اختصار تاريخ أبي بكر القُبَّشي (تسعة أجزاء)
- شيوخ الفقيه الحافظ أبي عُمر بن عبد البَرّ النَّمَري
- تسمية شيوخ الشّارِقي
- الاختلاف في اسم أبي هريرة رضي الله عنه (جزء)
- مناقب يزيد بن هارون
- مناقب عبد الرزاق الصَّنْعان
- مناقب أبي عُبيد القاسم بن سَلاّم
- مناقب ابن مَعين
- أخبار المُحَاسِبي (جزء)
- أخبار أبي دواد السِّجِسْتان
- أخبار أبي بكر بن أبي خَيْثمة
- أخبار أبي عيسى التِّرمذي
- أخبار إبراهيم الحَرْبي
- أخبار أبي وَهْب الزاهد (جزء)
- أخبار أبي المُطَرِّف القَنَازِعي (جزء)
- المسلسلات (جزء)
- طُرُق حديث المِغْفَر (ثلاثة أجزاء)
- كتاب المستغيثين با الله تعالى عند المهمات والحاجات والمُتَضَرِّعين إليه سبحانه بالرغبات والدعوات وما يسّر الله الكريمُ لهم من الإجابات والكرامات
- الآثار المَرْوِيّة في فضل الأطعمة السَّرِيّة والآلات العِطْرِيّة
- الذيل على جزء بقِيّ بن مَخْلد في الحَوْض والكَوْثَر
- الزيادات على كتاب الاستدراك على أبي عُمر بن عبد البَر الحافظ في كتابه الاستيعاب في الصحابة رضي الله عنهم أجمعين لابن الأمين القُرْطُب
وفات
سودھوآپ نے 8 رمضان المبارک بروز بدھ 578ھ بمطابق 5 جنوری 1183ء وچ قرطبہ وچ وفات پائی۔
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12286670q — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Spanish Biographical Dictionary ID: https://dbe.rah.es/biografias/12543/ibn-bashkuwal — subject named as: Ibn Baskuwal — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — عنوان : Diccionario biográfico español — ناشر: Royal Academy of History
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ Diamond Catalog ID for persons and organisations: https://opac.diamond-ils.org/agent/16183 — subject named as: Ḫalaf ibn ʿAbd al-Malik Ibn Baškuwāl
- ↑ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12286670q — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےReferenceAلئی۔ - ↑ ابن بشكوال مركز دراسا الأندلس، تاريخ الولوج 6 أبريل 2012 Archived 13 مايو 2020 at the وے بیک مشین
- ↑ "محدث الأندلس الحافظ المؤرخ أبو القاسم بن بشكوال (578هـ) شخصيته ومؤلفاته" د.علي قاسم سعيد Archived 04 مارس 2016 at the وے بیک مشین
- ↑ "كتاب الصلة" تحقيق: شريف أبو العلا بدوي صفحة 20