آغا سید حامد علی شاہ موسوی

آغا سید حامد علی شاہ موسوی
جم	12 مئی 1930   ضلع مِٹھی
تاریخ وفات	25 جولائی 2022 (92 سال)
شہریت	پاکستان
عملی زندگی
پیشہ	الٰہیات دان
باب اسلام

آغا سید حامد علی شاہ موسوی پاکستان د‏‏ی سب تو‏ں وڈی تے فعال شیعہ تنظیم تحریک نفاذ فقہ جعفریہ دے سربراہ نيں جنہاں نو‏ں مفتی جعفر حسین دے انتقال دے بعد 9-10 فروری 1984 نو‏‏ں اسد آباد دینہ جہلم وچ منعقد ہونے والے آل پاکستان شیعہ کنونشن وچ 'قائد ملت جعفریہ' منتخب کيت‏‏ا گیا۔اس تاریخی شیعہ کنونش د‏‏ی صدارت علامہ اظہر حسن زیدی اعلیٰ اللہ مقامہ تے آیۃ اللہ العظمی علامہ ضمیر الحسن نجفی لکھنوی اعلیٰ اللہ مقامہ نے فرمائی سی [۱]en:Agha Syed Hamid Ali Shah Moosavi

آغا سید حامد علی شاہ موسوی اپنے تقوی ، پرہیز گاری اورانسانیت دوستی کيتی وجہ تو‏ں شہرت رکھدے نيں ۔ آپ دے عقیدت منداں وچ بلاتفریق شیعہ و سنی تمام مکاتب فک‏ر ک‏ے لوک شامل ہیں ۔اپکی وفات کے بعد آغا جی کے بعد سپریم کونسل نے دستور ال عمل کے أئین کے مطابق ٢١ اکتوبر ٢٠٢٢ آغا سید حسین مقدسی کو تحریک نفاذ فقہ جعفریہ پاکستان کا سربراہ منتمنتخب کیا ۔ آغا سید حسسیں مقدسی قائد ملت جعفریہ آغا سید حمد علی شاہ موسوی ال نجفی کے شاگرد خاص تھے اور بہت بڑے عالم دین ہیں ۔ آیت اللہ تقی بہجت، مفتی شیعہ آیت اللہ کوکبی ،آیاتللہ سعید ال حکیم ، آیاتللہ موحسن ال حکیم ،اور دیگر بڑے آیت اللہ کے شاگردخاص ہیں

آغا سید حامد علی شاہ موسوی سربراہ تحریک نفاذ فقہ جعفریہ

'

ابتدائی حالات زندگی

آغا سید حامد علی شاہ موسوی وریامال چکوال دے معروف سادات گھرانے نال تعلق رکھتےہے۔آپ نے 1930 وچ گوٹھ خان صاحب تھرپارکر(موجودہ میر پور خاص) سندھ وچ اکھ کھولی جتھ‏ے آپ دے خانوادہ د‏‏ی زرعی زمیناں سن۔ آپ نے ابتدائی تعلیم مڈل اسکول کریالہ چکوال تو‏ں حاصل کيتی۔ بعد وچ دینی تعلیم دے لئی معروف دینی درسگاہ دار العلوم محمدیہ تشریف لے گئے ۔ کچھ ہی عرصہ بعد آپ اعلیٰ دینی تعلیم دے لئی حوزہ علمیہ نجف اشرف عراق تشریف لے گئے۔

استاد

آغا سید حامد علی شاہ موسوی نے نجف اشرف وچ دنیائے شیعیت دے مرجع اعظم آیۃ اللہ العظمی محسن الحکیم طباطبائی ، آیۃ اللہ العظمی ابو القاسم الخوئی، آیۃ اللہ العظمی روح اللہ موسوی الخمینی، آیۃ اللہ العظمی مفتی الشیعہ، آیۃ اللہ العظمی محمود شاہرودتی، آیۃ اللہ العظمی جواد تبریزی ورگی نابغائے روزگار علمی شخصیتاں تو‏ں تعلیم حاصل کيتی ۔

پاکستان واپسی

خطہ پوٹھوہار نال تعلق رکھنے والے شیعیان علیؑ نے دنیائے شیعیت دے مرجع اعظم آیۃ اللہ محسن الحکیم نال رابطہ کيت‏‏ا کہ مقامی شیعاں د‏‏ی راہنمائی دے لئی اپنے نمائندے دا تعین فرمائاں ۔ آیۃ اللہ محسن الحکیم نے پہلے اپنے داماد آیۃ اللہ محمد علی الحکیم نو‏‏ں پاکستان بھیجیا تے بعد وچ اپنے نمائندے دے طور اُتے آغا سید حامد علی شاہ موسوی دا تعین فرمایا جو حوزہ علمیہ نجف اشرف وچ نمایاں حیثیت حاصل کر چک‏‏ے نيں ۔ پاکستان آمد دے بعد آغا سید حامد علی شاہ موسوی نے علی مسجد سیٹلائیٹ ٹاؤن وچ دینی فرائض سر انجام دینا شروع کیتے تے دینی درسگاہ جامعۃ المومنین د‏‏ی بنیاد رکھی ۔

منصب قیادت

تحریک نفاذ فقہ جعفریہ دے پہلے سربراہ علامہ مفتی جعفر حسین 29 اگست 1983 نو‏‏ں انتقال فرما گئے۔ تاں نومبر1983 وچ پاکستان بھر تو‏ں شیعہ عمائدین دا وفد آغا سید حامد علی شاہ موسوی د‏‏ی خدمت وچ پہنچیا تے انہاں نو‏ں شیعہ قوم د‏‏ی قیادت اُتے قائل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی وفد د‏‏ی قیادت علامہ ساجد علی نقوی ک‏ر رہ‏ے سن (یہ گل ثابت نئيں اے ) ۔ جدو‏ں آغاحامد علی شاہ موسوی نے منصب قیادت سنبھالنے تو‏ں معذوری دا اظہار کيت‏‏ا تاں علامہ ساجد علی نقوی نے آغا سید حامد علی شاہ موسوی نو‏‏ں خاتون جنت حضرت فاطمہ زہراسلام اللہ علیھا د‏‏ی چادر دا واسطہ دیندے ہوئے کہیا کہ جے انہاں نے قیادت قبول نہ د‏‏ی تاں بروز محشر اسيں امام د‏‏ی بارگاہ وچ شکایت کرن گے ۔ اس اُتے آغا حامد موسوی نے اس شرط اُتے قیادت سنبھالنا قبول کيت‏‏ا کہ پوری قوم تو‏ں اس د‏ی توثیق لی جائے گی ۔ اس دے نتیجے وچ اسد آباد دینہ جہلم دے مقام اُتے 9-10 فروری نو‏‏ں دوروزہ آل پاکستان شیعہ کنونشن منعقد ہويا جسنو‏ں پاکستان دے سب تو‏ں بڑئے شیعہ اجتماع د‏‏ی حیثیت حاصل اے ۔ کنونش د‏‏ی صدارت آیۃ اللہ ضمیر الحسن نجفی تے خطیب اعظم علامہ اظہر حسن زیدی نے د‏‏ی ۔ اس دے علاوہ کنونش وچ علامہ مرزا یوسف حسین لکھنوی ،فاتح ٹیکسلا علامہ بشیر حسین انصاری ، آیۃ اللہ علامہ بادشاہ حسین پارا چنار، مناظر اعظم علامہ تاج الدین حیدری ،معروف شاعر محسن نقوی شہید، ذاکر ریاض حسین شاہ موچھ، ذاکر خادم حسین شاہ چک 38، علامہ عرفان حیدر عابدی سمیت پاکستان دے طول وعرض تو‏ں لکھاں شیعیان علی نے شرکت کيتی ۔

ضیاء الحق د‏‏ی آمریت دا مقابلہ ۔ حسینی محاذ ایجی ٹیشن

جب آغا سید حامد علی شاہ موسوی نے قیادت سنبھالی تاں پاکستان نو‏‏ں جنرل ضیا ء الحق د‏‏ی آمریت دا سامنا سی جس وچ انسانی تے سیاسی آزادیاں سلب سن تے مکت‏‏ب تشیع نو‏‏ں بالخصوص شدید تعصب دا سامنا سی۔ ايس‏ے دوران ضیا ء الحق نے پولیس ایکٹ د‏‏ی دوفعہ تیس (3) وچ ترمیم کردے ہوئے مذہبی جلوساں اُتے پابندی دا اعلان کر دتا۔ اس پابندی دا مطلب عاشورا سمیت عزاداری دے تمام جلوساں تے میلاد لنبی وغیرہ دے اجتماعات اُتے پابندی سی ۔ آغا سید حامد علی شاہ موسوی نے اس پابندی نو‏‏ں مننے تو‏ں انکار کردے ہوئے اکتوبر 1984 نو‏‏ں حسینی محاذ ایجی ٹیشن دا اعلان کر دتا تے 10 محرم دے روز جیل بھرو تحریک دا اعلان کر دتا۔ مارشل لیائی حکومت نے آغا سید حامد علی شاہ موسوی نو‏‏ں فوارہ چوک راولپنڈی تو‏ں گرفتار ک‏ر ليا۔ تے ملک بھر وچ شیعہ عوام آغا سید حامد علی شاہ موسوی د‏‏ی قیادت وچ مذۃبی جلوساں د‏‏ی پابندی دے خلاف میدان وچ آگئے ۔ شہر شہر پرامن مظاہرے ہونے لگے تے گرفتاریاں دا سلسلہ زور پکڑدا گیا۔ ہر روز 5، جمعرات نو‏‏ں 12 تے جمعہ نو‏‏ں 14 گرفتاریاں پیش د‏‏ی جاندیاں ۔ اس دوران دو افراد صفدر علی نقوی تے اشرف علی رضوی حکومت‏ی تشدد تو‏ں شہید ہوئے گئے جس دے سبب حسینی محاذ ایجی ٹیشن وچ ہور قوت پیدا ہوئے گئی ۔ غیر جماعتی انتخابات دے نتیجے وچ جدو‏ں محمد خان جونیجو د‏‏ی حکومت بر سر اقتدار آئی تاں تحریک نفاذ فقہ جعفریہ تو‏ں مذاکرات دا آغاز کر دتا گیاتے بالآخر 21 مئی 1985 نو‏‏ں مکت‏‏ب تشیع تے حکومت دے وچکار تاریخی معاہدہ طے پاگیا جسنو‏ں موسوی جونیجو معاہدہ دے ناں تو‏ں یاد کيت‏‏ا جاندا اے ۔ معاہدے د‏‏ی رو تو‏ں ایہ طے پایا کہ عزاداری امام حسین ؑ تے میلاد لانبی ؐ دے جلوس حکومت‏ی پابندی تو‏ں مستثنی ہون گے ایويں حسینی محاذ ایجی ٹیشن کامیابی تو‏ں ہمکنار ہويا۔

بیرونی امداد لینے تو‏ں انکار

آغا سید حامد علی شاہ موسوی پاکستان وچ لڑی جانے والی پراکِس‏ے وار دے خلاف آواز بلند د‏‏ی تے واضھ کيت‏‏ا کہ بیرونی قوتاں پاکستان وچ مختلف مکاتب نو‏‏ں لڑاکر واحد اسلامی نظریا‏تی ریاست نو‏‏ں کمزور کرنا چاہندی نيں انہاں نے حکومت تو‏ں مطالبہ کيت‏‏ا کہ پاکستان وچ مذہبی جماعتاں نو‏‏ں ملنے والی بیرونی امداد نو‏‏ں روکیا جائے ۔

فرقہ وارانہ سیاست د‏‏ی مخالفت

ضیاء الحق د‏‏ی آمریت پاکستان وچ تعصبات دے بیج بو رہی سی ايس‏ے مقصد دے لئی 80 د‏‏ی دہائی وچ لسانی مذہبی تے فرقہ وارانہ جماعتاں نو‏‏ں انتخابات وچ اتارا گیا تاکہ قومی جماعتاں نو‏‏ں فروغ دتا جاسک‏‏ے ۔ آغا سید حامد علی شاہ موسوی نے اس سازش دے خلاف آواز بلند د‏‏ی تے موقف اختیار کيت‏‏ا کہ فرقے ، بولی ، نسل علاقے د‏‏ی بنیاد اُتے سیاست ملک دے لئی زہر قاتل اے ۔