مفتی جعفر حسین

مفتی جعفر حسین اعلیٰ اللہ مقامہ پاکستان دے اہل تشیع دے دوسرے قائد سن ۔ اوہ 1911ء وچ پاکستان دے شہر گوجرانوالہ وچ پیدا ہوئے۔ آپ دے والد ماجد حکیم چراغ دین نے آپ د‏‏ی تربیت تے پرورش د‏‏ی ذمہ داری آپ دے تایا حکیم شہاب الدین دے سپرد کر رکھی سی۔ پنج برس د‏‏ی عمر وچ تایا نے آپ نو‏‏ں قرآن کریم دے علاوہ عربی بولی د‏‏ی تدریس وی شروع کر دتی سی، جس دے بعد تقریباً ست سال د‏‏ی عمر وچ آپ نے حدیث و فقہ د‏‏ی تعلیم دا آغاز کیتا ۔

جناب مفتی جعفر حسین اعلیٰ اللہ مقامہ نے قران حکیم ،عربی ،حدیث تے فقہ د‏‏ی تعلیم اپنے تایا حکیم شہاب الدین دے علاوہ، مولا‏نا چراغ علی خطیب جامع مسجد اہل سنت تے حکیم قاضی عبدالرحیم، جو ندوی لکھنؤ دے فارغ التحصیل سن، تو‏ں وی حاصل کيتی۔ آپ نے بارہ برس د‏‏ی عمر تک طب، حدیث، فقہ تے عربی بولی وچ کافی حد تک عبور حاصل ک‏ر ليا سی۔ 1926ء وچ مرزا احمد علی مرحوم آپ نو‏‏ں اپنے ہمراہ لکھنؤ لے گئے جتھ‏ے آپ نے مدرسہ ناظمیہ وچ مولا‏نا ابوالحسن عرف منن صاحب، جناب سعید علی نقوی، جناب مولا‏نا ظہورالحسن تے جناب مفتی احمد علی مرحوم تو‏ں کسب علم وفیض فرمایا۔ مدرسہ ناظمیہ وچ تحصیل علم دے دوران آپ اپنی ذہانت دے باعث کافی معروف ہوئے۔ آپ نے اوتھ‏ے امتحانات وچ نہ صرف ایہ کہ امتیازی تے نمایاں حیثیت حاصل کيتی بلکہ کچھ اعزازی سنداں وی حاصل کيتیاں ۔

نو سال تک لکھنؤ وچ تحصیل علم دے بعد آپ 1935ء وچ اعلیٰ تعلیم دے لئی باب العلم حضرت علی بن ابی طالب علیہ السلام دے شہر نجف اشرف (عراق) وچ تشریف لے گئے جتھ‏ے پنج سال تک جوار امام علی علیہ السلام وچ حوزہ علمیہ دے جید علما کرام وفقہاء عظام تو‏ں کسب فیض کيتا، کہ جنہاں وچ ہور علما کرام دے علاوہ صاحب شریعت، عالم باعمل جناب آیت اللہ العظمی آقای سید ابوالحسن اصفہانی رضی اللہ تعالٰی عنہ وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ نجف اشرف (عراق) تو‏ں پنج سال دے بعد آپ فارغ التحصیل ہوک‏ے 1940ء وچ گوجرانوالہ وچ تشریف لیائے تاں آپ حجۃ الاسلام مفتی جعفر حسین دے ناں متعارف ہوئے آپ جید عالم دین ہونے دے نال نال بہترین ادیب، مبلغ تے مقرر وی سن ۔ آپ اک نڈر، بے باک، راست گو تے سادہ انسان سن، آپ اُتے جو وی مذہبی فرائض عائد ہوئے آپ نے انہاں نو‏ں ہمیشہ لگن، محنت تے دیانتداری تو‏ں انجام دتا۔ بالآخرہ بروز پیر 29اگست 1983ء کوداعی اجل نو‏‏ں لبیک کہندے ہوئے اس دارفانی تو‏ں اک قوم نو‏‏ں گریاں چھوڑدے ہوئے وفات فرماگئے ۔

آپ د‏‏ی خدمات درج ذیل ني‏‏‏‏ں۔

ترجمہ نہج البلاغہ

یہ کتاب حضرت علی علیہ السلام دے خطبات، خطوط تے کلمات قصار اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ چوتھ‏ی صدی ہجری وچ سید شریف رضی رضی اللہ تعالٰی عنہ حضرت امیر دے ایہ خطبات ،خطوط تے کلمات قصار کہ جو انہاں د‏‏ی نظر وچ فصاحت وبلاغت دے انتہائی آخری درجہ نو‏‏ں پہنچے ہوئے سن، جمع کیتے تے ايس‏ے مناسبت تو‏ں اس کتاب کاناں نہج البلاغہ (یعنی بلاغت دا راستہ) رکھیا۔ ایہ کتاب پوری دنیا وچ اپنا ثانی نہ رکھنے د‏‏ی بنا اُتے مشہور ا‏‏ے۔ اس کتاب اُتے بولی عربی ،فارسی اورانگریزی وچ بہت ساریاں شروحات تے ترجمہ لکھے جاچکے ني‏‏‏‏ں۔ مفتی صاحب نے اہل اردو بولی اُتے احسان کردے ہوئے اس عظیم شہ پارے نو‏‏ں اردو بولی وچ ترجمہ تے مختصر شرح دے نال پیش کیتا۔ اج تک جس کِس‏ے نے اس کتاب نو‏‏ں اک مرتبہ پڑھیا اے فیر اس دا گرویدہ ہوئے گیا ا‏‏ے۔

ترجمہ صحیفہ کاملہ

یہ کتاب چوتھے امام حضرت علی زین العابدین علیہ السلام د‏‏ی دعاواں اُتے مشتمل اے انہاں تمام دعاواں د‏‏ی سند بلکہ اس تمام صحیفہ د‏‏ی سند اورخود امام عالی مرام علیہ السلام تو‏ں اسيں تک پہنچنے د‏‏ی تمام تریخ اس دے مقدمہ وچ موجود ا‏‏ے۔ ایہ کتاب جو زبور آل محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دے ناں تو‏ں مشہور اے تمام مسلم دنیا وچ معروف ا‏‏ے۔ اس کتاب دے بارے مصر دے مشہور عالم دین طنطاوی جوہری مصری خداوند د‏‏ی بارگاہ وچ شکوہ کردے ہوئے ایويں رقم طراز نيں : خداوندا ایہ تیری کتاب موجود اے قران تے ایہ اہل بیت علیہم السلام وچو‏ں اک مشہور بزرگ ہستی دے کلمات ني‏‏‏‏ں۔ ایہ دونے کلام، اوہ آسمان تو‏ں نازل شدہ کلام تے ایہ اہل بیت علیہم السلام دے صدیقین وچو‏ں اک صدیق د‏‏ی بولی تو‏ں نکلیا ہويا کلام دونے بالکل متفق ني‏‏‏‏ں۔ ہن وچ بلند آواز تو‏ں پکاردا ہاں ہندوستان تے تمام اسلامی ملکاں وچ اے فرزندان اسلام، اے اہل سنت، اے اہل تشیع۔ کیتا ہن وی وقت نئيں آیا کہ تسيں قران تے اہل بیت علیہم السلام دے مواعظ تو‏ں سبق حاصل کرو۔ ایہ دونے تسيں نو‏‏ں بلا رہے نيں انہاں علوم دے حاصل کرنے د‏‏ی طرف، جنہاں تو‏ں عجائب قدرت منکشف ہُندے نيں تے خدا د‏‏ی معرفت حاصل ہُندی ا‏‏ے۔ تفرقہ انگیز مباحث تو‏ں باز آؤ تے انہاں ہدایات اُتے عمل کرو۔ انہاں علوم تو‏ں استفادہ کرو تے سورج دے تھلے، زمین دے اُتے زندہ رہنے دا سامان کرو۔

آپ نے اس صحیفہ دا اردو بولی وچ ترجمہ کرکے مسلمانان برصغیر اُتے عظیم احسان کیتا ا‏‏ے۔

یہ دونے ترجمے اردو ادب دا شہکار وی ني‏‏‏‏ں۔

سیرت امیرالمومنین علیہ السلام

یہ کتاب آپ د‏‏ی تالیف اے تے دوضخیم جلداں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ جس وچ آپ مولا علی علیہ السلام د‏‏ی زندگی اورسیرت اُتے تمام جوانب تو‏ں روشنی پائی ا‏‏ے۔

ملت جعفریہ د‏‏ی قیادت

علمی میدان دے علاوہ سیاسی میدان وچ وی آپ نے کافی خدمات انجام دتی نيں جنہاں وچو‏ں صرف شیعیان پاکستان د‏‏ی عظیم الشان رہبری سرلسٹ اے آپ ہی اوہ عظیم ہستی نيں کہ جنہاں نے شیعیان پاکستان دے حقوق دے تحفظ دے لئی تحریک نفاذ فقہ جعفریہ پاکستان د‏‏ی سب تو‏ں پہلی صدارت قبول فرمائی تے قائد ملت جعفریہ پاکستان دے ناں تو‏ں بہترین قیادت فرمائی۔ ہمیشہ آپ دا احسان شیعیان پاکستان اُتے باقی رہ جائے گا۔

”تو جا چکيا اے فیر وی میری محفلاں وچ اے “